Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/900 E. 2022/272 K. 31.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/900 Esas
KARAR NO : 2022/272

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 07/09/2016
KARAR TARİHİ : 31/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketlerin, … İlçesi … mevkii … , 562 ada, 2 parsel ve …, 221 ada, 4 parsel adresinde inşa edeceği toplu konut merkezinde yer alacak konutların, dükkanlar ve sosyal tesislerin elektrik ihtiyacının karşılanarak aboneliklerinin yapılması amacı ile …’a bağlı olarak … konudan sorumlu … A.Ş ‘ye müteaddit defa müracaatı olduğunu, bunlardan birinin de 02/05/2008 tarihinde müracaat ettiğini, davalı …’IN İSE 11/07/2008 tarih ve “…” başlıklı, “Sayı: …” sayılı ve “Konu: Enerji talebi” olarak müvekkili şirketi muhatap alarak göndermiş olduğu yazısının, hukuka aykırı tek taraflı dayatmalar ile dolu olduğunu, …’ın “Şartname” niteliğinde müvekkili şirkete tek taraflı ve ağır hükümler içeren 4 sayfadan oluşan dayatmasının “…” belgesinin çelişkilerle dolu olduğunu, yasa ve yönetmeliklere aykırı tutarsız, tek taraflı yararlanmaya yönelmiş bir belge olduğunu, yatırım bedellerinin müvekkili şirket tarafından karşılanması halinde elektrik verilebileceğini, aksi halde enerji alamayacağını ve itirazların da kesinlikle kabul edilmeyeceğini vurgulayarak çaresiz tek seçenekle karşı karşıya bırakıldıklarını, müvekkili şirket yetkililerinin, yatırımcılarına karşı ticari taahhüt ve yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilmek, elektrik aboneliklerini alabilmek, cezai duruma düşmemek için elektrik dağıtımı şirketlerin isteklerini yerine getirmek için elektrik taahhütleri yapan iki farkıl şirketle anlaştıklarak söz konusu yatırımların bedelini kendisi karşılayarak yaptırdığını, müvekkili şirket tarafından yaptırılan 1 ve 2 Etap yerleşim birimlerinin ihtiyaçlarını karşılayan enerji dağıtım tesisleri, … tarafından oluşturulan kurullar eşliğinde muayene ve kontrol sonrası davalı şirketlere devredilidğini, …’ın abone yatırımlarının elektrik dağıtım bedelinden düşüleceğine ilişkin yasa hükmüne aykırı davrandığını, abonenin elektrik ihtiyacını temin etmenin …’ın yasal görevi olduğunu, bu nedele …’ın uygulamaya ilişkin yasal emredici mevzuat olan 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun yüklediği sorumluluk ve görevinden kaçındığını, dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağına aykırılık söz konusu olduğunu, …’ın görevi kötüye kullanarak, kapasiteyi arttıracak yeterli yatırım bedelinin elinde bulunmadığı yönünde herhangi bir açıklama yapmadığını, yapamayacağını, Türkiye’nin her yıl vergi rekortmeni olan bir şirketin görevi olan trafo ve … tesisi için elinde parasal kaynağının bulunmadığını iddia etmesinin mesnetsiz ve hukuka aykırı bir iddia olduğunu, müvekkilinin inşa edeceği iş yerlerinin elektrik abonelikle ilgili ilk müracaatının 2006 tarihinde olduğunu, 2008 yılında 2*1250 kVA, 2*1600 TM (Trafo Merkezi), Trafo Panoları ve OG (Orta Gerilim) yer altı kablo tesisi enerji ihtiyacı olduğu yönünde talebi olduğunu, davalı …’ın müvekkili şirketin ihtiyaç duyduğu elektriği sağlamak için trafoyu yapma ve enerjiyi vermek için önünde yaklaşık 2,5 yıl gibi uzun sayılacak bir süre bulunduğunu, trafo tesisinin 2-3 aylık bir süre olduğu dikkate alındığında davalı …’ın söz konusu trafo tesisi yapımını 2006-2007 veya 2008 yılı yatırım programına alarak davacı müvekkili şirketin inşaatını bitireceği yıl içerisinde gerçekleştirebilmesinin rahatlıkla mümkün olduğunu, müvekkili şirketin elektrik alabilmek için 2008 yılı ve inşası devam eden dönemde 1.007.769,45-TL tutarlı harcamayı dava dışı, konusunda uzman iki farklı şirkete yaptırdığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı olmak üzere, …, 562 ada, 2 parsel ve … Etap, 221 ada, 4 parsel adresinde bulunan ve esasen davalılar tarafından yapılması gereken elektrik dağıtım tesislerinin, davanın kabulü ile müvekkili tarafından yapılarak bedeli karşılanmış olan 1.007.769,45-TL tutarlı Transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim … ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin, …’a devir tarihinden itibaren tarafların müteselsilen sorumlu oldukları nazara alınarak müteselsilen ve ticari şirket olduğundan ticari faiz ile davalılardan tahsiline, uygulanacak faiz tarihi için tesisin “mutlak butlan” ile yapıldığı nazara alınarak, inşa tarihinden itibaren hesaplanmasına ve davalı …’dan tahsiline, muhakeme masrafları ve vekalet ücretinin davalı şirkete tahmil edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … A.Ş.vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu aynı olmak üzere davacı vekili tarafından açılan … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi … esas sayılı davada verilen kararla müvekkili lehine davanın reddine karar verildiğini, söz konusu kararda davacı tarafça inşaa ettiği konut, sosyal tesis amaçlı site merkezindeki bağımsız bölümlerin elektrik enerjisi ihtiyacı olan …’a yaptığı müracaata rağmen …’ın kendisinin sağlaması gereken transformatör güç arttırım, yeraltı iletim kablosu ve projelerin yasal düzenlemelere aykırı olarak kendilerine yaptırıldığından bahisle inşaat maliyetlerinin tahsili amacıyla davanın açıldığını ancak söz konusu siteye farklı trafolardan enerji temininin mümkün olduğu, davacının bu yola gitmeyip kendi sitesi için inşaat yaptığını ve bu nedenle …’ın yatırım yapmasına gerek olmaması nedeniyle talebin reddine karar verildiğini, zamanaşımı def’i ileri sürdüklerini, dava konusu talebin muhatabının müvekkili şirket olmadığ gibi söz konusu talebin zamanaşımına uğradığını, derdest davada müvekkili kuruma husumet yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu ve husumet itirazında bulunduklarını, husumetin diğer davalı …’a yöneltilmesi gerektiğini, …’ın devri Özelleştirme Yüksek Kurulunun 07.03.2013 tarih ve 2013/20 sayılı kararı ile onaylandığını, … ve … A.Ş.’nin hissesinin … Enerjiye satışına ilişkin Hisse Satış Sözleşmesi 28.05.2013 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile … Enerji arasında imzalandığını, davacının 02.11.2013 tarih, 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Elektrik Piyasaları Lisans Yönetmeliği”nin 33 maddesi kapsamında yapıldığı iddiasıyla sözleşmenin hukuka aykırılığını ileri sürdüğünü, bu iddianın da hukuki dayanağı bulunmadığını, davacının her ne kadar sözleşme hukukuna dayansa da iddialarının dayanağı olan sözleşme örneğinin deliller arasında yer almadığını, bu nedenle davacının iddialarının soyut ve müphem olduğunu, bu nedenlerle hukuka usul ve esas bakımından aykırı davanın reddine, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu edilen taleplerin zamanaşımına uğradığını, husumetin müvekkili şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, … ile imzalanan İşletme Devir Sözleşmesi hükümleri gereğince dağıtım tesislerinin mülkiyetinin …’a ait olduğunu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısı ve… tarih, … sayılı Yönetim Kurulu kararına istinaden … Genel Müdürlüğü ile %100 hissedarı olduğu e … arasında İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin özelleştirilmesi, işletme hakkı devri yöntemiyle yapılması nedeniyle dağıtım tesislerinin mülkiyeti … Genel Müdürlüğü’ne ait olduğunu, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi hükümlerine göre şirketlerinin dağıtım tesislerinin işletme hakkına sahip olmakla birlikte, mülkiyetine sahip olmadığını, dağıtım tesislerinin mülkiyetinin ilgili idare olan …’ta kaldığını, davacı tarafın da iddiası olduğu üzere yapım bedelleri istenen