Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/94 Esas
KARAR NO : 2019/1166

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/11/2014
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı …’nin kuruluş amacı aracılık olup … adlı proje ile yapılması planlanan evlerin, dava dışı satıcı ve yüklenici firmalar olan … A.Ş. ile … A.Ş. adlı şirketlerin, bu projeyi tamamlamaları için nakit finansmanı sağlamak olduğunu, … Projesi olarak bilinen projenin tamamlanması noktasında, projedeki evleri satın alanların borç olarak verecekleri paraları toplayarak yüklenici- satıcı firmlara aktarmak sureti ile gidermek amacı güdülmekte olduğunu, bu paralar ile yapılacak işlerin ve projedeki diğer inşai işlerin denetlenmesinin de davalı tarafından yapma yükümlülüğünde olan bir iş olduğunu, finansman için geçici bir süreliğine borç olarak verilen bu paraların hesapları tutulup ve iadelerinin temin edileceğini, davalı şirketin ev satın alanlardan, hallerine uygun olarak belirlenen paraları toplacağını bu toplanan paralar ile inşaatların bitirilmesini finanse edileceğini, davalı borçlu şirketin hisselerinin de yine söz konusu finanse edenlere devredileceğinin kararlaştırıldığını, bu devir bedelini de ayrıca yatırmalarının sağlandığını, yapılan anlaşmalardan ve dahi ödemelerden davanın açıldığı bu güne kadar iade edilen bir ödeme ve devri yapılmış herhangi bir hisse payı olmadığını ileri sürerek davalı şirketin … 13. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasındaki itirazının iptaline, bakiye 274.118,00 TL anapara alacağının ticari faiz ve masrafları ile birlikte borçlu davalıdan tahsiline, davalı aleyhine %20’den aşağı olmayacak şekilde icra inkar tazminatına, dava masraf ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının diğer 39 ev sahibi adayı ile birlikte hareketle müvekkili şirkete kendi evinin inşaatının yapılmasını/tamamlanmasını sağlaması için inşaatçı şirkete (…Ticaret A.Ş. ve … A.Ş.) 9.000.000.- Doların 57’de biri oranında (toplam ev sahibi sayısı 57’dir), 157.890.-Dolar borç vermeyi kabul ve taahhüt ettiğini, bu taahhüdüne mahsuben inşaatçı … Şirketine borç verilmek üzere 80.000,00 Doları müvekkili şirkete gönderdiğinin doğru olduğunu, tapuda inşaatçı şirket … Ticaret A.Ş. üzerinde kayıtlı bulunan fakat aralarında davacının da bulunduğu toplam 57 ev sahibine satılmış olan taşınmazların inşa olunacağı arsaların üzerine arsa sahipleri lehine konulmuş inşaat teminat ipoteklerinden sonraki yararlanmak üzere haciz konduğunun doğru olduğunu, 25.08.2008 tarihli anlaşma gereği haczin ancak aralarında davacının da bulunduğu 39 ev sahibinin herhangi bir nedenle evlerini teslim alamamaları ya da alamayacaklarının anlaşılması halinde evleri için ödedikleri paranın iade alınması amacı ile taşınmazları satıp paraya çevirme haklarının doğacağını, yani davacının da dahil olduğu 39 ev sahibinin evini teslim alamadığının ve alamayacağının ortaya çıktığını ve haciz konulan taşınmazların müvekkili şirket tarafında satılıp paraya çevrildiği zaman elde edilecek hasılattan davacının da 80.000.- Dolarına tekabül edecek miktar kadar alacağını, davacının müvekkili şirketten müvekkili şirketinin hissesini istemesinin usul ve esas yönünden yasaya uygun olmadığını, şirket hissenin sembolik olmaktan öte bir anlamı olmadığını, şirketin varlık sebebinin ve tüm varlığının 20.000.000.-TL tutarlı haciz teminatına sahip olmasından ibaret olduğunu ve bu teminatın paraya çevrilmesinin de şarta bağlı olduğunu, şartlar oluşup teminatın paraya çevrilmesi söz konusu olduğunda davacının teminat konusu taşınmazın sahibi … A.Ş.’ye yaptığı ödeme oranında tahsil edilecek paradan payını alacağını, diğer bir kısım ev sahibi bu taahhütleri yerine getirdiği halde, davacı kendi yazılı taahhüdünü ifa etmediği için BK. 81/97 gereğince de müvekkili şirketi itham etmekte ve müvekkil şirketten hisse talep etmekte haksız olduğunu beyan ederek davanın reddi ile davacının takip konusu alacağın %20 si oranında inkâr tazminatına mahkûm edilmesine, takip ve yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 13. İcra Müdürlüğü … E sayılı dosyası, davalı ticari defterleri, dava dışı …Tic. Ltd. Şti. ticari defterleri, bilirkişi incelemesi.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının, 25/08/2008 tarihli anlaşma, 14/06/2008 tarihli davacının imzalı beyanı, 27/06/2008 tarihli anlaşmadan kaynaklanan bir alacağının bulunup bulunmadığı ve davacının hisse bedeli olarak ödediğini iddia ettiği bedelin iadesini talep edip edemeyeceği noktalarındadır.
İlgili … 13. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 06/06/2014 tarihinde vaad edilen hisse bedeline mahsuben ödenen meblağ ve … Su Evleri 2 İnşaat tamamlanması için geri iade edilmek üzere verilen borca dayalı 168.897,23 TL asıl alacak ve 40.328,30 TL işlemiş faiz ile birlikte toplam 219.404,53 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 18/06/2014 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin 24/06/2014 tarihli itiraz dilekçesinde müvekkilinin alacaklıya ödemesi gereken herhangi bir para yada borcun bulunmadığından takibe, takip konusu ödeme emrine, alacağa, işlemiş faize, talep olunan faiz ve sair tüm ferilerine itiraz ettiği, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor düzenlemesi için dosya mali müşavir bilirkişi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan raporda özetle, Davalı … nin incelemeye ibraz edilen usulüne uygun tutulmuş 2009 mali dönemine ilişkin ticari defterlerinde davacı …’in 80.000,00USD karşılığı 123.330,00TL alacaklı olduğu beyan edilmiş ise de, davalı tarafın 19/05/2017 tarihli dilekçesindeki talebinin kabulü ile dava dışı …ile davalı şirket defterleri üzerinde ve dosyaya sunulan faturalar da incelenerek bilirkişi inccelemesi yaptırılmasına, aynı bilirkişiden bu hususlarda ek rapor aldırılmasına karar verilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan 24/09/2018 tarihli ek raporunda özetle; Davalı şirketin ticari defter ve belgelerini inceleye günü hazır etmediği, 2009-2010 yılları dava dışı şirkete yapmış olduğu para transferlerine ait dekont fotokopileri ile bir kısım fatura fotokopileri sunduğu, yerinde inceleme talebinde de bulunmadığı, davalı vekilinin kök rapora itirazlarında “” Kök raporun sonuç bölümündeki “Davalı taraf ticari defterlerinde davacı …’in 80.000.00USD karşılığı 123.330.00TL alacaklı olduğu” ve “davacı tarafın 79.940.00 USD alacak talebinin yerinde olduğu” ifadeleri sebebiyle HMK 279/4 hükmü gereği bilirkişinin hukuki değerlendirmelerde bulunamayacağını, kök raporda “davalı firmanın incelenen ticari defterlerinde davacı …’i … nolu …-…-… adlı ve … nolu … adlı iki ayrı Alıcılar hesabı İçinde takip ettiği,” ifadesinde 430.10 grup hesabı adı olan “… Ticaret A.Ş.’ye ödenmek üzere evsahipleri tarafından gönderilen paralar” ifadesine yer verilmemiş olmasının “ağır hatalara sebep olabilecek bir eksiklik” olduğunu, Davacının müvekkili şirkete 80.000.- Dolar gönderdiğinin anlaşmazlık konusu olmadığını, anlaşmazlığın yapılan ödemenin mahiyetinin ne olduğundan kaynaklandığını, davacı tarafından müvekkili şirkete ödenen paraların davacının talimatına uygun olarak davacının evinin inşaatında kullanılıp kullanılmadığının saptanması gerektiğini, aralarında davacının da bulunduğu 39 ev sahibi ile müvekkili şirket arasında yapılan 27.06.2008 tarihli sözleşme hükümlerine uygun olarak davacı tarafından kendisine vekalet ilişkisi kapsamında gönderilen toplam 80.000.- Doların evlerin inşaatını fiilen ve fiziken yapan müteahhit şirketlerin taşeronu olan … A.Ş.’ye müteahhit … Ticaret A.Ş. adına ve … Ticaret A.Ş.’yi borçlandırarak gönderildiğini, bilirkişi tarafından müvekkili şirketin defter ve kayıtları üzerinde bu konuda bir inceleme yapılması halinde bu hususun banka kayıtları ve inşaatçı firma faturalarından oluşan yazılı belgeler ile saptanacağını, müvekkili şirket defterleri üzerinde yaptırılacak inceleme sonucunda müvekkili şirketin davacının “Evimin İnşaatında Kullanılmak Üzere…” şeklindeki talimatı ve 27.06.2008 tarihli sözleşmede yazılı hükme uygun olarak, davacı tarafından kendisine vekalet ilişkisi kapsamında gönderilen 80.000.- Doların, müteahhit …Ticaret A.Ş. adına ve …Ticaret A.Ş.’yi borçlandırarak evlerin inşaatını fiilen ve fiziken yapan müteahhit şirketlerin taşeronu olan … A.Ş.’ye ödenip ödenmediğinin saptanması gerektiğini, “” ileri sürdüğü, Dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin usulüne uygun tutulmuş 2009-2010 dönemine ait ticari defterlerinde kayıtlı faturaların dava dışı … A.Ş.’ne hakediş bedeli olarak açık fatura şeklinde kesildiği, fatura üzerinde “Fatura bedeli … tarafından ödenmiştir” açıklaması olduğu, … Tic. Ltd. Şti. tarafından dava dışı … A.Ş.’ne 2009-2010 dönemlerinde 22 adette toplam 6.238.205,40TL fatura kesildiği, dava dışı … Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan dava dışı … A.Ş. ile olan 2009-2010 dönemine ait cari hesaba göre … A.Ş.’nin 120 hesabın alt hesabı olan 120.1.02 hesap altında takip edildiği, 2008 yılından devir bakiyesi olan 249.847,36TL ile hesabın açıldığı, kesilen faturalar ve gelen havaleler sonrasında hesabın 2010 yılsonunda 1.056.137,01TL bakiye verdiği, başka bir deyişle 2010 yıl sonu itibariyle Dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin dava dışı … A.Ş.’den 1.056.137,01TL alacaklı olduğu, dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin dava dışı … A.Ş. ile olan cari hesabına gelen ödemelerin davalı … tarafından yollandığı, 2009-2010 döneminde …tarafından dava dışı … A.Ş.’nin dava dışı …Tic. Ltd. Şti.’ne olan borçlarına karşılık 5.493.372,30TL havale gerçekleştirildiği, davalı şirket ile dava dışı … A.Ş ve … A.Ş. arasında imzalanan 27.06.2008 tarihli sözleşmede, yarım kalan inşaatların tamamlanması için gereken kaynağın davalı şirket tarafından inşaat işlemlerini fiilen yürütecek taşeron firmaya … Ticaret A.Ş’ni borçlandırılmak şartıyla yapılacağı yönündeki hükümler ışığında; davalının inşaatı fiziken ve fiilen yürüten taşeron … Tic. Ltd. Şti’ne hakkediş bedellerine karşılık olarak … Ticaret A.Ş.’ni borçlandırmak üzere söz konusu ödemeleri gerçekleştirdiği beyan edilmiştir.
Davalı tarafın 2009-2010 defterleri incelenerek ikinci ek rapor düzenlenmesi için dosya aynı bilirkişiye tekrar tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan ikinci ek raporda özetle; Davalı vekilinin itirazlarında “” 2009, 2010 yılı defterlerinin incelemede hazır bulundurulmadığının doğru olmadığını, defterlerin bilirkişiye sunulduğunu fakat bilirkişi tarafından; “ödeme ile ilgili banka dekontları ve ödemeyi alan dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin defterleri ve sunulan faturaların yeterli olduğunun ifade edildiğini “” ileri sürdüğü, 21/09/2018 tarihinde hazırlanan Bilirkişi Ek Raporu’nda dava dışı …’nin ticari defterleri ve belgelerinin incelendiği, dava dışı …’nin ticari defterler ve kayıtlarında, davalı …tarafından dava dışı … A.Ş.’nin dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’ne olan borçlarına karşılık 5.493.372,30TL havale gerçekleştirildiğinin tespit edildiği, bu kez söz konusu 5.493.372,30TL tutarındaki para transferlerinin davalı şirket kayıtlarında yer alıp almadığı ile ilgili olarak davalı şirket ticari defterlerinin incelendiği, davalı firma kayıtlarında dava dışı …’nin 236.10.001.Ç01 No’lu … Tic. Ltd. Şti. hesabında takip edildiği, davalı kayıtlarında dava dışı …’ne 2009-2010 yıllarında yapılan ödemeler toplamının 5.493.372,30TL olarak göründüğü, söz konusu ödemelere ilişkin banka dekontlarının ibraz edildiği, davalı tarafından dava dışı …’ne 2009-2010 yıllarında yapılan ödemelerin gerek davalı gerekse dava dışı … ticari defterlerinde aynı tutarda olduğu ve tutarlı olduğu, davalı şirket ile dava dışı …Ticaret A.Ş ve … A.Ş. arasında imzalanan 27.06.2008 tarihli sözleşmede, yarım kalan inşaatların tamamlanması için gereken kaynağın davalı şirket tarafından inşaat işlemlerini fiilen yürütecek taşeron firmaya … Ticaret A.Ş’ni borçlandırılmak şartıyla yapılacağı yönündeki hükümler ışığında davalının inşaatı fiziken ve fiilen yürüten taşeron … Ltd. Şti’ne hakkediş bedellerine karşılık olarak … A.Ş’ni borçlandırmak üzere söz konusu ödemeleri gerçekleştirdiği beyan edilmiştir.
Bilirkişi birinci ve ikinci Ek Raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişlidir.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK m.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir.
Somut olayda, ispat yükü davacı alacaklıdadır, davacı vaad edilen hisse bedeline mahsuben ve … tamamlanması için verilen meblağın iadesini isteme hakkı olduğunu kanıtlamakla yükümlüdür. Davacı, dava dışı … A.Ş. ile satış vaadi sözleşmesi yapmış, bu sözleşmeye göre … Projesi’nden villa satın almış olup inşaatların tamamlanamaması nedeni ile, yüklenici firmaya finansman sağlamak amacı ile kurulmuş olan davalı …’ye yaptığı ödemeleri geri istemektedir. Davacının borç verme taahhüdü kapsamında inşaatı yapacak olan … Ticaret A.Ş ve … Turizm A.Ş.’ye 80.000,00 USD ödeme yaptığı ve yapılan ödemenin davalı …’ye değil, müteahhitlere aktarıldığı, davalı …nin fonksiyonunun paraların tahsilatına aracılık yapmak olduğu, davalı … ile dava dışı … Ticaret A.Ş ve … Turizm A.Ş. arasında imzalanan 27.06.2008 tarihli sözleşmede, yarım kalan inşaatların tamamlanması için gereken kaynağın davalı … tarafından inşaat işlemlerini fiilen yürütecek taşeron firmaya … Ticaret A.Ş’ni borçlandırılmak şartıyla sağlanacağının düzenlendiği ve bu doğrultuda davalı …’nin inşaatı fiziken ve fiilen yürüten taşeron … Tic. Ltd. Şti’ne hakkediş bedellerine karşılık olarak … Ticaret A.Ş.’yi borçlandırmak üzere ödemelerde bulunduğu, bu şekilde davalı şirketin davacının da içinde bulunduğu 39 ev sahibinin talimatlarını gerçekleştirdiği anlaşılmış, davacının ödediği meblağın iadesini davalıdan isteme hakkı olmadığından davanın reddine, davacının kötüniyetli olduğu ispat edilemediğinden davalının tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine, davalının tazminat talebinin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 44,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 1.788,00 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 1.743,60 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 16.089,82 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan 188,00 TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.18/12/2019

Katip …

Hakim …