Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/705 E. 2018/48 K. 24.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/705 Esas
KARAR NO : 2018/48

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 03/08/2017
KARAR TARİHİ : 24/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı dilekçesinde özetle; kendisine ait işletmede sel felaketi nedeni ile zemin katın sular altında kaldığını ve ticari işletmeye ait tüm ticari defterlerin, faturaların, vergiye esas belgelerin ve sair her türlü belgenin zayi olduğunu, bu nedenlerle; 2013-2014-2015 yıllarına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER :
1-Tutanaklar
2-Tanık
GEREKÇE :
Dava Ticari defter ve kayıtların kanuni saklama süresi dolmadan zayi olması nedeni ile Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi davasıdır.
TTK. 64. ve 82. Maddesi Yönünden Defter ve Belge Saklama Mükellefiyeti ve Tutulması Zorunlu Defterler “fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağının, defterlere kayıt zamanının, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ile esaslarının” Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir tebliğle belirlenmesini öngörüldüğünü, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı île Maliye Bakanlığı da kendilerine tanınan bu yetkiye İstinaden gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme İle açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esaslarını 19 Aralık 2012 tarihli ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ ile belirlendğini ,bu kapsamda limited şirketler, yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterini tutmak zorunda olduklarını ,ticari defterlerini, envanterlerini, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, Alınan ticari mektupları, Gönderilen ticari mektupların suretlerini, Ticari defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgelerini sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlü olduklarını hükme bağlandığını, saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığını, saklama süresi içerisinde zayi olması halinde TTK’nın 82. maddesinin yedinci fıkrasında; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanunî saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticarî İşletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” denildiğini, TTK 64. maddesinin birinci fıkrasında “Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır” denildikten sonra, aynı maddenin dördüncü fıkrasında Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi işietmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir.” hükmüne yer verilerek, defterlerin de “defter tutma yükümlülüğü” kapsamında yer aldığı hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde vurgulandığını davacının 2013-2014-2015 yılına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerinin TTK 64 ve 82 maddesi kapsamında kaybolan belgelerin tutulması ve saklanması zorunlu belgelerden olduğu anlaşılmıştır.
Davacıya kusur izafe edilemeyecek olan kayıp olayının TTK daki madde kapsamında olduğu; yangın, su baskını ve yer sarsıntısı gibi örneklerin tahdidi bir düzenleme içerisinde yer almamış gibi sözcüğünden de anlaşılacağı üzere tacirin elinde olmayan benzer olayların da maddenin kapsamında düşünüldüğü, tacirin bir taraftan defterlerinin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer tarafından da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelme durumu olayda gerçekleşmiştir.
TTK 68/I fıkrasında 10 yıl süre ile ticari defter ve kayıtların saklama mecburiyetinin bulunduğu, madenin son fıkrasında ise “Bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kayıtlar; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin selahiyetli mahkemesinden kendisine bir vesika verilmesini isteyebilir. Mahkeme lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir, defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır.” Hükmü düzenlenmiştir.
TTK nın 68/4 mad. uyarınca ziyaanın davacının iradesi dışında meydana geldiği ve dosyada bulunan kurumlardan gelen cevabi yazılar ışığında davanın kabulü ile aşağıda belirtilen ticari belgelerin zayi nedeniyle zayi belgesi verilmesi gerekmiş olduğu;
Dava dilekçesi, cevabi yazılar, yargılamada edinilen kanaatten anlaşılmış olmakla;
Belirtilen nedenlerle;
HÜKÜM :
1-Davanın kabulü ile … Ticaret Sicil Müdürlüğünün … sicil nosunda kayıtlı davacıya ait … Plus İleti isimli şirkete ait 2013-2014-2015 alış ve satış faturaları ve 2013-2014-2015 yıllarına ait defter ve belgelerin zayi olduğuna,
2-Peşin alınan harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına gerek olmadığına,
3-Dava mahiyeti gereği davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesine ( istinaf ) başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/01/2018

Katip …

Hakim …