Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/738 E. 2018/411 K. 22.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.

4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/738
KARAR NO : 2018/411

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/07/2016
KARAR TARİHİ : 22/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA /
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin, davalı faktörden kredi almak üzere hizmet karşılığı alacaklı olduğu faturaları temlik ettiğini ve aldığı dört adet çeki ciro ettiğini, bunun karşılığında para ödenmesi talebinde bulunduğunu, davalı yanca bu talebin kabul edilerek evrakların işleme alındığını, yanlar arasında, karşılığında müvekkil şirketin alacaklı olduğu hizmet bedellerinin davalıya temlik edildiği hususunda tartışma ve uyuşmazlık bulunmadığını, keza müvekkil şirketin takip ve davaya konu müşteri çeklerini ciro ederek davalı faktöre verdiğinin tartışmasız olduğunu, takibe konu çekler ile ilgili olarak davalı faktör, kararlaştırılmış olmasına rağmen müvekkil şirkete herhangi bir ödemede bulunmadığını, dolayısıyla karşılığında ödeme yapmadığını, dört çekten dolayı davalı faktörün hak sahibi olamadığını ve çeklerdeki hakkı iktisap edemediğini, takibe konu dört adet çekten dolayı müvekkil şirkete tek kuruş ödeme yapmayan davalı faktörün, bunu bile bile müvekkil şirket aleyhine … 8.İcra Müdürlüğü’nün … Es. sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü yol ile icra takibi başlattığını, Örnek 10 ödeme emrinin tebliğinin ardından itiraz ve şikayet olmadığından icra takibinin şeklen kesinleştiğini, bunun üzerine müvekkilinin taşınır malları ile diğer hak ve alacaklarının haczine tevessül edildiğini, müvekkil şirkette haciz baskısı altında bazı ödemeler yapmak zorunda kaldığını, Buna göre; 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde kurulmuş ve bu kanun ile genelgelere göre faaliyet gösterme yükümlülüğü altında bulunan davalı faktörün, karşılığında kredi kullandırmadığı(para ödemesi yapmadığı) bir kambiyo senedini iktisap edemez, hak sahibi olamaz, böyle bir kambiyo senedine dayalı olarak hukuki yollara ve bu arada cebri icra yoluna başvuramayacağını, halbuki, kuruluş ve faaliyet gösterme şekli klasik anlamda bir anonim şirket kapsamında olmayan, bu yönüyle 6102 sayılı TTK gereğince faaliyet gösteren şirketlerden ayrı faaliyet şekli bulunan davalı faktörün kambiyo senedini iktisap etmesi belli şekil şartlarına tabi olup her şeyden önce iktisap ettiği kambiyo senedinin bir mal veya hizmet satışına dayalı olması ve bunun karşılığında da faktoring şirketi olarak müşterisine(müvekkili şirkete) ödemede bulunması gerekli olduğunu, halbuki, davalı faktör takibe ve davaya konu çeklerden dolayı müvekkili şirkete hiçbir ödemede bulunmadığını, karşılığında ödeme yapmadığı kambiyo senedinden dolayı da kıymetli evraktaki hakkı iktisap edemediğini, nitekim hukuk öğretisinde faktoring sözleşmesinin taraflara yüklediği hak ve borçlar izah edilirken, faktoring şirketinin temel borcunun, devraldığı alacaklara karşılık “ödeme” yapma borcu olduğunun belirtildiğini, davalı Faktör, devraldığı alacakların karşılığında müşteriye ödeme yapmakla yükümlü olup, Faktoring sözleşmesinde ön ödeme kararlaştırılmamışsa(ön ödemesiz faktoring) faktör, aralarındaki anlaşmaya göre, müşteriye ya vade gününde, ya vadeden belli bir süre sonra ya da alacak tahsil edildikten sonra ödeme yapavağını, Ön ödemeli faktoringte ise, faktör, vadeden önce müşteriye belli bir oranda ödeme yapma yükümlülüğü altına gireceğini, ödemelerin, müşteriye nakit olarak yapılabileceği gibi banka hesabına yatırılarak ta gerçekleştirilebileceğini, somut olay ve uyuşmazlıkta, takip ve davaya konu çeklerin karşılığında müvekkili şirkete, ne çeklerin vadelerinden önce ve ne de sonrasında herhangi bir ödeme yapılmamış olmakla, çekler tamamen karşılıksız kaldığını, bu nedenle, çeklerden ve icra takibinden dolayı borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesi gerektiğini, yine öğretide, faktör, müşteriye zamanında ödeme yapmazsa, borçlu temerrüdü hükümlerine göre sorumlu olacağını, bu durumda, para borcu söz konusu olduğu için, müşteri geciken ödemeyi, temerrüt faizi ile birlikte talep eder ve ayrıca ödemenin gecikmesi nedeniyle faizle karşılanamayan bir munzam zararı varsa bunun da tazminini isteyeceğini, Şu hale göre, zilyetliğini kazandığı ancak içerdikleri hakları iktisap edemediği çeklerden dolayı, müvekkil şirkete herhangi bir ödeme yapmayan davalı faktörün mütemerrit durumda olmakla, temerrüdünden lehine sonuçlar çıkaramayacağını, mütemerrit durumda olduğundan, karşı edimin ifasını isteyemeyeceği cihetle talepleri gibi karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirket, icra takibi sırasında ve cebri icra tehdidi ile alacaklı factora/icra dosyasına 16.000.-TL ödemede bulunduğunu, bu ödemenin, cebri icra baskısı altında ve hiçbir geçerli hukuki neden olmadan ödenmiş olduğunu, sunulan nedenlerle, müvekkili şirketin … 8.İcra Müdürlüğü’nün … Es. sayılı dosyası ile takibe konu, tamamı … Bankası A.Ş. … Şubesine ait, düzenleyeni(keşidecisi) … Tesisat İnşaat Taahhüt Sanayi ve Tic. Ltd.Şti ve cirantası müvekkili şirket olan,
a) … seri numaralı 15.09.2015 keşide tarihli 100.000.-TL lık,
b) … seri numaralı 25.08.2015 keşide tarihli 100.000.-TL lık,
c) … seri numaralı 25.07.2015 keşide tarihli 150.000.-TL lık,
d) … seri numaralı 24.06.2015 keşide tarihli 150.000.-TL lık
dört adet çekten dolayı müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitine, çeklerin ve takibin iptaline, cebri icra tehdidi ile ödenen 16.000.-TL’nin davalı şirketten istirdadı (tahsili) ile müvekkil şirkete ödenmesine, ödenen meblağa ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi uygulanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin kambiyo senedine dayanan alacağının tahsili amacıyla borçlular … Tesisat İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve … Gıda İl. Tur. Hiz. Taah. San. Tic. A.Ş. aleyhine … 8. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, borçlu … San. Tic. A.Ş. takibe konu bazı çeklerden ve yine takibe konu edilmemiş bir adet çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti istemi ile dava açtığını, davacının müvekkil aleyhine mahkemeniz huzurunda açmış olduğu menfi tespit davası haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Şöyle ki; davacı tarafından borçlu olunmadığı iddia edilen çekler müvekkili … ile borçlu … arasında imzalanan 28.11.2014 tarihli “Borç Tasfiye Prokolü” ne istinaden müvekkili şirkete teslim edildiğini, Protokolün içeriğinde görüldüğü üzere protokolün konusunu “… Güvenlik Hizmetleri Ltd.Şti., … Güvenlik Ortak Girişimi, … San. ve Tic. Ltd. Şti. ve … Şti … Ltd. Şti.-… Ortaklığı ile imzalanan Faktoring sözleşmelerinden kaynaklanan borcun Protokolde yer alan şartlar çerçevesinde yapılandırılarak yine Protokol’de belirlenen şekilde borcun kefili … tarafından ödenmesi” olduğunu, İş bu protokole istinaden, 30.01.2015 tarihinde … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait keşidecisi … Tesisat İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti ve cirantası davacı şirket olan … çek no.lu 24.06.2015 tarihli 150.000.- TL lik, … çek no.lu 25.07.2015 tarihli 150.000.-TL.lik, 0000135 çek no.lu 25.08.2015 tarihli 100.000.- TL’lik, … çek no.lu 15.09.2015 tarihli 100.000.- TL’lik çekler davacı şirket tarafından müvekkili şirkete teslim edildiğini, özetle takibe konu iş bu çeklerin davacı şirket tarafından müvekkili faktoring şirketine gecikmiş borçlarının yeniden yapılandırıldığı protokole istinaden verilmiş olup, davacının takibe konu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine yönelik istemi hukuka aykırı olduğunu, yukarıda izah edilen sebeplere binaen; Usul ve yasaya aykırı, kötüniyetle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER /
1-… 8 İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası
2-Faktoring sözleşmesi,
3-Tapu kayıtları,
4-Tarafların ticari defter ve kayıtları,
5-Bilirkişi incelemesi,
GEREKÇE /
Dava, … 8 İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından takibe konulan 4 adet çekten dolayı davacı şirketin borçlu olmadığının tespitine, cebri icra tehdidi ile ödenen 16.000. TL nin istirdatı ile tahsili taleplerine ilişkindir.
Yapılan yargılamada, davacı tarafından dosyaya sunulan dava dışı … Hizmetleri Ltd. Şti. ile davalı … Faktöring A.Ş. arasında faktöring işlemlerine konu belgeler incelendiğinde; Dava dışı şirket, Ulaştırma Bakanlığına vermiş olduğu Özel Güvenlik Hizmet alacağından doğan 800.000.-TL’yi … şirketine 08.11.2011 tarihli Temlik Sözleşmesi ile devrettiği ve Ulaştırma Bakanlığı Döner Sermaye Müdürlüğünün … tarihli yazısı ile Temlik Sözleşmesine konu bedeli banka hesabına ödeyeceğini … şirketine bildirdiği görülmektedir.
Davalı … şirketince, dava dışı … Hizmetleri Ltd. Şti. ne 27.07.2012 tarihinde 260.000.-TL, 07.08.2012 tarihinde 240.000.-TL ve 25.01.2013 tarihinde 250.000.-TL. olmak üzere toplam 750.000.-TL nakit ödeme yapılmıştır. Dava dışı şirketin komisyon ve diğer masraflar karşılığı 50.000.-TL için dava dışı şirkete fatura kestiği anlaşılmaktadır. Dava dışı şirketin, davalı faktöring şirketinden almış olduğu toplam 800.000.-TL.lik krediye karşılık Ulaştırma Bakanlığı adına fatura düzenlediği görülmüştür.
Diğer yandan, dava dışı şirket ile Faktoring şirketi arasındaki Faktoring işlemi, işbu dava ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
Dava dışı .. Ltd.Şti ile davalı faktöring şirketi arasında faktöring sözleşmesi akdedilmiş olup, işbu sözleşmede dava dışı .., …, …, … Ltd.Şti ve Bakış Temizlik Ltd.Şti., 4.000.000.-TL kefalet miktar ile “Müşterek Müteselsil Borçlu Müteselsil Kefiller” olarak yer almaktadır.
Dava dışı … ile davalı faktöring şirketi arasında 28.11.2014 tarihinde “Borç tasfiye Protokolü” akdedilmiştir.
İşbu Protokol’de borcun kaynağı;
… Hizmetleri Ltd. Şti,, … Güvenlik Ortak Girişimi, …San.Ve.Tic.Ltd.Şti.ve … Ltd.Şti. -… Ltd.Şti.- … İş Ortaklığı İle imzalanan faktoring sözleşmelerinden doğan 2.629.684,84 TL borçtan kaynaklanmakta olduğu, Borç vadesinde ödenmediği ve temerrüt durumu oluştuğu, borçlunun temerrüde düştüğü ve muaccelliyeti konusunda hiçbir itirazı olmadığı kabul ve beyan edilmiştir(md.2)
İşbu Protokole göre Borcun Ödenmesi(md.3):
Madde 2’de bahsedilen borcun karşılığında borcun kefili … tarafından aşağıdaki şekilde ödeme taahhüdünde bulunulmuştur.
A- 07.02.2013 tarihinde aşağıda bilgileri bulunan taşınmazlar, … A.Ş.’ ne devredilmiş ve halen … A.Ş.’nin aktiflerinde bulunmaktadır. Alacaklıya devri yapılan ve aşağıda listelenen taşınmazların bedelinin borçlunun borcundan düştüğünü ve bu taşınmazların borçtan düşüldüğü haliyle borcun iş bu protokolün 2. Maddesinde belirtilen tutarda olduğunu taraflar kabul ve taahhüt eder. Alacaklıya devri yapılan taşınmazların bilgileri aşağıdaki gibidir.
1. … … Ada … Parselde Kayıtlı 1 Nolu Taşınmaz
2. … Mah. … Ada … Parselde Kayıtlı … Nolu Taşınmaz
3. … Mah. … Ada … Parselde Kayıtlı … Nolu Taşınmaz
4. … Mah. … Ada … Parselde Kayıtlı … Nolu Taşınmaz
5. … Mah. … Ada … Parselde Kayıtlı … Nolu Taşınmaz
.., 15.12.2014 tarihine kadar toplam 800.000,00 TL üzerinden yukarıda belirtilen 5 adet taşınmazın, her türlü masraf, harç ve vergisi alıcıya ait olmak üzere satılmasını ve satış bedelinin Faktoring’ in hesaplarına ödenmesini sağlayacağını kabul ve taahhüt eder.
B- …, Faktoring sözleşmelerinin borçluları tarafından … A.Ş. lehine ipotek verilen … Soğutma San. Ve Tic. Ltd. Şti adına kayıtlı … ili … ilçesi … Mah. … Ada … Parsel … Nolu taşınmazın 15.12.2014 tarihine kadar en az 600.000.- TL bedelle her türlü masraf ve vergisi satın alacak kişilere ait olarak satılıp bedellerin Faktoring’ in hesaplarına nakden ve defaten yatırılmasını sağlayacağını kabul ve taahhüt eder.
C- …, Faktoring sözleşmesi borçluları tarafından … A.Ş.’ lehine İpotek verilen … Ve Tic. Ltd. Ştl adına kayıtlı … ili … ilçesi … Mah. … Ada … Parsel … Nolu taşınmazın 15.12.2014 tarihine kadar en az 500.000 TL bedelle her türlü masraf ve vergisi satın alacak kişilere ait olarak satılıp bedellerin Faktoring’in hesaplarına nakden ve defaten yatırılmasını sağlayacağını kabul ve taahhüt eder.
D- …, Faktoring sözleşmeleri borçluları tarafından … A.Ş. ‘ lehine ipotek verilen
1. … adına kayıtlı … ili … İlçesi … Mah. … Ada … Parsel … Nolu taşınmaz,
2. …Ltd.Ştl. adına kayıtlı … İli … ilçesi … mah. … ada … parsel … nolu taşınmaz,
3. … Tur. Hizm. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı … ili … ilçesi … mah. … ada … parsel … nolu taşınmaz.
4. … adına kayıtlı … ili … ilçesi … mah. … ada … parsel … nolu taşınmaz.
5. … adına kayıtlı … ili … ilçesi … mah…. ada … parsel … nolu taşınmaz.
6. … adına kayıtlı … ili …mah. … ada … parsel … nolu taşınmazın
30.01.2015 tarihine kadar en az 800.000 TL bedelle her türlü masraf ve vergisi satın alacak kişilere ait olarak satılıp bedellerin Faktoring’ in hesaplarına nakden ve defaten yatırılmasını sağlayacağını kabul ve taahhüt eder.
Davacı, davalı … şirketine vermiş olduğu 30.01.2015 tarihli yazıda “ … ile şirketiniz arasında akdedilen 28.11.2014 tarihli Borç Tasfiye Protokolü uyarınca aşağıda dökümü yapılan çekler şirketinize teslim edilmiştir. Teslim edilen çeklerin ödenmesi durumunda protokol uyarınca borçtan düşülmesini ve tarafınıza ipotekli bulunan taşınmazların üzerindeki ipoteklerin fekkini talep ederim.” ifadesi ile …’ın borcunun 675.000.-TL.lik kısmını üstlenerek aşağıdaki çekleri davalı şirkete teslim etmiştir.
a. … Bankası A.Ş. … Şubesi 25.04.2015 tarih … çek nolu keşidecisi …lnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd,Şti. olan 90.000 TL bedelli çek.
b. … Bankası A.Ş. … Şubesi 26.05.2015 tarih … çek nolu keşidecisi …lnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd.Şti. olan 90.000 TL bedelli çek.
c. … Bankası A.Ş. … Şubesi 24.06.2015 tarih … çek nolu keşidecisi ….lnş. Taah. San. Ve Tic. LtdŞti. olan 150.000 TL bedelli çek.
d. … Bankası A.Ş. … Şubesi 25.07.2015 tarih … çek nolu keşidecisi …lnş. Taah. San. Ve Tic. Ud,Şti. olan 90.000 TL bedelli çek.
e. … Bankası A.Ş. … Şubesi 25.08.2015 tarih … çek nolu keşidecisi ….lnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd.Şti. olan 100.000 TL bedelli çek.
f. … Bankası A.Ş. … Şubesi 15.09.2015 tarih … çek nolu keşidecisi …İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd.Şti. olan 100.000 TL bedelli çek.
Dosyada mevcut “ … A.Ş.’ne “ başlıklı ve 30.01.2015 tarihli yazı fotokopisinin tetkikinden, davacı şirketin, dava konusu çeklerin de aralarında bulunduğu 6 adet çeki, davalı şirkete kredi karşılığında vermediği, fakat dava dışı ..’ın 28.11.2014 tarihli Protokolden kaynaklanan kefalet borcu için verdiği anlaşılmaktadır. Söz konusu Protokol, dava dışı kuruluşlar ile davalı şirket arasında imzalanan faktöring sözleşmelerinden kaynaklanan borçların tasfiyesine ilişkindir. Adı geçen … da, bu faktöring ilişkisinden doğan borçların kefilidir. Dosyada mevcut “ Faktoring Sözleşmesi “ ve “ Borç Tasfiye Protokolü “ fotokopileri ile mezkur 30.01.2015 tarihli davacı yazısı(fotokopisi) birlikte değerlendirildiğinde ilişkinin bu şekilde olduğu anlaşılmıştır.
Toplanan deliller ve yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda, davacının dava konusu 4 adet çeki dava dışı kefil … ın kefalet borcu için davalıya verildiği, bu durumun … ın kefalet borcunun davacı tarafından kısmen üstlenildiği veya en azından bu borca kısmi katılma niteliğinde olduğu değerlendirildiğinden davacının açtığı bu davanın reddine, yasal şartları oluşmadığından davalının kötüniyet tazminat talebinin de reddine karar vermek gerektiği,
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, gerekçeli ve hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu, dosyadaki belgeler ve tüm dosya kapsamı itibariyle anlaşılmış olmakla;
Belirtilen nedenlerle:
HÜKÜM /
1-Davanın reddine,
2-Şartları oluşmadığından davalının kötüniyet tazminat talebinin de reddine,
3-Peşin alınan harçtan alınması gereken 35,90 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile artan 8.420,88.-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden A.A.Ü.T.ne göre hesaplanan 33.758,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına, davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesine ( istinaf ) başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …