Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/281 Esas
KARAR NO : 2020/238

DAVA : Tazminat (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/03/2018
KARAR TARİHİ : 06/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin …’ın … projesindeki dizel motorların soğutulmasında kullanılmak üzere iki devreli (LT/HT) kuru soğutucuların yapımı ve tesliminin yüklenicisi olduğunu, ilgili satın alma sözleşmelerinin 06.10.2014 ve 07.01.2016 tarihli olduğunu, davacının belirtilen proje için 96 adet redüktörü davalı … şirketinden bayisi olan … şirketinden 23.12.2014 ve 11.03.2016 tarihli faturalarla satın aldığını, redüktörlü motorların redüktör ve motordan oluştuğunu, dava konusu projede kullanılacak olanların imalatının ve montajının … tarafından yapıldığını, projenin iki etapta gerçekleştirildiğini, buna göre ilk etapta 80 adet redüktörlü motorun bayi … tarafından 18.12.2014 tarihinde davacıya teslim edildiğini, davacının ürettiği kuru soğutuculara redüktörlü motorların montajını yaparak 23.06.2015 tarihinde müşterisi …’a teslim ettiğini, sonraki 16 adet redüktörlü motorların ise davalılardan … tarafından davacıya 09.03.2016 tarihinde teslim edildiğini, davacının da 12.05.2016 tarihinde ihraç ettiğini, üretilen ürünlere ilişkin şikayetlerin bildirildiğini, raporda 2767 saat çalışan ürünün fan kanadının durduğunun, manuel olarak dahi döndürülemediğinin, bunun üzerine açtıklarında içinde yağ toz su karışımı olduğunun ve yağ boşaltma tasarımı nedeniyle her yağ değişiminde karışımın % 60’ının içinde kaldığının tespit edildiğinin belirtildiğini, ikinci redüktör şikayetinin detaylarının 04.10.2016 tarihli raporda bildirildiğini, 6 numaralı fanın 2280 saatlik çalışmadan sonra durduğunun, bunun üzerine 6 numaralı fanın redüktörünün açıldığında şaft contasının zarar gördüğünün, su ve kum partiküllerinin redüktör içinde olduğunun belirtildiğini, her 4 … kuru soğutucunun üzerindeki 2 redüktörlü motorun yani 80 adetten 10 adedinin kontrol edilmesine karar verildiğini, 08.0.2016 tarihli şikayet raporunda, yağ alımının boşaltma tapasından yapılamadığının, bu nedenle 10 ayrı örnek yağ alındığının, yapılan incelemede yağın içinde metal parçaları, kum ve suyun bulunduğunun, numune yağın % 70’inde yağ renginin altın sarısından kahverengine dönüştüğünün belirtildiğini, davacının davalılara … şirketinden gelen şikayet raporunu 29.09.2016 tarihinde teknik raporu ise 05.10.2016 tarihinde ilettiğini, davalının “redüktörlü motorların içinde toz kalıntılarının muhtemelen döküm sonrası temizlikte kullanılan kumdan kaynaklandığını, rulmandaki hasarın keçenin dışarıdan aldığı darbe sonucu zarar görmesinden kaynaklanmış olabileceğini, yağın boşaltılmasının normalde sağlanması gerektiğini, … dizel şirketinin muhtemelen boşaltma için nakliye sonrasında yapılması gereken tapa değişikliğini yapmamış olabileceğini ve tüm bu konuların saha ziyareti sonrasında sorunun netlik kazanacağını…” belirttiğini, 12.10.2016 tarihli mailde davalı …’ün kullanılan yağın 90 derece sıcaklıkta hesap yapıldığında doğru seçildiği ve yaklaşık 20.000 saat çalışma ömrüne sahip olduğu, bu durumda yağın bozulma nedeninin çıkış keçesinin yüksek sıcaklıktan bozulması ve buna bağlı olarak redüktör içinde su ve yabancı madde girmesinden kaynaklandığının belirtildiğini, 19.10.2016 tarihli emailde üst keçenin bozulmasının ısı ile olduğun ancak bu keçenin üstte olduğu için yeterince yağ almadığının ve yağsızlıktan dolayı hızla bozulduğunun, keçenin sağlıklı çalışması için mutlaka dudağının yağ alması gerektiğinin ayrıca üstte bulunan dudak ile mil arasında oluşan cebe toz gelmemesi gerektiğinin, tozun hızlı bir şekilde özellikle silis/kum tozunun keçeyi bozacağının belirtildiğini, yeni yapılacak redüktörlerde hem toz tutulması hem de yağlama sağlanması gerektiğinin belirtildiğini, … şirketinin 18 adet yedek redüktör talep ettiğini, yapılan görüşmelerde … şirketinin 20 yeni redüktör imal etmeyi kabul ettiğini, bunlarda toza karşı mil faturası üzerine takılan ve tozu keçe dışına iten parçanın çift viton keçe, kuvvetlendirilmiş rulman kullanılacağı ayrıca keçeler arasına sentetik yağ ile doldurulacağının belirtildiğini, 27.11.2016 tarihinde … şirketinin bir teknisyeninin …’e ziyarete gittiğini, tasarım değişikliğiyle sorunun çözülemeyeceğinin tespit edildiğini, kullanılan yağın uygun olduğunun tespit edildiğini, servis ekibinin incelemeleriyle 79 redüktörün rulmanının değiştirildiğini, 2 tanesinin redüktörle değiştirildiğini, ilk servisten sonra proje sahasından benzer şikayetlerin alındığını, bunların …’a iletilmesine rağmen geri dönüş olmadığını, … tarafından …’e 4 ziyaret yapıldığını, davacının davalı …’dan seviş talebine ilişkin bir yazışmanın olduğunu, iyileştirilmiş 2 adet redüktörde 7 ay sonra tekrar aynı sorunların çıktığını, soruların redüktörlü motor yerine direkt kalkışlı motorlarla çözülebileceğinin belirtildiğini, davalı …’dan sorunları çözmesinin istendiğini, bu konuda hiçbir ek maliyete katlanmayacaklarını belirttiklerini, bu yaklaşımın davacı tarafından da uygun bulunmadığını, davalının güven vermediğini, direkt kalkışlı motorda karar kılındığını, davacının belirli masraflar yaptığını, 96 adet direkt kalkışlı motor aldığını, nakliye ve teslim masrafları yaptığını, 18 adet redüktörlü motorun teslim masraflarını yaptığını, … şirketinin dava konusu motorun … olduğunu, redüktörün ise … olduğunu, 26.07.2017 tarihli raporunda belirtmesine karşın … redüktörün sahip olması gereken koşul ve performanslara sahip olmadığının belli olduğunu, …’e göre …’in sınırlı koruma verdiğini, …’nın ise toz girişine tamamen korumalı, su jetine karşı korumalı olduğunu, sınırlı su girişine izin verdiğini, davalılardan …’ın 26.07.2017 tarihli raporunda belirttiği gibi tasarım hatalarından dolayı redüktörün içindeki yağın boşaltılmasının mümkün olmadığını, davacının … şirketinin tedarikçisi olduğunu, birçok projede kullanıldığını, davalının redüktörlerinin tasarım ve imalat hatalarından dolayı zarar gördüğünü, davacının yeni projelerde kapsam dışında tutulduğunu, ciro kaybı yaşayacaklarını ileri sürerek ilk aşamada 100.000,00 TL’nin davalı taraftan ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Sanayi A.Ş. vekili davaya cevap dilekçesinde özetle, davalı ile davacı arasında bir borç olmadığını, bu nedenle husumet yönünden davanın reddini istediklerini, siparişlerin diğer davalı …’a geçildiğini, taraflar arasındaki görüşmelerde makinelerin çalışacağı ortamın tozlu olduğunun belirtildiğini ancak ortamın kumlu olduğunun belirtilmediğini, makinelerin satışından sonra birtakım problemlerin çıktığını, çift taraflı kapalı rulman yerine açık rulman kullanıldığının belirtilmesi üzerine 20 adet redüktörün bedelsiz karşılandığını, bunun sonucu …’a fatura kestiğini ancak …’ın ödeme yapmaması nedeniyle davalının iyiniyet olarak aynı tutardaki faturayı davalıya kesmesinin, davalının da …’a yansıtmasının önerildiğini, davalının diğer davalı ile davacının uzlaşması için iyi niyetli davrandığını, davalının siparişleri aynen diğer davalıya geçtiğini, kendilerine yüklenebilecek bir kusur olmadığını belirtmiştir.
