Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/35 E. 2021/743 K. 27.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/35 Esas
KARAR NO : 2021/743 Karar

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 20/01/2017
KARAR TARİHİ : 27/10/2021

Mahkememizin 2017/68 esas sayılı dosyasının 29/12/2017 tarihli celsesinin ara kararı gereği davalılardan … A.Ş yönünden dosyanın tefrik edilmesi sonucu tefrik edilen dosya mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılan davanın açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … A.Ş’nin 6475 sayılı Pasta Hizmetleri Kanununun Tanımlar Başlıklı 3. Maddesinde;
ğ) Evrensel posta hizmet sağlayıcısı: Evrensel posta hizmetini yetki belgesi uyarınca yürütmekle yetkili kılınan hizmet sağlayıcısını,
h) Evrensel posta hizmet yükümlüsü: Evrensel posta hizmetini görev sözleşmesi uyarınca sağlamakla yükümlü kılınan hizmet sağlayıcısını,
1) Görev sözleşmesi: …’nin posta hizmetlerini sunmak üzere hak ve yükümlülüklerini belirleyen sözleşmeyi, .. ifade edeceğinin belirtildiğini, bu çerçevede; Bilgi Teknolojileri ve iletişim Kurumu ile müvekkil şirket arasında 23/07/2013 tarihinde yukarıda belirtilen “Posta Hizmetlerinin Yürütülmesi için görev sözleşmesinin akdedildiğini ve müvekkili şirketin “… “ olarak belirlendiğini, 6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanununun “…” başlıklı 6.Maddesindeki düzenlemede MADDE 6 – (1) Aşağıdaki hizmetler evrensel posta hizmet yükümlüsünün tekelindedir:
a) Temel ücret göz önünde bulundurularak Kurumun önerisi ve Bakanlığın teklifi ile Bakanlar Kurulu tarafından ağırlığı veya ücreti belirlenen yurt içi ve yurt dışı haberleşme gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
b)4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun elektronik tebliğe ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 7201 sayılı Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki elektronik ortam dâhil her türlü tebligatın kabulü, toplanması işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
c) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta hizmetleri.
ç) Postada alınacak ücretleri gösteren posta pulları, kişisel pul, anma pulları, posta kartları ve ilk gün zarflarının bastırılıp satışa çıkarılması.
(2) Birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenmiş olan ağırlık ve ücret limiti gönderi içerisindeki haberleşme mahiyetindeki maddeye ilişkindir. Reklam, tanıtım, broşür gibi maddelerin ilavesi suretiyle ağırlığın aşılması veya değişik promosyon ve iskonto usulleri uygulanarak ücret limitinin dışına çıkılması posta tekelinin ihlali sayılacağını,
(3) Posta tekelini ihlal edenlerin, bu ihlal kapsamındaki gönderiler için evrensel posta hizmet yükümlüsünce belirlenen posta ücretinin on katı tutarında meblağı evrensel posta hizmet yükümlüsüne tazminat olarak ödemekle yükümlüdür. Bu tazminat, evrensel posta hizmet yükümlüsüne irat kaydedilir. Bu kapsamda tespit edilen gönderiler, evrensel posta hizmet yükümlüsü tarafından gecikmeksizin alıcısına sevk edilir. … ihlali hakkındaki yaptırımlara ilişkin diğer mevzuat hükümleri saklıdır…denilmek suretiyle anılan kanun ve müvekkili idare lehine tekel hakkı tanındığının açıkça belirlenmiş olduğunu, 6475 sayılı kanunun Geçici 8.maddesinde ;Ağırlık ve ücret belirlenmesi GEÇİCİ MADDE 8 -(1) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre Bakanlar Kurulu tarafından yurt içi ve yurt dışı haberleşme gönderileri ile ilgili ağırlık ve ücret belirleninceye kadar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuatın ilgili hükümlerinin uygulanmasına devam olunur… .denilmek suretiyle yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar mülga: 5584 sayılı Posta Kanununun ilgili maddelerinin de yürürlükte olacağını, Yerleşik yargı kararları gereğince de müvekkilinin idareye tanınan … hakkı uyarınca açılan davaların müvekkili lehine sonuçlandığını, davalı şirketlerin posta tekelini ihlal niteliğindeki faaliyetleri nedeniyle müvekkili şirket zararının belirlenmesinin icap ettiğini, … Sektöründeki İdari Yaptırımlar Yönetmeliği” – Yetkilendirmeye ilişkin İhlaller “ Başlıklı 5.ci maddesinin 3.fıkrası a) bendinde “ Hizmet sağlayıcısı tarafından , evrensel posta yükümlüsüne tahsis edilen posta tekelinin ihlal edildiğinin kurum tarafından veya mahkeme kararıyla tespit edilmesi “.. denilmek suretiyle, tekel ihlalinin Mahkeme kararı ile tespit edilebileceğini hüküm altına aldığını, Bilirkişi tespit raporunda görüldüğü … firmasınca, gönderilerin ayrım ve işlenmesinin yapıldığı bölümün incelenmesi ve gönderilerin sayımına çeşitli bahaneler ileri sürülerek izin verilmediğini, bu nedenle gönderilerin adedinin tespit edilemediğini, davanın belirsiz alacak davası olarak kabulü ile Davalının hizmet aldığı dava dışı … A.Ş tarafından, 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanununun yürürlüğe girmesinden itibaren ,posta tekel hakkını düzenleyen ilgili maddelere aykırı faaliyet gösterilerek , gerek diğer davalı firmalara ait , gerekse dava dışı firmalara ait posta tekeline tabi gönderilerin kabulü, taşınması, dağıtımı vs. İşlemlerinin yapılması nedeniyle ,her bir gönderi için müvekkil kuruluş nezdinde belirlenen ücret tarifesindeki posta ücretinin on katı tutarında olmak üzere, doğan tazminat alacaklarına ilişkin olarak, fazlaya ilişkin hakları ve davalının hizmet aldığı dava dışı … A.Ş firmasına gönderi taşıtan, taraflarınca ticaret unvanı belirlenemeyen diğer firmalara karşı her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davanın belirsiz alacak davası olarak kabulü ile, şimdilik 100.000,00 TL nin ihlal tarihinden itibaren işlemiş ve işletecek Ticari Avans faizi ile birlikte … firmasından tamamının ,diğer davalılardan sorumlulukları oranında ve…firması ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsiline, diğer davalılarca, davalının hizmet aldığı dava dışı …firmasına kabul, dağıtım ve taşıma işi yaptırılan ihlal kapsamındaki tüm gönderilerin gerçek adedinin objektif olarak belirlenebilir nitelikte olmadığından Ticari kayıt ve defterlerin incelenmesi suretiyle Bilirkişi marifetiyle tetkiki ile alacağı belirlenebilir hale getirilmesine ve her bir gönderi için müvekkili kuruluş nezdinde belirlenen ücret tarifesindeki posta ücretinin on katı tutarında tazminatın ihlal tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile … firmasının tamamının, diğer davalılardan sorumlulukları oranında ve … firması ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsiline, davalı … firmasınca Posta Tekel Hakkının ihlali niteliğinde gönderi kabul taşıma ve dağıtımı yaptıran , ancak taraflarınca Ticaret unvanı belirlenemeyen dava dışı diğer firmaların Ticaret unvanlarının ve bu firmalara ait gönderilerin gerçek adedinin Ticari kayıt ve defterleri incelenmesi suretiyle Bilirkişi marifeti ile tespiti ile alacağın belirlenebilir hale getirilmesine ve her bir gönderi için müvekkili kuruluş nezdinde belirlenen ücret tarifesindeki posta ücretinin on katı tutarında tazminatın ihlal tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan tahsiline, muarazanın meni ile müdahalenin önlenmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı müvekkili ile dava dışı … arasındaki hizmet ilişkisinin, davalı müvekkili tarafından müşterilerine satılan ve “mektup, haberleşme niteliği taşımayan ” emtianın … tarafından toplanması ve dağıtımına ilişkin olduğunu, alınan hizmetin … tarafından sunulan bir hizmet olmadığını, davalı müvekkilin diğer davalı … ile kurduğu ilişkide … tarafından verilen “Posta Hizmetleri Yetki Belgesi “ referans alarak ,bu belgeye duyduğu güvene istinaden… Hizmet sağlayıcı olduğu alanda hizmet almasının davalı müvekkili Tekel Hakkını İhlal eden taraf yapmayacağını, davaya dayanak gösterilen … 8.Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş dosyasında tanzim edilen 15/09/2016 tarihli raporun kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu raporun somut ve ölçülebilir hiçbir tespit içermediğini, “kapalı zarf içerisinde gönderi “ olduğundan bahsedilmiş olsa da gönderilerin ne olduğunu, ne kadar olduğunu, içeriklerinde ne bulunduğunu, mektup yada haberleşme niteliği taşıyıp taşımadığı hususlarında hiçbir değerlendirme yapılmadığını, iş bu afaki rapora dayalı olarak müvekkilin sorumlu olduğunun düşünülemeyeceğini, müvekkilince diğer davalıdan alınan hizmetin Resmi mercilerce verilen “Yetki Belgesi” ne dayandığını, somut olayda Davacının tekel hakkının ihlali nedeniyle ileri sürdüğü taleplerinin müvekkile yöneltilemeyeceğini, husumet itirazları dikkate alınarak müvekkil yönünden davanın reddine ,yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 2017/68 esas sayılı dosyasının 29/12/2017 tarihli celsesinin ara kararı gereği; davalılardan … A.Ş yönünden dosyanın tefrik edilmesi sonucu tefrik edilen dosya mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
Deliller; Dava dışı … Şirketince kesilen tüm faturaların suretleri, Vakıf kayıtlarında tutulan listeler, Genel Muhasebe Fişleri, Bilirkişi Heyet Raporu
Davacı vekili 08.01.2018 tarihli dilekçe ile; 2017/68 E sayılı dosyasında davalı … A.Ş ve diğer davalılar yönünden ikame etmiş olduğu davada her bir davalı yönünden talep sonucunu açıklamıştır. Bu davanın davalısı yönünden talep sonucunun fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla ve belirsiz alacak davası olarak tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla şimdilik 10.000,00-TL’nin ihlal tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tahsilinden ibaret olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizce dosyanın taraflar arasındaki uyuşmazlıkla ilgili olarak bu konuda uzman olduğu anlaşılan bilirkişi …’a tevdii ile Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Kargo, Kurye, Lojistik ve Dağıtım Uzmanı … ‘ın hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…Raporumuzda detaylı biçimde açıklandığı ve ana dava konusu raporda da etraflıca ifade edilmeye çalışıldığı üzere dava konusu gönderilerin salt “kapalı zarf içerisinde gönderiler” olarak içeriği belirtilmeden, sayısı belirle meden posta tekelini ihlal eden gönderi niteliğinde kabul ekilmesi tarafımızca müspet olarak değerlendirilmemektedir. Sektörde uygulanan ve Posta Hi: metleri Kanununda açıklanan posta gönderisi, posta kolisi: niteliğindeki gönderiler özel sektör firmalarınca ve … dışında sürekli taşınmaktadır,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Mahkememizce dosyanın taraflar arasındaki uyuşmazlıkla ilgili olarak bu konuda uzman olduğu anlaşılan Müşavir Bilirkişi … ve Lojistik Bilirkişi …’ye tevdii ile Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Mali Müşavir Bilirkişi … ve Lojistik Bilirkişi … ‘nin hazırlamış olduğu 22.02.2021 tarihli Bilirkişi Heyet Raporuna göre özetle;
“…1. 6475 Sayılı Posta Hizmetleri Yasasının 5. Maddesi uyarınca posta gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini kapsayan posta hizmetlerinin bu Kanununa göre faaliyet gösteren hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirileceğinin düzenlendiği,
2. … A.Ş. ile bu 6475 Sayılı Kanun hükümlerine göre posta sektöründe faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 124 üncü maddesinin ikinci fıkrasında sayılan sermaye şirketleri tarafından yerine getirileceği,
3…. tarafından yetkilendirilmiş olan (yetki belgesi sahibi) Davalı …. A.Ş’nin kurum tarafından … sayılı Ulusal kapsamlı 27.05.2015 tarihinden itiharen 26/05/2030 tarihine kadar yetkilendirildiği ,
4. Belge sahibinin 6475 sayılı kanunun 15. Maddesine göre posta hizmetlerinden elde etmiş oldukları net satış hasılatları üzerinden “Evrensel Posta Hizmeti Katkı Payı” ödediği de dikkate alındığında;
Davalı … A.Ş ‘nin ,Dava dışı -Diğer davalı … A.Ş tarafından aldığı hizmet ile, 6475 sayılı yasanın 6. Maddesi ile … A.Ş” ne tanınan “…” hakkını ihlal etmediği,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Bilirkişi Raporları hüküm kurmaya uygun bulunmuştur.
GEREKÇE;
Taraflar arasındaki ihtilaf; Dava dışı … ‘in 6475 sayılı yasanın tekel hakkını düzenleyen ilgili maddelerine aykırı olarak davalıya ait ürünleri taşıyıp taşımadığı, davacının zararının oluşup oluşmadığı, ve davalının sorumlu olup olmadığı hususlarındadır.
Tüm dosya kapsamından;
6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanununun “…” başlıklı 6.Maddesindeki düzenlemede:
MADDE 6 – (1) Aşağıdaki hizmetler evrensel posta hizmet yükümlüsünün tekelindedir:
a) Temel ücret göz önünde bulundurularak Kurumun önerisi ve Bakanlığın teklifi ile Bakanlar Kurulu tarafından ağırlığı veya ücreti belirlenen yurt içi ve yurt dışı haberleşme gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
b)4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun elektronik tebliğe ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 7201 sayılı Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki elektronik ortam dâhil her türlü tebligatın kabulü, toplanması işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
c) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta hizmetleri.
ç) Postada alınacak ücretleri gösteren posta pulları, kişisel pul, anma pulları, posta kartları ve ilk gün zarflarının bastırılıp satışa çıkarılması.
(2) Birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenmiş olan ağırlık ve ücret limiti gönderi içerisindeki haberleşme mahiyetindeki maddeye ilişkindir. Reklam, tanıtım, broşür gibi maddelerin ilavesi suretiyle ağırlığın aşılması veya değişik promosyon ve iskonto usulleri uygulanarak ücret limitinin dışına çıkılması posta tekelinin ihlali sayılacağını,
(3) Posta tekelini ihlal edenlerin, bu ihlal kapsamındaki gönderiler için evrensel posta hizmet yükümlüsünce belirlenen posta ücretinin on katı tutarında meblağı evrensel posta hizmet yükümlüsüne tazminat olarak ödemekle yükümlüdür.
Davacı Posta ve Telgraf Teşkilatı, yurt içi ve yurt dışında posta hizmetlerini yürütmeye ve gerekli altyapıyı kurmaya yetkili olup, Kurumun; her türlü taşımacılık hizmetlerini de içerecek şekilde posta, koli, kargo ve lojistik hizmetleri, pul basımı ve satımı, bankalara destek hizmeti, parasal posta hizmeti, ödeme hizmeti sunma, adres bilgi kayıt sistemi ve elektronik sertifika hizmet sağlayıcılığı, tebligat ve telgraf hizmeti yürütmektedir.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu : MADDE 5 – (1) Posta gönderilerinin kabulü, toplanması işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini kapsayan posta hizmetleri, bu Kanun hükümlerine göre faaliyet gösteren hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilir… Posta hizmetlerinin Posta Hizmet Sağlayıcıları tarafından yerine getirileceği hüküm altına alınmıştır.
Yine aynı kanunun MADDE 9 – (1) Posta hizmeti verilebilmesi veya bunun için gerekli alt yapının kurulup işletilebilmesi için Kurum tarafından bu hususta yetilendirilmiş olmak gerekir.
(2) Yetkilendirme, yetki belgesi verilmesi yoluyla yapılır. Yetki belgesi almak isteyen şirketler faaliyete başlamadan önce Kurum düzenlemeleri çerçevesinde Kuruma başvuruda bulunur…
03/06/2014 tarihli 29019 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Posta Sektörüne ilişkin Yetkilendirme yönetmeliğine göre:
Hizmet Sağlayıcı : Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketini ve Kanun hükümlerine göre posta sektöründe faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş 13/01/2011 tarihli ve 6102 sayılı TTK nun 124. Maddesinin ikinci fıkrasında sayılan sermaye şirketlerini,
Posta Hizmeti: Posta gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki dağıtımı ve teslimini,
Yetki Belgesi : Posta hizmetlerinin tamamının veya bir kısmının sunulması veya yürütülmesi için gerekli olan altyapının sağlanması ve işletilmesine yetki tanıyan posta hizmetlerine özel belirli hak ve yükümlülükleri içeren ve Kurul tarafından belirlenen bedel karşılığında verilen belgeyi,
İfade etmektedir.
Dava dışı davalının hizmet aldığı …A.Ş. … tarafından … sayılı Ulusal kapsamlı 27.05.2015 tarihinden itibaren 26/05/2030 tarihine kadar Posta Hizmet Sağlayıcısı olarak yetkilendirilmiştir.
29/02/2016 tarih 29639 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “…” nin ” Evrensel Posta Hizmet Gelirleri ve Tahsil Esasları ” başlıklı 10.maddesine göre :
1-a)Hizmet sağlayıcılarınca; cari yılda üçer aylık dönemlerde geçici kurumlar vergisi kapsamında vermiş oldukları beyanname ekinde yer alan ve gelir tablosunun net satışlar kısmında belirtilen tutardan şirketin posta hizmetlerinden elde ettiği net satış hasılatına isabet eden miktarın %2 si geçici kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı takip eden ayın sonuna kadar,
1-b)Kurumca, Kanun uyarınca posta hizmetlerine ilişkin verilen idari para cezalarının %20 si tahsil edildiği ayı takip eden ayın sonuna kadar, Bakanlığa bildirildiği bu meblağlar aynı süre içinde, Bakanlığın Merkez Muhasebe birimi hesabına aktarılır ve Bütçeye Evrensel posta hizmetleri gelirleri adı altında gelir olarak kaydedildiği, …” Evrensel posta hizmeti gelirleri ve tahsil esasları belirtilmiştir.
Davalının hizmet aldığı dava dışı … A.Ş.’nin 3’er dönemlik periyotlarda geçici kurumlar vergisi beyannamesi verdiği ve 6475 sayılı kanunun 15. Maddesine göre posta hizmetlerinden elde etmiş oldukları net satış hasılatları üzerinden “Evrensel Posta Hizmeti Katkı Payı” ödediği,
Mevzuat hükümleri uyarınca ağırlığın aşılması veya ücret limitinin dışına çıkılması hallerinin, posta tekelinin ihlali sayıldığı gözönünde tutularak; davalının hizmet aldığı dava dışı … Danışmanlık Hizmetleri A.Ş’nin yaptığı hizmet ile, 6475 sayılı yasanın 6. Maddesi ile … A.Ş” ne tanınan “…” hakkını ihlal etmediği, davalı şirketin de yetki belgeli dava dışı şirketten kanuni sınırlar çerçevesinde hizmet aldığı kanaatine varılmış olmakla, davanın reddine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-)Davacının davasının REDDİNE,
2-)Alınması gereken 59,30-TL Karar ve İlam harcının peşin alınan 170,77-TL sinden mahsubu ile fazla yatan 111,47-TL nin karar kesinleşmesi halinde davacı yana iadesine,
3-)Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red olunan kısım üzerinden hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Davalı tarafından yapılan 55,40-TL (vekalet harcı+vekalet pulu) yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-)Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi) nezdinde İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı. 27/10/2021

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır