Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/682 E. 2018/84 K. 29.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.

4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/682 Esas
KARAR NO : 2018/84

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/06/2016
KARAR TARİHİ : 29/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile müvekkili şirket arasında 28-29-30 Nisan 2016 tarihleri arasında düzenlenen … Fuarı Katılım Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmeyle ödemeyi taahhüt ettiği katılım bedelini bugüne kadar ödemediğini, müvekkilinin alacağının tahsili için … 14.İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasıyla icra takibi başlattığını, ancak borçlunun takibe itiraz ettiğini, borçlunun, müvekkiline … 33.Noterliğinin … tarih ve … yev.no.lu ihtarnamesini göndererek fuara 120 gün olduğunu, müvekkillerince herhangi bir işlem yapılmadığını belirttiğini ve sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesini rica ettiğini beyan ettiğini, bahsi geçen ihtarnameye … 32.Noterliğinin … tarih ve … yev.no.lu ihtarnamesi ile yanıt verilerek, “sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesini rica ederiz” şeklindeki taleplerinin karşılanmasının mümkün olmadığını, muhatabın sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmek iradesinde ise, fesih iradesini açık ve kesin olarak müvekkiline yöneltmesi gerektiğinin belirtildiğini ancak davalının bu ihtarnameye yanıt vermediğini, “sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesini rica ederiz” şeklindeki bir beyanının fesih iradesi olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davalının fuara katılmadığını, diğer yandan müvekkillinin henüz herhangi bir işlem yapmadığı yönündeki iddialarının doğru olmadığını, fuar organizasyonlarının gerek organizatör gerekse katılımcılar açısından uzun zaman öncesine dayanan hazırlık süreci gerektirdiğini, bu nedenle de, taraflar arasındaki sözleşmenin 8.8.maddesiyle, sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilemeyeceği, katılımcının, ancak kira bedelinin %30’unu ödemek kaydıyla, fuar açılışından 180 gün öncesinde, sözleşme bedelinin %60’ını ödemek kaydıyla, 90 gün öncesinde, sözleşmeyi feshedebileceğinin öngörüldüğünü, fuar yerlerinin çok öncesinden belirlenmekte olduğunu, kira sözleşmeleri, güvenlik, temizlik, reklam, tanıtım v.b. giderlerin tamamı katılım sözleşmesinin çok öncesinde ve fuarın bu özelliği gereği sözleşmeden dönmeye de imkân bulunmadığını, davalının katılmamasının, müvekkillerinin daha az gider sarf etmesi gibi bir duruma imkân sağlamadığını, fuara katılmamasının müvekkilini zarara uğrattığını, sözleşmenin 8.8.maddesinde katılımcının fuara katılmaması halinde, sözleşme bedeline ilave olarak, sözleşme bedeli tutarında ceza-i şart bedeli ödeyeceğinin öngörüldüğünü ileri sürerek davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazının iptali ile müvekkili lehine % 20’den aşağı olmamak üzere inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı şirket yetkilisi davaya cevap dilekçesinde özetle; 30.11.2015 tarihinde davacı ile 28-29-30 Nisan tarihleri arasında düzenlenen …” … Fuar için davet almış bulunmakla birlikte 30.11.2015 tarihindi randevu verilerek Satış Temsilcisi … ile sözleşme imzalandığını, ilgili ödeme dönemleri ve fuarın muhteviyatı gereği KOSGEB desteklerinden yararlanabileceklerinin teyidi ile birlikte sürecin cazip hale gelmesi akabinde sözleşme imzalandığını, 30.11.2015 tarihinde karşılıklı mutabakat ve ticari kaideler gereği ödeme dönemlerinde esneklik sağlanacağı ve maliyetlerin taraflarınca incelenmesi ve sözleşmenin doğasından dolayı 15 günlük yasal sürecinde itiraz haklarının da saklı kalması kaydıyla incelemeler yapıldığını ve gerekli bilgilendirme ve ihtarnamenin süresi içerisinde davacı şirkete yapıldığını, … tarihinde 07206 yevmiye numaralı … 33. Noterliğinden göndermiş oldukları ihtarnamelerine karşın davacı vekili Av. …’ın 28 Aralık 2015 tarihinde 40871 Yevmiye numaralı Kadıköy 32.Noterliğinden karşı ihtarname ile dava konusu dilekçe beyanının kendilerine gönderildiğini ve süreç ile alakalı verilmeyen bir hizmete karşın haksız bir kazanç talep ettiklerinin bildirildiğini, 06.05.2016 tarihinde tüm süreç devam eder iken icra takibinden sonuç alınamamasına karşın fatura gönderilmek suretiyle kendilerine baskı kurulmak istendiğini ve 09.05.2016 tarihinde iadeli taahhütlü posta ile resmi evrak geri gönderildiğini ve ilgili kurum nezdinde talep edilen tüm mutabakatların reddedildiğini ve muhasebe kayıtlarına intikal ettirilmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 14.İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler ve fatura örnekleri, fuar yeri fotoğrafları, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen sözleşme ile davalı tarafından taahhüt edilen katılım bedelinin ödenip ödenmediği, sözleşme çerçevesinde tarafların ve davalının iddia ettiği şekilde özellikle davacının edimlerini yerine getirip getirmediği, sözleşmenin davalı tarafça tek taraflı olarak feshedilmesinin mümkün olup olmadığı, davalının fuara katılmamasından dolayı davacının zarara uğrayıp uğramadığı, uğramış ise zarar miktarının ne kadar olduğu, davacının sözleşme bedeline ve sözleşme bedeline ilaveten cezai şarta hak kazanıp kazanmadığı hususlarındadır.
İlgili … 14.İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra takibi dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 18/03/2016 tarihinde … Stand Alanı Kira Sözleşmesinden kaynaklanan, 17.396,00 TL asıl alacak, 2.445,18 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 20.381,18 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 26/03/2016 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 28/03/2016 tarihli itiraz dilekçesi ile alacaklıya herhangi bir borçları bulunmadığından borca, faize ve tüm ferilerine itiraz ettiğini ileri sürdüğü, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 30.11.2015 tarihinde, “ 28-30 Nisan 2016 Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi-… da düzenlenen …. Fuarı” … 2016 Stand Alanı Kira Sözleşmesi akdedildiği, Sözleşme ile; Davalı tarafa fuarda 32 metrekarelik stant alanı kiralandığı, Sözleşme tutarının, KDV dahil 17.936 TL olarak belirlendiği, Ödemesinin de, 04.12.2015 tarihinde 3.587 TL havale, 04.01.2016, 04.02.2016, 04.03.2016 ve 04.04.2016 tarihlerinde her biri 3.587 TL tutarında çeklerle ödeneceğinin kararlaştırıldığı, Sözleşme 8.8. maddesi ile ” Kiracı sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme yetkisine sahip değildir. Kiracı sözleşmeyi, fuar açılış tarihinde 180 gün öncesinde feshettiği takdirde, sözleşme bedelinin % 30’unu, 90 gün öncesinde feshettiği takdirde %60’ını ödemekle yükümlü olur. Kiracı fuara katılmadığı takdirde, sözleşme bedelinin tamamını ödemekle ayrıca yükümlü olduğu gibi sözleşme bedeli oranında ceza-i şart öder ” hükmünün düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davalının, davacıya … 32. Noterliğinden keşide ettiği … tarih ve … yev.nolu ihtarnamede; “ … 2016 28 – 30 Nisan 2016 tarihinde yapılması planlanan fuara ilişkin olarak Tüyap Fuar Merkezi 13. Salon K-50 Stant alanındaki toplam 32 metrekare alan için tarafımızla yapılan sözleşmeye istinaden fuar alanını KOSGEB Yurt içi fuar ihtisas alanlarına sağlanan desteklemeler de göz önünde bulundurarak kapıdan satış ile kiralama işlemi gerçekleşmiştir. Ancak Toplam Kira ücretinin odenmesi hususundaki ödeme planımızın 04.12.2015 tarihinde başlatılarak talep ettiğimiz; Ocak 2016 dan itibaren ödemelerin başlatılması hususu dikkate alınmamıştır. Süreç ile alakalı olarak Muhasebe departmanınız ve ilgili arkadaşların geri bildirimleri neticesinde Aralık 2015 tarihi içerisinde 500,00 TL bir ücret girişine mukabil Aralık 2015 ve Ocak 2016 ödemelerinin birleştirilerek havelenin yapılması ve ödemelerin Ocak 2016 dahil çeklerin sırasıyla Şubat 2016, Mart 2016 ve Nisan 2016 tarihlerinde kesilerek tarafınıza verilmesinin istenmesi üzerine mevcut ödeme programının mali yapımız tarafından karşılanamayacak olmasından dolayı sözleşmenin karşılıklı olarak fesih edilmesini bilgilerinize önemle rica ederiz. Ayrıca sözleşme şartlarından doğan hiçbir hakkı, fuar hizmetlerinin kullanılmaması ve fuar zamanına 120 günden fazla bir vaktin olmasından dolayı kabul etmemekteyiz..” ihtarında bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacının davalıya … 32. Noterliğinden keşide ettiği … tarih ve … yev.nolu ihtarnamede; “ … Fuarına katılmak icin 30 11.2015 tarihinde sözleşme akdetmiş ve … 33.Noterliğinin …. tarih ve … yev.no.lu ihtarnamesi ile fuara 120 gün olduğunu, müvekkilimizce herhangi bir işlem yapılmadığını belirtmiş ve sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesini rica ettiğini beyan etmiştir. 2. Öncelikle muvekkilimizin henüz herhangi bir işlem yapmadığı yönündeki iddia doğru değildir. Zira fuar organizasyonları gerek organizator gerekse katılımcılar açısından uzun zaman öncesine dayanan hazırlık süreci gerektirmektedir. Bu nedenle de, taraflar arasındaki sözleşmenin 8.8. maddesiyle, sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilemeyeceği, katılımcının, ancak kira bedelinin %30’unu ödemek kaydıyla, fuar açılışından 180 gün öncesinde, sözleşme bedelinin %60’ını odemek kaydıyla, 90 gün öncesinde, sözleşmeyi feshedebileceği öngörülmüştür. 3. Yine muhatabın, fuara katılmaması, muvekkilimizi zarara uğratmıştır . Zira fuarcılık sektörü acısından, boş kalan standlar, katılımcılar ve ziyaretciler nezdinde, fuarın başarısız olduğu, yeteri kadar talep oluşmadığı gibi algı oluşturmaktadır. Bu gerekçeyle de, sözleşmenin 8.8 maddesinde katılımcının fuara katılmaması halinde, sözleşme bedeline ilave olarak, sözleşme bedeli tutarında ceza-ı şart bedeli ödeyeceği öngörülmüştür. 4. Tum bu nedenlerle, muhatabın sozleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesi yönündeki talebinin kabul edilmesi mümkun değildir. Diğer yandan, muhatabın sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmek istemesi halinde, öncelikle fesih iradesini açık ve kesin olarak müvekkilimize yöneltmesi ve sözleşmenin 8 8 maddesinde öngörülen ceza-i şart bedelini ödemesi gerekmektedir. 5. Sonuç olarak, muhatabın “sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesini rica ederiz” şeklindeki talebinin karşılanmasının mümkün olmadığını, muhatap sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmek iradesinde ise, fesih iradesini acık ve kesin olarak muvekkilimize yöneltmesi ve sözleşmenin 8.8.maddesinde ongorulen ceza-i şart bedelini ödemesi,..” ihtarında bulunduğu anlaşılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılmak sureti iye dosya mali müşavir bilirkişi … ve sözleşmeler konusunda uzman bilirkişi …’ya tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti mahkememize sunmuş oldukları 20/12/2017 tarihli raporlarında özetle; Davacı şirketin sözleşme tutarı 17.936,00 TL’yi talep edebileceğini, sözleşme ile bu tutarın 04.12.2015 tarihinde 3.587 TL Havale, 04.01.2016 tarihli 3.587 TL çek, 04.02.2016 tarihli 3.587 TL çek, 04.03.2016 tarihli 3.587 TL çek, 04.04.2016 tarihli 3.588 TL çek şeklinde ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davacı şirketin 22.03.2016 takip tarihinde talep edebileceği faizin 1.485,90 TL olarak hesaplandığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 8.8. hükmünden anlaşıldığına göre, davalının (kiracı), fuara katılmazsa sözleşme bedelinin tamamını ödemekle yükümlü olduğunu, keza fuara katılmama haline sözleşme bedeli kadar cezai şart ödeme yaptırımının da aynı hükümle düzenlendiğini, dosya muhteviyatından, davalının fuara katılmadığı, sözleşmeyi anlaşarak feshetmek istediği, ancak fesih konusunda bir mutabakat sağlanmadığı ve dolayısıyle hem sözleşme bedelinin hem de bu bedel kadar cezai şartın davalı tarafından davacıya ödenmesi gerektiği kanaati oluştuğunu, burada, davalının, yine aynı hüküm uyarınca, sözleşmeyi tek taraflı fesih yetkisinin bulunmadığını, böyle bir fesih işleminin ancak sözleşmede belirtilen tarihlere kadar ve belirli oranlarda bedel ödenerek mümkün olduğunu, somut olayda bu şart ve olguların gerçekleşmediğini, şu hale göre, davalının, sözleşme bedeli ve faiz ödemekle borçlu durumda olduğunu, Davacı şirketin 17.936,00 TL sözleşme tutarını ve bu tutar üzerinden, takip tarihinden itibaren sözleşmeyle belirlenen aylık % 5, yıllık % 60 faiz oranından talep edebileceğini beyan etmişlerdir.
Bilirkişi Raporu dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişlidir.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK m.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir.
Somut olayda, davalının fuara katılmadığı sabit olup ispat yükü üzerinde olan davacı, taraflar arasında düzenlenen sözleşme ve ticari kayıtları ile, davalının fuara katılmaması halinde sözleşme bedelinin tamamını ve sözleşme bedeli kadar cezai şartı ödemekle yükümlü olduğunu, davalının sözleşmeyi tek taraflı fesih yetkisinin bulunmadığını ve tek taraflı fesih işleminin ancak sözleşmede belirtilen tarihlere kadar ve belirli oranlarda bedel ödenerek mümkün olduğunu kanıtlamış, davalının itiraz ve iddiaları kanıtlanamamış, davalının sözleşme bedeli ve faiz ödemekle borçlu durumda olduğu anlaşılmış, davanın kısmen kabulü ile, davalı tarafından … 14. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 17.936,00 TL asıl alacak ve sözleşme ile belirlenmiş ödeme vadelerine göre hesaplanan 1.485,90 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 19.421,90 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle takip konusu asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin dava ve taleplerin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü ile, davalı tarafından … 14. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 17.936,00 TL asıl alacak ve 1.485,90 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 19.421,90 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 1.326,70 TL ilam harcından peşin yatırılan 312,29 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.014,41 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 312,29 TL harcın davalıdan alınarak davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 3.102,81 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti, 155,00 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 1.384,20 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 1.039,71 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin ve davalının yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.
29/01/2018

Katip …

Hakim …