Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/866 Esas
KARAR NO : 2021/704 Karar

VEKİLİ : Av. … – Kartaltepe Mah. Ahu Sokak No:30/7 İSTANBUL
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/09/2015
KARAR TARİHİ : 20/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, Amerika Birleşik Devletlerinde tescilli “…” markasının ve bu marka ile bağlantılı olan diğer birtakım ticari markaların kullanılması ile alt lisansının verilmesi hususunda münhasıran hak sahibi olup emlak komisyonculuğu/müşavirliği ve gayrimenkul danışmanlığı ofisleri ile “… Emlak Komisyonculuğu Franchise Sözleşmesi” akdetmek suretiyle ticari faaliyetlerini sürdürdüğünü, bu çerçevede müvekkil şirket Franchise Veren sıfatıyla davalı /Şirket ile 12.08.2008 tarihinde imza “tarihinden itibaren 5 yıl süre ile geçerli olacak şekilde … adresinde faaliyet gösterecek ofis için; 17.03.2011 tarihinde ise imza tarihinden itibaren 3 yıl süre ile geçerli olacak şekilde … adresinde faaliyet gösterecek ofis için iki farklı “… Emlak Komisyonculuğu Franchise Sözleşmesi” akdettiklerini, müvekkili şirketin taraflar arasında akdedilen sözleşmeler çerçevesinde üstlendiği yükümlülükleri yerine getirilmekte iken davalı tarafından sözleşmelerin tek taraflı olarak feshettiğini, davalı şirketin ilgili Sözleşmeler kapsamında yürüttüğü ticari faaliyetlerden doğan müvekkili şirkete olan 11.086,29 TL cari hesap borcu ile feshedilen her bir sözleşme için 25.000,- ABD Doları olmak üzere toplam 50.000 ABD Doları tutarında cezai şartın tahsili ve davalı şirket tarafından taraflar arasındaki münakit Sözleşmeler/hukuka aykırı bir biçimde feshi ile aynı sektörde faaliyet gösteren bir başka şirket ile Franchise Sözleşmesi akdederek Sözleşmelerin “Rekabet Yasağına” ilişkin hükümlerinin ihlal edilmesi neticesinde müvekkili şirketin uğradığı zararın tazmini bu davayı açma zorunluluğu doğduğunu, davalı şirketin ilgili Sözleşmeler kapsamında yürüttüğü ticari faaliyetlerden doğan müvekkili şirkete olan 11.086,29 TL cari hesap borcunun dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiz oranına on puan eklenmesi sonucunda ortaya çıkacak oranda faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline, Feshedilen her bir sözleşme için ayrı ayrı olmak üzere 25.000 ABD Doları (yirmibeşbin Amerikan Doları) toplamda 50.000 ABD Doları tutarında cezai şartın fesih tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline, davalı şirketin taraflar arasındaki münakit Sözleşmeler kapsamında öngörülmüş “Rekabet Yasağına” ilişkin hükümlerin ihlal etmesi neticesinde müvekkili şirket nezdinde yol açtığı zararların şimdilik 1.000-TL’lik kısmının fesih tarihinden itibaren işleyecek faiz ile birlikte tahsiline, yargılama masrafları ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline karşı davacı tarafından 2015/866 Esas sayılı dosya ile açılan davada davacının müvekkili ile yapmış olduğu franchise sözleşmesine istinaden ödenmeyen cari hesap ile birlikte haksız fesih nedeni ile cezai şart ve haksız rekabet yasağını ihlal nedeni ile de zararının giderilmesinin istendiğini, her ne kadar davacı, müvekkilinin haksız yere sözleşmeyi feshettiğini iddia eimişlerse de bu iddia da haksız olduğunu, müvekkilinin taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin Fesih başlıklı 14. Maddesinin E fıkrasına dayanarak davacıya ihtarname çekip sözleşmeyi haklı olarak feshettiğini, fesih sebebinin dayanaklarının: Davacının azce düşmesi sebebi ile … 20. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasından, … 22.İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasından, … 35. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasından müvekkile gönderilen birinci haciz ihbarnameleri, … 26. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce. 05/07/2012 tarihinde … E. Savılı dosyası ile … A.Ş. hakkında vermiş olduğu iflas kararı … 1. İflas Müdürlüğü …E. Sayılı dosyası, …’in icradan satışını bekleyen şirketlerden bazıları Gazetelerde yer alan haberler) Gelir İdaresi Başkanlığı (Maliye Bakanlığı): 8 milyon 227 bin TL … A.Ş: 1 milyon 403 bin TL …Tic, A.Ş.: (Intercity): 2 milyon 807.000,00 TL … A.Ş.: 590.000,00 TL …: 328.352,00 TL … A.Ş. (…): 764.800,00 TL… Hizmetleri A.Ş: (… Holding) 771.000,00 TL … : 5 .000 561.926,00 TL …: 790.000,00 TL… 821.000,00 TL, …şirketi, 1.171.000,00 TL … A.Ş. 983.000,00 TL tüm bunların davacının acze düştüğünü ve dolayısı ile piyasada olumsuz bir durum da olduğunu ve müvekkilinin iş portföyünde olan saygın iş adamları ile iş yapmasına engel olduğunu, rakip gayrimenkul şirketlerince de aleyde kullanıldığını dolayısı ile uzunca bir süre direnen müvekkilinin daha fazla direnemediğini ve haklı olarak sözleşmeyi fesih etmek zorunda kaldığını, bu nedenle müvekkilinin haksız olarak sözleşmeyi fesih ettiğinden bahsedilemeyeceğini buna ilişkin cezai şart talebinin de yerinde olmadığını, müvekkilinin sözleşmeyi sona ermesine 1,5 ay kala fesih ettiğini bu durumunda göz önünde bulundurulması gerektiğini, Müvekkili hakkında haksız olarak açılan davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller; Sözleşmeler, İhtarnameler, Hesap Ekstreleri, Taraf ticari defter ve kayıtları, Davacı şirketin Ticaret Sicil kayıtları, … 1. Sulh hukuk mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası, İkitelli Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden … Ltd Şti’nin 2019 yılına ait Bilanço ve Gelir Tablosuna ilişkin kayıtlar, Bilirkişi İncelemesi
… 1 Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş Dosyasının incelenmesinden; … A.Ş’nin tespit istediği, aleyhine tespit istenilenin …Ltd. Şti olduğu, Değişik İş Bilirkişi Raporuna göre; “… Tespit istenen şirketin faaliyetini sürdürdüğü … adresindeki işyerinde taraflar arasında düzenlenmiş olan Franchise Sözleşmesi göz önünde bulundurularak yapılan inceleme sonucunda işbu işyerinde halihazır durumu itibarı ile karşı taraf…Tic Ltd Şti’nin … markalı gayrımenkul firmasının temsilcisi olarak faaliyette bulunduğu saptanmıştır.
Bahse konu karşı taraf şirkete ait işyerinin halihazır durumdaki görünümü keşif esnasında çekilen ve tespit dosyasına sunulan 11 adet fotoğrafla da belirlenmiştir…” şeklinde görüş belirtilmiştir.
… 1. İflas Dairesince Mahkememize verilen müzekkere cevabında; … A.Ş.’nin iflasının bulunmadığının bildirildiği, …E sayılı dosyanın ise … A.Ş.’nin dosyası olduğu bildirilmiştir.
Davacı vekilince 05.04.2017 tarihli dilekçesi ile; müvekkili şirketin … A.Ş’nin eski ünvanının … A.Ş olduğunu, bu hususun ticaret sicil kayıtları ile sabit olduğunu, müvekkili şirketin tasfiye halinde bir şirket olmadığını ve hiçbir zaman tasfiye sürecine girmediğini beyan ederek ünvan değişikliğini gösterir 10.06.2015 tarihli ve 8838 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi, Tescil Belgesi, davaya konu iki adet … Emlak Komisyonculuğu Franchise Sözleşmesi ve tasfiye halinde …A.Ş’nin tasfiye halinde olduğunu gösterir Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin sunulduğu dilekçe sunmuştur.
Mahkememizce 19/04/2019 tarihli ara karar gereğince, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme günü ihdas edilerek Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Mali Müşavir Bilirkişi …, Mali Müşavir Bilirkişi …ve Borçlar Hukuku Uzmanı Bilirkişi …’in hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…Davacının davalıdan dava tarihi itibariyle 50.000 USD cezai şart alacağının bulunduğu; bu alacağın, davacının talebi gibi, dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi (kanaatimizce avans faizi) ile birlikte tahsili gerektiği;
Gerekli mali belgeler sunulduğu takdirde, işbu cezai şartın ödenmesinin davalının ekonomik açıdan mahvına yol açıp açamayacağı ve dolayısıyla da davalının mahvına yol açmayacak bir tutara indirilmesinin gerekli olup olmayacağı hususunun değerlendirilebilmesi için, davacı yanın 31.12.2019 tarihli kesinleşmiş son bilançosunun incelenmesi gerekmekle birlikte, söz konusu döneme ait mali tabloların ilgili mali idareye verilmesi için gerekli yasal sürenin henüz (30.04.2020) dolmamış olması, 2018 yılı mali verilerinin ise, şirketin bugünkü mali yapısını ifade etmeyecek olması karşısında, bu aşamada bu yönde bir değerlendirme yapma imkanının bulunmadığı,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Mahkememizce 30/11/2020 tarihli celsenin 3 nolu ara karar gereğince, ek rapor alınmak üzere bilirkişilere tevdiine karar verilmiştir. Mali Müşavir Bilirkişi …, Mali Müşavir Bilirkişi … ve Borçlar Hukuku Uzmanı Bilirkişi …’in hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…Davacı yanın bağlı bulunduğu Vergi dairesi Müdürlüğünden dava dosyasına gönderilen 2019 yılına kurumlar Vergisi Beyannamesine ait Mali tablolarından olan Bilançonun analizinin sonuçları aşağıda olduğu gibidir.
¸¸
Yukarıda davalı şirketin 31.12.2019 tarihi itibarıyla öz kaynak tablosu yer almakta olup, görüldüğü üzere şirketin Mali tablolara göre kaydi olarak borca batık olduğu, Bu durumda 50.000,00 USD tutarındaki cezai şart ödemesinin davalı şirketin negatif durumundaki öz varlık tutarına daha da olumsuz etki yaratacağı değerlendirilmektedir….” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Ek Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Bilirkişi Raporları hüküm kurmaya uygun bulunmuştur.
GEREKÇE;
Taraflar arasındaki ihtilaf; Taraflar arasındaki sözleşmelerin haksız feshedilip edilmediği, davacının cezai şart ve tazminat talebinin haklı olup olmadığı, davalının rekabet yasağını ihlal edip etmediği davacının cari hesap alacağı olup olmadığı hususlarındadır.
Tüm dosya kapsamından;Davacı taraf ile davalı taraf arasında iki adet Franchise Sözleşmesi düzenlendiği, davalının bu sözleşmeleri feshetmiş olduğu, davacı ise bu feshin haksız olduğunu iddia ettiği ve cari hesap alacağı ile haksız fesihten dolayı cezai şart taleplerinin olduğu, davacı şirketin 2012 -2014 yılı ticari defterlerinin incelendiği, ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, davalı şirketin 2012 -2014 yılı ticari defterlerinin incelendiği, ticari defterlerin usulüne uygun olarak tutulduğu, incelenen davacı tarafın ticari defterlerine göre davalı taraftan 31.12.2012 tarihi itibarı ile 5.753,47-TL, 31.12.2013 tarihi itibarıyla 8.963,62-TL ve 28.02.2014 tarihi itibarıyla 11.086,29-TL alacaklı olduğu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmelerin 26/c hükmüne göre sözleşmelerle ilgili her türlü uyuşmazlıkta davacının ticari defterlerinin münhasır delil teşkil edeceğinin kararlaştırıldığı, dolayısıyla cari hesap alacağı hususunda davacının ticari defterlerine itibar edildiği,
Davacı şirketin 08.04.2015 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında gündemin 3. Maddesi gereğince şirket ana sözleşmesinin ticaret ünvanının değişmesine oy çokluğu ile karar verildiği, şirketin unvanının …A.Ş olarak değiştirildiği ve 04.06.2015 tarihinde tescil edildiği, davalı, 11.07.2013 tarihli fesih ihtarnamesinde franschise veren şirketin markası olan … markasının devamlılığı ve gelecekteki itibarı konularında şüpheye düştüğü için sözleşmeleri feshettiğini beyan ettiği, taraflar arasındaki sözleşmelerin incelenmesinden davalı / franchise alana bu sebeplerden ötürü sözleşmeleri feshetme hakkı tanınmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin sürekli edimli bir sözleşme niteliğinde olmasından dolayı doktrin ve uygulamada davalı için akdi ilişkiyi sürdürmeyi çekilmez hale getiren haklı bir sebebin ortaya çıkması halinde, sözleşmenin haklı sebeple feshedilmesi hakkının olduğu, davacı / franchise verenin mali durumunun, fesih tarihinden önceki dönemde alacaklılarına olan borçlarını ödeyemeyecek derecede bozulmuş ise bu durum … markasının itibarını zedeleyeceği, bu halde sözleşmenin haklı bir sebeple feshedilme hakkının bulunduğu, hükme esas alınan Bilirkişi Raporunda davacı şirketin fesih tarihinden evvelki dönemde alacaklarına olan borçlarını ödeyemeyecek derecede bozulmuş olmadığı, dolayısıyla davalıya cevap dilekçesinde bildirmiş olduğu haciz ihbarnamelerinin gelmiş olmasının tek başına sözleşmeyi haklı sebeple fesih hakkı vermeyeceği, feshin haksız olduğu, sözleşmelerin 15/m maddelerinde yer alan hükümlerine göre, davalı / franchise alanın sözleşmelerden kaynaklanan borcunu ihlal etmesi halinde davacı tarafa 25.000-USD olmak üzere toplamda 50.000-USD cezaî şart ödemekle yükümlü olduğu, davalının sözleşmeleri haksız olarak feshetmiş olmasından dolayı bu cezaî şartı ödemesi gerektiği,
Taraflar arasındaki sözleşmenin 10/b/vi maddesinde yer alan hükme göre, davalı franchise alanın sözleşme süresi içinde rekabet yasağına uymakla yükümlü olduğu, sözleşme düzenlemesine göre bir evvelki maddede “Franchise alanın işbu maddede belirtilen yükümlülüklerini işbu sözleşmenin sona ermesinden sonra da yürürlükte kalmaya devam edecektir” şeklinde bir düzenleme olsa da bu hükmün rekabet yasağına uyma yükümlülüğünü kapsamadığının değerlendirildiği, dolayısıyla Rekabet Yasağına Uyma Yükümlülüğünün sözleşmenin sona ermesinden sonra uygulanmayacağı, dolayısıyla davacının davalıdan rekabet yasağının ihlalinden kaynaklanan herhangi bir tazminat alacağına hak kazanmadığı,
Davalı şirketin mali tablolarına göre kaydi olarak borca batık olduğu, bu durumda 50.000-USD tutarındaki cezai şartın davalı şirketin negatif durumundaki öz varlık tutarına daha da olumsuz etki yaratacağı değerlendirildiği
Dolayısıyla davacının davasının kısmen kabulü ile cari hesap alacağı yönünden; 11.086,29-TL’nin 07.09.2015 dava tarihinden itibaren reeskont faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, maddi tazminat talebinin ispatlanamadığından reddine, takdiren 25.000-USD cezai şartın fesih tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya dair taleplerin reddine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-)Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile
Cari hesap alacağı yönünden; 11.086,29-TL’nin 07.09.2015 dava tarihinden itibaren reeskont faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
Maddi tazminat talebinin REDDİNE,
Takdiren 25.000-USD cezai şartın fesih tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
FAZLAYA DAİR TALEPLERİN REDDİNE,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 5.859,21-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 2.757,36-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 3.101,85 -TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 11.950,59 -TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ret olunan kısım üzerinden hesaplanan 10.639,38-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafça yatırılan 2.757,36-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Davacı tarafından yatırılan 27,70-TL başvuru, 4,10-TL vekalet harcı, 2.250,00-TL bilirkişi ücreti ve 294,00-TL posta giderinden ibaret toplam 2.575,80-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranları dikkate alınarak 1.368,35-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiyesinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına;
7-)Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi) nezdinde İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı. 20/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır