Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/256 Esas
KARAR NO : 2019/182

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARŞI DAVA : Tazminat, Cezai Şart, Kar Kaybı
DAVA TARİHİ : 11/03/2016
KARAR TARİHİ : 06/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, proje üzerinden yapı müteahhitliği yaparak iş sahibine anlaşma kapsamında statik betonarme ve çelik proje mühendisinin hazırlamış olduğu yapısal çelik projeleri yerine getiren bir firma olduğunu, bu kapsamda davalı ile yapılan istisna akdi ile davalıya ait olan yağ fabrikasında iş sahibinin Hindistan’dan getirmiş olduğu tankların yerine yerleştirilmesi, montajı ve borulaması işleri müvekkilince yüklenildiğini, ana sözleşmeye konu işler dışında fabrika imalatına ilişkin ek işler karşı tarafça talep edilmiş ve her iş için ayrıca teklifte bulunmak ve karşı tarafın teklifi kabul etmesi suretiyle ek sözleşmeler düzenlenerek farklı işler de yapıldığını, müvekkilinin ana sözleşme ve ek sözleşmeler kapsamında üzerine düşen tüm işleri eksiksiz yerine getirerek 16.11.2015 tarihli yazılı talebi ile karşı taraf işverenden geçici kabul talebinde bulunduğunu, taraflar arasında belirlenen birim fiyatlar üzerinden keşide edilmiş faturalar karşı tarafa tebliğ ederek bakiyenin ödenmesinin istendiğini, karşı tarafın ise gerçeğe aykırı şekilde işlerin yapılmadığını gerekçe göstererek 14.12.2015 tarihli ihtarname ile düzenlenen faturaları iade ettiğini, iş bu ihtarnameye karşılık 22.12.2015 tarihli ihtarname ile cevap verildiğini, muaccel hale gelen borca rağmen karşı tarafın ödeme yapmaması üzerine kendilerince … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile bahsi geçen sözleşmeler gereğince yapılmış olan işlerin belirlenen birim fiyatlar üzerinden tahakkuk eden bedellerin, işin uzmanı makine mühendisince tespitinin talep edildiğini, bilirkişice düzenlenen raporda haklılıkları ortaya çıkmış ve yapılan işlerin toplamı 400.749,39 TL’nin müvekkiline ödenmesi gerektiğinin tespit edildiğini, dava değerinin tespit edilen miktardan düşük olmasının nedeni müvekkili şirkete yapılan ödemeler olduğunu, sözleşmeler, geçici kabul talebi, ihtarlar ve bilirkişi raporu incelendiğinde alacağının vadesinin geldiğini, borçlunun ekli banka dekontları ve ödemeye ilişkin hesap hareketlerinden de taraflar arasındaki ticari ilişkiyi kabul ettiğinin açık olduğunu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalması kaydıyla ilk aşamada 275.749,40 TL alacağın geçici kabul talep tarihi olan 16.11.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP -KARŞI DAVA :
Davalı – karşı davacı vekili davaya cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; Davacı/karşı davalı nın sanki ortada tek bir sözleşme ve ifa edilecek tek bir iş varmış gibi bir algı oluşturmak suretiyle tespit yaptırdığını ve devamla iş bu davayı açtığını, ancak taraflar arasında işbu davaya konu olan 3 adet farklı işe ilişkin 3 adet farklı sözleşme akdedildiğini, Bunların 1-05.05.2015 tarihli ana sözleşme; ekstraksiyon tesisinin çelik imalat ve montajı, ekstraksiyon makinalarının ve tüm tankların yerine konulması ve bağlantılarının yapılması, çelik çekme, paslanmaz ve siyah borulama işlerinin yapılması, vana, flanş, körflanş, dirsek, pislik tutucu, otomatik vana ve kondestopların montajı ve tüm kaynak ilşeri ile bu kapsamda yapılması gerekli ve zorunlu işlerinin tamamına ilişkin sözleşme 2-10.08.2015 tarihli 2. sözleşme: esktraksiyon tesisinde mevcut su tankının malzemeli olarak imalatı ve tesise montajına ilişkin su tankı sözleşmesi 3-18.08.2015 tarihli 3. sözleşme: çatı cephe malzemeli kaplama işçilik sözleşmesi olduğunu, davacı/karşı davalının ana sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini, işi bırakıp iş yerini terk ettiğini, yine ana sözleşme ile yüklendiği işleri ayıplı olarak ifa ettiğini, sözleşme bedeline dâhil olan işlerin ekstra iş olarak müvekkiline fatura edildiğini ve haksız kar elde edildiğini ve edilmeye çalışıldığını, müvekkilinin başka bir firmayla ve kendi personeli ile işi tamamlatmak zorunda kaldığını, işin yapımı geciktiği için fabrikanın faaliyete geçmesinin geciktiğini, 10.08.2015 ve 18.08.2015 tarihli sözleşmelerdeki ifaların da ayıplı olduğunu ve süresinde yapılmadığını, müvekkili firmanın ana sözleşmeden kaynaklanan alacak kalemleri 05.05.2015 tarihli sözleşme kapsamında açıkça görüleceği üzere basiretli bir tacir olarak 75 günde bitirilme sözü verilen tesisin 11 buçuk ayda ancak bitirilmiş olup işin bitmesinde müvekkili firma ve taşeron … firmasının katkısının Eran Mühendislikten daha fazla olduğunu, bu hususun tanık anlatımlarıyla ve belgelerle ispatlanacağını ileri sürerek müvekkili aleyhine açılan davanın reddine ve yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline, karşı dava yönünden, 05.05.2015 tarihli sözleşmeye aykırı davranış ve eksik ifa nedeniyle sözleşmenin feshinin tespiti ile 125.000-USD (372.062,50TL karşılığı – Amerikan Doları- Güncel Kur 2.9765-TL) cezai şartın, 05.05.2015 tarihli sözleşme konusu işin bitirilme tarihi olan 29.04.2016 ile sözleşmede kararlaştırılan bitim tarihi olan 29.07.2015 arasında gecikilen her gün için bilirkişilerce hesaplanacak sözleşmenin toplam bedelinin %0,5(binde beş)inin, 05.05.2015 tarihli sözleşme kapsamındaki işin müvekkilce yapılan kısmından ötürü işçilere yapılan ödemelerden kaynaklanan 86.501,41-TL’nin, ana sözleşme konusu fabrikanın … Mühendislikin basiretli bir tacir gibi davranmamasından ötürü geç açılması sebebiyle müvekkilinin yaşamış olduğu kar kaybının, 18.08.2015 tarihli Çatı Cephe Malzemeli Kaplama İşçilik sözleşmesinden kaynaklı 37.920,48TL gecikme tazminatının, 10.08.2015 tarihli Esktraksiyon Tesisinde Mevcut Su Tankının Malzemeli Olarak İmalatı Ve Tesise Montajına İlişkin Su Tankı Sözleşmesinden kaynaklı 44.087,75TL gecikme tazminatının, … Şirketine, sözleşmenin feshi sebebiyle fazladan yapılan ödeme miktarının tespiti ile şimdilik fazladan ödenen miktarın 1.000-TL’sinin, tüm sözleşmelerde yapılan ayıplı ifa nedeniyle doğan zararın bahsi geçen tüm alacak kalemlerine temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davacı/karşı davalıdan tahsili ile yargılama gideri ve ücreti vekâletin karşı tarafa yükletilmesine dair karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler, fatura örnekleri, hakediş raporları, teklif formları, hesap ekstresi, mail yazışmaları, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş nolu dosyası, ihtarnameler, bilirkişi incelemesi sonucu aldırılan raporlar.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık,
a-Asıl dava yönünden karşılıklı edimlerin yerine getirilip getirilmediği, davacının davalıdan alacağı bulunup bulunmadığı, var ise miktarı,
b-Karşı dava yönünden sözleşmenin feshinin gerekip gerekmediği, karşı davacının (davalının) cezai şart, gecikme tazminatı, işçilere yapılan ödemeler, ayıplı ifadan kaynaklanan zarar, kar kaybı, … Çelik’e yapılan ödemeler, su tankı imalatı ve montaj sözleşmesi ile çatı cephe malzemeli işçilik sözleşmesi kaynaklı alacakları bulunup bulunmadığı, var ise miktarı hususlarındadır.
Davacı-karşı davalı ile davalı-karşı davacı şirket arasında 3 sözleşme imzalandığı anlaşılmaktadır:
1. Ana sözleşme: davalı-karşı davacı şirketin fabrikasında yapılacak Ekstraksiyon tesisinin çelik imalat ve montajı, makine montaj işleri, mekanik montaj, boru, enstrüman imalat ve montaj işleri (05.05.2015 tarihli): ekstraksiyon binasının çelik imalat ve montajı, ekstraksiyon dairesi makinelerinin ve tüm tanklarının yerlerine konulması ve bağlantılarının yapılması, çelik çekme, paslanmaz ve siyah borulama işlerinin yapılması, vana, flanş, kör flanş, dirsek, pislik tutucu, otomatik vana ve kondenstopların montajları ve tüm kaynak işleridir. İşin bedeli çelik konstrüksiyon imalat ve montajı için 3,20 TL/Kg + KDV ; Makine Montajı 0,40 Kuruş/Kg + KDV, boru ve enstrüman montaj işleri: 175.000,00 TL + KDV’dir.
2. Çatı Cephe Malzemeli Kaplama İşçilik sözleşmesi (18.08.2015 tarihli): bu sözleşmenin konusu, yeni ekstraksiyon ünitesi inşaatı ile ilgili olarak işverenin verdiği projeler ve proje ölçütleri ile talimatlarına uygun şekilde çatı 360 m2 ölçülerinde 0,50×0,40×4 cm kalınlıkta RAL 9006 gri renkte sandviç panel malzemeli işçilik dahil, cephe1750 m2 ölçülerinde 0,50×0,40×4 cm kalınlıkta RAL 1028 sarı renkte sandviç panel malzemeli işçilik dahil, köşelikler 222 m2 (+/- 1500 Kg) ölçülerinde tartılacaktır, 0,50 mm RAL 6018 yeşil renkte aksesuarlar malzemeli işçilik dahil anahtar teslim Madde 5’te yazılı bedelle yapılması işidir. İşin tutarı 103.000,00 TL + KDV’dir.
3. Su Tankı İmalat ve Tesise Montaj Sözleşmesi (10.08.2015 tarihli): Bandırma’da kurulu olan fabrikada montajı yapılmakta olan ekstraksiyon tesisi projesinde mevcut olan su tankının malzemeli olarak imalatı ve tesise montajı işidir. İşin tutarı 122.500,00 TL + KDV’dir. Teslim tarihi 1 ay’dır.
Davacı tarafın davalıya hitaben yazdığı 16.11.2015 tarihli yazı ile Geçici Kabul talebinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı … yetkilileri ile davalı … Ltd. Şti. yetkilileri arasında 18 Mayıs 2015 tarihi ile 9 Haziran tarihi arasında yapılmış email yazışmalarını gösteren fotokopilerden davacı firmanın, inşaattan kaynaklanan sorunlar, sahada montajı yapılacak malzemelerin birçoğunda eksikler bulunması, bunların önceden stoklanması gerektiği, işle ilgili davalı firma ve hintli firma sorumlularının mesai başladığından sona erene kadar bulunmaları gerektiği, çünkü sahada malzeme eksikliği, malzeme tedaki sebebiyle beklemeler yaşandığı; yanlış tank imalatları ve yanlış siklon imalatları ve çelik dizayn hatası, hintli firmanın boru izometri çizimlerini tamamlayıp göndermemesi şeklindeki sebeplerin gecikmeye, ek çaba ve maliyete sebep olduğu; borulama işine başlamak için gerekli vana, flanş, gözetleme camları vb. aksesuarların intikal etmediği gibi şikayetlerini davalı firmaya bildirdiği; Davalı firma yetkililerinin ise tüm mesailerini davacıya ayırdığı, işlerin zamanında ve eksiksiz yürümesi için çalıştıklarını, daha sık biraraya gelerek sorunları görüşüp, gidermek için gerekenlerin yapılacağı, eksik parçaların ne olduğu konusunda bilgilendirildikleri takdirde hızlı bir şekilde çözüm bulacaklarını ifade ettikleri anlaşılmıştır.
Davacı firma yetkilisi … tarafından davalı firma sahibi …’e yazılmış 14 Ağustos 2015 tarihli emailde, işe başlanılan 15.5.2015 tarihiden itibaren inşaat firmasının yaptığı hataları gidermek, … firmanın projeleriyle yerel firmanın projelerinin birbiriyle uyuşmaması sonucu yaşanan sorunları gidermekten, gecikmeli malzeme temini yüzünden ekstra çalışmalardan dolayı ölçek olarak küçük boyutta olan işin büyük boyutlara geldiğini; bunlarla karşılaşılmasaydı zaten işlerin şimdi tamamlanmış olacağını; ekteki tutanağın bile tarihi gecikmelerin sebeplerinden bir tanesini ortaya koyduğunu, hazırlanmış teklif formları incelendiğinde yanlışın üzerine doğruyu monte etme çabaları karşılığında gecikmeler yaşandığını ve yaşanmaya devam edildiğini; bugünden sonra ortaya çıkacak hiçbir ekstra işin yapılmayacağını ve olumlu cevap verilmeyeceğini, malzemesi şuana kadar temin edilmemiş, ekstra işlerden ötürü yapılamayan ve normal şartlarda şuana kadar tamamlanması gereken işlerin ancak 31 Ağustos tarihine kadar devam edileceğini, bu tarihten sonra sahada bulunmayacaklarını, soğutma havuzu montajı ve kaplama montajı işlerini ise tarih gözetmeksizin devam edeceklerini bildirdiği anlaşılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra ticari defterler üzerinde ve ayrıca ana ve ek sözleşmeler değerlendirilerek mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık hususlarında rapor düzenlemeleri için dosya mali müşavir bilirkişi …, Makina Mühendisi … ve Doç. Dr. …’ya tevdi edilmiş, bilirkişi heyetince mahkememize sunulan 09/04/2018 tarihli raporda özetle; Davalı /karşı davacı … Ltd. Şti.’nin ibraz edilen 2015 ve 2016 yıllarına ait ticari defter kayıtlarında, davalı / karşı davacı 125.000,00 TL alacaklı olduğu, dava dışı … Konstrüksiyon – …’un, 16.12.2015 – 11.04.2016 tarihleri arasında “Yeni Ekstraksiyon Kaynak Montaj İmalat İşleri” açıklaması ile düzenlediği 140.542,50 TL + 2.530,47 KDV tutarındaki faturalar davalı … ticari defterlerinde kayıtlı olup davalı tarafından ödendiği, davacı / karşı davalı … şirketinin dava konusu faturalarına davalı /karşı davacı … şirketinin ticari defterlerinde rastlanmadığı, davacı … söz konusu faturaları davalı …’e tebliğ etmişse de, davalı … tarafından faturaların ihtarname ekinde iade edildiği, davacı … şirketinin düzenlediği dava konusu faturalar toplamının 400.749,40 TL olduğu, davalı … ödemesi 125.000,00 TL (davalı … defterlerinde alacaklı) olup 275.749,40 TL kaldığı, davacı-karşı davalı talebinin 400.749,39 TL olduğu, davacının talebinin bilirkişi tespit raporuna dayandığı ancak dava değerinin bu meblağdan daha düşük olarak 275.749,40 TL. olduğu, aradaki farkın, davalı-karşı davacı tarafından yapılan ödemelerden kaynaklandığı, davacı-karşı davalı alacakları ile davalı-karşı davacı alacaklarının karşılıklı takas mahsup edilmesi halinde davacı-karşı davalı şirketin davalı-karşı davacı şirketten talep edebileceği bakiye maddi zararın 275.749,40 TL – 230.276,01 TL ( 79.625 TL ana sözleşme gecikme cezası+ 4.059,01 TL işçilere ödenen toplam meblağ+146.592 TL ayıplı ifalara ilişkin ödenen meblağ ) = 45.473,39 TL olduğu,
ekstraktör makinesinin denenmeye çalışıldığı, ancak 19 yerinden hekzan gazı sızdırdığı, sızdırmanın sebebinin hatalı kaynak işleri olduğu, bu sızdırmaya ilişkin röntgen raporu alındığı yönündeki beyanların, “Lıquıd Penetrant Examinatıon Report” (Sıvı Penetrant Test Raporu) başlığını taşıyan 23.4.2016 tarihli 1 nolu operatör … imzasını taşıyan raporun ve Penetrant Muayene Raporu başlıklı 02.11.2015 tarihli davacı … yetkilisi … ve davalı … Şti. yetkilisi imzalarını taşıyan raporun içeriği ve niteliğinin uzmanlık alanları dışında teknik değerlendirme gerektirdiği, taraflar arasındaki sözleşmenin istisna/eser sözleşmesi niteliğinde bulunduğu ve TBK m.470 ile m.486 hükümlerine tabi olduğu, ayıp iddiası bulunduğundan ve ayıptan doğan haklar talep edildiğinden dava konusu olayda öncelikle ekstraksiyon montaj, borulama işi konusunda teknik uzman bir bilirkişi tarafından dava konusu işte sözleşmeye, projeye göre ayıp olup olmadığı, ayıp varsa hangi ayıpların mevcut olduğunun kesin ve net bir şekilde tespit edilmesi gerektiği, ayıpların varlığı tespit edilmişse, bu sefer de işin yapıldığı yer olan şantiye ve inşaattaki eksikliklerin, hataların, montajı ve borulaması yapılacak ekstraksiyon sistemindeki hataların, eksiklerin, ayıpların meydana gelmesinde etkili olup olmadığının TBK m.472/3 ve m.476 kapsamında tespiti gerektiği beyan edilmiştir.
Bilirkişi heyetine çelik konstrüksiyon konusunda uzman İnşaat Yüksek Mühendisi … ve İnşaat Mühendisi … da eklenerek aldırılan 10/10/2018 tarihli ek raporda özetle; Ana Sözleşme’nin 12. maddesinde: “Yapı Müteahhidi sözleşme süresinin uzatılması icap ettiren yukarıdaki mücbir sebeplerden herhangi birinin meydana gelmesi halinde meydana geldiği tarihi müteakip en geç 10 takvim günü içinde İş Sahibi’ne bir dilekçe ile müracat edecektir.” ifadesinin yer aldığı, 20.05.2015 tarihli ve Davacı … Ltd. Şti. ile Davalı … Yağ ve Gıda Endüstrisi Ticaret Ltd. Şti. arasında imzalanmış olan tutanakta Davacı … Ltd. Şti.: “..şantiye sahasına ilk giriş yapılan tarih olan 11/05/2015 tarihinden bu yana sorunlarla karşılaşılmış ve zaman kayıplarına uğranılmıştır. Bu sorunlar devam eden montaj süreci boyunca karşılaşılabileceği ön görülmüş ve gerekli olduğu takdirde ek protokollerle bu durumlarda imza altına alınarak süre uzatımına gidilmesi gerekmekte olduğu kararlaştırılmıştır. Bununla birlikte yapı ruhsatı alınabilmesi için sözleşmeye yazılmış olan başlangıç tarihi 05/05/2015 yerine 15/05/2015 tarihi kabul edilmesi veya sözleşme süresine ek olarak 10 gün daha eklenmesi kararlaştırılmıştır.” ifadeleri ile şantiye sahasında sorunlarla karşılaşılaşmış olduklarını, bu sorunların zaman kaybına sebep olduğunu belirttiği ve sorunları listelediği, 1- 0.00 kotundaki tankların ankraj noktalarının yanlış veya eksik inşaat yapılmasından dolayı adı geçen bütün kottaki tanklara ilaveten 1’er adet ayak (diğer ayaklara da ek parçalar kaynatılmak suretiyle), eksik olan inşaattan dolayı yatay tanka 2 adet daha çelik konstrüksiyon sehpa imalat ve montajı yapılacak olup bütün bu tank bağlantıları zemin betonuna kimyasal dübel uygulaması yapılması gerektiğinin kararlaştırıldığı, tutanakta yer alan bilgiler doğrultusunda yapılan teknik değerlendirmeye göre; herhangi bir çelik konstrüksiyonun ankraj noktalarının yanlış veya eksik olması montaj yapılmasını imkansız hale getirebilecek problemlere yol açabileceği, bu sebeple bu gibi durumlarda ya sahada ankrajların röleve ölçümleri yapılarak çelik imalatların bu röleveye göre revize edilmesi ya da ilgili statik hesaplar yapılmak kaydıyla sahada kimyasal dübel uygulaması yapılması gerekebileceği, bu tip sorunların çözümü için ilave uygulamalar gerekmesi sebebiyle, çelik yapının sahada yerine monte edilmesi sürelerinde artışlar olmasının kaçınılmaz olduğu, 2- Aks ve kotunda olmayan ankrajlardan dolayı kolon montajlarının ardından ara bağlantı elemanlarının birbirini karşılamaması sonucu şu an ve şu andan sonra karşılaşılan ilave işçilik ve zaman kayıpları yaşanacağının öngörüldüğü, tutanakta yer alan ifadeler dikkate alınarak değerlendirme yapıldığında; herhangi bir çelik konstrüksiyonda kolonların akslarının ve kotlarının projede verilmiş olan aks ve kotlardan farklı olması kolonların montajında sorunlar ya da engeller yaratacağı gibi, kolonlar arasında yer alan diğer bağlantı elemanlarının montajında da sorunlar ya da engeller yaratabileceği, sahada uygulanmış olan kolon aksları ile projede verilmiş olan akslar arasında farklılıklar olması artan toleranslar sebebiyle ara bağlantı elemanlarında çok daha büyük sorunlara sebep olabileceği, montaj yapılmasını imkansız hale getirebileceği, bu gibi durumlarda sahada röleve ölçümleri yapılarak, çelik eleman imalatlarının bu röleveye göre revize edilmesi ya da yeniden üretim yapılması gerektiği, bu tip sorunların çözümü için ilave uygulamalar gerekmesi sebebiyle, çelik yapının sahada yerine monte edilmesi sürelerinde artışlar olmasının kaçınılmaz olduğu beyan edilmiştir.
Bilirkişi Kök ve Ek Raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişlidir.
Somut olayda, davacı- karşı davalı … ile davalı- karşı davacı … Ltd. Şti. arasında 05.05.2015 tarihli ekstraksiyon tesisinin çelik imalat ve montajı, borulama işlerini konu alan bir ana sözleşme imzalandığı, akabinde 10.08.2015 tarihli ekstraksiyon tesisinde mevcut su tankının imalatı ve montajını konu alan ve 18.08.2015 tarihinde çatı cephe kaplama sözleşmesi akdedildiği anlaşılmaktadır. Davada ihtilaflı olan husus, davacı-karşı davalının bu sözleşmeler kapsamındaki işleri tamamladığı ve işin bedeli için tahakkuk eden faturaların ödenmediği, buna karşılık davalı-karşı davacı ise bu işlerin tamamlanmadığı, işin süresinde yapılmadığı, yükümlüklerin yerine getirilmediği, işin bırakılıp işyerinin terkedildiği, yapılan işlerin ayıplı ifa olduğu, sözleşme kapsamındaki işlerin ekstra iş olarak fatura edildiği hususlarıdır. Taraflar arasındaki sözleşmeler dikkate alındığında, 05.05.2015 tarihli sözleşmede işin teslim süresi 19.07.2015 olarak belirlenmişken, bu süre 29.07.2015 tarihi olarak uzatılmıştır. 18.08.2015 tarihli sözleşmede işin süresi 4-5 hafta olarak belirlenmiş olup, sözleşme tarihinden itibaren en geç 5 hafta sonunda teslim edilmesi gerekmektedir. 10.08.2015 tarihli sözleşmede işin süresi 1 ay olarak belirlenmiş olması sebebiyle sözleşme tarihinden itibaren bir ayın sonunda işin bitirilmesi gerekmektedir.
Taraflar arasındaki eser sözleşmesi çerçevesinde TBK m.472/3 uyarınca eser meydana getirilirken işsahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa, yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır, bildirmezse bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur. Somut olayda, davacı … yetkilisi …’ın davalı … Ltd. yetkilisi …’e gönderdiği 18 Mayıs 2015 tarihli email ile davacı firmanın, şantiyede sorunlar olduğunu, tank imalatındaki yanlışlıklar ve eksik imalatlar neticesinde normal proje esaslarının dışına çıkılmak zorunda kalındığını, aks ve kodunda olmayan akrajlar, eksik inşaatların çelik konstrüksiyon malzemeleriyle tamamlanmaya çalışılması ve Hintli firmanın boru izometri çizimlerini tamamlayıp taraflarına göndermemesi neticesinde zaman kayıplarına uğranıldığını, yapı ruhsatının yapı denetim firmasının sorunlarından dolayı alınamamış olduğunu bildirdiği, 28 Mayıs 2015 tarihli email ile, extractor parçalarının birleştirme kaynağına hazırlığı esnasında inşaattan kaynaklanan yüksek oranda kod farkı bulunduğunu, bu işlemin gerçekleştirilmesi için her iki parçanın aynı koda gelene kadar kaldırılıp altının şim plakalarıyla beslenmesi ve sabitlenmesi gerektiğini, extractor için dizayn edilmiş olan yürüme yolu çelikleri yine inşaattan kaynaklanan sorunlardan ötürü kesilip bağlantı detaylarının tekrardan kaynatılması gerektiğini, konuyla alakalı … ile de sahada görüşülüp bu yönde çözüm bulunduğunu bildirdiği anlaşılmış, davacı-karşı davalının bu bildirimleri sebebiyle TBK m.472/3’deki yükümlülüğü yerine getirdiği kabul edilmiştir.
TBK m.473/1’e göre yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın sözleşmeden dönebilir. Davalı-karşı davacı … Ltd. Şti. tarafından TBK m.473/1 kapsamında sözleşmeden dönme bildiriminde bulunduğuna ilişkin bir belge sunulmamıştır.
TTK m.473/2’ye göre, meydana getirilmesi sırasında eserin yüklenicinin kusuru yüzünden ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya aykırılığın giderilmesini aksi halde yüklenciye, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere onarımın veya işin başka bir üçüncü kişiye verileceğini ihtar edebilir. Davalı … Ltd. Şti. tarafından davacı …’e keşide edilmiş … 7. Noterliğinin … yevmiye nolu 14 Aralık 2015 tarihli ihtarnamesi bu kapsamda bir ihtarname olarak değerlendirilmiştir.
TBK m.474/1.fıkrasına göre, işsahibi, eserin tesliminden sonra işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır. Davalı- karşı davacı … Ltd. Şti. tarafından ayıp bildirimi yapıldığını gösteren herhangi bir belge sunulmamıştır. TBK 476 hükmüne göre, eserin ayıplı olması, yüklenicinin açıkça yaptığı ihtara karşın işsahibinin verdiği talimattan doğmuş bulunur veya herhangi bir sebeple işsahibine yüklenebilecek olursa işsahibi eserin ayıplı olmasından doğan haklarını kullanamaz. TBK m.477 hükmüne göre de, eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur ancak yüklenici tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder. Hükmün ikinci fıkrasında işsahibi eseri gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ettiği eseri kabul etmiş sayılacağı belirtilmiştir. Ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır, bildirmezse kabul etmiş sayılır. Bu doğrultuda, davalı /karşı davacının eseri kabul ettiği, ayıplı ifadan söz edilemeyeceği, ayıplı ifa tazminatı koşullarının oluşmadığı sonucuna varılmıştır.
Ana sözleşme süreci devam ederken bu sözleşme dışında iki adet imalat sözleşmesinin yapılmış olmasının belirlenen süreyi uzattığı, çelik konstrüksiyon imalatında ankraj noktalarındaki eksikliğin giderilmesi için yapılması gereken röleve çalışmasının süreyi uzattığı, Hintli ve yerel müşavir firmalarla koordinasyon sağlanamamış olmasının da süreyi uzattığı anlaşılmış, davacı- karşı davalı … Ltd. Şti. sahadaki yerleşimler ve projedeki yerleşimler arasındaki uyumsuzluklar sebebiyle zaman kayıpları yaşanabileceği konusunda davalı- karşı davacı … Yağ ve Gıda Endüstrisi Ticaret Ltd. Şti. ile tutanak imzalamış olup belirtilen koşullar altında işin süresinde gecikmeler olmasının beklenen bir durum olduğu, sözleşmenin feshi, cezai şart ve kar kaybı tazminatı koşullarının oluşmadığı sonucuna varılmıştır.
Davacı- karşı davalı tarafın ticari defterlerini sunmamasına göre davalı- karşı davacı ticari defterlerine göre yapılan inceleme sonucu düzenlenen 09/04/2018 tarihli bilirkişi raporunda tespit edilen bakiye maddi zarar 45.473,99 TL’nin geçici kabul talep tarihi olan 16/11/2015 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine, işlerin tamamlanmadığı, işin süresinde yapılmadığı, yükümlüklerin yerine getirilmediği, işin bırakılıp işyerinin terkedildiği, yapılan işlerin ayıplı ifa olduğu, sözleşme kapsamındaki işlerin ekstra iş olarak fatura edildiği hususları kanıtlanamadığından karşı davacının – davalının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
A-Davacının – karşı davalının davasının kısmen kabulü kısmen reddi ile, 45.473,99 TL’nin geçici kabul talep tarihi olan 16/11/2015 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
B-Karşı davacının – davalının davasının reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 3.106,32 TL ilam harcının peşin yatırılan 4.709,12 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 1.602,79 TL harcın davacı- karşı davalı … İnş. Tes. Mont. Nak. San. Tic. Ltd. Şti’ye iadesine,
Davacı – karşı davalı tarafından yatırılan 4.709,12 TL peşin harcın davalı – karşı davacı … Yağ ve Gıda End. Tic. Ltd. Şti’den alınarak davacı – karşı davalı … İnş. Tes. Mont. Nak. San. Tic. Ltd. Şti’ye verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.352,14 TL avukatlık ücretinin davalı – karşı davacı … Yağ ve Gıda End. Tic. Ltd. Şti’den alınarak davacı – karşı davalı … İnş. Tes. Mont. Nak. San. Tic. Ltd. Şti’ye verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince kısmen reddolunan miktar üzerinden hesaplanan 19.766,52 TL avukatlık ücretinin davacı – karşı davalı … İnş. Tes. Mont. Nak. San. Tic. Ltd. Şti’den alınarak davalı – karşı davacı … Yağ ve Gıda End. Tic. Ltd. Şti’ye verilmesine,
Harçlar Kanununca karşı davada alınması gerekli 44,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 9.249,00 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 9.204,60 TL harcın davalı – karşı davacı … Yağ ve Gıda End. Tic. Ltd. Şti’ye iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 35.612,89 TL avukatlık ücretinin davalı – karşı davacı … Yağ ve Gıda End. Tic. Ltd. Şti’den alınarak davacı – karşı davalı … İnş. Tes. Mont. Nak. San. Tic. Ltd. Şti’ye verilmesine,
Davalı – karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davacı – karşı davalı tarafından yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 4.000 TL bilirkişi ücreti, 197,50 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 4.226,70 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 697,02 TL’sinin davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/03/2019

Katip …

Hakim …