Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/725
KARAR NO : 2018/280

DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 30/06/2016
KARAR TARİHİ : 01/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … ün, … Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nde nominal değeri 37.264.000,00 TL olan şirket sermayesinin 1.356.308,17 TL’sini temsil eden paylara sahip bulunduğunu, davalı şirketin 30.03.2016 tarihli 2015 yılı olağan genel kurulunda; faaliyet raporunun ve finansal tabloların müzakeresi sırasında, müvekkilinin pay sahipleri adına toplantıda hazır bulunan temsilcilerinin, genel kurulda detaylı inceleme taleplerinin oy çokluğu ile reddedildiğini, müvekkilinin, …’in 18.07.2012 tarihli genel kurulunda, yönetim kuruluna seçilmemek suretiyle hiçbir haklı neden olmadan, kötü niyetle ve tüm muhalefetine rağmen yönetimden uzaklaştırıldığını, müvekkilinin pay sahipleri adına toplantıda hazır bulunan temsilcilerinin ilgili karara muhalif kalarak dava haklarını saklı tuttuklarını toplantı tutanağına geçirttiklerini, müvekkili … ün, aşağıda belirtilen konulara ilişkin özel denetçi tayini talep ettiğini, ancak toplantıda özel denetçi tayini talebinin, şirkete hakim durumda çoğunluğun verdiği olumsuz oylar (toplam 3.479.904.824 adet olumsuz oya karşılık 136.057.717 olumlu oy) ile oy çokluğu ile reddedildiğini, anonim ortaklıkta genel kurul toplantılarında şeffaflık ilkesine uyulması ve pay sahiplerinin bilgi alma haklarına riayet edilmesi gerektiğini, pay sahiplerinin bilgi alma hakkının ortadan kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz olduğunu, özel denetimin genel kuruldan her bir pay sahibi tarafından talep edilebilir ise de genel kurulca bu talebin reddi halinde mahkemeden özel denetçi talep etme hakkının yalnız azınlığa tanındığını, davalı şirketinde müvekkilinin özel denetim istemini kabul etmesi nedeniyle iş bu davayı açtıklarını, müvekkilinin TTK 439/1’e göre davacı sıfatına haiz olduğunu, özel denetçi tayini için yasada aranan şartların oluştuğunu, TTK Genel gerekçesi kapsamında, özel denetçilik sisteminin gerektiği gibi işlememesi halinde diğer azınlık ve bireysel pay sahipliği hakların da kullanılması oldukça zorlaşacağından sistemin merkezine, çoğunluk baskısı altındaki pay sahiplerine tanınan özel denetçi talep etme hakkı getirildiğini, anonim ortaklıklarda çoğunluk ilkesinin geçerli olduğunu, kişi ortaklıklarından farklı olarak genel kurulda alınan pek çok karar yönünden hatta sermaye artırımı gibi önemli konulara ilişkin ana sözleşme değişikliklerine ilişkin genel kurul kararları bakımından dahi belirli bir yeter sayıda toplanan pay sahiplerinin çoğunluğunun olumlu oyuyla ortaklığın karar alabildiğini, bu nedenle azınlık pay sahibi müvekkilinin çoğunluk gücünün kötüye kullanılması tehlikesi ile karşı karşı olduğunu, şirketin 30.03.2016 tarihli genel kurulda davacı müvekkilinin pay sahipliği haklarının ihlal edildiğini, bu nedenlerle belirli hususların tetkiki, inceleme, değerlendirilmesi ve bu konuda rapor hazırlanması için davalı … Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’ye özel denetçi tayin edilmesine, tüm bilgi, belge, ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapmak suretiyle özel denetçiye en geniş anlamda denetleme, araştırma, bilgi edinme ve inceleme yetkisinin verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … ve/veya sahibi ve Yönetim Kurulu Başkanı olduğu … Holding A.Ş. tarafından … Grubu Şirketleri’ne karşı işbu dava ile bire bir aynı ve mesnetsiz iddialara istinaden ikame edilen özel denetçi atanması talepli haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davalarda verilen kesin nitelikli emsal kararlar ile savunmaları ve müvekkili Şirket’in haklılığının bir kez daha sabit olduğunu, bu kapsamda söz konusu kararlar incelendiğinde son derece açık bir şekilde görüleceği üzere, … ve/veya sahibi ve Yönetim Kurulu Başkanı olduğu … Holding A.Ş. tarafından ileri sürülen iddiaların ve özel denetçi atanması talebinin hiçbir hukuki mesnedi olmadığını ve … Grubu Şirketleri’ne karşı işbu dava ile birebir aynı mesnetsiz iddialara istinaden ikame edilen özel denetçi atanması talepli haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davalarda verilen kesin nitelikteki emsal kararlar da gözetilerek, müvekkili şirket hakkında ikame edilen hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE /
Dava, davalı şirketin 30/03/2016 tarihinde yapılan 2015 yılına ait olağan genel kurul toplantısında özel denetçi istemi reddedilen davacı pay sahibinin TTK nun 339/1 maddesi gereğince davalı şirkete özel denetçi tayin edilmesi talebine ilişkindir.
Yapılan yargılamada; davacının özel denetim talebinin … A.Ş. ve … A.Ş.’nden alınan hizmetler ve davalı şirkete ait dış cephe tadilat işinin … Şirketine ihale yapılmadan verilmesi işleriyle ilgili olduğu anlaşılmıştır.
Özel denetim isteme hakkı, TTK m.438-m.444 hükümleri arasında düzenlenmiştir. TTK m.438’e göre her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde, bilgi alma ve inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. Genel kurul pay sahibinin istemini kabul ederse, şirket veya her bir pay sahibi 30 gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesininden bir özel ödenetçi atanmasını isteyebilir.
TTK m.439/1 hükmü uyarınca da Genel kurulun pay sahibinin özel denetim istemini reddetmesi halinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibari değeri toplam en az bir milyon TL. olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atanmasını isteyebilir.
TTK m.439/2’ye göre Özel denetim talep eden dilekçe sahiplerinin kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır.
TTK m.438 ve m.439’un birlikte değerlendirilmesinden huzurdaki davada davacının Mahkemeden özel denetim isteyebilmesinin şartlarının ne olduğu ortaya çıkmaktadır.
Mahkemeden özel denetçi atanmasını talep hakkının şartları şunlardır:
Özel denetim isteyebilmek için öncelikle bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmış olması gerekir. Bu şart, özel denetim isteme hakkının ön şartını oluşturmaktadır.
Genel Kurulda özel denetim talebinin reddedilmiş olması gerekir.
Davacı pay sahibinin sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahiplerinden veya paylarının itibari değeri toplam en az bir milyon TL. olan pay sahiplerinden olması gerekir.
Özel denetim, pay sahibinin pay sahipliği haklarını kullanabilmesi için gerekli olmalıdır.
Özel denetim, belirli iş, işlem veya olayların açıklığa kavuşturulması için talep edilmelidir.
Özel denetim talep eden davacının şirket organlarının kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıkları iddiasını, ikna edici şekilde ortaya koyması gerekir.
Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Kullanılmış olması yönünden; Anonim şirketlerde TTK m.437’de pay sahibinin “Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı” düzenlenmiştir. TTK m.437/2’ye göre pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan şirketin işleri, denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi alma ve inceleme talepleri genel kurulda cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve TTK m.437/5 anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesinde bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin dava açabilir.
Ticaret Kanunu, bilgi alma ve inceleme hakkı TTK m.437/5 anlamında reddedilen pay sahibine mahkemeye başvurma hakkı tanıdığı gibi, aynı zamanda TTK m.438-444’de düzenlenmiş olan “özel denetim isteme hakkı” da tanımıştır. Bu sebeple bilgi alma ve inceleme hakkı cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen pay sahibi, dilerse TTK m.437/5 çerçevesinde mahkemeye başvurur; dilerse TTK m.438 kapsamında şartları oluşmuşsa özel denetçi istem hakkını kullanabilir.
Özel denetim isteme hakkı, pay sahibinin şirketin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesine ve bunlara ilişkin delil toplanmasına yaramaktadır. Böylece pay sahibi, edindiği bilgiler çerçevesinde oy hakkını kullanabilir; şartları mevcut olduğunda sorumluluk davası veya iptal davası haklarını kullanabilir
Özel denetim isteme hakkının kullanılabilmesi için bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmış olması şartının gerçekleşmesi için bilgi alma ve inceleme talebinin genel kurulda reddedilmesi üzerine bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin mahkemeye de müracaat edilmiş olması gerekir.
Genel Kurulda Özel denetim isteme hakkının kullanılması, TTK m.438/1’e göre her pay sahibine tanınmış bir haktır. Genel Kurulda özel denetim isteme hakkı reddedildiği takdirde, özel denetim isteme hakkı TTK m.439 uyarınca bir azınlık hakkına dönüşür. Özel denetim isteme hakkının şirket genel kurulunda reddi halinde, sermayenin en az onda birini, halka açık şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibari değeri toplamı en az 1.000.000TL olan pay sahipleri genel kurulun özel denetim isteme talebini red kararından itibaren 3 ay içinde şirket merkezinin buluduğu yer asliye ticaret mahkemesine başvurarak özel denetçi atanmasını isteyebilirler.