Davalılardan …Ticaret A.Ş. vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; husumet, zaman aşımı ve hukuki menfaat yönünden itiraz ettiklerini, çalışma ortamıyla ilgili eksik bilgi verildiğini, siparişlerin 2013 yılında geçildiğini, Koruma Sınıfının… olarak belirtildiğini, Ortam Durumu: Bilgi yok, kum fırtınası, tozlu ortam, yağmur bilgisinin olmadığını, bu bilgiler doğrultusunda redüktör tasarımı yapıldığını, ilk sipariş ve ikinci sipariş toplam 96 adet olduğunu, problemlerin bu bilgilerin davalıya verilmemesinden doğduğunu, bu hususların defter ve belgeler üzerinde yapılacak inceleme ile tespit edilebileceğini, davacının iddialarının asılsız ve soyut olduğunu, yapılan toplantıda yağ vizkozitesinin doğru seçildiğinin ispat edildiğini, redüktörlerin kullanıldığı alandaki kum fırtınalarına dair en ufak bir bilgiden haberdar edilmediğini, bedelsiz olarak 20 redüktörün üretilip teslim edildiğini, yapılan saha ziyaretinde davacının sipariş aşamasında belirtmediği iklim şartlarının (kum fırtınası, yağmur) arızaya neden olduğunun tespit edildiğini, redüktör keçelerinin kumla kaplı olduğunun görüldüğünü, kumun doğadaki aşındırma özelliği en yüksek olan malzeme olduğunu, arızanın da kumun keçeyi bozmasından sonra başladığını, redüktör keçesinde ilave önlem alınmadan böyle bir ortamda çalışmanın mümkün olmadığının belirtildiğini, rulmanın açık veya kapalı olmasının arızanın nedeni olmadığının, lider rulman üreticisi SKF’in teknik raporuyla sabit olduğunu, hatalı üretim yapılmadığını, IP 66 koruma sınıfı talep etmemiş olmasına rağmen davalı tarafından … (TSE onaylı) redüktör sağlandığını, zira … dahi kullanılsa arızanın önlenemeyeceğini, zira kuma karşı korumasız olduğunu, yüksek sıcaklığa ve toza karşı korumalı ola Viton malzemeden imal edilen toz dudaklı keçe kullanıldığını, çalışma ortamıyla ilgili bilgi verilmemesine rağmen toz dudaklı keçe kullanıldığını, davacının redüktörlerin çalışacağı bölgeyi bilmesine rağmen davalıya bu konuda bilgi vermediğini, davalının 30.000 saat sonra rulman ve yağ değişimi göz önüne alarak tasarım yaptığını, rulman değişimi yapılırken yağın tamamen boşalabildiğini, …’e giden servis ekibinin şahsi harcamalar dahil 150.745,00 TL masrafını davalının karşıladığını, iyi niyetli davrandığını, davacının siparişlerinde yer almayan hususları eksiklikmiş gibi göstermesinin iyi niyetli olmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER :
Taraflar arasındaki yazışmalar, sevk irsaliyesi, fatura örnekleri, fotoğraflar, tanık beyanları, bilirkişi incelemesi sonucu aldırılan rapor.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, satın alma sözleşmesinden kaynaklanan tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının üretici davalı …Ticaret A.Ş.’nin bayi olan davalı … Sanayi A.Ş.’den aldığı davaya konu redüktörlerin tasarımsal ve üretimsel hataları olduğu yoludaki iddiasının yerinde olup olmadığı, yerinde ise davacının yapmış olduğu masraflardan kaynaklanan zarar miktarının ne kadar olduğu, husumet itirazlarının, zamanaşımı definin ve hukuki menfaat itirazının yerinde olup olmadığı hususlarındadır.
Davanın sözleşmeden kaynaklanması nedeni ile on yıllık zamanaşımı süresi söz konusu olduğundan zamanaşımı definin reddine, davalı …Ticaret A.Ş. dava konusu ürünlerin tasarımcısı, üretimcisi ve servis sağlayanı olduğundan bu davalının husumet itirazının reddine, dava konusu ürünlerin zarar miktarı dava açılması aşamasında belirli olmadığından ve bilirkişi incelemesi gerektirdiğinden hukuki menfaat itirazının reddine karar verilmiştir.
Taraflarca tanık deliline dayanıldığından tanıklar mahkememiz huzurunda dinlenmiştir.
Davacı tanığı … beyanında, ” Ben davaya konu redüktörlerin alınması aşamasından bütün tedarikçilere siparişler verilinceye kadar ki aşamalarda çalıştım, tedarikçilerden bir tanesi de … Tic. A.Ş idi, … ürünleri aldıktan ve sahaya gönderdikten sonra müşterilerden şikayet aldık, yağ sızdırıyor, yağın içerisinde toz ve su bulunuyor, bazı parçacıklar bulunuyor, yağın rengi koyulaştı, yağı değiştirmek istediklerinde yağ boşaltılamıyor tarzında şikayetler gelmeye başladı, … ile görüştük, …’ün teknikeri ile benim çalıştığım firmanın makine mühendisi birlikte sahaya gittiler,… ön gördüğü malzemeler … tarafından bize teslim edildi, biz de sahaya götürülmesini sağladık, ürünleri saha da açtıkları zaman arkadaşlarımız müşterilerin belirttiği sorunlardan daha fazla sorunlarla karşılaştılar, bu sorunlardan biri yağın boşalması sorunuydu, yağın boşaltılması için uygun bir yer dizayn edilmemişti, redüktörlerin çalışması için bir parça eklemesi yapıldı, redüktörler çalışmaya başladı, ancak yağ boşaltma sorunu giderilemedi, sorunlardan biri de yanlış rulman takılmış olmasıydı, doğru rulmanlar farklı ülkelerden getirtilerek Yılmaz Redüktörün elemanları tarafından takıldı, yağ boşaltma sorunu hiç bir zaman giderilemedi, ürünün içerisine su ve toz alması sorunu tekrar etti, davacı firma ürünleri anlattığım bu sorunlar nedeniyle değiştirmek durumunda kaldı, …Tarafından … belgesi dışında sunulan belge olmadı, sipariş … gitti, doğrudan üreticiye yani …’e gitmedi, coğrafi koşulları bildirmemiştik, ancak coğrafi koşulları bildirmemize gerek yoktur, standart IP sınıfı bildirilmişti, … toza karşı koruması olan anlamına gelir, yağ boşaltılmaması tasarımsal bir hatadır, bunu … rapor olarak kendisi bildirmiştir.” demiştir.
Davacı tanığı … beyanında, “Ben ve davacı firmadan iki teknik eleman, ayrıca … şirketinden de bir tekniker olduğu halde müşterimizin şikayeti üzerine sahaya gittik, 6 redüktördan yağ kaçağı olduğu şikayeti gelmişti, biz gittiğimiz de 8 tane redüktörde yağ kaçağı olduğunu tespit ettik, bunlardan 2 tanesi kilitlenmişti, motorların içerisine su girdiği bize söylenmişti, gerçekten de motorların içerisinde yer alan yağın içinde su bulduk, toz da vardı, fanı ve muhafazayı söküp redüktörü açtığımız zaman keçeyi değiştirmek için baktığımızda rulmanlarda da hatalar olduğunu gördük, bize gönderilen modelde rulmanların iki tarafı kapalı iken tespit ettiğimiz rulmanların iki tarafının da açık olduğu hususu oldu, motorları açıp rulmanları değiştirdik, hatalı olan rulmanlar değiştirilerken keçelerde zarar gördüğü için keçelerinde değişimi yapıldı, bize önerilen yağ 320 viscosite iken saha da gördüğümüz 220 viscosite idi, yağ içerisinde gözlemlediğimiz toz idi, kum değildi, kilitlenen redüktörlerin kilitlenmesinin sebebi rulmanının hasar görmesi idi, rulmanların hasar görmesi nedeniyle parçalanmaları kum gibi değerlendirilmiş olabilir, bir kalite belgesi ya da sorunların yöneltildiği kişi ya da şirket hususlarında bilgi sahibi değilim, bu sorunların giderilmesinin ardından 2-3 ay sonra yerinden aynı şikayetler geldi ve biz yeniden … ile irtibata geçtik, sonra … den destek alamadık, biz arkadaşlarım ile birlikte sorunları gidermeye çalıştık. ” demiştir.
Davacı tanığı … beyanında, ” Ben … servisine redüktörlü motorların değişimi için gittim, redüktörlerde problem vardı, servis düzenlendi, çare bulunamadı, 96 tane motorun değişmesi müşterilerimiz tarafından talep edildi, ben de bu servisi gerçekleştirmek …’e gittim, ekibimle beraber 96 tane motorun değişimini ben yaptım, daha önceden redüktörlerin tozlu olduğu belirtilmiş, …’ün bu konuya yaklaşımı ile ilgili ben bilgi sahibi değilim, redüktör kısmı yağlı olup, yağ boşaltma işlemi tam olarak yapılamıyordu, yağın içerisinde toz bulunuyordu, benim gözlemlediğim hatalar bunlardır, ayrıca redüktörlerde ses vardı, motorlar çalışırken ses çıkıyordu, biz de motorları yenileri ile değiştirdik, redüktörsüz motorlar taktık” demiştir.
Davalı … tanığı … beyanında, ” … firması …’ün bayiliğini yapmaktadır, 13-14 yıldır … da çalışmaktayım, …’ün ayıplı mal sattığına hiç rastlamadım, fabrikadan sıfır olarak imalatı yapılmış olan bir malzeme davacı firmaya verilmiştir, karşılıklı olarak … ile … görüşmüş, fabrika ziyaretinde bulunulmuş ve karşılıklı mutabakata varılmıştır, bunun üzerine benim çalıştığım firma olan … ya sipariş açılmıştır, …’nun … ile olan ilişkisi bayiilik ilişkisidir, …’ün doğrudan … ile ilişkisi yoktur, bayilik görevini benim çalıştığım firma üstlenmektedir, aldığımız sipariş özel bir siparişti, standart bir sipariş değildi, özel sipariş olduğu için biz … ile …’ü bir araya getirdik, ürünün … de kullanılacağı ve ortamın tozlu olduğu biliniyordu, ürünlerle ilgili bir şikayet olduğunda bunu … ‘e bildirdik, görüşmeler sonucunda … hatalı ürün yaptığını belirtti ve bedelsiz olarak yeni redüktör gönderdi, daha sonra bir servis elemanını bu ürünlerin bazı parçalarını değiştirmek için gönderdi, bunun da masrafını kendisine ait olduğunu söyledi, daha sonra bu masraflarla ilgili …’e bir fatura düzenledi, … direk bu faturayı ödemedi, daha sonra biz araya girerek …’in faturayı bize kesmesini söyledik, fatura bize kesildi, bizde faturayı daha sonra …’e yansıttık” demiştir.
Davalı … tanığı … beyanında, ” Biz aracı firmayız, satış firması olarak çalışıyoruz, bütün yazışma ve görüşmelerimizde her üç firma bir araya gelmiştir, redüktörlerin satışından yaklaşık bir sene sonra hatalı olduklarına dair … firmasından bize bilgi geldi, bunun üzerine … e bilgi verdik, … kabul etti ve gereken değişiklikleri yaptı, …’e servis elemanı gönderdi, redüktörlerin bulunduğu ortam tozlu ortamdı, zaten bu biliniyordu, ortamın tozlu olduğu sipariş formunda yazılı mıydı bilmiyorum, ancak ortamın tozlu olduğundan … ün bilgisi vardı” demiştir.
Davalı … tanığı … beyanında, ” Ben … onüç yıldır çalışıyorum, son üç yıldır ise arge müdürü olarak çalışmaktayım, sipariş aldığımız andan itibaren ben süreci takip ettim, 2014 yılında 20 adet 2016 yılında ise 16 adet toplamda 96 adet redüktör davacı firma tarafından sipariş edildi, 2016 Ekim ayında arıza ile ilgili ilk şikayet geldi, redüktörlerde yağın içerisinde pislik olduğu belirtilmişti, daha sonra davacı şirket ile toplantı yaptık ve bu toplantıda alınan karar ile her iki şirket servis elemanları olarak …’e gidilmesi kararı alındı, sürecin hızlı yürümesi ve tesisin çalışmasını sürdürmesi için 22 adet redüktörü ücretsiz olarak … gönderdik, ticari ilişkilerin devamı adına bu şekilde davranıldı, arızayı bilmemeize rağmen iyi niyet göstergesi olarak böyle yapıldı, Senegale giden teknik ekip yaptığı tespitler sonucu redüktörleri üzernide kum olduğunu gözlemledi ve bu sonucu fotoğraflarla bize bildirdi, tesisin de kumlu bir ortam olduğunu, etrafın kumlu olduğunu, fotoğraflarla tespit ettiler, hatta kumlardan dolayı redüktörün etiketi okunamadığı için kumlar silinip uzaklaştırılarak redüktörün etiketi üzerindeki bilgilere ulaşılabildi, tesisin bulunduğu cadde ve sokaklarda da kum fırtınası sonucu etrafın kumlarla dolu olduğu tespit edilmiştir, redüktörün üzerindeki keçe malzeme kumdan aşınarak kumun redüktörün içeriye girmesine sebebiyet vermesi sonucu redüktörler arızalanmıştır, redüktör içerisindeki rulmanlar aşınarak bozulmuştur, redüktör içerisindeki dişlilerde bulunan yağlar balçık gibi bir maddeye dönüşerek redüktörün çalışmasına engel olmuştur, bu şekilde redüktörün arıza yapmasına sebep olmuştur, kum fırtınası olağan dışı bir durumdur, bunun davacı şirket tarafından sipariş aşamasında bildirilmesi lazımdı, zira ilk aşamada bildirilmesi halinde kum fırtınası sorunu arge bölümü tarafından incelenerek normal redüktörler dışında kuma dayanıklı özel keçeli redüktörler üretilecek ve problem çıkmayacaktı, Türkiyede ve başka ülkelerde başka firmalar tarafından bahse konu redüktörler kullanılmakta ve herhangi bir sorun yaşanmamaktadır, davacı tarafça bahse konu redüktörlerin alınmasından ve arızalanmasından sonra Pakistanda kullanılmak üzere alınan redüktörlerde herhangi bir sorun yaşanmamıştır, eğer üretim ya da tasarım ile ilgili bir sorun olsaydı onlarda da sorun olduğu bildirilirdi, ekibimiz Senegalde davacı tarafın istediği kapalı rulman sistemini yaptığı halde bu sistem arızaya çözüm getiremedi, zira tasarımsal hata yoktu, sorun kum fırtınasından kaynaklanıyordu, davacı tarafça … sınıf redüktör istenmiştir, IP66 Sınıfı redüktör istenmemiştir, … Sınıfı redüktör talk tozu denilen halk arasında bebek pudrası olarak bilinen toza karşı yapılmış olan testtir, davacının istediği ürünler … olduğu halde biz daha üst sınıf olan … sınıfı redüktör ürettik, buna ilişkin TSE onayı mevcuttur, toza karşı yapılmış olan bu testin kuma karşı bir dayanıklılığı yoktur, bu test kumu kapsamamaktadır. ” demiştir.
Davalı … tanığı …beyanında, ” Ben 1993 yılından beri … farklı bölümlerde çalışırım, çeşitli bölümlerde planlama, arge ve genel müdürlük bölümlerinde çalıştım, dava konusu ürünlerin satıldığı dönemde ben şirketin arge müdürüydüm, firmamız günde 3000 e yakın sipariş almaktadır, davacı firmadan bize gelen sipariş yazılı olarak gelmiştir, yazılı olarak gelen siparişte … sınıfı olan tek kademeli redüktör istenmiştir, sipaşir bilgileri içerisinde ortam durumu ile ilgili hiçbir bilgi verilmemiştir, özellikle kum olduğuna yönelik hiçbir bilgi hiçbir aşamada verilmemiştir, kum doğadaki en aşındırıcı malzemelerdendir, mutlaka sipariş aşamasında bildirilmesi gerekirdi, eğer sipariş aşamasında bu bilgi bildirilmiş olsaydı, farklı bir tasarım redüktör yapılırdı, kumun yarattığı hasar bizce son derece nettir, kum redüktörün içerisindeki keçe kısmını zedeleyerek redüktörün içerisine girerek rulmanların çalışmasını engellemektedir, redüktörlerin bulunduğ ortam kumla kaplı bir ortamdır, redüktörlerde kumun girdiği bölge net olarak tespit edilmiştir, suyun ya da çamurun içinde dahi çalışan redüktörlerimiz mevcuttur, ancak bu husus baştan bize bildirildiği için suya ve çamura dayanıklı olarak üretim yaptığımızdan herhangi bir sorun çıkmamıştır, redükterlerimizde üretim yada tasarım hatası yoktur, türkiyede ve yurt dışında çalışan birçok şirkete ürettiğimiz redüktörlerden hiçbir şikayet gelmemiştir, davacı firma da 2017 ve 2018 yıllarında yani bu dosyaya konu olaylardan sonra başka redüktörler satın alarak Pakistanda kullanmıştır, onlardan da herhangi bir sorun çıkmamıştır, ürünlerin alınmasından iki sene sonra davacı firma ayıp bildiriminde bulundu, kum fırtınası başlangıçta da mevcut olmasına rağmen redüktörlerin kumdan etkilenmesi zaman almış ve redüktörlerin sürecini kısaltmıştır, keçenin normal şartlarda çalışacağı ancak kumlu ortamda çalışmayacağına dair rapor mevcuttur.” demiştir.
Deliller toplandıktan sonra davalı üretici …’ün … fabrikasında benzer redüktörler üzerinde tasarımsal ve üretimsel yönden inceleme yapılarak mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlenmesi için yerinde inceleme yetkisi verilerek dosya Makina Mühendisi Prof. Dr. …’a tevdi edilmiştir. Bilirkişi tarafından davalı … şirketinin üretim şartlarının ve dava konusu redüktörlü motorlardaki keçe aşınması ve redüktör içine kum girmesi probleminin nedeninin incelendiği anlaşılmış, mahkememize sunulmuş olan dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişli rapor çerçevesinde …’deki proje sahasında yoğun kumlu bir atmosferin olduğu, redüktörlerin üzerinde yoğun toz tabakası birikmesi olduğu, dava konusu redüktörlerdeki keçelerin yoğun kumla temas etmesi nedeniyle aşınarak devre dışı kaldığı, bu boşluktan redüktör içine giren kumun içindeki yağla birleşerek yağın vasfını kaybetmesine ve redüktörün dönmemesine neden olduğu, gerek davacı şirket tarafından davalılara verilen teknik şartnamenin ve gerekse hasarlı redüktörlerin incelenmesinden, davacı şirketin teknik şartnamesinin hazırlanmasında, redüktörlerin kullanılacağı ortamın aşırı kumlu tozlu olduğu yönünde bir bilgi verilmediği, dolayısıyla … sınıfı motorların ve … sınıfı redüktörlerin bu şartlarda sorunsuz çalışmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla sorunun davacı şirketin teknik şartnameyi uygun şekilde hazırlamamasından kaynaklandığı, davalı şirketçe sağlanıp teslim edilen redüktörlerin, teknik şartnameye uygun şekilde kapalı alanda çalışabilecek şekilde tasarlanıp imal edildiği, bu haliyle redüktörlerin davacı tarafından hazırlanan teknik şartnameye uygun olduğu, dolayısıyla dava konusu redüktörlerin Senegal’deki çalışma sahasında bulunan açık alandaki aşırı yoğun kumlu atmosfer nedeniyle kısa zamanda bozulmasında davalı … A.Ş.’ye yüklenebilecek bir kusur olmadığı ve teknik şartnameye uygun olarak edimini yerine getiren davalı…Ticaret A.Ş.’nin tarımsal ve üretimsel hatası, dolayısıyla kusuru ve davacının zararlarından sorumluluğu bulunmadığından bu davalı hakkındaki davanın esastan reddine, sadece diğer davalının tedarik ettiği dava konusu ürünlerin satışını yürüterek bayilik hizmeti vermiş olan davalı …Sanayi A.Ş.’nin aracı olmasından dolayı bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği kabul edilerek bu davalı hakkındaki davanın husumet nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin dava konusu redüktörlerin Senegal’den getirtildiğini belirterek tahkikatın son aşamasında redüktörler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması talebi reddedilmiştir. Şöyle ki, davacı tarafça yerinde ve zamanında yaptırılmış bir tespit bulunmamaktadır, yargılamada gelinen aşama itibarı ile delil ikamesi ve getirtildiği ileri sürülen redüktörlerin dava konusu ürünler olup olmadığının belirlenmesi mümkün değildir, dava konusu ürünler olsalar dahi tanık beyanları ile ve mahkememizce benzer redüktörler üzerinde yaptırılan tasarımsal ve üretimsel inceleme sonucu sorunun Senegal’deki çalışma sahasında bulunan açık alandaki aşırı yoğun kumlu atmosferden ve bu koşulları bilen davacı şirketin teknik şartnameyi uygun şekilde hazırlamamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
maktadır, davalı bayii … Sanayi A.Ş. ise olup bu davalının husumet itirazı kabul edilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 54,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 1.707,75 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 1.653,35 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 13.450,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı …Ticaret A.Ş.’ye verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 3.400,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı … Sanayi A.Ş.’ne verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı … Ticaret A.Ş. tarafından yapılan 800,00 TL bilirkişi ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekili ile davalı … vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/07/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır