Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/25 Esas
KARAR NO : 2018/791

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 09/01/2015
KARAR TARİHİ : 18/06/2018

Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2014/834 Esası ile açılan ve bu mahkemece 2014/327 K. sayılı ile 05/11/2014 tarihinde verilen yetkisizlik kararı neticesinde mahkememize tevzi edilen Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin sigortalısı … Ticaret A.Ş.’nin faaliyet gösterdiği … adresinde bulunan işyerinin, müvekkili şirket nezdinde … no.lu İşyeri Ekstra Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, 20/11/2013 günü gece yarısı sigortalı işyerinin bulunduğu binanın yan komşu binasında yangın çıkması ve yangının is ve dumanının sigortalı işyerine sirayet ederek işyerinde bulunan emtiayı kullanılmaz hale getirmesi sonucu maddi hasar meydana geldiğini, yangında zarar gören işyeri için müvekkili şirkete yapılan müracaat sonucu, 5684 sayılı Kanun’un 22. maddesi uyarınca bağımsız ve uzman eksper tarafından hasarın niteliğinin ve miktarının tespiti için ekspertiz incelemesi yaptırıldığını, hazırlanan Ekspertiz Raporunda, konu hasarın 20/11/2013 tarihinde davalının faaliyet gösterdiği işyerinde çıkan yangından kaynaklı is ve dumanın sigortalı işyerine sirayet etmesi ve sigortalı işyerinde bulunan emtianın hasarlanması sonucu gerçekleştiğini, müvekkili şirketin poliçe kapsamında ödemekle yükümlü olduğu hasarın ¨55.235,00 tutarında olduğunu, söz konusu hasar tazminatının, sigortalı hesabına 25/02/2014 tarihinde müvekkili şirket tarafından ödendiğini ve müvekkili şirketin, sigortalının bu tutarla ilişkili olan tüm haklarını devir ve temlik aldığını, böylece, müvekkili şirket tarafından davalının sorumluluğunda gerçekleşen zararın tazmini için dava açılmadan önce davalıya başvurulduğunu ancak gerekli ödeme yapılmadığı için işbu davayı açma zorunluluğunun hasıl olduğunu ileri sürerek 55.235,00 TL’nin ödeme tarihi olan 25/02/2014’den itibaren işleyecek avans faizi, harç, yargılama giderleri ve vekalet ücreti ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait iş yerinin … A.Ş nezdinde 14/11/20163 başlangıç tarihli poliçe ile sigortalı olduğunu, müvekkili iş yerinde yangın ve hırsızlığa karşı alarm bulunduğunu, ayrıca güvenlik amaçlı olarak bekçinin görev yaptığını, müvekkilinin işyerinde çıkan yangın gecesinde 4 kişilik bir tinerci grubunun olay yerinden uzaklaşarak kaçtıklarını komşu işyeri bekçilerinin yangını çıkaranların bu tinerciler olduğu yönünden beyanda bulunduklarını, ayrıca polis ve itfaiye ekiplerine haber verildiğini, itfaiye, polis ve müvekkilinin sigortacısı … Sigorta A.Ş eksperleri tarafından raporlar tanzim edildiğini, ayrıca … 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş saylı dosyası ile 27/11/2013 tarihinde yangının meydana geliş nedeninin belirlenmesi için tespit yaptırıldığını, yangın konusunda uzman bilirkişi tarafından gerekli incelemeler yapılarak rapor düzenlendiğini, yapılan tüm bu tespit ve incelemeler neticesinde müvekkiline sigortacısı tarafından 1.618.715,41 TL ödeme yapıldığını, … CBS tarafından … soruşturma sayılı dosya ile yangında kast – kusura rastlanmadığı gerekçesi ile kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, müvekkilinin yangın hususunda kast – ihmal derecesinde kusura dayalı sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkilinin de yangın sebebi ile 2.500.000 TL ‘den fazla zarara uğradığını ancak bunun bir kısmının tahsil edilebildiğini, müvekkiline ne kusura ne de kusursuz sorumluluğa dayalı olarak tazminat talebi yöneltilemeyeceğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… CBS … Sayılı soruşturma dosyası tasdikli sureti, … 18 Asliye Ceza Mahkemesinin … E sayılı dosyası tasdikli sureti, bilirkişi heyet raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, yangın dolayısıyla davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödemiş olduğu miktarın rücuen tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının yangın dolasıyıla sigortalısına ödemiş olduğu tazminatı davalıdan talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise tazminat miktarının ne kadar olduğu hususlarındadır.
Deliller toplandıktan sonra Dosya Makine Mühendisi Prof. Dr. …, Kimya Mühendisi … ve Sigorta Uzmanı …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek yangının çıkış nedeni hususunda rapor düzenlemeleri istenmiş, bilirkişi heyeti mahkememize sunmuş oldukları 07/05/2018 tarihli raporlarında;
A – MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ AÇISINDAN:
Riziko Adresi: …
Düzenlenen zeyilname ile değiştirilen Adres (01.11.2013 tarihinde): …
Sigortalı: … Ticaret A.Ş.
Bina Yapı Tarzı: Çelik veta Betonarme Karkas
Sigorta Konusu: Kumaş, Manifatura, Mensucat satışı.
