Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1545 Esas
KARAR NO : 2019/88

DAVA : Çek İstirdadı
DAVA TARİHİ : 18/11/2014
KARAR TARİHİ : 11/02/2019

Mahkememizde görülen Çek İstirdadı davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait dava konusu sırası ile …bank … Şubesi tarafından verilen … no.lu, 31,12.2013 keşide tarihli 5.000,00 TL tutarlı, yine … Bankası … şubesi tarafından … no.lu 31.12.2013 keşide tarihli, 5.000 TL tutarlı, … Şubesi tarafından verilen … no.lu 30.12.2013 keşide tarihli 5.000,00 TL mebiağlı ve son olarak…bank … şubesi tarafından verilen … çek no.lu 30.12.2013 keşide tarihli 1.708,00 TL mebiağlı çeklerin müvekkilin rızası hilafına elinden çıktığını, müvekkilin işyerinde 13.12.2013 tarihinde hırsızlık yaşandığını, işyerinde bulunan çelik kasa ve içinde yer alan pek çok kıymetli evrakın çalındığını, bunun üzerine müvekkilinin … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasında zayi sebebi ile kıymetli evrakın iptali ve dava konusu çekin ödenmemesi için ödeme yasağı talep ettiği, mahkemece ödeme yasağı kararının verildiğini, söz konusu davanın devamı esnasında işbu davanın davalısı … AŞ dava konusu çekin yetkili hamili olduğu gerekçesi ile söz konusu çeki …. 3. Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasına sunduğunu, dava konusu çeklerin söz konusu çeklerde cirosu bulunan … Ltd Şti ile … Ltd Şti ve … Ticaret unvanlı cirantalar ile gerçekleşen ticaretten dolayı müvekkiline teslim edildiğini, müvekkili tarafından ciro yapılmadan çalındığını, davalı faktoring şirketinin dava konusu çekleri devir alırken ağır kusurlu olduğunu ve söz konusu çeklerden dolayı talepte bulunmasının mümkün olmadığını, davalının dava konusu çeki üzerinde cirosu bulunan … Gıda Maddeleri İnşaat ile akdettiğini belirttiği faktoring sözleşmesi gereği devir aldığını, başka bir deyişle davalı söz konusu çeki 6361 yasa kapsamında devir aldığını, 6361 sayılı yasanın 38.maddesi gereği faktoring sözlenmesini mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik etmesi gerektiğini, devre konu alacağın faturaya bağlanması gerektiği, yazılı sözleşme ile temlikin gerekli olduğu, temlik alınan alacakların fatura tutarını aşmaması ğgrektiğini, davalının dava dışı … Ltd Şti ile tesis ettiği faktoring sözleşmesinin geçersiz olduğunu, cirantalar arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, dava dışı şirketin verdiği faturanın yasal unsurları taşımadığı için fatura olarak değerlendirilemeyeceğini, dolayısı ile 6361 sayılı yasanın zorunlu tuttuğu faktöring sözleşmesine konu alacağın faturaya bağlı olması şartının gerçekleşmediğini ileri sürerek müvekkilinin çeklerden doğan alacağını tahsil edebilmesi için dava konusu çeklerin müvekkiline iadesine karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Temlik eden … AŞ ile müşterisi … Tic Ltd Şti arasında faktoring sözleşmesi aktedildiğini, sözleşme gereği davaya konu çeklerin temlik eden tarafından iktisap edildiğini, işlem esnasında son ciranta … ile öncesindeki ciranta … Ltd Şti arasındaki mal alışverişini gösterir fatura ibraz edildiğini, faktoring şirketinin iktisabının yasal koşullara uygun olduğunu, davacı yanın iddiaları ispatla yükümlü olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Dava konusu çekler, … 3. ATM … E sayılı dosyası, … 14. ATM … E Sayılı dosyası, … 11. ATM … E sayılı dosyası, ticaret sicil kayıtları, ticari defter ve kayıtlar, bilirkişi incelemesi.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, TTK 687.maddesine dayalı çek istirdadı davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, dava konusu çeklerin yetkili hamilinin kim olduğu ve davalı tarafın dava konusu çekleri iktisabında ağır kusurlu olup olmadığı, çeklerin istirdadının gerekip gerekmediği hususlarındadır.
