Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/864 E. 2019/590 K. 26.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/1141 Esas
KARAR NO : 2019/587

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 24/11/2016
KARAR TARİHİ : 26/06/2019

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkete ait bir kısım çekin müvekkili şirketin zilyetliğindeyken çalınmak suretiyle zayii edildiğini, bu hususta … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) … E. sayılı dosyasından ilgili çeklerle alakalı ödeme yasağı konulması talepli iptal davası açıldığını, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … tarihli ara kararı ile dava konusu …bank … Şubesi’nin … seri no’lu çekin de içinde bulunduğu bir kısım çek hakkında ödeme yasağı konulmasına kararı verildiğini, müvekkili tarafından borçlu olmamasına rağmen haciz baskısı altında … 36. İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasında başlatılan takip üzerine 47.500,00 TL ödeme yapıldığını, müvekkili firmanın davalı firmayla arasında hiçbir ticari ilişki bulunmadığını, davaya konu çekin müvekkili firma yetkilisi tarafından imzalanmadığını ve çekin üzerinde müvekkil firmanın kaşesi bulunmadığını, çalıntı çeklerin sahte imza ile tedavüle konulduğunu ileri sürerek … 36. İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyasında takibe konulan …bank … Şubesi’nin … seri no’lu çek dolayısıyla borçlu olmadığının tespitine, davalı firmaya ödenen 47.500,00-TL paranın istirdadına, davalı tarafın %20’den az olmayacak şekilde kötü niyet tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu icra takibine konu çekin cirantaları arasında yer alan dava dışı … Tic Ltd Şti ile müvekkili şirket arasında 30.05.2014 tarihinde akdedilen faktoring sözleşmesine dayanılarak, …bank T.A.Ş. … Şubesi’ne ait … seri no’lu 40.000,00 TL’lık 22.11.2015 keşide tarihli çekin tahsili amacıyla önce … 6. Asliye Ticaret Mahkemesi … D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı verildiğini ve ihtiyati haciz kararının … 36. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası üzerinden esas takibe geçilerek uygulandığını, borçlunun ödeme emrine itiraz etmediğini ve aynı itiraz süresi içerisinde ödeme yaptığını, kesinleşen icra takibiyle cebri icra tehdidi altında ödeme yaptığı iddiası ile paranın geri verilmesini isteyemeyeceğini, bu nedenle de istirdat davası açamayacak davacının davasının dava şartı yokluğu sebebiyle reddinin gerektiğini, davacının istirdat davası açmış olup, dilekçesinde ve netice-i talepte imzaya itiraz ettiğini de bildirmiş olup, davanın konusu dışındaki taleplerin reddinin gerektiğini, süresi geçen iş bu itirazın öncelikle mahkemece usulden reddine karar verilmesinin gerektiğini, davacının her nekadar borçlu olmadıklarının tespitini de istemişse de, icra takibinde ödeme yapılmış olup artık açılacak davanın menfi tespit değil istirdat davası olması gerektiğini, davacı tarafların iddialarının bir kısmının çekin rızası hilafına elden çıktığı ve ödeme yasağı konulan çeke dayalı icra takibi yapılamayacağına ilişkin olsa da alacaklının alacağını temin etmesine engel bir durum olmadığını, iyiniyetli hamil olan müvekkiline karşı ileri sürelemeyecek iddialara dayalı iş bu davanın reddini talep etiklerini, öte yandan takibe konu çekin 6762 Sayılı TTK’nun 708.maddesinde öngörülen 10 günlük yasal süre içinde muhatap bankaya ibraz edildiğinin görüldüğünü, çekin aynı Yasanın 692. maddesinde yazılı tüm şartları içerdiğini ve kambiyo vasfını taşıdığının anlaşıldığını, her ne kadar Ticaret Mahkemesince çek hakkında ödeme yasağı konulmuşsa da çek karşılığını alamayan alacaklı hamilin İİK’nun 167 ve sonraki maddelerinde yer verilen kambiyo senetlerine mahsus yol ile takip yapmaya hakkının bulunduğunu, çekin arkasında karşılıksız şerhinin bulunmasına da gerek bulunmadığını, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu Mad:9/3’te de belirtildiği üzere, kambiyo senedini ciro yoluyla müvekkili şirkete devri olduğundan kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defileri müvekkili faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceğini, müvekkili bankanın iyiniyetli hamil olduğundan inkar tazminatı talebinin dayanağının olmadığını, takibe konu çekin müvekkili şirkete temlik cirosu ile devir edildiğini, çekin ciro silsilesinden açıkça müvekkili şirketin yetkili son hamil olduğunun görüldüğünü, müvekkili şirketin iyi niyetli ve yetkili hamil olduğunu beyan ederek davacının davasının usulden, esasına girilmeden reddine, her halükarda haksız ve mesnetsiz davasının reddine ve aynı zamanda davalının %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilerek, yargılama gideri ve ücreti vekaletin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 36. İcra Müdürlüğü … E sayılı dosyası, davaya konu çek üzerinde yaptırılan grafolog incelemesi sonucu alınan bilirkişi raporu, fatura, çek tevdi bordrosu, alacağın temliki belgeleri.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK72.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, …bank … Şubesi’ne ait 40.000 TL bedelli 22/11/2015 keşide tarihli çalıntı olduğu iddia edilen çekteki keşideci imzasının davacıya ait olup olmadığı, çek bedelinin istirdadı gerekip gerekmediği, imza inkarı için yasal 5 günlük süreye uyulmadığına ve istirdat davası açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığına yönelik itirazların yerinde olup olmadığı hususlarındadır.
Mahkememizde açılan dava, icra hukuk mahkemesinde açılabilen ve 5 günlük hakdüşürücü süreye tabi imzaya itiraz davası olmayıp menfi tespit davası olduğundan süre itirazının reddine, davanın çek istirdadı talebi içermeyip davacının borçlu olmadığının tespiti ile çek bedelinin ödenmesine yönelik olduğu dikkate alınarak hukuki yarar itirazının reddine karar verilmiştir.
İlgili … 36. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davalı alacaklı tarafından davacının da aralarında bulunduğu borçlular aleyhine 40.000,00 TL çek alacağı olmak üzere toplamda 44.143,00 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı ve takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davaya konu çek üzerindeki imzaya itiraz edilmiş olup, davacının imzalarının bulunduğu belge asılları celp edilerek davaya konu çek üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı hususlarında rapor düzenlemesi için dosya grafolog bilirkişi …’ya tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan raporda özetle; İnceleme konusu …bank T.A.Ş. … Şubesi7ne ait keşide yeri … keşide tarihi 22.11.2015 olan … çek numaralı “40.000-Kırkbin TL” tutarlı çekte “… Tic. Ltd. Şti.” adına atılmış keşide imzası ile ilgili şirkette imza atmaya yetkili …’a ait mevcut mukayese imzalar arasında ; tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar saptandığından söz konusu keşide imzasının, mevcut mukayese imzalarına kıyasla …’ın Eli Ürünü Olmadığı kanaatinde olduğu bildirilmiştir.
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’ nun 9/2 maddesi gereğince, Faktoring Şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayanıyor olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilmeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. 9/3 maddesi gereğince, Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.
Dava konusu çekteki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı belirlenmiş ise de, 6361 Sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen maddesine ve Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in istihbarat çalışması başlıklı 5. Maddesine uygun olarak davalı … şirketinin, dava dışı … Ltd Şti ile imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında borçlusu dava dışı şirket olan faturaları temlik almış olduğu, buna karşılık teslim edilen çeklerden dava konusu çeki tahsil etmek üzere teslim almış olduğu, bu şekilde devir aldığı kambiyo senedinden kaynaklanan alacağı, alacağı doğuran temel ilişkiye ait faturalarla ve çek bordrosu ile tevsik ettiği anlaşılmış, davalı … şirketinin çekin iktisabında kötü niyetli ya da ağır kusurlu olduğu ispat edilemediğinden davacının dava konusu çekten dolayı davalıya borçlu olduğu kabul edilerek davanın reddine, icra takibinin durdurulmasına karar verilmemiş olup davalı alacaklının zarara uğradığından söz edilemeyeceğinden davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine,
Davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 44,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 811,19 TL harçtan mahsubu ile bakiye 766,79 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.575,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan 9,00 TL tebligat giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/06/2019

Katip

Hakim …