Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/448 Esas
KARAR NO : 2021/316 Karar

DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/05/2018
KARAR TARİHİ : 21/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı şirkete, davalı bankanın … Şubesinden 6 adet çekin ticari ilişki içinde teslim edildiğini, çek üzerindeki keşideci imzaları ile banka kayıtlarındaki keşideci imzasının tutmadığı için işlem yapılamadığını, bankanın TTK’nun 801 ve 815 maddesi uyarınca çekteki keşideci imzasını kontrol etmekle yükümlü olduğunu, bankanın bu sorumluluğunu yerine getirip getirmediğinin kontrol edilmesi gerektiğini, bankaların BDDK denetimi kapsamında faaliyet gösteren birer güven yaratan kurumlar olduklarını, bankaların TTK’nun 18/2 maddesi uyarınca tüm işlemlerinde basiretli davranmakla yükümlü olduklarını, çek karnesi verilecek müşterilerin kredi notunun yüksek olup olmadığını araştırmakla yükümlü olduklarını, banka çeklerinde yer alan keşideci imzasını kendi nezdindeki imza sirküleriyle kontrol etmediğini, müvekkilinin zarara uğradığını, şimdilik 500,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının söz konusu çeklerin hamili olarak çekleri ödenmeleri için ibraz etmesi üzerine, müvekkili bankaca çeklerdeki keşideci imzası, keşidecisi …Tic A.Ş’nin çeklerin keşide tarihi itibarıyla yürürlükte olan imza sirkülerine göre kontrol ettiğini, firmanın çift imza ile temsil ediliyor olmasına rağmen söz konusu çeklerin tek imza ile keşide edilmiş olduğunu, söz konusu çeklerin … Firmasının imza sirkülerine uygun imzalanmamış olduğunun tespit edildiğini, bu durumun çeklerin arkasına hesap bakiyesinin sıfır olduğu bilgisi ile birlikte şerh düşülmek suretiyle müvekkili bankaca yasaya uygun olarak yazıldığını, TTK 801 ve 812 maddeleri uyarınca çek hesabının bulunduğu muhatap bankanın çekin ödeme için ibrazında çekteki keşideci imzasını kontrol etme yükümlülüğü bulunmakta olduğunu, davacının hangi hukuki gerekçeye dayanarak ne istediğinin tam olarak anlaşılmadığını, haksız ve mesnetsiz davanın reddinin gerektiğini, çeki temsilci sıfatı ile imzalayan, ancak buna yetkisi olmayan veya yetkisini aşan keşidecinin tüzel kişi tarafından icazet verilmemesi halinde bu çekten bizzat sorumlu olduğunu, davacının çek bedellerini bu şahıstan talep etmesi gerektiğini, davacının iş bu davası ile şayet söz konusu çeklerin karşılıksız çek banka sorumluluk tutarlarını talep ediyor olması halinde, müvekkil Bankanın bu çekler için karşılıksız çek banka sorumluluk tutarı ödeme yükümlülüğü koşullarının dava konusu olayda oluşmadığını, davacının şayet 6 adet çekin yükümlülük tutarlarının ödenmesi için veya çek bedellerinin tahsili için açtı ise eksi harç yatırdığını, belirsiz alacak davası şartlarının oluşmadığını, eksik yatırılan harcın tamamlanmasını, tamamlanmaz ise dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, esasa girilmesi durumunda haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller; Çeklerin görüntüsü, İmza Sirküleri, … Ticaret Sicili Müdürlüğü müzekkere cevabı, Bilirkişi Raporları
Mahkememizce 20/03/2019 tarihli celsede taraflar arasındaki uyuşmazlık yönünden dosyada Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Banka E. Müdürü Bilirkişi …’nin hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…Davacı müşterisinden aldığı çekleri Davalı Bankaya ibraz etmiş, ancak hesap bakiyesinin sıfır olması ve çekin yetkili olmayan biri tarafından imzalanması nedeni ile çek ödenmemiştir. Bu konu çekin arkasına yazılmıştır.
Davacı çekin ödenmemesinden davalı bankanın sorumluluğunu öne sürerek çeklerin üzerinde yazılan tutarın kendilerine ödenmesini talep etmiştir.
Talebinin bankaların sorumlu olduğu çek garanti bedeli olmadığını da açıkça ifade ettiğinden bu konuda görüş yazılmamıştır.