Dava dosyasından davacının 30.03.2016 tarihinde yapılan davalı şirketin 2015 yılına ait olağan genel kurul toplantısında … A.Ş. ve … A.Ş. den alınan hizmetler ile davalı şirkete ait dış cephe tadilat işinin … Şirketine ihale yapılmadan verilmesi işleri hakkında özel denetim talep ettiği ve bu talebinin Genel Kurul tarafından oy çokluğu ile reddedildiği anlaşılmıştır.
Pay sahibinin genel kurulda ileri sürdüğü Özel denetim talebi, Genel kurul tarafından reddedilmişse, sadece azınlık mahkemeden özel denetçi atanmasını isteyebilir. Bu ihtimalde TTK m.438’de pay sahibine tanınmış olan özel denetim isteme hakkı, sadece azınlık/TTK m.439’da belirtilen paysahipleri tarafından kullanılabilen bir hak haline dönüşür. TTK m.439’da belirtilen pay sahipleri mahkemeden özel denetçi atanmasını isteyebilirler. Bu pay sahipleri kapalı anonim şirketlerde sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan veya paylarının itibari değeri toplam en az bir milyon TL. olan pay sahipleridir.
Huzurdaki özel denetçi istemiyle açılmış davada Davacı, halka açık anonim şirket olan Davalı … A.Ş.nin nominal değeri 37.264.000,00 TL olan şirket sermayesinin 1.356.308,17 TL’sini temsil eden paylara sahiptir. Dolayısıyla davacı ortak, itibari değeri toplamı en az 1.000.000TL. olan paya sahip ortak konumunda olduğundan, TTK m.439/1’e göre dava yoluyla özel denetçi talep edebilecek azınlık konumundadır. Bu sebeple davacı sıfatını haizdir.
Davacının, … A.Ş. ve … A.Ş. den alınan hizmetler ile davalı şirkete ait dış cephe tadilat işinin … Şirketine ihale yapılmadan verilmesi işlerine ilişkin olarak özel denetim talep ettiği görülmektedir.
Dolayısıyla davacı belirli işlemlerin açıklığa kavuşturulması için özel denetim talep etmiş bulunmaktadır. Özel denetim talebini belirli işlerle somutlaştırmıştır.
TTK m.439/2 hükmünde, özel denetim talep edenlerin kurucuların veya şirket organlarının kanunu veya eses sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanacağını söyleyerek, bu hususta ispat yükünü davacıya yüklemiştir.
Dolayısıyla huzurdaki özel denetim talebini konu alan davada da … A.Ş. ve … A.Ş. den alınan hizmetler ile davalı şirkete ait dış cephe tadilat işinin … Şirketine ihale yapılmadan verilmesi işleri ile şirketin veya pay sahiplerinin zarara uğratıldığı iddiasını davacı taraf ispat etmekle yükümlüdür.
Ancak dava dosyasında denetime konu edilen işlerin ve hizmetlerin başlangıçtaki bedellerini/maliyetlerini gösteren, ortaya koyan bir bilgi veya belge bulunmamaktadır.
TTK m.439/2 ” dilekçe sahiplerinin kurucuların veya şirket organlarının kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır ” hükmüne göre özel denetim talep edenlerin şirket organlarının kanunu veya eses sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koymaları gerektiği ve bu hususta ispat yükünün davacıya ait olduğu, ancak dava dosyasında denetime konu edilen işlerin ve hizmetlerin başlangıçtaki bedellerini/maliyetlerini gösteren, ortaya koyan bir bilgi veya belge bulunmadığından, yapılan ve tamamlanmış işlerin maliyetleriyle karşılaştırılamadığı, dolayısıyla şirketin zarara uğratılıp uğratılmadığının belirlenemediği, bu nedenle ve davacı tarafça özel denetim talep hakkının şartlarından biri olan şirketin veya pay sahiplerinin kanuna esas sözleşme ihlal edilerek zarara uğratıldığı iddası ispat etmesi gerektiğinden ve dosyadaki bilgi ve belgeler çerçevesinde davacının davasını ispat edemediği anlaşılmış olmakla, davanın reddine karar verilmesi gerektiği,
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, genel kurul kararı, gerekçeli ve hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu, dosyadaki belgeler ve tüm dosya kapsamı itibariyle anlaşılmış olmakla;
Belirtilen nedenlerle:
HÜKÜM /
1-Davanın Reddine,
2-Peşin alınan harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına gerek olmadığına,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden A.A.Ü.T.ne göre hesaplanan 2.180,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yapmış olduğu yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına, davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halindedavacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, Kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/03/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …