Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/351 Esas
KARAR NO : 2019/1156

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/04/2017
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin uzun yıllar sigorta sektöründe yönetim danışmanlığı gibi görevler yaptığını, davalı şirketin müvekkili şirket ile irtibata geçerek kendilerine özellikle otomotiv sektöründen acente kazandırılması hususunda danışmanlık hizmeti talebinde bulunduğunu, müvekkilinin bu hususta araştırmalar yaparak çalışmaya başladığını, müvekkili şirketin taraflar arasında henüz sözleşme imzalanmadan önce … (Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği) ile irtibata geçerek dernek üyelerinin davalı sigorta şirketi acentesi yapılması çalışmalarında müvekkilinin tek yetkili olduğuna dair yetkilendirme yazısı aldığını, ilerleyen süreçte müvekkili ile davalı arasında 15/05/2013 tarihinde … Üyeleri ile Yapılacak Acentelik Sözleşmelerine İlişkin Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi imzalandığını, belirtilen sözleşme konusunun, … üyeleri ile sigorta şirketi arasında acentelik sözleşmesi imzalanması hususunda aracılık etmesi için yetki verilmesi, üyeler ile irtibata geçerek acentelerle sigortacı arasındaki ilişkileri koordine etmesi olarak sözleşmenin 2 ve 4. maddelerinde açıkça belirlendiğini, sigortacı davalının da sözleşmenin 6.1 maddesi ile hizmetlere karşılık olarak Hizmet ve Organizasyon Bedelini ödemeyi taahhüt ettiğini, ancak süreç içerisinde davalı sigorta şirketince acentelerle direkt temasa geçerek müvekkilinin devre dışı bırakılmaya çalışıldığını, müvekkilinin verdiği hizmetten dolayı sözleşme gereği hak ettiği bedelleri tahsil edemediğini ileri sürerek müvekkili şirket ile davalı sigorta şirketi arasında imzalanan sözleşme gereğince müvekkiline ödenmesi gereken Hizmet ve Organizasyon Bedeli tutarlarının HMK 107. maddesi gereğince bilirkişi incelemesi vasıtası ile tespit edildikten sonra ıslah edilmek üzere ilk aşamada 5.000,00 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine dair karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Davacının … üyeleri ile … Sigorta A.Ş arasında acentelik sözleşmesi tesis etmek için tek başına ve münhasıran yetkili kılındığı iddiasının yerinde olmadığını, davacının … adına işlem yapmak için tek yetkili olduğuna dair bir ibare bulunmadığını, davacının, aracılık etmediği acentelik sözleşmeleri gereği de hizmet ve organizasyon bedeline hak kazandığı iddiasının kabulünün mümkün olmadığını, davacının, ilgili sözleşme hükümleri gereği, sözleşme dönemi içerisinde acenteler ile müvekkili sigorta şirketinin acentelik sözleşmesi imzalamasına aracılık ettiğini, aracılık edilen acentelik sözleşmelerinden doğan toplam 2.452.461,91-TL komisyon ücretinin ise “Sözleşme Ücreti” kenar başlıklı 6. madde düzenlemesi gereği davacıya fatura karşılığı ödendiğini, davacının, gerek fatura düzenleme aşamasında gerekse de sözleşme dönemi içerisinde kendisinin aracılık etmediği acentelik sözleşmelerinden komisyon alacağına hak kazandığını, bu çerçevede komisyon ödemelerinin yapılması yönünde hiçbir talebinin olmadığını, bu hususta herhangi bir ihtirazi kayıt dahi ileri sürmediğini, Mapfre tarafından perdeleme metodu uygulanarak Avrasya’nın devre dışı bırakıldığı iddiasını kabul etmediklerini, müvekkili sigorta şirketinin kendisine doğrudan başvuran Oyder üyesi şirketlere ticari hayatın olağan akışı çerçevesinde, basiretli tacir sıfatıyla bilgi ve destek verdiğini, yasal koşulların oluşması halinde ise Acentelik sözleşmesi tesis ettiğini, davacının iddia ettiği taleplerinin yerinde olmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraflar arasında imzalanan sözleşme, … üye listeleri, e-mail yazışmaları, Otoban Dergisi yayını, İhtarname, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, sözleşmeden kaynaklanan alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflar arasındaki ” … Üyeleri ile Yapılacak Acentelik Sözleşmelerine İlişkin Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi” gereğince davacının davalıdan ” Hizmet ve Organizasyon Bedeli” alacağına hak kazanıp kazanmadığı, hak kazanmış ise miktarı, davalının davacıyı devre dışı bırakmakta haklı olup olmadığı, davacının … üyeleri ile davalı … A.Ş arasında acentelik sözleşmesi tesis etmek için tek başına ve münhasıran yetkili kılınıp kılınmadığı hususlarındadır.
Taraflar arasında 15.03.2013 tarihinde “… Üyeleri ile Yapılacak Acentelik Sözleşmelerine İlişkin Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi” akdedildiği anlaşılmıştır.
MADDE 2 Sözleşmenin Konusu: Danışmanın, Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneğine (…) kayıtlı üyeler ile irtibata geçerek sigortacı ile acentelik sözleşmesi imzalamalarını ve kazandırdığı acentelerin, sigortacı adına üretim yapması için çalışmasına ilişkin tarafların hak ve yükümlülükleri ile buna bağlı teknik, ticari ve hukuki koşullarım düzenlenmesidir. İş bu danışmanlık sözleşmesi ile danışmana sadece …’e kayıtlı üyeler ile sigortacı arasında acentelik sözleşmesi imzalanması hususunda aracılık etmesi için yetki verilmiştir. Danışmanın yetkisini aşarak başka şahıs ve şirketler ile sigortacı adına aracılık faaliyetlerinde bulunması sözleşmenin sigortacı tarafından haklı nedenle feshi sebebi teşkil eder.
MADDE 4 Danışman’ın Yükümlülükleri: 4.1. Danışman, sözleşme konusu hizmeti yerine getirirken 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ve ilgili mevzuata uygun hareket edecektir. Bu çerçevede Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği ‘ne (…) kayıtlı üyelerden, 5684 saylı Sigortacılık Kanunu’nun 23. Maddesi çerçevesinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nce tutulan levhaya kayıtlı olanları ile irtibata geçerek, bu acentelerle sigortacı arasındaki ilişkileri koordine edecek, acentelerin sigortacı ile acentelik sözleşmesi imzalamalarını sağlayacak ve kazandırdığı acentelerin sigortacı adına üretim yapması için aktif çalışacaktır. 4.2. Danışman sözleşmenin 4.1. maddesinde tanımı yapılan … üyelerine, sigortacının tanım ve sunumu yapılacaktır. Tanım ve sunuma ilişkin dosya iş bu sözleşmenin imzası anında sigortacıya verilecek ve sigortacı tarafından yazılı olarak onaylanması halinde danışman tarafından kullanılabilecektir. 4.3. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelerin üretimini artması için sigortacı tarafından yapılan çalışmalara destek sağlayacaktır. 4.4. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelerin sigortacı ile ilişkilerinin kurulması ve geliştirilmesi için gerekli ortamı sağlayacaktır. 4.5. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelere, yazılım programı ile ilgili oryantasyon ve eğitimler düzenleyecektir 4.6. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelere, yapısına uygun ürünleri bulmak, yeni ürünler geliştirmesinde yardımcı olmak ve ürün yelpazesini genişletmek için çalışmalarda bulunacaktır 4.7. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelerle, sigortacı adına çapraz satış yapılmasına yönelik danışmanlık hizmeti verecektir. 4.8. Danışman, “Oto Sigortası Branşında” iç piyasada olmayan yeni ürünler oluşturarak sigortacıya sunacaktır. 4.9. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyelere özel , ferdi kaza, acil vakalar sigorta poliçeleri ile özel kapsamlı sağlık sigorta poliçesi oluşturacaktır 4.10. Danışman, acentelik sözleşmesi imzalanan üyeleri ile …’in ilişkili olduğu kurum ve kuruluşlar için özel ürünler geliştirecek ve sigortacı onayına sunacaktır. 4.11. Danışman, sigortacı tarafından talep edilmesi halinde sair poliçe türlerinde çalışma yapacaktır. 4.12. … üyesi işyerlerinin sözleşme başlangıç tarihinden itibaren, doğrudan sigortacıya başvuruları yada sigortacı personelleri aracılığıyla sağlanacak her türlü acente başvuru ve kabulleri danışmanın bilgisi dahilinde yürütülecek ve iş bu sözleşme çerçevesinde işlem görecektir. 4.13. Danışman, sigortacı tarafından belirlenen genel tanıtım, satış ve pazarlama stratejisine uygun çalışmalar yapacaktır. Sigortacının yöneldiği alanlara öncelik ve ağırlık verecektir. 4.14. Danışman, sigortacının mevcut acentelerine ve … üyesi olmayan acentelere, teklif götürmeyecektir.
MADDE 5 Sigortacı’nın Yükümlülükleri: 5.1. Sigortacı, danışmanın vereceği hizmetlere karşılık olarak 6.1. maddede belirtilen hizmet ve organizasyon bedelini ödemeyi kabul ve taahhüt etmektedir. 5.2. Sigortacı, işlerin sağlıklı ve etkin yürütülebilmesi açısından önerilecek acentelerin işlemlerini genel müdürlükten ivedilikle sonuçlandırır. Acente teminatları da 5.000-TL olacaktır.
Deliller toplandıktan sonra mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlenmesi için dosyamız, Sigorta Tahkim Hakemi …, Mali Müşavir … ve M.Ü Bankacılık ve Sigortacılık Y.O Hukuk Öğr. Üy. Doç. Dr. … ‘e tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından mahkememize sunulan dosya kapsamına uygun, ayrıntılı ve açıklayıcı kök ve ek raporlarda özetle; Davacının aracılık faaliyetleri, bunun sonucunda davalıya kazandırdığı acentelikler ve bunlar tarafından yapılan sigorta sözleşmelerinin dosya kapsamında tespit edilemediği, netice olarak, acentelerin yaptığı poliçelerden alınacak primler üzerinden belirlenecek ücret alacağının da hesaplanmasının mümkün olamadığı, davalının, dava dışı dernek üyeleriyle yapmış olabileceği tüm acentelik sözleşmelerinin ve bunun sonucunda yapılan tüm sigorta poliçelerinin ise dava konusu danışmanlık sözleşmesi kapsamında değerlendirilemeyeceği beyan edilmiştir.
Davacının, taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanan borcu, dava dışı dernek üyelerinin davalı sigorta şirketi ile acentelik sözleşmeleri yapmalarını ve bu şekilde davalı sigorta şirketinin poliçe satmasını, prim elde etmesini sağlamaktır. Davacının aracılığı sonucu bir acentelik ilişkisi kurulur ve o acente davalı şirketin poliçesini satar ise davacı, prim üzerinden belli oranda ücrete hak kazanacaktır. Davacının ücrete hak kazandığını ispat edebilmesi için öncelikle aracılık ettiği acentelik sözleşmelerinin varlığını ve bu acentelerin davalıyı temsilen yaptığı sigorta poliçelerinin varlığını ve tutarını ispat etmesi gereklidir.
Davacı, dava konusu danışmanlık sözleşmesine göre münhasır yetki sahibi olduğunu, kendi bilgisi ve yetkisi haricinde yapılmış sözleşmeler için de ücrete hak kazanacağını ifade etmekte ve davalının tüm defter kayıtları, tüm poliçeleri, sigorta sözleşmeleri, yaptığı acentelik sözleşmeleri incelenmek yoluyla dava dışı dernek üyeleriyle yapılmış olanlardan ücret belirlenmesini talep etmektedir. Mahkememizce taraflar arasındaki sözleşmenin davalının doğrudan acentelik sözleşmesi veya sigorta sözleşmesi yapmasını kısıtlayıcı nitelikte olmadığı ve ancak danışmanın kendi aracılığını yaptığı acenteler için, bunlar tarafından gerçekleştirilen poliçelerdeki primlerden hak talep edebileceği, sözleşmenin “Danışmanın Yükümlülükleri” başlıklı 4.maddesinin 12.paragrafında, doğrudan sigortacıya yapılan acentelik başvurularının davacı danışmanın bilgisi dahilinde, onun tarafından ve sözleşme kapsamında yürütüleceği öngörülmüş ise de bu düzenlemenin davacıya bir tekel veya münhasır yetki vermediği, görev yüklediği ve iş bölümü amaçlı olduğu kabul edilmiştir.
Davalı kayıtlarında yapılan incelemede, davalının davacıya 3 yıl 8 ay sözleşme süresi içerisinde 1.715,028,00 TL tutarlı komisyon ödediği tespit edilmiştir.
Davacının ancak aracılığını yürüttüğü ve kurulmasını sağladığı sözleşmelerin varlığını ve taraflarını ispat etmesi halinde söz konusu acentelerin davalı sigorta şirketini temsilen yaptığı poliçeler bakımından poliçe türüne göre sözleşmede belirlenen şekilde prim üzerinden değişen oranlarda davacının ücrete hak kazanması mümkün olabilecektir. Davacı aracılığını yürüttüğü ve kurulmasını sağladığı sözleşmelerin varlığını ve taraflarını ispat edememiştir. Davalı şirket tarafından davacının dava dilekçesinde beyan ettiği uyuşmazlıkla ilgili şirketlerin acentelik sözleşme tarihleri ve bu acentelerin davalıdan hak ettiği komisyona esas net prim tablosu sunulmuş olmakla birlikte davalının, dava dışı dernek üyeleri ile yapmış olabileceği tüm acentelik sözleşmelerinin ve bunun sonucunda yapılan tüm poliçelerin dava konusu danışmanlık sözleşmesi kapsamında değerlendirilemeyeceği kabul edilerek komisyon hesabı yapılmaksızın davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 44,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 85,39 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 40,99 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 2.725,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/12/2019

Katip

Hakim