Bu çerçevede;
Bankanın çek yasaklı bir firmaya çek karnesi verdiğinin veya çek kullanması yasaklanmış bir firmaya çek karnesi verdiğinin veya çek kullanması yasaklanmış bir firmaya çek karnesi verdiğinin veya çek kanunu madde 2 de belirtilen hususlara aykırı davrandığının öne sürülmemesi,
Bankanın dava dışı firmaya tahsis ettiği çekin çek şekil ve şartlarına uygun olduğu, çek hamili tüzel kişinin isminin çekin üzerinde yazılı olduğu, imza sirkülerinin birden fazla kişiye farklı yetkiler verdiği ve bunun çek karnesi üzerinde belirtilmesinin maddeten mümkün olmadığı,
Çekin davalıya iki imzalı verilmesi gerekirken tek imzalı olarak verilmesine etki edemeyeceği ve bu hususta bankalarca tedbir almasının hayatın olağan akışında mümkün olmadığı,
Çeki tek imzalı olarak düzenleyen kişinin yasalar karşısında hukuki ve cezai sorumluluğu olduğu, bankaların müşterilerine verdikleri çeklerdeki sorumluluğun çek garanti bedeli kadar olduğu,
Bankanın İnceleme yükümlülüğünü yerine getirerek imzanın temsile yetmediğinin yanında hesapta bakiye bulunmadığını açıkça çekin arkasına belirttiği, Çekin çift imzalı ibraz edilmesinin halinde dahi Davacının bu çeki bakiyenin sıfır olması nedeni ile tahsil etmesinin mümkün olmayacağı, kabulü Sayın Mahkeme’de olmakla beraber bu nedenle çek bedelinin talep edilmesinin Davacı tarafından haklı gerekçelere dayandırılmadığı,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Davacı vekilince Bilirkişi Raporuna dair itiraz dilekçesi sunulmuştur.
Mahkememizce 14/10/2020 tarihli celsede davacı vekilinin bilirkişi raporuna itirazları doğrultusunda dava konusunda uzman olduğu anlaşılan Banka ve Finans uzmanı Bilirkişi …’den Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Banka ve Finans uzmanı Bilirkişi …’in hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…Davalı banka somut iddialar kapsamında kendisinden beklenen basiretli davranma ve özen ölçüsü kapsamında, gerek yasal mevzuat ve gerekse de bankacılık teamüllerine uygun olarak, çek ibrazında üzerine düşen yükümlülükleri gereği gibi ifa etmiş olduğu için bir kusur yüklenemeyeceği kanısına varıldığını,
Davacının bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinde belirttiği hususların, şayet davanın konusunun genişletme yasağına aykırı olmadığı düşünülürse, davalı bankanın çek hesabı açılışında ve çek çek karnesi verilişi sırasında ekonomik ve sosyal durumla tam olarak örtüşmeyen bir kısım veriler (düşük kar, hesabın ortalama bakiyesinin çok düşük seviyede olması ve çok yaprak sayılı çek karnesi verilmesi gibi) nedeniyle davacının kusurundan daha az seviyede olmak kaydıyla, davalı bankaya da bir müterafik kusur isnat ettirebilineceği,..” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Davacı vekili 17.03.2021 tarihli harçlandırılmış ıslah dilekçesinde özetle; başlangıçta talep edilen 500,00-TL tazminat taleplerinin 225.000,00-TL olarak ıslah ettiklerini toplam miktarın avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
GEREKÇE;
Dava; Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan tazminat davasına ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilaf; Davalı bankanın dava konusu çeklerdeki keşideci imzalarını kontrol edip etmediği, bu hususta davacının zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa miktarı hususlarında toplanmıştır.
Tüm dosya kapsamından; Davacının davaya konu 6 çeki tahsil amacıyla davalı bankaya ibraz ettiği ve çeklerin arkalarına “iş bu çek .. .. .. Tarihinde ibraz edilmiş olup hesap bakiyesi 0’dır. Çek çift imza ile keşide edilmesi gerekirken tek imza ile keşide edildiğinden üzerinde herhangi bir işlem yapılmamıştır” şeklinde yazıldığı, ancak dava dosyasında 4 adet çek bulunduğu, bu çeklerin;
Çek No: …, Tarihi: 30.11.2016, Bedeli: 100.000,00-TL
Çek No: … Tarihi 30.11.2016 Bedeli: 100.000,00-TL
Çek No: … Tarihi: 31.12.2016 Bedeli: 100.000,00-TL
Çek No: … Tarihi: 19.11.2016 Bedeli: 150.000,00-TL olduğu, tüm çeklerdeki imzanın …’a ait olduğu,
Çeklerin keşidecisinin … Tic A.Ş olduğu, İmza Sirkülerinin … tarihli ve … yevmiye numaralı imza sirkülerinin çıkartılmış olduğu, bu sirkülere göre … münferiden imza yetkili olarak kaldığı, … ve …’un müştereken imza yetkilisi oldukları,
Davacının talebinin davalı bankanın ödemediği banka yükümlülük tutarı olmadığı, davalı bankanın çeklerde yer almakta olan imza sirkülerini gereken dikkat ve özene aykırı şekilde denetlemiş olması ve kontrol yükümlülüğünü yerine getirmemiş olması nedeniyle uğranan zararın tazmini olarak belirttiği,
İtibar ve itimat kurumları olan bankaların TTK 18/2’ye göre her zaman basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gerektiği, muhatap bankanın süresi içinde ibraz edilen bir çeki hamiline ödeyebilmesi için çekin öngörülen zorunlu unsurları taşıyor olması gerektiği, muhatap bankanın böyle bir senedin bedelini ödemesi halinde keşideciye karşı sorumlu olacağı,
Muhatap bankanın çekin zorunlu unsurlarını araştırmasından sonra, çekin süresinde ibraz edilip edilmediğini kontrol etmesi gerektiği, TTK 796’ncı madde belirtilen sürelerin geçmesi halinde bankanın çek bedelini ödemekle yükümlü olmadığı,
Çek üzerindeki imzanın keşideciye ait olup olmadığı, bu imzanın hesap kartonundaki ya da çek anlaşmasındaki imzaya uyup uymadığının araştırılması gerektiği, çek keşidecisinin, tüzel kişilik olması halinde, tüzel kişi unvanının çekte yer alıp almadığı, keşideci imzasının sirkülere uygun olup olmadığının tetkik edilmesi gerektiği, muhatap bankanın çekte ciroların varlığı halinde, ciro silsilesinin düzenli olarak devam ettiğini incelemesi gerektiği, ancak bankanın cirolardaki imzaların gerçekliğini araştırmak gibi bir yükümlülüğünün bulunmadığı,
Somut olayda, davalı banka, ibraz tarihinde yetkili imzaları taşımayan çeki ödememiş, ayrıca hesapta para bulunmamasından dolayı bunlar çekin arkasına yazılmıştır. İmzaların tamam olması halinde dahi hesapta paranın bulunmaması halinde çekin arkası yazılacak ve banka garanti ettiği tutarı ödeyebilecekti. Davalı iş bu davada bunu talep etmemektedir.
5941 sayılı Çek Kanunun m2 bankanın araştırma yükümlülüğünü düzenlemekte olduğu, bankanın buna göre çek hesabı sahibi gerçek kişinin adı ve soyadı, tüzel kişinin adının yazılmasını incelemekle yükümlü olduğu, 8inci fıkrada; tüzel kişi adına çek düzenleyen kişinin adı ve soyadı, düzenlenen çek üzerine açıkça yazılır demekte olduğu, somut olayda müştereken imza söz konusu olduğu, bankanın çek yasaklısı bir firmaya çek verdiğinin ifade edilmediği,
Somut olayda çek keşidecisinin eksik imzalı çeki hamile vermesinin, bankanın sorumlu tutulamayacağı, çek keşidecisinin eksik imzalı çeki hamile vermesinin, çeki düzenleyen gerçek kişinin hukuki ve cezai sorumluluğunu gerektirdiğini, bankanın buna etki edemeyeceği,
Çekler için bankanın taahhüdünün çek taahhüt bedeli ile sınırlı olduğu, çekin üzerinde yazan miktarın, çeki kabul edenin riski olduğundan dolayı davacının davasının reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-)Davacının davasının REDDİNE,
2-)Karar tarihine göre alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin ve ıslah olarak alınan alınan toplam 3.869,80-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.810,50-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana iadesine,
3-)Davalı kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 24.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı. 21/04/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır