Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/859 E. 2018/723 K. 01.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/859 Esas
KARAR NO : 2018/723

DAVA :Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/09/2015
KARAR TARİHİ : 01/06/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Davalının yükümlülüklerini yerine getirmediği için Müvekkili … ŞTİ.’nin, davalı … (…) ile arasındaki 22.05.2014 tarihli sözleşmeyi feshettiğini, davalı …’un Müvekkili Şirket ile yapmış bulunduğu 22.05.2014 tarihli, ‘… TASARIM ÇALIŞMASI’ (PROJE) sözleşmesindeki taahhütlerini, çeşitli taleplere, ikazlara rağmen hiç yerine getirmediğini, paranın tamamı peşin ödendiği halde hiçbir işin yapılmadığını, davalının özellikle, sözleşmede yazıldığı şekli ile istenilen hizmeti karşılamadığını ve çalışmaları tamamlamadığını, davalının yaptıklarının hiçbirini ilgili yerlere onaylatıp müvekkiline sunamadığını, taleplerine rağmen (Noter İhtarnamesi) sözleşmenin 4/13. maddesi gereği tahsil ettiği bedel olan 35.400,00 TL’yi iade etmediğinden, bu davayı açmak zorunda kaldıklarını, davalının haksız tahsil ettiği 35.400,00 TL’nin kendilerine iadesine, ödeme tarihlerinden itibaren reeskont faizi işletilmesine, bu kabul edilmediği taktirde dava tarihinden itibaren reeskont faizi işletilmesine, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkili …’un profesyonel bir tasarımcı ve 3D animasyon sanatçısı olup, … gibi kanallara çizgi filmler hazırladığını, … Üniversitesi, … Üniversitesi, … Üniversitesi, … Üniversitesi gibi kurumlarda bu konuda dersler veren hatırı sayılır bir akademisyen olduğunu, müvekkilinin sözleşme kapsamındaki tüm edimlerini layıkıyla ifa etmiş olup, taraflar arasındaki 22.05.2014 tarihli sözleşmenin, karşı tarafça haksız olarak feshedildiğini, müvekkilinin, karşı taraf şirket ile yapmış olduğu 22.05.2014 tarihli sözleşme kapsamında gerekli tüm edimlerini zamanında ve layıkıyla ifa ettiğini, taraflar arasında imzalanan 22.05.2014 tarihli sözleşmenin mali hükümler bölümünde açıkça görüleceği üzere karşı tarafın sözleşme bedelini müvekkiline iş teslimlerinin karşılığında aşamalı olarak ödediğini, iş bu husus bile karşı tarafın müvekkilince edimlerin ifa edilmediği iddiasının ne kadar afaki olduğunu gösterdiğini, buna göre … müvekkiline, sözleşme bedelinin %40’ı olan 12.000 TL’sini peşin, %20’sini (6.000 TL) sözleşme uyarınca “…” karakterini kapsayan 5 adet oyun karakteri teslim edildiğinde, bakiye %40 ise tüm görsel materyallerin teslimi üzerine ödendiğini, müvekkilinin sözleşmeye uygun olarak tüm edimlerini aşamalı olarak ifa etmiş olup, karşı tarafça da edimlerin kabulü üzerine aşamalı olarak bedellerin ödendiğini, işlerin tamamlanması üzerine onay mailiyle beraber karşı tarafa fatura da kesildiğini, müvekkili ve ekibinin iş bu proje üzerinde karşı tarafın ölçüsüz istekleri karşısında yaklaşık bir yıl çalışmış olup mağdur edildiğini, sözleşmenin ifası süresince müvekkilinden sözleşmeyi aşan taleplerde bulunulduğunu, müvekkilinin ahde vefa ilkesine sadık kalarak iyiniyetli olarak bunları da yerine getirdiğini ancak kendisine ekstra bir karşılık ödenmediğini, sözleşme uyarınca müvekkilinin zamanında işleri teslim etmesine rağmen kendisinden devamlı ekstra taleplerde bulunulduğunu, müvekkilince yaptığı işin mesleki olarak kendisi içinde önemli olması dolayısıyla iyiniyetli olarak tüm isteklerin yerine getirildiğini, tüm bunlara rağmen karşı tarafça sözleşmenin kötü niyetli olarak, haksız ve yersiz olarak feshedildiğini ve müvekkilinden hak ettiği edimin iadesinin talep edildiğini, müvekkilinin bu işin profesyoneli olması ve yapılan işin mesleki olarak arkasında olması sebebiyle her seferinde istenen revizyonları sil baştan yaptığını ve 120 günlük olarak anlaşılan bir işte yaklaşık bir yıllık bir emek harcadığını,” bu nedenlerle davanın reddine, mahkeme masrafları ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 13/06/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere Mali Müşavir, Akit Uzmanı ve Grafik Tasarımcı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 06/12/2017 teslim tarihli raporda özetle; arz ve izah olunan nedenlerle; iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre sözleşmenin feshinin haklı olmadığı, zira davalının kendisine terettüp eden edim yükümlülüğünün % 75’ini ifa ettiği, davacının talebinin sadece ifa edilmeyen % 25’lik kısma tekabül eden (ve önceden ödenen) bedel ile sınırlı olduğu, buna göre davacının davalıdan 8,850 TL talep edebileceği, davacının bunun üzerindeki talebinin dayanağının bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu davacı vekiline ve davalı vekiline HMK. 281 ve 186 madde meşruatlı davetiye ile tebliğ edilmiştir.
Mahkememizin 13/03/2018 tarihli ara kararı gereğince dosya ek rapor hazırlanmak üzere Mali Müşavir, Akit Uzmanı ve Grafik Tasarımcı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 04/04/2018 teslim tarihli ek raporda özetle;sözleşmenin feshinin haklı olmadığı, zira davalının kendisine terettüp eden edim yükümlülüğünün % 75’ini ifa ettiği, davacının talebinin sadece ifa edilmeyen % 25’lik kısma tekabül eden (ve önceden ödenen) bedel ile sınırlı olduğu, buna göre davacının davalıdan 8,850 TL talep edebileceği, davacının bunun üzerindeki talebinin dayanağının bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi ek raporu davacı vekiline ve davalı vekiline HMK. 281 ve 186 madde meşruatlı davetiye ile tebliğ edilmiştir.
Mahkememizin 01/06/2018 tarihli duruşmasının ara kararı gereğince;Dosyadaki hukuki değerlendirme mahkeme hakimince yapılacağından davacı vekilinin yeni bir hukukçu bilirkişiden yeni rapor alınması talebinin reddine karar verilmiştir.
TÜM DOSYA KAPSAMINDAN: Dava Sözleşmeden Kaynaklı Alacak davasıdır.
Taraflar arasında 22.05.2014 tarihinde imzalanmış sözleşme olduğu görülmektedir. Sözleşmede belirtilen işin konusunun çocuk parkı oyun elemanları üreten Davacının, … merkezli … firmasına ait … çizgi karakterlerini kullanarak tahterevalli, kaydırak vb. çocuk oyun ürünleri tasarımını Davalı tasarımcıya yaptırması işi olduğu tespit edilmiştir.
Sözleşmenin 4. Maddesinde; Davalının yükümlülükleri başlığı altında bulunan açıklamalardan uyuşmazlığa konu belirtilen işi Davalının 4 Aylık süre içinde yapacağı, sözleşmenin imzalanma tarihini müteakip çalışmaların başlayacağı, “…” karakterini kullanarak yapılacak 5 adet oyun elemanının 30 günlük süre içinde yapılacağı, toplam 5 adet çizgi karakter kullanılarak her bir karakter için 5 adet, toplamda 25 adet oyun elemanı tasarımı yapılacağı kararlaştırılmıştır.
Davalının …, …, …, …, … Çizgi karakterlerini kullanarak yapacağı tasarımların bu çizgi karakterlerin lisans, telif ve kullanım haklarına sahip Dava dışı … şirketine onaylatma işleminin Davacı … tarafından yapılacağı sözleşmenin 4/12. Maddesinde belirlenmiş olduğu görülmektedir.
Sözleşmenin 4/3. Maddesinde bulunan “… tarafından kaynaklanan tüm gecikmeler toplam süreyi etkileyecektir”. Şeklinde açıklamadan yapılacak tasarımların onaylanması aşamasında Warner Bross firmasından kaynaklanan gecikmelerin işin tamamlanma süresini esnetebileceği, uzatabileceği tespit edilmektedir.
Sözleşmenin 4/3. Maddesinde işin sözleşmenin imzalanması ve Davacı tarafından Davalıya tüm gerekli görsel materyallerin verilmesi ile başlaması öngörülmüştür ancak dosya kapsamında Davacının Davalıya materyal verdiğine ilişkin delile rastlanılamamıştır. Ancak; Davalı tarafın ibraz ettiği mail yazışmalarından Davalının bazı tasarımlar yaptığı bu tasarımlar üzerinde revizyon – değişiklik işleminin yapıldığı tespit edildiğinden ilgili materyallerin Davacının Davalıya verdiği düşünülmelidir.
Davacı taraf da işin hiç yapılmadığı iddiası mevcut olup bilirkişilerce yapılan inceleme ve tetkikler neticesinde işin belli oranda yapıldığı tespit edildiğinden Davacının bu iddiası tutarlı görülmemiştir.
Taraflar arasında imzalanmış sözleşmenin Madde 6’da işin teslimi düzenlenmiş olup bilgisayar ortamında Maya programı ile yapılan tasarımların ne şekilde ve hangi formatta teslim edileceği kararlaştırılmamış, “her türlü değişiklik yapılmaya uygun teslim edilecektir” denilmek suretiyle “revizyon (değişiklik) yapılmaya uygun” anlamına gelen bir ifadeyle muğlak bırakılmıştır.
Davalı tarafından ibraz edilen mail yazışmaları incelendiğinde Davalı tasarımcı …’un Davacı taraf ve yurt dışı lisans işlemlerini yürüten … A.Ş. adlı Dava dışı şirket ile tasarımların … şirketinin kriterlerine uygun hale getirilmesi için revizyon (değişiklik, düzeltme) konulu mail yazışmaları yaptığı 25-26.06.2015 tarihli maillerden tespit edilmiştir.
Revizyon işleminin talep edilebilmesi için önce tasarımların Davacıya gönderilerek teslim edilmesi gerektiğinden dava konusu tasarımların Davacıya teslim edildiği sonucuna varılmaktadır.
Her ne kadar sözleşmenin 5/2. Maddesinde Davacının Davalıdan revizyon talebinde bulunabileceği kararlaştırılmışa da söz konusu revizyonların Dava Dışı … A.Ş. yetkilisi tarafından Davalıya bildirildiği tespit edilmiştir.
Tüm bunlardan, ”Madde 6-TESLİM” başlığı altındaki şartın yerine getirildiği, revizyon yapıldığına göre, revizyona uygun teslimatın davalı tarafından yerine getirildiği kanaati hasıl olmuştur.
Öte yandan, dosyada bulunan mail yazışmalarının tarihleri üzerinden yapılan incelemede sözleşmede belirtilen 120 günlük sürenin aşıldığı, işin yapım aşamasının çok daha fazla sürdüğü ve gecikmelerin yaşandığı tespit edilmiştir. Ancak bu gecikmelerin Davalı tarafından tasarımların yapılması aşamasında değil … şirketi yetkililerinin tasarımlar üzerinde revizyon istemesi ve bu revizyonların onaylanma aşamasında geçen süreden kaynaklandığı tespit edilmiş olup bu konuyla ilgili Davacı şirket yetkilisinin Dava dışı lisans firmasına 08.09.2014 tarihinden gönderdiği mailde kendi memnuniyetsizliğini belirttiği görülmüştür. İş bu noktada yaşanan gecikme sözleşmenin 4/3. Maddesinde belirtilen … tarafından kaynaklanan gecikme olduğundan Davalının söz konusu gecikmeyle ilgili sorumlu olmadığı tespit edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre Davalının Davacıya sözleşmede belirtilen işlerin %75’ine tekabül eden 26.550TL’lik kısmını yaptığı,
Sözleşmenin 4/7. Maddesinde belirtilen “…’ın izni olmadan sözleşmedeki iş kalemlerinin eksik yapılması halinde, eksik yapılan kısmın bedeli proje sözleşme bedelinden düşülür.” Hükmü uyarınca Davacının Davalıya ödediği toplam 35.400TL’den işin yapılan miktarı olan 26.550TL çıkarılınca Davacının Davalıdan talep edebileceği miktarın 8.850TL olarak belirlenmiştir.
Mahkememizin 13/06/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere Mali Müşavir, Akit Uzmanı ve Grafik Tasarımcı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 06/12/2017 teslim tarihli raporda özetle; arz ve izah olunan nedenlerle; iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre sözleşmenin feshinin haklı olmadığı, zira davalının kendisine terettüp eden edim yükümlülüğünün % 75’ini ifa ettiği, davacının talebinin sadece ifa edilmeyen % 25’lik kısma tekabül eden (ve önceden ödenen) bedel ile sınırlı olduğu, buna göre davacının davalıdan 8,850 TL talep edebileceği, davacının bunun üzerindeki talebinin dayanağının bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizin 13/03/2018 tarihli ara kararı gereğince dosya ek rapor hazırlanmak üzere Mali Müşavir, Akit Uzmanı ve Grafik Tasarımcı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 04/04/2018 teslim tarihli ek raporda özetle;sözleşmenin feshinin haklı olmadığı, zira davalının kendisine terettüp eden edim yükümlülüğünün % 75’ini ifa ettiği, davacının talebinin sadece ifa edilmeyen % 25’lik kısma tekabül eden (ve önceden ödenen) bedel ile sınırlı olduğu, buna göre davacının davalıdan 8,850 TL talep edebileceği, davacının bunun üzerindeki talebinin dayanağının bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde bilirkişi raporu mahkememizce yeterli görülüp itibar edildiği ve taraflar arasındaki 22.05.2014 tarihli Sözleşmenin konusunun, çocuk parkı oyun elemanları üreten davacının, Amerika merkezli Warner Bross firmasına ait … çizgi karakterlerini kullanarak tahterevalli, kaydırak vb. çocuk oyun ürünleri tasarımını davalı tasarımcıya yaptırması işi olduğu anlaşılmaktadır. Bu ürünlerin tasarımını davalı yapacak, davacı da buna karşı belli bir bedel ödeyecektir. Bu niteliği itibariyle sözleşme her iki tarafa da edimler yükleyen ve karşılıklı borçlar doğuran bir sözleşmedir. Davacı yan edimin hiç ifa edilmediği gerekçesi ile sözleşmeyi fesih etmiş ve davalıya peşin verdiği 35.400 TL’nin tümünün istirdatını istemiştir. Davalı ise edimini tamamen yerine getirdiğini ve aldığı ücrete hak kazandığını, davanın reddini savunmuştur. Yapılan teknik inceleme sonucunda davalının edimini büyük oranda (% 75 oranında) yerine getirdiği, yerine getirilmeyen kısmın ise % 25 olduğu saptanmıştır. Bu durumda davacının sözleşmenin feshi beyanı haklı sayılmaz, sadece edimin yerine getirilmeyen % 25’lik kısmına tekabül eden 8.850 TL bakımından verdiğini geri isteme hakkı bulunmaktadır. Davacının bunun üzerindeki alacak isteminin dayanağı yoktur. Taraflar arasındaki sözleşmenin 4/13.maddesi hükmüne göre “… bu projeyi tamamlamaktan vazgeçerse ödenen bedelleri iade etmeyi kabul eder”. Bu hüküm davalının edimini yerine getirmekten tamamen vazgeçmesi halinde uygulanır nitelikte ve içerikte olup, davalı bölünebilir mahiyetteki ediminin azami kısmını, yaklaşık % 75’ini yerine getirdiğinden, işbu hükmün uyuşmazlık konusu olaya uygulanma imkânı bulunmamaktadır. Bu itibarla davacının sözleşmenin feshi beyanı haklı sayılmaz, sadece edimin yerine getirilmeyen % 25’lik kısmına tekabül eden 8.850 TL bakımından verdiğini geri isteme hakkı bulunduğu, davacının çektiği ihtarnamenin davalı muhataba 08/07/2015 tarihinde tebliğ olduğu, ihtarnamede 10/07/2015 tarihine kadar alacağın yatırılması belirtildiğinden temerrüdün 11/07/2015 tarihinde oluştuğu anlaşılmakla;Davanın kısmen kabulüne, 8.850,00 TL’nin 11/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kısmen kabulüne, 8.850,00 TL’nin 11/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Peşin alınan harç karar tarihine göre alınması gereken harç miktarını karşıladığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 604,54 TL peşin harç masrafının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar yönünden hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ret edilen miktar yönünden hesaplanan 3.186,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacının yapmış olduğu toplam: 1.977,70 TL yargılama giderinin davanın red/kabul oranına göre 494,42 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
8-Davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
9-Karar kesinleştiğinde Mahkeme kasasındaki belgenin iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 01/06/2018

Katip …

Hakim …

MASRAF BEYANI
27,70 TL Harç Masrafı
1.800,00 TL Bilirkişi Ücreti
150,00 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : 1.977,70 TL