Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/155 Esas
KARAR NO : 2020/663

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/02/2016
KARAR TARİHİ : 23/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 22/01/2015 tarihli sözleşme akdedildiğini, müvekkilinin satıcı davalı ile … menşeli ham susamın birim fiyatı 1.585 USD/M.T fiyatla alım satımı konusunda anlaştıklarını, Şubat 2015 den itibaren her hafta yükleme yapılacağı ödemenin %10’u peşin bakiyesinin teslimden önce banka havalesi yapılacağı konusunda anlaştıklarını, müvekkilinin sözleşme tutarı üzerinden 28/01/2015 tarihinde ön ödeme olarak 90.345 USD ödediği, davalı şirketin ürünleri üç ayrı parti halinde teslim edeceğini, bir ve ikinci ürünlerin teslim edildiğini, bedelinin ödendiğini, üçüncü parti üründe ihtilaf çıktığını, sözleşme gereğince teslimi taahhüt edilen 190.380 M.T ürünün proforma faturası 20/02/2015 tarihinde düzenlenmiş, her bir parti sevkiyat için yapılan %10 ön ödemeye tekabül eden 30.115 USD ödemenin 28/01/2015 tarihinde ödendiğini, 271.667,42 USD bakiyenin 17/06/2015 tarihinde ödendiği, akdin ifa yerinin Mersin olduğu, davalının 190.380 M.T ürün teslimi gerekirken 177.390 M.T ürün teslim ettiğini, 12.990 M.T ürünün eksik teslim edildiğini, buna karşılık 20.589,15 USD fazla tahsilat yapıldığını ileri sürerek davalıya yapılan ihtarlara rağmen davalının bu miktarı iade etmediğinden bahisle davalı taraf için haksız tahsil edilen 20.589,15 USD’nin fiili ödeme tarihindeki döviz cinsine uygulanan en yüksek reeskont faizi ile tahsilini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Davacının sözleşmeden kaynaklı ödeme yükümlülüklerine aykırı davrandığını, taraflar arasındaki sözleşmenin Özel Şartlar başlıklı 3.maddesinin ürünlerin satıcı müvekkiline varışını takip eden 7 günden sonra alıcının ürünleri teslim almakla gecikmesi halinde satıcının sözleşmeyi fesih etme veya gecikilen her hafta için birim başına 2 USD ardiye ücreti ile yıllık %8,5 oranında günlük gecikme faizi tahakkuk ettirme hakkını saklı tuttuğunu, 3 parti halinde gelen ürünlerden ilk partinin 23.03.2015, ikinci partinin 31.03.2015 tarihinde müvekkiline ulaştığı halde davacı tarafından ödemelerin 08.05.2015-26.05.2015-17.06.2015 tarihinde gerçekleştiğinden ilk parti için 30.03.2015, 2. Parti için 07.04.2015 tarihinden ödeme tarihine kadar ardiye ve gecikme faizi talep etme hakkının doğduğunu ve 20.588,53 USD faturanın davacıya kesildiğini, davacının davasında haksız olduğunu beyan ederek davanın reddi ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
Fatura ve dekont örnekleri, taahhütname,ihtarname, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, taraflar arasındaki ticari ilişkinden kaynaklanan alacak davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanan edimlerin karşılıklı olarak yerine getirilip getirilmediği, davacı tarafça fazla tahsil edildiği bildirilen miktarın davacıya iadesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarındadır.
Davacı tanığı … : Ben dava dışı … AŞ nin 3 ortağından biriyim. Susam alımı konusunda davacı şirket ile aramızda anlaşma yaptık. Bu anlaşmamıza göre … cinsinde 570 Ton susamın alınması konusunda anlaştık. Bu üç parti halinde bize teslim edilecekti. Birinci ve ikinci partilerin tesliminde sıkıntı yaşamadık problem üçüncü partinin teslimi sırasında gerçekleşti. Bize verilmek istenen ve gösterilen susam anlaştığımız cinsteki susamdan değildi. Bu nedenle biz kabul etmedik. Daha sonra … de bulunan MİL Antrepodaki bizim istediğimiz cinsteki susam bize gösterildi. Ancak bize 190 TON teslim edilmesi gerekirken 170 küsür TON civarında susam teslim edildi. Biz bu eksiğin sebebini sorduğumuzda bize depolama gideri ve finansman gideri olarak kesildiği davacı şirket tarafından bize söylendi. Davalı … Şirketi ile bizim direk bir bağlantımız yoktur. MİL Antrepodaki bize gösterilen mal … ait maldır. Bize teslimi yapan da … olmuştur. Bizim … ile direk ticari irtibatımız yok davacı … bizi MİL Antrepoya yönlendirdi malımızın orada olduğunu gidip alabileceğimizi söyledi. Biz bir kaç kez MİL Antrepoya gittik bu gitmelerimizde istediğimiz ürün olmadığı için ürünü teslim almadık. En son gittiğimizde 170 küsür civarında ürünü … çalışanlarından teslim aldık. Eksikliğin sebebini daha sonra … sorduk. Cevap olarak depolama gideri ve finansman gideri sebebiyle eksik teslim edildiğini söylediler. … Gıdaya sipariş olarak verdiği ürün bana söylenen …. Ancak aralarındaki kontratı ve sözleşmeyi bilmiyorum, demiştir.
Davalı tanığı …: Taraflar arasında 570 tonluk susam sözleşmesi oldu, … firmasına bizim firmamıza mallar geldiği zaman teslim alması için haber verdik, malları alma süresinde … firması malları teslim almadı ve ödeme yapmadı, depolarda bulunan mallara … firmasından gelenler baktılar ve malların ayıplı olduğunu söylediler, istedikleri malın gönderilmediğini söylediler, onlarına beyanına göre iki farklı türde susam bulunuyordu, onların istediği türde susam gönderilmemişti diye belirttiler onların istediği susam türü humera idi, teslim edeceğimiz susamın humera olmadığını iddia ediyorlardı, fakat daha sonra malları teslim almaya karar verdiler, üç parti malı almak istediler, parayı yatırdılar, biz de sözleşme gereği gecikmeden dolayı depolama gideri ve faiz isteyebilmek için fatura kestik, fatura karşılığı para aldık, depo gideri ve faiz alacağımızndan kaynaklanan 20.000 küsür USD ‘yi mahsup ettik, kalana ilişkin de mal teslim ettik, daha sonra teslim edeceğimiz mala ilişkin ihtarname göndererek isterlerse mal alabileceklerini belirttik ancak onlar mal teslim almak istemediler, demiştir.
Davalı tanığı …: Firmamıza davaya konu ürünler geldiğinde biz … firmasına bildirdik, bir parti ile ilgili sorunları olduğunu söylediler, ürünlerin Etiyopya’dan gelmesi gereken sözleşmeye uygun olduğunu tespit ederek bu hususu kendilerine bildirdik, yurt dışından gelen evrakı ve sertifikayı da … firmasına bildirdik, sonra ürünleri teslim aldılar, bekleme süresinden ve depolamadan kaynaklanan masraflarımız oldu, bu masrafları ödemek istemediler, ödedikleri ürünün fiyatından biz masrafları düşerek ürünleri teslim ettik, belli bir müddet boyunca kalan ürünleri beklettik, ödeme yaptıkları takdirde teslim edecektik, ancak ödeme yapmadılar, demiştir.
Deliller toplandıktan sonra talimat yolu ile davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi SMMM … düzenlemiş olduğu raporunda özetle; Davacı defterlerinin kati delil olma niteliğini haiz olduğu, davacı defter kayıtları itibari ile davacı tarafça davalı taraftan toplam 558.150 Kg Ham Susamın (Birim fiyatı 1.585 USD ‘ den ) toplam 884,667,75 USD bedelle satın alındığı ve karşılığında … aracılığı ile fatura bedellerinin tamamı olan 884.667.75 USD’nin davalıya ödendiği ve taraflar arasında alacak ve borç bakiyesinin mevcut olmadığı, tarafların birbirinden alacağı ve borcunun bulunmadığının kayıtlı olduğu beyan edilmiştir.
Davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesinden sonra davalı tarafın ticari defterleri de incelenmek suretiyle rapor düzenlenmesi için dosya … Mühendisi … ile Mali Müşavir …’ya tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından sunulan 24/12/2019 tarihli raporda özetle; Taraflar arasında satıcısı davalı …Ş. olan … birim fiyatı 570 MT olarak ton fiyatı 1.585 USD EXW Mersin teslimatı olacak şekilde, %10 peşin ödeme ve %90 mal tesliminden önce peşin ödemeli olarak yazılı anlaşma olduğu, davalı satıcı tarafından davacıya, a. Parti 190.38 MT malın 04.05.2015 tarihinde, b. Parti 190.38 MT malın 25.05.2015 tarihinde, c. Parti 190.38 MT malın 17.06.2015 tarihinde teslim edilmiş olduğu ve davalının teslim etmesi gerekirken 3. Parti malın 177.39 MT teslim edilmiş olduğu, üçüncü parti mal tesliminin davanın konusu oluşturduğunu ve davalı tarafın 20.589,15 USD mal teslimini eksik yaptığı, davalının eksik mal teslimi ile ilgili olarak Sözleşmenin Özel Şartlar 3.maddesine dayandığı ve sözleşmede; Alıcı, mal satıcının deposuna geldikten 7 gün sonra malı kaldırmaz ise, gecikmede yaşanan her gün için depolama( 2usd/Ton/Hafta) ve faiz bedeline dair oluşan masrafları alıcıya yansıtma hakkına sahiptir hükmü gereğince, Depolama için 9.286,82 USD, Gecikme için 11.305,67 USD olmak üzere toplam 20.592,49 USD tutarlı ceza faturası keserek eksik teslim edilen 12.990 MT ürün bedeli karşılığı mahsup ettiği, mahkemece davalının sözleşmenin 3.maddesi gereğince depolama bedeli ile gecikme bedeli talep edebileceğine dair karar ittihazı halinde davalının, davacıdan Depolama bedeli için 8.113,28 USD, Gecikme bedeli için 9.389,08 USD olmak üzere toplam 17.502,36 USD talep edebileceği, bu durumda 20.592,49-17.502,36 = 3.090,13 USD’nin davacıya iadesinin gerekeceği beyan edilmiştir.