tesislerin mülkiyeti diğer davalı …’a geçirilmiş olup müvekkili şirketten söz konusu bedellerin talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili şirketin elektrik dağıtım faaliyeti alanında işletme hakkını devralmış olduğu tesislerin mülkiyetinin halen diğer davalı …’a ait olduğunu ve bu kapsamda dava konusu edilen tesislerin yapım maliyetlerine ilişkin bedellerin yasal muhatabının da … olduğunu, davacı tarafın görülmekte olan davada birlikte hareket etmek suretiyle alacak talebinde bulunmadığını, bu kapsamda açılmış olan davanın niteliği ve tarafların bu davayı ikame etmesinde aranan şartların varlığının ve her bir davacı bakımından ayrı ayrı olmak kaydıyla incelenmesi gerektiğini, usul hukukuna aykırı bir durumun varılğı halinde de davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın müvekkili şirketi tek satıcı rolü bulunduğunu ve sözleşme şartlarını dayatmacı bir usulle zorla kabul ettirdiği iddiasının ise tamamiyle hayal ürünü olduğunu, müvekkili şirketin aradaki ilişkide davacı şirketi sözleşme yapmaya zorladığı iddiasının somut olaya uygun düşmediğini, davacı tarafın sözülşem hükümlerine itiraz etmediğini, tekel hakkının kullanıldığı iddiasının gerçek olabilmesi için öncelikle bunun uygulamada var olması gerektiğini, serbest piyasa koşullarında diğer dağıtım şirketlerinin de elektrik tesisi hususunda lisans sahibi olduğunu ve müvekkili şirketin tek satıcı olduğu iddiasının doğru olmadığını, davacı tarafın herhangi bir itirazının bulunmaksızın kabul ettiği sözleşme hükümlerine aykırı davranarak geçersizliği ileri sürmesinin hukuki güvenlik, doğruluk ve dürüstlük kuralına ayrıca TTK kapsamında basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğüne aykırı olduğunu, davacı taraın aradik sözleşme ilişkinin emredici kurallara aykırılığı nedeniyle mutlak butlan olduğunu, dolayısıyla geçersiz olduğu iddiasının hukuki gerçeklikten uzak olduğunu, davacı tarafın elektrik hatlarının mevcut olduğu alanlardaki kullanıcılar ile kendisini bir tutmasının maddi eşitlik anlayışına zıt düştüğünü, tarafların ortak iradelerine ayrıkı olduğunu, davacı tarafla müvekkili şirket arasında henüz bağlantı ya da sistem kullanım anlaşması da bulunmadğını, bu anlaşmanın tesis edilmeden bu dava ile tek seferde ödeme taleplerinin hukuka aykırı olduğunu, aradaki sözleşme ilişkininin tümüyle mutlak butlan yaptırımına tabi olduğunu, yapılan tesislere ilişkin bedellerin inşa tarihinden itibaren avans faizi oranı üzerinden iadesi iddiasına dayandığını, bu kapsamda dava dilekçesinde açıkça davacı tarafın müvekkili şirketçe istenilen taleplerin emredici kurallara aykırı olduğunu, şartnamenin önerildiği tarihte bildiğinin anlaşıldığını, kanun hükmüne sarip olup, davacı tarafın bedel iadesine ilişkin talebinin zamanaşımına uğradığını, zamanaşımına uğrayan taleplerin hukuken korunmadığını, bu nedenlerle, öncelikle pasif husumet ehliyetinin yokluğu nedeniyle davanın müvekkili şirket yönünden reddine, nihayetinde hukuki mesnetten yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
11/07/2008 tarih ve “… müsade belgesi, davalı tarafın … sayılı yazısı, faturalar, proje raporu, yazışma örnekleri, abonelik sözleşmeleri, bilirkişi raporları, şirket kayıtları, tarafların ticari defterleri, işletme hakkı devir sözleşmesi, müzekkere cevapları, taraf vekillerinin açıklamaları ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının bedel ödeyerek yaptığı ve davalının (elektrik enerjisinin iletimi için) kullanımına sunduğu iletim tesisi için bedel talep edip edemeyeceği, bedel talep edebileceği kabul edildiğinde bu bedelin tahsilinin nasıl ve ne şekilde sağlanacağı, ayrıca tesis için harcadığı bedele hangi tarihten itibaren faiz işletileceği, davanın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususlarına ilişkindir.
28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir.
Elektrik Yüksek Mühendisi, Mali Müşavir ve hesaplama uzmanı bilirkişi heyetinden alınan 07.05.2019 tarihli raporda;
“Davacılar tarafından inşaa edilen mesken, işyeri ve benzen yapılar için gerekli elektrik enerjisinin ilgili bölgede elektrik dağıtım lisansına sahip olan … kurumu tarafından sağlanması gerektiği, ilgili mevzuat hükümleri ışığında, elektrik enerjisi kullanabilmek için gerekli olan ve davacılar tarafından yaptırılan trafo merkezi ve alçak gerilim şebekesi tesisi harcama tutarlarının … tarafından karşılanması gerektiği, davacının ticari defterlerinin HMK 222’ye göre kanıt yeterliliği taşıdığı defter kayıtlarına göre, davaya konu olan trafo merkezi île tam olarak alçak gerilim şebekesinin tesis edilmesi işlerinde, hammadde, mamul ve hizmet tedarik ettiği … Tic. Ltd. Şti. ile … Şti. ‘den yaptığı alımlara ait faturalardan dolayı trafo İçin 1.003.043,80 TL harcama yaptığı, dosya içeriğinde dava konusu tutar için davalının temerrüde düşürüldüğüne ilişkin bir veri ve kanıta rastlanmamış olmakla birlikte, sayın mahkemenin takdiri doğrultusunda değerlendirilmek üzere, Davalı …’ın geçici kabul tarihinden dava tarihine kadar 934.218,50 TL faiz işlediği,”
Tespitlerine yer verilmiştir.
Tarafların rapora karşı beyan ve itirazları, 28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin hükümleri de gözetilmek, ilk heyette inşaat mühendisi bilirkişinin yer almaması, trafo merkezinin tesisatı için kazı, hafriyat, inşaat işçiliği harcama kalemleri gözetilerek 2 elektrik mühendisi, 1 inşaat mühendisi ve 1 mali hukuk konularda uzman bilirkişi heyetinden alınan ve 17.09.2021 günü sunulan raporda;
“Dosyada mevcut davacı vekilinin iddiaları, davalı vekillerinin savunmaları, bilirkişi heyeti raporları, Yargıtıy kararları, Yasal mevzuatlar ve EPDK Yönetmelikleri hükümleri dikkate alınarak yapılan inceleme ve değerlendirmelerimizde;
Elektrik Dağıtım şirketinin; lisansı kapsamındaki dağıtım bölgesinde elektriğin dağıtım sistemine girişinden tüketim noktalarına iletilmesine kadar olan tüm aşamalarda, enerji akışının gerçek zamanlı olarak izlenmesi, İlgili mevzuat kapsamında bölgesel talep tahminlerinin hazırlanması ve …’a bildirilmesi, … tarafından sonuçlandırılan taleplerin kurul onayına sunulması, Kurulca onaylanan talep tahminleri doğrultusunda yatırım planlarının hazırlanması dağıtım şirketinin yükümlülüğündedir. Davalı elektrik dağıtım şirketinin anayasa ve yasaların ışığında abone olmak isteyenlere eşit davranmak, tarafsızlık ilkeien ile kaliteli ve yeterli enerji vermekle, enerji için başvuruda bulunanlara ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesi esastır. Dağıtım şirketinin, abonelik başvurularının incelenmesini ve değerlendirilmesini sahada detaylarıyla birlikte araştırmak, talepte bulunana istediğiniz adreste tesisatımız ve donanımımız eksik size enerji veremiyoruz diyebilmelerinin mevzuatlara aykırı olduğunu, dağıtım şirketinin tespitini doğru bulgulara dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır. Yürürlükteki mevzuata göre elektrik abonesi olmak isteyenlerin haklarını enerji müsaadesi başlığı altında” şartname nitelikli şartlara bağlayarak şartname düzenleyemezler Hükmündedir
28.01.2014 tarihli, 28896 Sayılı ELEKTRİK PİYASASI BAĞLANTI VE SİSTEM KULLANIM YÖNETMELİĞİ Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları MADDE; 6
(1) İletim sistemine bağlanmak ve iletim sistemini kullanmak isteyen dağıtım şirketleri, OSB’ler ve tüketiciler …’a başvurur … bağlantı başvurusunu bu Yönetmelik ve Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre inceler ve bağlantı başvurusu hakkındaki görüşünü başvuru tarihinden itibaren kırk beşgün içerisinde gerekçeleriyle birlikte başvuru sahibine yazılı olarak bildirir. Davacı tarafa bu durum gerekçeleriyle vazılı olarak bildirilmesi gerektiği halde bildirilmemiştir. Bu belge dosvada mevcut değildir.
(2) Üretim tesislerinin iletim sistemine bağlantısı ve sistem kullanımı hakkındaki başvurular Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 15. maddesi çerçevesinde yapılır. … başvuru kapsamındaki üretim tesisinin bağlanması talep edilen trafo merkezi ile bağlantı kapasitesine ilişkin bu Yönetmelik ve Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği kapsamında oluşturulan görüşünü, bildirim tarihinden itibaren 45 (kırkbeş) gürı içerisinde sonuçlandırarak Kuruma sunar.
(3) Davalı … Şirketi yukarıda da izah etmeye çalıştığımız nedenlerle yönetmeliklerde belirtilen hükümler gözardı edilerek kendilerine enerji için başvuruda bulunan tüketicilere trafo merkezi ve orta gerilim yer altı kablo tesisini yaptırmasını şart koştuğunu, finansal yönden güçlü bir şirket olması da dikkete alındığında, enerji talebinde bulunan davacıya açık şeffaf bir şekilde gerekçeiendirilmiş yazılı bildirim yerine Enerji Müsaadesi Belgesi yerine Şartname nitelikli belgenin verildiği görülmüştür.
• Davacılar tarafından İnşaa edilen … ilçesi … mevkii …, 562 ada, 2 parsel ve …, 221 ada, 4 parsel adresinde inşa edeceği toplu konut merkezinde yer alacak konutlar, dükkanlar ve sosyal tesislerin elektrik enerjisinin ilgili bölgede elektrik dağıtım lisansına sahip olan … kurumu tarafından sağlanması gerektiği,
• İlgili yönetmelik ve mevzuat hükümlerine göre elektrik enerjisi kullanabilmek için gerekli olan ve davacılar tarafından yaptırılan trafo merkezi ve alçak gerilim şebekesi tesisi harcama tutarlarının … tarafından karşılanması gerektiği,
• Davacılar tarafından …Tic Ltd. Şti. ile …Ltd Şti nin kurduğu tesisin tutan : 1003.043,80 TL olduğu,
• Tesis kurulumu olarak davacının, davalı … A. Ş. den alacaklı durumda olduğuna dair kanaatimizi belirtir, bu tutar için; 26.10.2009 geçici kabul tutanağı tarihi ile 07. 09. 2016 tarihinde açılan dava arasında geçen sürede, 3095 sayılı kanuna göre (Ana para x faiz uygulanan süre x faiz oranı / 365 hesabına göre);
a) Temerrüt faizi olarak; 26.10,2009 ve 07,09.2016 arasındaki 2508 gün için yıllık %9 faiz uygulanarak %61,841095890411 olmak üzere toplam %61,841095890411 faiz uygulanmış ve toplam 620.293,28 TL temerrüt faizi hesaplanmıştır
b) Ticari Temerrüt faizi olarak, 26.10.2009 ve 01 01.2010 arasındaki 67 gün için yıllık %19 faiz uygulanarak %3,4S76712328767, 01.01.2010 ve 01.01.2011 arasındaki 365 gün için yıllık %16 faiz uygulanarak %16, 01.01.2011 ve 01 01.2012 arasındaki 365 gün için yıllık %15 faiz uygulanarak %15, 01,01.2012 ve 01 01 2013 arasındaki 366 gün için yıllık %17,75 faiz uygulanarak %17,798630136986, 01.01.2013 ve 01.01.2014 arasındaki 365 gün için yıllık % 13,75 faiz uygulanarak %13,75, 01 01.2014 ve 01 01.2015 arasındaki 365 gün için yıllık % 10,50 faiz uygulanarak % 17,691780821918 olmak ürere toplam %ÖS, 478052191781 faiz uygulanmış ve toplam 957.686,98 TL ticari temerrüt faizi hesaplanmıştır. Hangi faizin işletileceği sayın mahkemenin takdirindedir,
Tespitlerine yer verilmiştir.
Davalı tarafın rapora itirazları ve talep edilen bedelin makul olup olmadığı yönünden değerlendirme yapılması için bilirkişi heyetinden alınan 17.01.2022 tarihli ek raporda;
“1-) Davalı … vekili, Bilirkişi Raporumuza yönelik olarak “tesisat bedelinin makul olup olmadığı konusunda bir tespitte bulunmadığımızı beyan etmiştir.
Öncelikle bu husus irdelenmekle beraber, ayrıntılı açıklama yapılmamıştır. Öncelikle şu hususu belirtmekte fayda vardır ki elektrik ihtiyacı bulunan tesis, büyük bir tesistir (454 daire ve 67 dükkandan oluşan) ve davalı … tarafından istenen güç genelde yüksek tutularak aynı elektrik dağıtım tesisinden diğer başka elektrik ihtiyacı bulunan yerlere de elektrik verilmesi amaçlanır. Söz konusu tesis (12380 sayılı trafoya ait), 2×1250 kVA toplamda 2500 kVA gücündedir ve ENH hattı tesisleri ile parasal olarak proje bir bütün olarak değerlendirmesinde imal yılı içinde 1.003.043,80- TLolarak makul değerlerdedir.
… (Kullanılan kablo ve uzunluğu ile kullanıldığı yerlere ilişkin tablo yer almaktadır)
Kaldı ki davalı …, tesisin kabul aşamasındaki “Geçici Kabul” sürecinde de faturalar yasal olarak denetlenmektedir. 06.11.2008 tarihinde dava konusu tesisin … tarafından teknik heyetle işletmeye alındığı süreçte kullanılan malzeme tek tek kontrol edildiği gibi fatura fiyatları da denetlenmektedir ve davalı …, “Geçici Kabul” döneminde fatura fiyatları konusunda herhangi bir itiraz bildirmemiştir. Yürürlükteki yasal mevzuata görekullanıcı tarafından yapılmış olan elektrik dağıtım tesisinin incelenmesi sırasında tesisin projesi, kullanılacak malzemeler, kullanılan bu malzemelere ait faturalar tek tek incelenmektedİr.Tesisin inşa aşamasında tesisi inşa eden kullanıcı, elektrik dağıtım tesisini kontrole gelen mühendisin yolluk ücretini …’a yatırarak tesisin montajının her safhasında denetlenmeye açık tutmakla yükümlüdür. Özet olarak … ve elektrik dağıtım şirketi, elektrik dağıtım tesisinin imalatlarının kalite ve maliyet tutarlarını da izlemekte ve denetlemektedirler.
… GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YATIRIMLAR İZLEME DAİRE BAŞKANLIĞI PROJE VE KABUL MÜDÜRLÜĞÜ” tarafından verilmiş yeti ile yürürlüğe sokulmuş olan ELEKTRİK TESİSLERİ KABUL SÜREÇLERİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR uygulanır. Konuya ilişkin yasal mevzuatın 5. maddesi kullanıcı tarafından yapılan tesisin faturalarının da incelenmesini kapsamaktadır.
… (Mevzuat hükmüne yer verilmiştir)
Yukarıda ilgili mevzuatta yer aldığı gibi … ve bağlı çalışan … mühendisi nezaretinde yapılan tesise ait kullanılan malzemeler ayrıntılı bir şekilde incelenir ve (TSE belgeli olması istenir} yapılan tüm işlemler fotoğraf ve video filmi ile tespit edilerek … ve … arşivinde saklanır.
Yasal mevzuat ile elektrik dağıtım tesisinde kullanılan malzemeler … tarafından denetlenerek faturaların fiyat denetlenmesi de yapılmıştır ve geçici kabul sırasında faturalara itiraz olduğuna dair bir kayıt da bulunmamaktadır.
Davalı … cevap dilekçesinde ve ayrıca davaya cevaplarında tesis bedeline itiraz etmemiştir. Ayrıca davalı … vekilinin tesis hakkındaki faturalara itirazı da bilimsel ve teknik bir veriye dayanmamaktadır.

Elektrik Dağıtım şirketinin; lisansı kapsamındaki dağıtım bölgesinde elektriğin dağıtım sistemine girişinden tüketim noktalarına iletilmesine kadar olan tüm aşamalarda, enerji akışının gerçek zamanlı olarak izlenmesi, ilgili mevzuat kapsamında bölgesel talep tahminlerinin hazırlanması ve gerekli yaptırımları gerçekleştirmesi görev ve sorumlulukları mevcuttur. Davalı elektrik dağıtım şirketinin Anayasa ve yasaların ışığında abone olmak isteyenlere eşit davranmak, tarafsızlık ilkesi İle kaliteli ve yeterli enerji vermekle, enerji için başvuruda bulunanlara ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesi esastır. Dağıtım şirketinin, abonelik başvurularının incelenmesini ve değerlendirilmesini sahada detaylarıyla birlikte araştırmak talepte bulunana istediğiniz adreste tesisatımız ve donanımımız eksik size enerji veremiyoruz diyebilmelerinin mevzuatlara aykırı olduğunu, dağıtım şirketinin tespitini doğru bulgulara dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır. Elektrik Dağıtım şirketlerinin yasal mevzuata aykırı olarak düzenledikleri “şartnameler” geçersizdir.
Elektrik Dağıtım tesislerin geri Ödemesinin yapılması esastır ve EPDK’nın bu konuda davalı …’a yükümlülük ve sorumluluklarını hatırlattığı emirleri de (yukarıda yazımızda incelediğimiz EPDK’nın almış olduğu 15.02.2018 tarih ve 7695-4 nolu Kararlardır.
Yürürlükteki mevzuata göre elektrik abonesi olmak isteyenlerin haklarını enerji müsaadesi başlığı altında şartname nitelikli şartlara bağlayarak şartname düzenleyemezler. EPDK’nın mülga hükümleri değil, Yargıtay’ın da kararlarında esas aldığı gibi EPDK’nın 27.08.2014 tarih ve 5187-2 karar sayılı kararının (Metodoloji) gereğince ödeme yapılması gerektiği kanatindeyiz.
Aktif/pasif husumet yokluğu yönünden yapılan itirazlar ise usul hukukuna ilişkin meselelerden olması sebebiyle takdir münhasıran sayın mahkemeye aittir. Bu hususta heyetimiz görev kapsamında olmaması sebebiyle bir inceleme yapmamıştır.”
Tespitlerine yer verilmiştir.
Somut olayda; dosya kapsamına alınan hüküm kurmaya elverişli, irdeleyici ve ayrıntılı 2021 ve 2022 tarihli 2 elektrik yüksek mühendisi, inşaat mühendisi ve akademisyen bilirkişi heyeti raporu ve yasal mevzuat hükümlerine göre; davaya konu tesislerin davacı tarafından yapıldığı, yapılan bu tesislerin Geçici Kabul Tutanaklarının da düzenlenerek davalıya devrinin yapıldığı, tesislerin yapımı aşamasında gerekli yazışma ve izinlerin alınmış olduğu, projelerin mevcut ve onaylı olduğu, kabullerinin yapıldığı, tesislerin kullanımda olduğu anlaşılmaktadır.
Elektrik Dağıtım Şirketinin davacının bağlantı talebini karşılamak, gerekli altyapı yatırımını yapmak, görevlerinin yasal zorunluluk olduğu, yatırım için gerekli maddi kaynağın olmaması durumunda yatırımın davacı tarafça yapılmasını talep ederek sonrasında elektrik dağıtım bedelinden düşmesi gerektiği, bölgedeki elektrik dağıtımının gücü düşünüldüğünde parasal gücünün olamayacağı ihtimalinin bulunmadığı, dosyada, elektrik dağıtım şirketleri, anayasal eşitliğe aykırı olarak yürürlükteki yasal mevzuata göre elektrik abonesi olma haklarını şartlara bağlayarak “şartnameler” düzenleyemeyeceklerdir. Bu nedenle davacı tarafın … ilçesi … mevkii …, 562 ada, 2 parsel ve …, 221 ada, 4 parsel adresinde inşa edeceği toplu konut merkezinde yer alacak konutlar, dükkanlar ve sosyal tesislerin elektrik enerjisinin elektrik enerjisi ihtiyacı için …’a yaptığı müracaata rağmen …’ın tekel gücünü kullanarak kendisinin sağlaması gereken Trafo Merkezi, Trafo Panoları ve yer altı kablo tesisi ve projelerin yasal düzenlemelere aykırı olarak davacı tarafa yaptırıldığından bahisle davacı tarafça yaptırılan trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim iletim kabloları ve bunlara ait inşaat maliyetlerini talep edebilecekleri sonucuna ulaşılmıştır.
Tesisin kabul aşamasındaki “Geçici Kabul” sürecinde de faturaları yasal olarak denetlemesi, tesisin davalıca teknik heyetle işletmeye alındığı süreçte kullanılan malzemenin kontrol edilerek fatura ve fiyatlarının denetlenmesi, “Geçici Kabul” döneminde fatura fiyatları konusunda herhangi bir itirazın ileri sürülmemesi, elektrik dağıtım şirketi, elektrik dağıtım tesisinin imalatlarının kalite ve maliyet tutarlarının izlenerek denetlenmesi ve bilirkişi incelemesi ile 1.003.043,80- TL nin makul olduğu kabul edilmiştir.
Davalı dağıtım şirketi tarafından yapılması gereken dava konusu tesisler davacı tara- fından masraf olunmak suretiyle inşa olunmuş ve davalıya devredilmiş, bedeli de ödenmemiş olmakla davalının sebepsiz şekilde zenginleştiğinin kabulü gerekir. Bu durumda uygulanması gerekli olan zamanaşımı süresi 10 yıl olmakla davalının yapmış olduğu zamanaşımı itirazı kabul görmemiştir.
Yukarıda anılan yönetmeliğin 21.maddesinde tesis bedelinin iadesi ve uygulanacak kurallar başlığı altında yapılan düzenlemede, geri ödemeye konu tutar için “3095 sayılı kanuni faiz ve temerrüt faizine “ilişkin kanun hükümlerine göre belirlenen kanuni faiz oranı uygulanır “hükümleri getirilmiştir. Buna göre, dava konusu alacak yönünden, yasal faize hükmedilmesi gerekmekle, davacı tarafın avans faiz talebi yerinde görülmemiştir. Dava konusu tutar için davalının dava tarihinden önce temerrüde düşürüldüğü yazılı olarak ispatlanamadığından 1.003.043,80 TL nin dava tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile tahsiline hükmedilmiştir.
… ile davalı … arasında düzenlenen 24/07/2016 tarih işletme devir hakkı sözleşmesinin 7.5 maddesinde, dağıtım faaliyetinin şirket tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğunun …’ a ait olduğu düzenlendiğinden, davalı … yönünden davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile, 1.003.043,80 TL nin dava tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalı … dan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davalı … a yönelik davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
3- Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 68.517,92.-TL nispi karar harcından peşin harç olarak yatırılan 17.210,19.-TL harcın mahsubu ile bakiye 51.307,73.-TL harcın davalılardan …’dan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
4- Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 67.202,19 TL nisbi vekalet ücretinin davalı …’tan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davalı … lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince redolunan kısım üzerinden hesaplanan 4.725,65 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
6- Davalı … yönünden dava başka bir sebepten reddedildiğinden … lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan toplam 17.210,19.-TL peşin harç, 29,20 TL başvuru harcı, 4,30 TL vekalet harcı, 10.500,00 TL bilirkişi ücreti, 507,00 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 28.250,69 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 27.968,18 TL’sinin davalı …’tan alınarak davacıya verilmesine, arta kalan masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
8- Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/03/2022

Başkan
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Katip
(e-imza)