Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/475
KARAR NO : 2019/655

DAVA : MENFİ TESPİT (Hisse Devir Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/05/2017
KARAR TARİHİ : 04/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit Davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı şirket arasında 07/05/2014 tarihinde hisse alım satım ve devir sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 4.4 maddesi gereğince ”kapanış tarihinde satıcının madde 4.3’deki edimlerini yerine getirmesi ile eş zamanlı olarak alıcı hisse devir bedelini nakden ve defaten satıcı’ya ödeyecektir.” hükmünün bulunduğunu, taraflar arasında hisse devir sözleşmesi uyarınca edimlerin karşılıklı olarak ifa edildiğini ve hisse devrinin gerçekleştiğini, devirden kaynaklı olarak davalı aleyhine doğabilecek olumsuzluklar karşısında müvekkili tarafından davalı lehine, … Bankası A.Ş. merkez şubesi tarafından müvekkili ile davalının imzaladığı sözleşmeden doğan yükümlülüklerin teminatı olarak 24/04/2014 tarih 864260 seri nolu 31/12/2020 tarihine kadar geçerli olacak 7.000.000.TL. lik kesin teminat mektubu verildiğini, davalının hiçbir haklı neden olmaksızın müvekkilinin sözleşmeye aykırı davrandığını ve zarara uğradığını iddia ederek teminat mektubunun bozularak tarafına irat kaydedilmesini talep ettiğini, davalının bankaya müracaat ederek mektubun nakte çevrilmesini isteyerek bedeli müvekkil şirketten talep ettiğini, teminat mektubunun nakde çevrilmesi talebinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasında düzenlenen sözleşme şartlarının müvekkil tarafından hiçbir zaman ihlal edilmediğini ve devir sözleşmesindeki ruhsata uygun olarak inşaat tamamlanıp halen davalı mülkiyetinde faaliyetine devam ettiğini, teminat mektubunun nakde çevrilmesini gerektirecek şekilde sözleşmeye aykırılık teşkil eden hiçbir olumsuzluk bulunmadığını, bu nedenle mahkemenin resen nazara alıncak diğer nedenlerle telafisi güç ve imkansız zararların doğmaması için teminat mektubunun nakde çevrilmesi talebinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulması talep ederek, taraflar arasında imzalanan devir sözleşmesine ilişkin olarak müvekkili şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etimiştir.
Davacı Vekili Davasında :
Dava dilekçesini tekrar ederek, davanın kabulüne karar verilmesini beyan etmiştir.
Davalı Vekili Davaya Cevabında :
Davalı vekili mahkememize hitaben verdiği cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin ağırlıklı olarak gayrimenkul-inşaat sektöründe faaliyet gösterdiğini, davacının …’ye ait olan 27.050.000 adet hisselerin tamamının müvekkil şirket öncesinde sahibi olduğunu, müvekkili şirketin … İli, … İlçesi, … mevkiinde bulunan taşınmazı edinmek amacıyla 2014 yılında … hisselerine talip olduğunu, taraflar arasında sözleşmenin imzalanması işleminden önce müzakere ve iradelerini ortaya koymak amacıyla 07/03/2014 tarihli ön sözleşmeyi imzaladıklarını, bu sözleşmenin taraf iradeleri ve sözleşmenin akdedilme nedenini göstermesi bakımından önemli bir delil olduğunu, davacının satıcı sıfatıyla müvekkil şirkete verdiği beyan-tekeffülerin, bilgi ve belgelerin hisse devir bedelini belirleyen asli unsur mahiyetinde olduğunu tartışmaya mahal vermeyecek şekilde ortaya koyduğunu, müzakere sürecinin ardından davacı tarafından … hisseleri için 40.750.000.USD. bedelin belirlenerek hisse devir sözleşmesi imzalandığını ve söz konusu bedelin müvekkili şirket tarafından davacıya ödendiğini, sözleşmede yer alan hisse devir bedeline ilaveten alıcıya ödenmesi kararlaştırılan bedel hakkında 5.1.3.maddeye göre satıcının en geç 31/10/2014 tarihine karar taşınmaz üzerinde yer alan … AVM projesi üzerine yapılacak, fonksiyonu ofis, konut veya hotel olarak kullanılacak katlardan oluşan alana toplam satış bedelinden şirket payına düşecek harç ve devir masrafı çıktıktan sonra kalacak net tutarın 4.500.000 USD üzeri bir bedel ile alıcı bulması halinde alıcının bu kısmı satma zorunluluğu bulunmamakla beraber, ilaveten bu satış tutarının harç ve devir masrafı çıktıktan sonra 4.500.000 USD yi aşan kısımının alıcı tarafından satıya iade edileceği, iş bu satış tutarını aşan meblağ ne olursa olsun alıcı tarafından satıcıya yapılacak azami ödeme miktarının her halükarda 2.500.000 USD ile sınırlı bulunduğunu, bu madde ile satıcının beyan-tekeffüllü kapsamında yapacağı aracılık karşılığında adeta komisyon benzeri ilave hisse devir bedeli belirlendiğini diğer bir ifade ile satıcı davacı projenin ofis kısmının tamamlanacağını, 4.500.000 USD üzerinde bir bedelle satılabileceğini, kendisinin böyle bir satış işleminin gerçekleşmesini sağlayacağını, satış nedeniyle de kendisine ilave bir bedel ödeneceğini sözleşme kapsamında garanti altına aldığını, hisse devir işlemlerinin kapanışı sürecinde davacı tarafından müvekkili şirkete işbu hisse devir ilişkisinden doğan taahhüt ve tazmin sorumluluklarının teminatı olarak banka tarafından düzenlenen teminat mektubu verildiğini, müvekkili şirketin davacı ile olan hisse devir ilişkisi kapsamındaki risk ortaya çıktığı için bu işten doğan zararlarının tazmini amacıyla 08/08/2016 tarihinde bankaya teminat mektubunun tazmin edilmesi talebi ile başvurduğunu başvuru sonrasında halen müvekkil şirkete bir ödeme yapılmadığını, davacının sözleşme kapsamındaki beyan ve tekeffüllerinin sadece … hisselerinin devredilmesinden ibaret olmadığını, projenin tamamlanmasının ardından ofis bölümünün satılabilirliği ve hatta satış değeri hakkında da açık bir beyan-tekeffül- taahhüt söz konusu olduğunu, … hisselerinin müvekkili şirket tarafından devralınmasından sonraki dönemde taşımazın devir sırasında mevcut olan ruhsatı ofis bölümü ile ilgili kısmın … Belediyesi tarafından tadil edildiğini, bu tadil sonrasında projenin ofis kısmının yapılamayarak sadece AVM olan kısmının tamamlandığını, bu nedenle şirketin … hisselerine biçilen ve davacıya ödediği bedel üzerinden hem de projenin ofis kısmının satışından elde etmeyi beklediği gelir üzerinden zarara uğradığını, ruhsatta meydana gelen değişiklikten ve ofis projesinin hayata geçirilmemesinden davacının doğrudan sorumlu olduğunu, bahse konu teminat mektubunun hukuki niteliğinin garanti sözleşmesi olması ve teminat mektubunun içeriği nazara alındığında müvekkil şirketin tazmin amacıyla bankaya yapdığı başvurunun hiçbir şekide haksız olarak nitelenemeyeceğini, teminat mektubundan doğan hukuki ilişki aslen müvekkil şirket ve banka arasında olup davacının üçüncü kişi konumunda bulunduğunu, davacının teminat mektubunu veren bankanın … ye devredildiği ve ilgili KHK nedeniyle müvekkil şirkete ödeme yapılamadığının belirtilmesinden sonra bu durumun her an davacı aleyhine değişebileceği ve telafisi güç ve imkansız zararlar doğuracağı gerekçesiyle tedbir talep etmesinin kesinlikle samimiyetten ve hukuki bir menfaatin varlığından uzak olduğunu beyan ederek ihtiyati tedbir talebinin redine ve maddi ve hukuki dayanaktan yoksun davanın tüm ferileri ile reddine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Toplanan Deliller:
Taraflarca ibraz edilen deliller incelenmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 07/03/2014 Tarihli ön sözleşme, 07/05/2014 Tarihli … A.Ş. Hisse Alım Satım ve Devir Sözleşmesi, Dava konusu Kesin teminat mektubu örneği, davalı tarafın teminat mektubunun tazmini için talep başvuru örneği, … Bankası A.Ş. Tarafından davalı şirket adına gönderilen ihtarname örneği ve diğer yazılı belgeler incelenmiştir.
Mahkememizin 11/05/2018 Tarihli ara kararı ile ‘Taraflar arasında uyuşmazlıkla ilgili olarak bu konularda uzman olduğu anlaşılan İnşaat Mühendisi …, Kadastro Mühendisi … YMM … ile Akit Uzmanı Doç. …’den oluşan heyete dosyanın tevdii ile davacının iddiaları, davalının savunmaları doğrultusunda davacı ve davalı arasındaki … AŞ hisse alım ve satım sözleşmesinden dolayı tarafların edimlerini yerine getirip getirmedikleri, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin gerekli olup olmadığı hususlarında rapor alınmasına” karar verilmiş, Bilirkişi heyeti vasıtası ile düzenlenen 27/11/2018 Tarihli rapor incelenmiş, davalı tarafın rapora itiraz etmesi üzerine davalı tarafın rapora karşı itirazlarının, davacı tarafın rapora karşı beyanlarının değerlendirilmesi için dosyamız Bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, düzenlenen rapor ve ek rapor hüküm vermeye elverişli nitelikte görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi:
Tüm dosya kapsamı dikkate alınarak; Davacı taraf özetle, taraflar arasında 07/05/2014 tarihinde hisse alım satım ve devir sözleşmesi imzalandığını,Devirden kaynaklı olarak davalı taraf aleyhine gerçekleşebilecek olumsuzlukların teminatı olarak davacı tarafça davalı taraf lehine 7.000.000.TL. Bedelli kesin teminat mektubu verildiğini, Tarafların sözleşme uyarınca edimlerini karşılıklı olarak yerine getirdiklerini, Davalı tarafın haklı neden olmaksızın davacı tarafça verilen teminat mektubunu sözleşmeye aykırı davrandığı iddiası ile teminatı veren bankaya müracaat ederek işbu teminat mektubunun nakde çevrilmesini istediğini belirterek davacı tarafın davalı tarafa teminat mektubundan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Taraf ise özetle; Davacı yanın sözleşme kapsamında beyan ve sorumluluğunun sadece … hisselerinin devredilmesinden ibaret olmadığını, Davacı tarafın tamamlaması gereken projenin ardından ofis bölümünün satılabilirliği ve satış değeri hakkında açık bir taahhüdün söz konusu olduğunu, Davacı tarafın sözleşmenin getirdiği düzenleme ile ilgili binanın katlardan oluşan alanının satılacağını ve bu işte davacı yanın aracılık edeceğini ve satış bedelinin …’ ye kalacak net tutarının 4.500.000.USD üzerinde olması halinde malikin bu satışına razı olmak zorunda olduğunu beyan ve taahhüt ettiğini, Yapı Kullanım İzni kapsamında inşaatın bitiminde davalı tarafa taahhüt edilmiş olan hisse devir sürecinde ortaya çıkan sonuç arasında açıkça fark olduğunu, Davacı taraflar arasında yapılan işbu sözleşme kapsamında taahhüt ve tazmin sorumluluklarının teminatı olarak teminat mektubunu davalı taraf verdiğini, Kapanış öncesinde gerçekleşebilecek yapı ruhsatı iptali, imar değişiklikleri, lisans iptalleri gibi idari işlemler mücbir sebep olarak sözleşmede düzenlenmiş olduğunu, Davacı tarafça davacı yanın hisse devir surecinde satıcı sıfatıyla oluşturduğu hukuki görünüş ve güvene dayalı olarak bir ticari beklenti içerisine girdiğini, hisse devir süreci sonrasında yaşanan olaylar nedeniyle zarara uğradığı vc zararın teminat mektubunun tutan olan 7.000.000.TL.’nin üzerinde olduğunu belirterek davanın Reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu uyuşmazlığının sözleşmesel dayanağı, Taraflar arasında düzenlenen 07/05/2014 Tarihli ”… A.Ş. Hisse Alım Satım ve Devir Sözleşmesi” dir. Sözleşmenin 2.maddesinde Hisselerin alım ve Satımı düzenlenmiştir. Sözleşmenin 2.1 Maddesi aynen ” İş bu sözleşme hüküm ve koşulları çerçevesinde, kapanış tarihinde Satıcı hisseleri alıcıya satmayı ve devretmeyi, alıcı da hisseleri satıcıdan satın ve devir almayı kabul ederler.” Sözleşmenin 2.2 Maddesi aynen ” Hisseler şirketin esas sözleşmesi hüküm ve koşullarına uygun olarak, her türlü Takyidattan ari olarak Satıcı tarafından satılacak ve hisseler mülkiyeti alıcıya devredilecektir.” şeklinde taraflar arasında ki hisse alım satımının ne şekilde yerine getirileceği belirlenmiştir. Sözleşmenin 3. Maddesinde Hisse Devir Bedeli 40.750.000. USD olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin 4.3-VI md.sinde ise aynen ” İş bu sözleşmeden doğan taahhüt ve tazmin sorumluluklarının teminatı olarak Alıcı’ ya hitaben hazırlanmış, 31Aralık 2020 Tarihinde kadar geçerli 7.000.000.(YEDİMİLYON) TL.lik kesin banka teminat mektubunu alıcıya teslim edilecektir.” şeklindedir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 4.3-VI md.si uyarınca Davamızın davacısı tarafından Davalı tarafa verilen Dava konusu teminat mektubu ” BANK ASYA’ dan davalı taraf lehine alınma 24/04/2014 Tarihli 864260 Seri nolu 7.000.000.TL.bedelli Kesin Teminat mektubu” dur.
Taraflar arasında ki uyuşmazlığın çözümünde Teminat mektubunun hangi hususları teminat kapsamına aldığının, davacı tarafın sözleşmeye aykırılığının bulunup bulunmadığının ve davalı tarafın teminat mektubu miktarı olan 7.000.000.TL. değerinde zararının olup olmadığının tespiti gerekmektedir. Tarafların beyanları, dosya kapsamına ibraz edilen deliler ve yapılan Bilirkişi incelemeleri sonucu elde edilen tespitler birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasındaki 07/05/2014 Tarihli ”… A.Ş. Hisse Alım Satım ve Devir Sözleşmesinde” asıl borç bir miktar hissenin davalıya satış ve devrinin sağlanmasına yöneliktir. Sözleşme uyarınca hisselerin satış ve devri gerçekleşmiştir. Davalı taraf sözleşmede belirtilen bu borcun yanında davacı satıcının taşınmaz satışlarından belli tutarda bir kazanç sağlama garantisi şeklinde borcunun da bulunduğunu, bu yükümün sözleşmenin 5.1.3 maddesinde yer aldığını, plan ve projede uyumsuzluklar, eksik ve tamamlanmayan kısımlar nedeniyle beklenen kazancın elde edilemediğini ileri sürmüştür. Davalı taraf dayanak olarak ileri sürdüğü 5.1.3.maddesi aynen “Satıcı en geç 31 Ekim 2014 Tarihine kadar, Taşınmaz üzerinde yer alan Sultanbeyli Avm Projesi üzerinde yapılacak ve fonksiyonu ofis, konut veya hotel olarak kullanılacak katlardan oluşan alana (AVM kısmı hariç olmak üzere) , toplam satış bedelinden şirket payına düşecek, harç ve devir masrafı çıktıktan sonra kalacak net tutarın 4,500.000 USD üzerinde bir bedel ile alıcı bulması halinde Alıcının bu kısmı satma zorunluluğu bulunmaktadır. İlaveten bu satış tutarının harç ve devir masrafı çıktıktan sonra 4.500.000. USD. ‘ yi aşan kısmı Alıcı tarafından Satıcıya iade edilecektir. Şöyle ki; bu satış tutarını aşan meblağ ne olursa olsun Alıcı tarafın satıcıya yapılacak azami ödeme miktarı herhalükarda 2.500.000.USD ile sınırlıdır. ” şeklindedir. Sözleşmenin ilgili maddesi incelendiğinde, davacı taraf taşınmazların belli bir tutarın üzerinde satılması imkanı olursa, davalı alıcıya satma şeklinde bir borç yüklediği ve bir kısım bedeli de davacıya vermeyi kararlaştırdıkları anlaşılmaktadır. Davalı tarafça ‘ ‘söz konusu taşınmazların toplam satış bedelinden şirket payına düşecek, harç ve devir masrafı çıktıktan sonra kalacak net tutarın 4,500.000 USD üzerinde bir bedel ile alıcı bulunduğunu ” kanıtlar delil ibraz edilemediğinden bu yönde ki iddiası mahkememizce kabul edilmemiştir. Bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere davalı alıcı, söz konusu satış işlemi sonucunda risk ve borca aykırılık oluştuğunu, zararın doğduğunu iddia etmiş ise de davalı tarafın ticari defterleri de dahil olmak üzere bu hususları kanıtlar delil ibraz edilememiş olmakla davalı tarafın 7.000.000.TL. Bedelli teminat mektubunu nakde çevirme hakkı bulunmadığı yönünde mahkememizce kesin kanaat hasıl olmakla davacı tarafın …’ dan davalı taraf lehine alınma 24/04/2014 Tarihli … Seri nolu 7.000.000.TL.bedelli Kesin Teminat mektubunun verilmesine dayanak 07/05/2014 Tarihli ”… A.Ş. Hisse Alım Satım ve Devir Sözleşmesinden” dolayı Davalı Tarafa Borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan gerekçeye göre;.
1-) Davacı tarafın davasının KABULÜ İLE; Davacı tarafın …’ dan davalı taraf lehine alınma 24/04/2014 Tarihli 864260 Seri nolu 7.000.000.TL.bedelli Kesin Teminat mektubunun verilmesine dayanak 07/05/2014 Tarihli ”… A.Ş. Hisse Alım Satım ve Devir Sözleşmesinden” dolayı Davacı tarafın Davalı Tarafa BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE;
2-)Mahkememizce verilen tedbir kararının devamına;
3-)Alınması gereken 478.170,00.TL. nispi karar harcından peşin yatırılan 119.542,50.TL. harcın mahsubu ile bakiye kalan 358.627,50.TL. harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 135.200.TL. nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yapılan toplam 123.871,50.TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Taraflarca yatırılan, bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
6100 Sayılı HMK.’ nın 345./1Maddesi uyarınca ilgililere kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize vereceği bir dilekçe ile İSTİNAF YOLU açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar alenen okunup usulen tefhim kılındı. 04/07/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

Peşin Harç : 119.542,50.- TL
Başvuru Harcı : 31,40 .- TL
Vekalet Harcı : 4,60 .- TL
Bilirkişi Ücreti: 4.000,00.- TL
Posta Giderleri: 293,00.- TL
Toplam : 123.871,50.- TL