Davalı şirket ile Dava dışı … şirketi arasında 17.12.2013 tarihinde 100.000 TL.lık Faktoring Sözleşmesi imzalandığı, ayrıca …’ın müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak imzaladığı, Sözleşmenin l-Sözleşmenin konusu, Kapsamı ve Tanımlar bölümün 1.maddesinde sözleşme konusu Müşterinin daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtiçi/yırtdışı mal, hizmet satışlarından doğan alacaklarını peşinen ve toptan FAKTOR’a devri (temlik) suretiyle faktöring hizmetlerinden yararlandırılmasından ibaret olduğu, Sözleşmenin ll-Faktoring Hizmetlerinin İşleyişine İlişkin Genel Hükümler bölümünün 1.maddesinde, Müşteri işbu sözleşmenin kapsamı içinde kalan alacakları, borçlusu adına düzenlenmiş olduğu faturanın kendisinde kalan suretinin asimin üzerine faturada oluşan alacağın ne kadarlık tutarını faktöre temlik ettiğini, vadesini, ödeme yerini ve Faktörün unvanını, açık adresini, varsa ödeme tarihine kadar işleyecek akdi faiz ve temerrüt faizi oranlarını belirten ibarelerin bulunduğu temlik notunu eklemekle ve bunun MÜŞTERİ nin yetkililerince kaşelenerek imzalanması sonrası ABF formunda temlik edilen alacaklara ilişkin bilgileri listeleyerek Müşterinin yetkililerince kaşelenip imzalanan ABF formunu Faktöre teslim etmek ve bilmekle yükümlü olduğu, Müşteri FAKTOR’e devir etmiş olduğu ya da bundan böyle devir edeceği fatura tutarı alacaklarının gerçek, geçerli ve mevcut bir ticari ilişkiye dayandığını, Müşteri ile borçlu arasında söz konusu alacakların temlik edilmesinin sözleşmesel olarak yasaklanmamış olduğunu, doğmuş alacaklara ait mal/hizmet sevkiyatlarını gerçekleştirmiş bulunduğunu, doğacak alacaklarla ilgili olarak gerçekleştirileceğini, fatura konusu alacakların kayıtlarda yer aldığını, faturalar ile ilgili herhangi bir iptal, iade olması durumunda bu hususu Faktor’a derhal bildirerek yerine yeni fatura düzenlenmesi halinde yeni faturaları göndereceğini ve Faktörün talebi üzerine fatura ve tüm belge asılları ile fatura koçanlarını derhal Faktor’a ibraz edeceğini, incelemesine hazır bulunduracağını gayri kabulü rücu kabul, beyan ve taahhüt ettiği, 3.faktörün işbu sözleşme hükümleri uyarınca devir almış bulunduğu alacakları ve ödeme vasıtalarını üçüncü kişilere devir hakkına sahip olduğu gibi bu alacaklar ve ödeme vasıtaları üzerinde her türlü tasarruf yetkisine de sahip olduğu, Sözleşmenin IV-Sözleşme süresi, sona ermesi ve sonuçlan hakkındaki bölümün 1 maddesinde sözleşme imzası tarihinden itibaren süresiz geçerli olduğu fesih bildirimine kadar geçerli olduğu, taraflardan herhangi birinin bir ay önce yazılı ihbarda bulunması halinde sözleşmeyi sona erdirebileceği, Bölümün 3.maddesinde sözleşmenin herhangi bir şekilde sona ermesi halinde müşterinin mevcut bilcümle borçları ve ferilerinin muaccel olacağı, müşteri ve kefiller alınmış fakat kapatılmamış finansman tutarlarını tüm faktöring ücretleri ve tüm ferileri ile birlikte derhal iade etmekle yükümlü oldukları, Müşterinin bilcümle teminatlarını ayrı ayrı ya da birlikte nakde tahvil ve aynı zamanda kefillerini takip yetkisine sahip olduğu, bu halde gerek müşteri gerekse kefiller mükerrerlik iddiasına bulunamayacakları, Vl-Çeşitli Hükümler bölümünün 8.maddesinde, müşteri veya herhangi bir borçlunun ödemeye ilişkin herhangi bir edimini Faktör’a vade gününde ifa etmemesi halinde başkaca bir bildirime gerek kalmaksızın Faktörün tüm alacakları muaccel hale geleceği, Müşteri ve Kefillerin, Faktörün her türden alacakları için muacceliyet tarihinden itibaren TCMB kısa vadeli avans işlemlerinde uygulanan reeskont faiz oranının dört katı oranında yıllık temerrüt faizi ödemeyi tacir sıfatıyla kabul ve taahhüt ettikleri, ayrıca tacir müşterilerin hesabına tahakkuk ettirilmiş olan fakat zamanında ödenmeyen faize de temerrüt faiz oranı üzerinden faiz uygulanacağı hususlarının belirtildiği anlaşılmıştır.