İtirazlar üzerine sözleşmeler konusunda uzman Doç. Dr. …’ın da katılımı ile aynı bilirkişilerden davacının iddiaları ve davalının savunmaları doğrultusunda davalının ticari defterleri üzerinde ve önceki raporlar tespitler ile dinlenen tanık beyanları da dikkate alınarak taraflar arasındaki sözleşme incelenmek suretiyle karşılıklı edimlerin yerine getirilip getirilmediği, davalı tarafça fazla tahsil edildiği iddia edilen miktarın davacıya iade şartlarının oluşup oluşmadığı hususunda rapor düzenlenmeleri istenmiş, bilirkişiler tarafından düzenlenen 20/01/2020 tarihli raporda, ilk rapordaki mali tespitlere ek olarak özetle; Davalı tarafın sözleşmenin 3.maddesinde öngörülen cezai şartta tespit edilen bedeli talep etmesinin hukuka uygun olduğunun düşünüldüğü beyan edilmiştir. 26/10/2020 tarihli ek rapor ile, davalının kesmiş olduğu faturaların sehven 25.592,49 USD olarak beyan edildiği, esasının 20.588,53 USD olduğu belirtilerek bu maddi hatanın düzeltildiği, davacının 8.113,28 USD, Gecikmede Yaşanan Depolama ( 2usd/Ton/Hafta) ve 9.389,08 USD olmak üzere toplam 17.502,36 USD talep edebileceğinin hesaplandığı ve bu durumda 20.588,53-17.502,36 = 3.086,17 USD’ nin davacıya iadesinin gerekeceği beyan edilmiş, 20/01/2020 tarihli ve 26/10/2020 tarihli bilirkişi raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişlidir.
Davacı tarafın dava konusu ürünün geç tesliminde kendi kusuru bulunmadığını, gecikmenin davalıdan kaynaklandığını, ayrıca malın ayıplı olması sebebiyle de taraflar arasında anlaşmazlık yaşandığı ifade ettiği, davacı tarafın ürünlerdeki ayıba ilişkin dosyaya herhangi bir bilgi veya belge sunmadığı, bu sebeple ürünlerin ayıplı olması ile işbu davanın konusunu oluşturan gecikme arasında bir bağ kurulamadığı, davanın konusunu oluşturan gecikme konusunda davacı taraf, gecikmenin davalıdan kaynaklandığını ve mal tesliminin davalının görevi olduğunu ifade etse de, taraflar arasındaki sözleşmenin 3.maddesinde açık şekilde “Alıcı, mal satıcının deposuna geldikten 7 gün sonra malı kaldırmaz ise,” ifadesinin yer aldığı, bu ifadeden davacı tarafın malı teslim alma yükümlülüğünün bulunduğunun anlaşıldığı, davacının dosyada bulunan dilekçelerinde, bu yükümlülüğünü zamanında yerine getirmemesine ilişkin bir açıklama bulunmadığı anlaşılmış, davalı tarafın sözleşmenin 3.maddesinde öngörülen cezai şartta tespit edilen bedeli talep etmesinin hukuka uygun olduğu kabul edilmiş, davacıya iadesi gereken miktarın 3.086,17 USD olduğu tespit edilmiş, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, 3.086,17 USD’nin fiili ödeme tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasa 4/a maddesi gereğince işleyen faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, 3.086,17 USD’nin fiili ödeme tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasa 4/a maddesi gereğince işleyen faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 626,12 TL ilam harcının peşin yatırılan 1.027,99 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 401,86 TL harcın davacıya iadesine,
Davacının yatırdığı 626,12 TL harcın harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 4.080,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 7.557,90 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 2.700,00 TL bilirkişi ücreti, 330,15 TL tebligat, müzekkere, dosya gönderme ücretlerinden oluşan toplam 3.059,35 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 458,57 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/12/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır