Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/277
KARAR NO : 2019/479

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/03/2018
KARAR TARİHİ : 17/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkilinin en son yetkili hamili olduğu ve dava dışı … Tic. Ltd. Şti. tarafından keşide edilen … Bankası … Şubesine ait … nolu çeki kanuni ibraz süresi içerisinde takas sistemi kapsamında ödeme yapılması amacıyla dava dışı …bank A.Ş. … şubesine ibraz edilerek karşılıksızdır işlemi yapıldığını,daha sonra muhatap banka olan davalı bankaya çek aslı ibraz edilerek vekaleten çek kanununda belirlenen sorumluluk bedelinin ödenmesi için 09/02/2017 tarihinde müvekkilinine ait çek aslı ve vekaletnameyi içeren dosyayla birlikte … Bankası … Şubesine … S.lı Çek Kanunu MADDE 3’teki hakkın kullanılması maksadıyla başvurulduğunu,davalı tarafın çalışanları şifai başvuruyu yine şifai olarak reddettiklerini,bunun akabinde yasal haklarınını kullanabilmesi amacıyla kapsamlı bir dosya hazırlayıp aynı gün tekrar yazılı olarak başvuruda bulunduklarını,davalı taraf 09/02/2017 tarihli yazılı başvuruya istinaden 17/02/2017 tarihinde yine yazılı bir red cevabı verdiğini, söz konusu cevabi yazıda “ahzu kabz yetkisini içermeyen vekaletnameye istinaden çek sorumluluk bedeli ödenemez” nevinden bir yanıt verildiğini, bilindiği üzere … S.lı Çek Kanunu madde 3(1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabın bulunduğu şubeden başka bir şubeye ibraz edildiğinde, o şubece karşılığı sorulmak suretiyle ödenir.
(2)“Karşılıksızdır ” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.
(3)Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması hâlinde,
1) Çek bedeli (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T/6273 S.K. m.2) “bin” Türk Lirası veya üzerinde ise (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T./6273 S.K. m.2) “bin” Türk Lirası, ödeyeceği düzenlenmiş olup bankanın ödemekle sorumlu olduğu bu miktar TCMB’nin 2017 Ocak ayı belirlemesine göre 1290 TL olarak güncellenmiştir. Verilen maddenin ilk fıkrası incelendiğinde “…hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir.” şeklinde düzenleme yapılmış olup bankanın ayrıca ve özellikle başka bir hususu araştırması yükümlülüğü ve hakkı olmadığını,Tüm yasal düzenlemelere ve usulüne uygun olarak çek aslı ile birlikte davalı bankaya başvurulmuş olmasına rağmen davalı banka tarafından gerekli yasal bir gerekçe gösterilmeden bankanın kanunen ödemekle sorumlu olduğu bedelin ödenmediğini, İlgili çek kanununun 3/7-b maddesinde kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın hamile ödenmesinin geciktirilmesi halinde her geçen gün için %0,03 gecikme cezası ödeneceği ve bu hallerde 04/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı kanun hükümlerinin uygulanmayacağını, bu nedenlerle davanın kabulüyle davalı bankanın ödemekle yükümlü olduğu çek sorumluluk bedeli olan 1.290,00 TL nin 09/02/2017 tarihinden itibaren %0,03 gecikme cezası ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle;davacı tarafın en son yetkili hamili olduğu ve dava dışı … Tic. Ltd. Şti. tarafından keşide edilen Müvekkili Bankanın … Şubesine ait … nolu çeki kanuni ibraz süresi içerisinde takas sistemi kapsamında ödeme yapılması amacıyla dava dışı …bank A.Ş. … şubesine ibraz edildiğini ve karşılıksızdır işlemi yapıldığını, ancak Müvekkili Bankanın … Şubesinin çek sorumluluk tutarını ödemediğini iddia ettiklerini, ancak dava konusu çek incelendiğinde; davacı firmanın son yetkili hamil olmadığı, çekin son olarak … Şirketine ciro edildiğini, çekte son ciranta ve yetkili hamil … Şirketi ’dir. Zira sonrasında çek …bank A.Ş. … şubesine ibraz edilmiş ve karşılıksızdır işlemi yapıldığını, 6102 Sayılı Ticaret Kanunu’nun 790. Maddesi gereği de yetkili hamil … Şirketi olduğunu,. “MADDE 790- (1) Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. “
5941 Sayılı Çek Kanunu 3. Maddesi gereğince ;”MADDE 3 – (1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabın bulunduğu şubeden başka bir şubeye ibraz edildiğinde, o şubece karşılığı sorulmak suretiyle ödenir.
(2) “,Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.
(3)Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması hâlinde,
1) Çek bedeli (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T/6273 S.K. m.2) “bin” Türk Lirası veya üzerinde ise (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T./6273 S.K. m.2) ” hükümleri gereğince karşılığı bulunan çekteki tutarın YETKİLİ HAMİL’E ödenmesinin gerektiğini, KARŞILIĞI BULUNMAYAN ÇEKLERDE ise Muhatap Bankanın ödemekle sorumlu olduğu tutarın yine YETKİLİ HAMİLE ödenmesi gerektiğini, tüm bu nedenlerle yetkili hamil olmayan davacı şirketin Müvekkili Bankadan çek sorumluluk bedeli olan 1.290,00-TL ödenmesini talep ederek iş bu davayı açmasının yasal dayanaktan yoksun olup reddinin gerektiğini, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Davaya vekalette özel yetki verilmesini gerektiren haller” başlıklı 74’üncü maddesi ” (1) Açıkça yetki verilmemiş ise vekil; sulh olamaz, hakimi reddedemez, davanın tamamını ıslah edemez, yemin teklif edemez, yemini kabul, iade veya reddedemez, başkasını tevkil edemez, haczi kaldıramaz, müvekkilinin iflasını isteyemez, tahkim ve hakem sözleşmesi yapamaz, konkordato veya sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması teklifinde bulunamaz ve bunlara muvafakat veremez, alternatif uyuşmazlık çözüm yollarına başvuramaz, davadan veya kanun yollarından feragat edemez, karşı tarafı ibra ve davasını kabul edemez, yargılamanın iadesi yoluna gidemez, hakimlerin fiilleri sebebiyle Devlet aleyhine tazminat davası açamaz, hangileri hakkında yetki verildiği açıklanmadıkça kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez.” hükmüne amir olduğunu, ahzu kabz yetkisine Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 74. maddesinde yer verilmemiş olması, avukatın bu yetkiye sahip olmadığı anlamına gelmediği, tam aksine bu yetki vekaletname ile birlikte vekile tanınan yetkiler arasında yer aldığından, aksi açıkça belirtilmedikçe, avukatın ahzu kabz yetkisine sahip olduğu anlaşılmaktadır. ANCAK bu husus vekil tarafından takip edilen dava ve takipleri sonucunda vekil edenin payına isabet eden alacakların tahsil edilebileceğine ilişkindir. İş bu nedenle dava veya takip konusu olmayan dava konusu karşılıksız çeke istinaden Banka Sorumluluk tutarının ödenmesi için davacı tarafın müvekkilin idari makamlar nezdindeki işlemlerini yapma takip etme ve sonuçlandırma yetkisi ile ahzu kabz yetkisinin olması gerektiğini,Davacı tarafın karşılıksız çeke istinaden Müvekkili Banka tarafından sorumluluk tutarının ödenmesi için sunmuş olduğu vekaletname incelendiğinde vekil edenin vekile ahzukabz yetkisi vermediği gibi dava konusu çekin tahsili hususunda özel bir yetki de vermediği dikkate alındığından söz konusu vekaletnamenin sorumluluk bedelini tahsili için uygun olmadığını, bu nedenlerle resen göz önüne alınacak yasal sebeplere binaen ;Davanın yetkili İğdır Mahkemelerine gönderilmesine, haksız ve mesnetsiz olarak açılan iş bu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
TÜM DOSYA KAPSAMINDAN: Dava çek sorumluluk bedelinden kaynaklı alacak davasıdır.
Mahkememizin 25/05/2018 tarihli duruşmasının 1 nolu ara kararı uyarınca; Davalı bankanın Genel Merkezinin İstanbul Mahkemelerinin yetki alanında olduğu, davanın para alacağından kaynaklı alacak davası olup Borçlar Kanunu’nun 89. Maddesi de gözetilerek davalı vekilinin mahkememizin yetkisine yönelik itirazının reddine karar cerilmiştir.
Mahkememizin 23/01/2019 tarihli ara kararı gereğince dosya, Bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 25/02/2019 teslim tarihli raporda özetle; 1-)Detayları yukarıda verilen inceleme ve hesaplamalar sonucunda, takdiri tamamen sayın mahkemenizde olmak üzere, Davalı banka tarafından sorumluluk tutarının ödenmesi için sunulan vekaletname incelendiğinde vekil edenin vekile ahzukabz yetkisi ve dava konusu çekin tahsili hususunda özel bir yetki de vermediği dikkate alındığında söz konusu vekaletnamenin bankalardan çek sorumluluk bedelini tahsili için uygun olup olmadığı, 2-) , Çekin son cirantası Teknik Grafit olmasına rağmen çekin ilk hamile yani davacı hamile geçtiği ve çek aslını bankaya sunduğuna göre çekin yasal hamili olduğunun tespit edildiği yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
… S.lı Çek Kanunu madde 3(1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabın bulunduğu şubeden başka bir şubeye ibraz edildiğinde, o şubece karşılığı sorulmak suretiyle ödenir.
(2) “Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.
(3) Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması hâlinde,
1) Çek bedeli (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T/6273 S.K. m.2) “bin” Türk Lirası veya üzerinde ise (Değişik ibare: 31.01.2012 K.T./6273 S.K. m.2) “bin” Türk Lirası, ödeyeceği düzenlenmiş olup bankanın ödemekle sorumlu olduğu bu miktar TCMB’nin 2017 Ocak ayı belirlemesine göre 1290 TL olarak güncellenmiştir.
Davaya vekaletin kanuni kapsamının düzenlendiği 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 73 üncü maddesinde; “(1) Davaya vekalet, kanunda özel yetki verilmesini gerektiren hususlar saklı kalmak üzere, hüküm kesinleşinceye kadar, vekilin davanın takibi için gereken bütün işlemleri yapmasına, hükmün yerine getirilmesine, yargılama giderlerinin tahsili ile buna ilişkin makbuz vermesine ve bu işlemlerin tamamının kendisine karşı da yapılabilmesine ilişkin yetkiyi kapsar.
(2) Belirtilen bu yetkiyi kısıtlamaya yönelik bütün sınırlandırıcı işlemler, karşı taraf yönünden geçersizdir,” hükmü düzenlenmiştir.
Davaya vekalette özel yetki verilmesini gerektiren hallerin düzenlendiği 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 74 üncü maddesinde ;“ (1) Açıkça yetki verilmemiş ise vekil; sulh olamaz, hakimi reddedemez, davanın tamamını ıslah edemez, yemin teklif edemez, yemini kabul, iade veya reddedemez, başkasını tevkil edemez, haczi kaldıramaz, müvekkilinin iflasını isteyemez, tahkim ve hakem sözleşmesi yapamaz, konkordato veya sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması teklifinde bulunamaz ve bunlara muvafakat veremez, alternatif uyuşmazlık çözüm yollarına başvuramaz, davadan veya kanun yollarından feragat edemez, karşı tarafı ibra ve davasını kabul edemez, yargılamanın iadesi yoluna gidemez, hakimlerin fiilleri sebebiyle Devlet aleyhine tazminat davası açamaz, hangileri hakkında yetki verildiği açıklanmadıkça kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davaları açamaz ve takip edemez,” hükmü düzenlenmiştir.
Yargıtay 8 Hukuk Dairesi’nin 2015/6701 Esas, 2017/7684 Karar sayılı içtihadında da belirtildiği üzere Davaya vekalette özel yetki verilmesini gerektiren haller” başlıklı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 74 üncü maddesinde ahzu kabz yetkisine yer verilmemiş olmasının, avukatın bu yetkiye sahip olmadığı anlamına gelmediği, tam aksine bu yetki vekaletname ile birlikte vekile tanınan yetkiler arasında yer aldığından, aksi açıkça belirtilmedikçe, avukatın ahzu kabz yetkisine sahip olduğu kabul edilmelidir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01/10/2011 tarihinden önce düzenlenmiş ve “ahzu kabz” yetkisi içermeyen vekaletnamelere dayanılarak 01/10/2011 tarihinde ve sonrasında vekaletnamede bulunmayan bir yetkinin, dolayısıyla “ahzu kabz” yetkisinin vekalet verenin iradesine aykırı bir şekilde kullanılamıyacağı da kuşkusuzdur.
Somut olayda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01/10/2011 tarihinden sonra düzenlenmiş vekaletnamede ahzu kabz yetkisi olmadığından bahisle bankanın ödemekle yükümlü olduğu paranın ödenmesi talebinin reddine dair verilen kararın Yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla; davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulüne, 1.290,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihine göre alınması gereken 88,12 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL. harcın mahsubu ile bakiye 52,22 TL. harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 1.290,00 TLvekalet ücretinin (A.A.Ü.T. 13/2 maddesi) davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam : 758,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Karar kesinleştiğinde Mahkeme kasasındaki belge aslının iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı dava değeri itibari ile kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 17/05/2019

Katip

Hakim

Davacı Masraf Dökümü :
Harç giderleri : 71,80-TL
Bilirkişi Ücreti : 600,00-TL
Teb.-müz.posta giderleri : 87,00-TL
Toplam : 758,80-TL