… 3. Asliye Ticaret Mahkemesi … E Sayılı Dosya Kararı: Davacı … tarafından dava konusu çekler dahil 46 adet çek ve 2 adet bononun 13.12.2013 tarihinde çalındığı, … Polis Merkez Amirliğinde konu ile tutanaklar tutulduğu ve 16.12.2013 tarihinde davanın dilekçesinin sunulduğu belirtilerek söz konusu çeklere öncelikle ödeme yasağı konulması ve iptal edilmesi amacıyla açılan 2013/536 E dosyada 21.08.2014 tarihinde 2014/207 sayılı kararı ile dava konusu çekler dahil 15 çek ile ilgili istirdat davaları açılması nedeniyle bu çekler yönünden davanın reddine ve çekleri üzerindeki diğer tedbirlerin bu hükümle kaldırılmasına, diğer 31 çek ve 2 bononun ise iptaline karar verildiği, söz konusu hükmün temyiz edilmemesi ile 04.12.2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1049 E Sayılı Dosya Kararı: Davacı … tarafından çalınan …bank … … no.lu 10.01.2014 keşide tarihli 7.850,00 TL.lık çekin 13.12.2013 tarihinde çalındığı, çekin iptali için … 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında ödeme yasağı kararı verildiği, temlik eden … ve temlik alan aleyhine 17.09.2014 tarihinde İstirdat davası açıldığı söz konusu çekin ciro silsilesi incelendiğinde, lehdar … Ltd Şti sonra sırayla Standart Oto Yedek parça emrine ödeyiniz başlıklı … kaşesi devamında … San cirosu olmaksızın … Ltd Şirketine geçtiği, ondan da … Ltd Şti ve … Şirketine ciro edildiği, davacı yanın ticari defterlerinde çekin kayıtlı olduğunun tespit edildiği, çekte davacının cirantasının bulunmaması kontrol edilmeden faktor işlemine tabi tutulması nedeniyle davalı faktoring şirketinin ağır kusurlu olduğu görüşüne varılmakla 28.03.2016 tarihinde 10.01.2014 tarihli … no.lu 7.850,00 TL.lık çekin davalıdan istirdatına 2016/194 sayılı karar ile karar verildiği, davalı faktoring şirketi kararı temyiz etmişse de harç ödemesi yapmadığından Yargıtay 19.HD 2016/14923 E, 2018/679 K ve 15.02.2018 tarihli karar ile dosyanın geri çevrilmesine karar verildiği noksanlığın giderildiği ve dosyanın Yargıtay 19.HD temyiz incelemesinin devam ettiği anlaşılmıştır.
… 11. Asliye Ticaret Mahkemesi … E Sayılı Dosya Kararı: Davacı … tarafından 07.08.2014 tarihinde sunulan dilekçede, … Bankası … Şubesi tarafından verilen 024084 no.lu 10.01.2014 keşide tarihli ve 1.100.00 TLlık çekin 13.12.2013 tarihinde çalındığı, çekin iptali için … 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında ödeme yasağı kararı verildiğini, temlik eden … aleyhine 17.09.2014 tarihinde istirdat davası açıldığı, mahkemenin 2014/255 esas dosyasında yapılan yargılama sonucu 07.05.2015 tarihinde 2015/386 sayılı karar ile davaya konu çekin davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu ilk iki sırada yer alan çekte, lehdar sonrası … Ltd Şti Kaşe ve imzası, daha sonra … Ltd Şti kaşe ve imzası ve son olarak … beyanı ile çeklerin …bank … Şubesinden takasa sunulduğu, 3.ve 4.sırada yer alan çeklerde ise lehdar sonrası … Tic Ltd Şti’nin kaşe ve imzası, daha sonra … Tic Ltd Şti kaşe ve imzası, daha sonra … Ltd Şti kaşe ve imzası ve son olarak … beyanı ile çeklerin …bank … Şubesinden takasa sunulduğu tespit edilmiş, çekler üzerinden …bank kaşeli beyanda çek arkasına … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin Ödeme yasağı bulunduğu belirtilmiş olup bu şekilde ödenmedikleri anlaşılmıştır.
Davacı tarafından 13.12.2013 tarihinde … Polis Merkezi Amirliğinde müşteki sıfatıyla verdiği yazılı ifade tutanağında, 12.12.2013 günü saat 19.45 sıralarında … sayılı yerde bulunan … isimli iş yerinin kapısını kilitleyerek ayrıldığını, 13.12.2013 günü saat 7.45 sıralarında işyerine geldiğinde işyerinin giriş otomatik kepenklerim sert bir cisim ile kanırtmak sureti ile yamultulduğunu, giriş kapsının kilidinin kırıldığını, içeri girdiğinde ofis kısmının dağıtıldığını, hemen polise haber verdiğini, ofiste 1 adet 1 m 50 cm ebadında siyah renkli çift kapılı anahtar ile açılan çelik kasanın ve kamera görüntü cihazsının yerinde olmadığını, çalındığını fark ettiğini, çalışan kasa içinde numaralarını hatırlayamadığı çek koçanı, müşterilere ait çekleri ve senetleri, pasaportunu, gayrimenkul tapularını, araçların yedek anahtarlarını, işyeri anahtarları, kıymetli evrakları, 500 TL para, 30.000 TL.lık çeşitli altını bulunduğunu, güvenlik bulunduğunu ancak görüntülerin bulunduğu cihaz alındığı için içeriyi gösteren görüntü olmadığını belirterek iş yerine girip hırsızlık yapan faili meçhul şahıs ve şahıslardan davacı ve şikayetçi olduğunu beyan etmiştir. Davacı tarafından 16.12.2013 tarihinde … Polis Merkezi Amirliğinde müşteki sıfatıyla 2.kez verdiği yazılı ifade tutanağında, dava konusu çalınan çekler dahil tüm çeklerin banka adı, keşide tarihi, seri numarası ve tutar belirtilerek dökümü ile beyan edilmiştir
Mahkememizce mali müşavir ve finans uzmanı bilirkişi …’dan alınan 07.01.2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava dışı … Ltd Şti tarafından 17.12.2013 tarihli dilekçe ile … Vergi Sicil no.lu … Ltd Şti lehine 12.12,2013 tarihinde düzenlenen … no.lu 71.280,00 TL’lik açık irsaliyeli faturanın 30.200,00 TL’lik kısmının temlik edilmesinin beyan ve taahhüt edildiği, 12.12.2013 tarihinde düzenlenen … no.lu 71.280,00 TL’lik irsaliyeli fatura ile domates çorbası, naturael meyve suyu, mısır cips, okunamayan iki ürün ile beş kalemde gıdaların satın alındığı, ürünleri teslim alan ve teslim eden kişilerin ad soyad ve imzalarının yer aldığı, fatura üzerinde 71.280,00 TL’den 30.200,00 TL’sinin temlik edildiği, buna karşılık 30.158,00 TL lik çekin teminat alındığının anlaşıldığı, faturanın lehdarı … Ltd Şti’nin … sicil nosu ile kayıtlı olup 31.03.2014 tarihinde ana sözleşme değişikliği yapılarak A.Ş. olduğu, şirketin faal olduğu, faturayı düzenleyen … Mad Ltd Şti’nin … Turizm Ticaret Ltd Şti unvanı ile 361 sicil ile kurulduğu ve 17.03.2010 ve 7523 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde ana sözleşmesinin yayımlandığı, 09.3.2011 tarihinde şirket merkezinin …’a nakil edildiği, şirketin 26.09.2013 tarih ve 8413 sayılı Ticaret Sicil gazetesinde şirket unvanının … Tic Ltd Şti olarak unvan değişikliği yaptığı, 17.06.2015 tarih ve 8813 sayılı Ticaret Sicil gazetesinde … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün kararı gereği … sicil no.su ile 11.03.2015 tarih-8776 sayılı Gazetede yayımlanan münfesih olma veya sayılmasına ilişkin karara rağmen başvuru yapmayan dava dışı şirketin 11.06.2015 tarihinde Ticaret Sicilinden resen silinmesine karar verildiği, Dava dışı .. Şti tarafından imzalanan 17.12.2013 tarihli Çek Teslimat Bordrosu ile 7 adet toplam 30.158,00 TL.lık çekin davalı … Şirketine teslim edildiğinin anlaşıldığı, bu teminat karşılığı dava dışı şirkete toplam 29.286,28 TL ödeme yapıldığının tespit edildiği, dava dosyasına sunulan Faktoring sözleşme sayfalarında dava dışı şirketin 14 sayfalı sözleşmenin her sayfasının altına kaşe ve imza atması gereğine uymadığı, davacı ticari defterlerinin sahibi lehine kesin delil niteliği taşıdığı, davacı taraf defter kayıtları incelendiğinde, söz konusu çeklerin ticari defterlerinde lehdar veya ilk ciranta üzerinden 101-Çekler Hesabına girişlerinin yapıldığı, a) … Otomotiv -5,000 TL bedelli 30.12.2013 keşide tarihli … Bankası Çeki: Davacı tarafın … Ltd Şirketi ile 2012 yılından devir eden ticari ilişkisinin bulunduğu, mal alımlarının 120.02.001-Alıcılar muavin defterine kayıt edildiği, 2012 yılından 2.100,19 TL borç bakiyesi devir ettiği, çekin 744 Makbuz ile dava dışı … şirketinden mal satışına karşılık teslim alındığı ve çekin 10.08.2013 tarihli ve 186 no.lu yevmiye maddeli muhasebe kaydı ile 101-Alınan Çekler hesabına borç 120.02.001Alıcılar … hesabına alacak kayıt edildiği ancak davacı tarafın ciro etmeden çeki kasasında beklettiği, ciro işlemi yapılmadığı ve ibraz süresi gelmediği için kasada beklerken 13.12.2013 tarihinde çalındığı, dava konusu gerçek hamil yerine dava dışı … Ltd Şti cirosu ile dava dışı … Ltd şirketine ciro edildiği, bu şirket tarafından da yapılan Faktoring işlemine teminat olarak davalı … A Ş.’ne ciro edildiği, b) … Ticaret-1.708 TL bedelli 30.12.2013 keşide tarihli … Bankası Çeki: Davacı tarafın …. Ticaret-… ile bu çek ile ticari ilişkinin başladığı, çekin 852 Makbuz ile dava dışı … Ticaret şirketinden mal satışına karşılık teslim alındığı ve çekin 20.09.2013 tarihli ve 221 yevmiye maddeli muhasebe kaydı ile 101-Alınan Çekler hesabına borç 120.04.019 Alıcılar … Ticaret hesabına alacak kayıt edildiği ancak davacı tarafın ciro etmeden çeki kasasında beklettiği, ciro işlemi yapılmadığı ve ibraz süresi gelmediği için kasada beklerken 13.12.2013 tarihinde çalındığı, dava konusu gerçek hamil yerine dava dışı … Ltd Şti cirosu ile dava dışı … Ltd şirketine ciro edildiği, bu şirket tarafından da yapılan Faktoring işlemine teminat olarak davalı … A.Ş.’ne ciro edildiği, c) … Otomotiv – iki adet 5.000 TL bedelli 31.12.2013 keşide tarihli …bank Çekleri: Davacı tarafın … Ltd Şirketi ile 2012 yılından devir eden ticari ilişkisinin bulunduğu, mal alımlarının 120.04.015-Alıcılar muavin defterine kayıt edildiği, 2012 yılından 2.092,01 TL borç bakiyesi devir ettiği, çeklerin 760 no.lu makbuz ile dava dışı … Oto şirketinden mal satışına karşılık teslim alındığı ve çeklerin 20.10.2013 tarihli ve 245 yevmiye maddeli muhasebe kaydı ile 101-Alınan Çekler hesabına borç 120.04.015-Alıcılar … Oto AŞ muavin hesabına alacak kayıt edildiği ancak davacı tarafın ciro etmeden çeki kasasında beklettiği, ciro işlemi yapılmadığı ve ibraz süresi gelmediği için kasada beklerken 13.12.2013 tarihinde çalındığı, dava konusu gerçek hamil yerine ilk olarak lehdar … nun çekleri dava dışı … A Ş. ye ciro ettiği, daha sonra çeklerin … Ltd Şti cirosu ile dava dışı … Ltd şirketine ciro edildiği, bu şirket tarafından da yapılan Faktoring işlemine teminat olarak davalı … A.Ş.’ne ciro edildiği, davacı tarafın kayıtlarında istirdata konu edilen çeklerin çalınmadan önce muhasebe kayıtlarının bulunduğu, böylece dava dışı … önceki hamillerle ve dava dışı … Ltd şirketi ile ticari ilişkisinin belgelenmediği, … 11.Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas dosyasında yapılan Bilirkişi incelenmesinde Davalı … Şirketinin kayıtları incelenmiş ve değerlendirilmiş olup Davalı şirketin ticari defterlerin sahibi lehine kesin delil niteliği taşıdığı, dava dışı … Ltd Şirketinin17.12.2013 tarihinde 100.000,00 TLlık Faktoring Sözleşmesi imzaladığı, dava dışı … Maddeleri Ltd Şirketi tarafından … Ticaret Ltd Şirketi lehine düzenlenen … rıo.lu 12.12.2013 tarihli 71.280,00 TL.lık gıda satışına ilişkin irsaliyeli faturanın 30.200,00 TL.sının davalı faktoring şirketine temlik edildiği, aynı tarihte dava konusu dört adet çek dahil toplam 30.158,00 TL.lık çekin çek teslimat bordosu ile krediye teminat olarak verildiği, krediden masraflar kesildikten sonra 29.286,28 TL.nin dava dışı şirket tarafından havale edilmesine ilişkin yazılı talimat verildiği, aynı dosyada yer alan belgeler arasında, dava dışı … Ltd Şirketinin muavin defterinde, 871,72 TL masraf kesildikten sonra 29.286,28 TL.nin cari hesaba borç yazıldığı, 24.12.2013 tarihinde 17.700,00 TL.lık ayrı bir bordro ile 12.286,80 TL.lık bir ödeme daha yapıldığının cari hesapta görüldüğü, dava konusu dört adet çekin davalı faktoring şirketinin kayıtlarında ödemeden karşılıksız kaldığının belirtildiği beyan edilmiştir. Bilirkişi Raporu, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişlidir.
TTK 687. maddesine göre, poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defileri başvuran hamile karşı ileri süremez, meğerki hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun. Bu hüküm çerçevesinde, senetteki ciro silsilesinin düzgün olması ve senedi ciro ile devralanın kötü niyetli olmaması veya iktisabında ağır kusuru bulunmaması halinde iyiniyetli ve yetkili hamil sayılacağının kabul edilmesi gerekir.
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’ nun 9/2 maddesi gereğince, Faktoring Şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayanıyor olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilmeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. 9/3 maddesi gereğince, Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.
Dosya kapsamına göre, davacının muhtelif müşterilerinden aldığı çekleri ile kendi adına boş çek koçanları ile nakit para ve diğer kıymetli evrakın işyerinden 13.12.2013 tarihinde çalındığı ve söz konusu çeklerin iptali ve ödeme yasağı konulması hakkında … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi … esas dosyasında başvuru yapıldığı, davacı şahıs şirketinin ticari defter kayıtlarında dava konusu olan dört adette toplam 16.708,00 TL bedelli çeki ticari ilişkiye konu firmalardan teslim aldığı tarih ve defterlerine kayıt ettiğinin bilirkişi incelemesi sonucu tespit edildiği, söz konusu çeklerin arkasında davacı şahıs şirketinin cirosu yok iken 13.12.2013 tarihinde işyerindeki kasasından çalındığı, davalı faktoring şirketinin 17.12.2013 tarihinde dava konusu çekler dahil yedi adet toplam 30.188,00 TL lik çeki 71.280,00 TL lik fatura ile 30.200,00 TL lik kısmını temlik ettiği ve çekleri teminata verdiği, davalı şirketin söz konusu çeklerin ciro silsilini takip etmediği ve kendisine ibraz eden … Ltd Şti ile dava dışı … Ltd Şirketi ile olan cari hesap ekstresini talep etmediği, öte yandan davacıdan sonra çeklerde cirosu olan dava dışı … ile … Ltd Şirketi arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığı, temlik alınan fatura ile dava konusu çekler arasında herhangi bir bağ olmadığı dolayısıyla dava dışı … Ltd Şirketinin kendisine ne şekilde intikal ettiği belli olmayan dava konusu çekleri dava … Ltd şirketine ciro ettiği, Davalı … şirketinin 6361 sayılı Finansal Kiralama FaktOring ve Finansman Şirketleri Kanununa göre, gerekli istihbarat ve araştırmayı çeklerin ait olduğu bankalar dahil özen göstererek yapmadan çekleri kabul ettiği, söz konusu dört çekin ibraz süresinde dava dışı bankalara ibraz edildiği ve çekler hakkında ödeme yasağı olduğu gerekçesiyle bedellerinin ödenmediği anlaşılmış, Davacı şahıs şirketinin davalı faktoring şirketi ile her hangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı, davacı şahıs şirketinin ticari defter kayıtlan incelendiğinde dava konusu çeklerin keşide tarihlerinden önce davacının müşterilerinden teslim alındığı ve ticari defterlere ve çekler hesabına kayıt edildiği ancak dava konusu çeklerin ciro edilmediği, dava konusu çeklerin 13.12.2013 tarihinde davacının işyerinden çalındığı ve buna ilişkin Polis Karakol tutanağının bulunduğu, davalı faktöring şirketinin 17.12.2013 tarihinde dava dışı … Ltd şirketinin ibraz ettiği 71.280,00 TL lik faturanın 30,200,00 TL lik kısmını temlik ettiği ve dava konusu çeklerin davalı şirkete faktoring borcuna karşılık verildiği, davalı şirket kayıtlarında söz konusu çeklerin ve faktoring işlemleri yer almakla beraber dava konusu çekleri ibraz eden dava dışı … Ltd Şti ile dava dışı … Ltd Şirketinin söz konusu çekleri ne şekilde teslim aldığının belli olmadığı, davacı taraf kayıtlarına göre çeklerin gerçek hamilinin davacı şahıs şirketi olduğu, çeklerin arkasında yer alan dava dışı şirketlerle davacı şirketin herhangi bir ticari ilişkisinin bulunmadığı kabul edilerek davalı faktoring şirketinin tabi olduğu 6361 sayılı Kanunun 9/2.maddesine göre, tevsik edilmeyen mal ve hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamayacağı veya tahsilini üstlenemeyeceği dikkate alınarak davacı şahıs şirketi muhasebe kayıtlarında 13.12.2013 çalınma tarihinden önce yer alması karşısında dört adet toplam 16.708,00 TL lik çekin gerçek hamilinin davacı şahıs şirketi olduğu ve dava konusu çeklerin davalı faktoring firmasına temlik işlemi incelendiğinde çekleri ibraz eden Eyza şirketinden önceki ciranta ile keşideci nezdinde gerekli araştırmaların yapılmadığı kanısı ile, 6361 Sayılı Kanun’un 9.maddesine ve Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in istihbarat çalışması başlıklı 5.maddesine uygun olarak davalı faktoring şirketinin, dava dışı … Ltd Şti ile imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında gerekli olan araştırmalar yapılmamış olduğundan davalı faktoring şirketinin dava çeklerin iktisabında ağır kusurlu olduğu ispat edilmiş, davanın kabulü ile, dava konusu … Şubesine ait keşidecisi … İnşaat, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli, Halkbank Safranbolu Şubesine ait keşidecisi …, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 1.708,00 TL bedelli, …bank … Şubesine ait keşidecisi … – … Adi Ortaklığı, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli, …bank San. Sit. … Şubesine ait keşidecisi … Tic. Ltd. Şti, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli çeklerin davalıdan istirdadına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
1-Davanın kabulü ile, dava konusu … Şubesine ait keşidecisi … İnşaat, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli,
…bank … Şubesine ait keşidecisi …, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 1.708,00 TL bedelli,
…bank … Şubesine ait keşidecisi … – … Adi Ortaklığı, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli,
…bank San. Sit. … Şubesine ait keşidecisi … Tic. Ltd. Şti, keşide tarihi 30/12/2013, çek numarası … olan 5.000 TL bedelli çeklerin davalıdan istirdadına,
2-Harçlar Kanununca alınması gerekli 1.141,32 TL ilam harcından peşin yatırılan 285,35 TL harcın mahsubu ile bakiye 755,97 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 2.725,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 25,20 TL başvuru harcı, 285,35 TL peşin harç, 700,00 TL bilirkişi ücreti ve 189,00 TL tebligat giderlerinden oluşan toplam 1.199,55 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iade edilmesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/02/2019

Katip

Hakim