Yangın Ekspertiz Raporunda:
Demirbaş: Demirbaş varlığına (islenme sonucu hasarlı) alış faturası vb. belge istenmesine karşın ibraz edilmediği ve ekspertiz çalışması sırasında tespitlerin esas alınarak KDV hariç ve eskimeli rayiç fiyatları toplamının: 44.250,00 TL olduğu öte yandan eksik sigorta söz konusu olduğu (Çarpan: 0,887005);
Emtia: Toplam KDV hariç 94.673,89 TL olduğu;
Davaya Konu Zarar: ….’e ait … dahilinde; ambalaja hazır bir kısım lisanslı ürünler, mamül ve yarı mamul mallar, büro malzemeleri, masa ve tezgahlar ve bina dahili islenmek sureti ile zarar gördüğü;
Hasarın Oluş Şekli: 20.11.2013 gününü 21.11.2013 gününe bağlayan gece 10 nolu yan komşusu olan binanın tamamını kullanan … isimli firmada yangın çıktığı; Yangın nedeni ile atölyelerini yoğun şekilde is kapladığı ve ütülenmek paketlenmek amacı ile … isimli firmaya ait olan çorap ürünlerinde maddi hasar oluştuğu;
Yangın Çıkış Nedeni: Yangın Raporuna göre, 559. Sokak üzerindeki etrafı depolama amacıyla çelik konstrüksiyon ile giriş kat seviyesinde sundurma şeklinde çevrili … Fabrikasının istinat duvarının … Caddesi üzerinde kalan yürüme yolu bulunduğu, yangının başlangıç noktasının bina girişine göre sağ arka köşede bulunduğu bu bölgede yangın çıkaracak açık ateş kaynağına rastlanılmadığı bu nedenle yangının çıkış sebebinin tespit edilemediğinin ifade edildiği;
Bilirkişi Raporları:
I–… tarafından 06.01.2014 tarihli olarak hazırlanan; gözlemler sonucunda yapılan inceleme ve değerlendirmede yangının başlangıç noktasının fabrikanın girişine göre binanın arka cephesi sağ köşe civarı olduğu; şehir şebekesinden fabrika girişine kadar olan tesisatta yani kofra, … sigorta ve bağlantı pabuçları, elektrik sayacı ve şalterinin sorunsuz olduğu ancak elektrik iç tesisatı ve elektrik bağlantı elemanları üzerinde teknik ve detaylı bir inceleme yapılmadığı zira tüm pano içerisinde bulunan şalterler, otomat sigortalar, bağlantı elemanları dışsal ısı kaynağı nedeniyle tamamen yanarak tahrip olduğu fiziksel olarak tesisatla ilgili her hangi bir kısa devre ark iz ve emaresi parametrelerinden sayılacak bir bulgu ve değerlendirme yapma imkanı bulunamadığı; yangının çıkış nedeninin tarafından kesin olarak tespit edilemediği;
2-Yangın Ekspertiz Raporu (20.01.2014 tarihli/… Tic. A.Ş.):
Emtia Hasarı: 54.339,15 TL ve Demirbaş Hasarı: 896,28 TL olmak üzere toplam 55.235,43 TL’dir.Eksik Sigorta tenzili; -7.035,72 TL Demirbaş Son Tespit: 896,28 TL
Emtia Hasarı (Çoraplar-7.766 Dz/Aksesuar-106.887 adet): 83.461,65 TL; Sovtaj Tenzili:-29.122,50 TL Emtea Hasar tazminatı: 54.339,15 TL
Toplam (KDV hariç): 896,28 TL + 83.461,65 TL = 55.235,43 TL
Yangın çıkış ihtimali: Yangın çıkışının bina içinden olmadığı, bina arkasındaki boş alanlarda (çevrede yapılan ekspertiz temaslarında, bahse konu yangın hadisesinin tinerciler tarafından yakılmış olabileceği) başlayıp genişleyerek artan ateşin yüksek ısısı ve yoğun duman ile birlikte sigortalı iş hanının genelinde etkili olduğu şeklinde olduğu;
B- KİMYA MÜHENDİSLİĞİ AÇISINDAN:
Bir yerde yangın çıkabilmesi için yanıcı madde, oksijen ve ısının bir arada bulunduğu, yangın üçgeni diye tabir edilen oluşumun meydana gelmesi gerektiği, somut yangın olayında, yangın başlangıcı ve devamı için gereken kolay yanıcı madde ve oksijenin yüksek miktarda bulunduğunun aşikar olduğu, üçgeni tamamlayacak ısının oluşumu için gereken, olası etki kaynaklarının 1- Bina içinden etki 2- Bina dışından etki olduğu;
1-Bina İçinden Etki: Fabrika iç sahasında yangının başlamasına sebep, olası ısı etkisinin a- Fabrika içi elektrik tesisatları kaynaklı ısı etkisi b- Fabrika içindeki diğer açık ısı kaynakları olduğu;
a-Fabrika içi elektrik tesisatları kaynaklı ısı etkisi: Gerek 2003 tarih ve 883 no.lu İEM Olay Yeri İnceleme Raporunda gerekse olay mahallinde yapılan keşif sonucu hazırlanan 20.11.2013 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, fabrika içi elektrik dağıtım panoları içinde bulunan elektriksel elemanlar ile iç elektrik tesisatının, çevresinde yanan emtianın oluşturduğu dışsal yüksek ısı kaynağı etkisiyle neredeyse tamamen yanmış olduğundan dolayı elektrik iç tesisatında kısa devre oluşup oluşmadığı saptanamamakla birlikte, yangının başladığı gece saatlerinde fabrika binasında çalışma olmadığından ve makineler kapalı olduğundan makine arızasının neden olabileceği yüksek amper nedeniyle elektrik tesisatı kaynaklı bir yangının oluşması şeklinde değerlendirme yapmanın teknik olarak mümkün görülmediği;
b-Fabrika içindeki diğer açık ısı kaynakları: … Müdürlüğü’nün 19.12.2013 tarihli uzmanlık raporunda “ …yapılan bu inceleme ve analizler neticesinde; inceleme konuları üzerinde yanıcı ve yangın başlangıcı özelliğe sahip herhangi bir madde artığına rastlanmamıştır.” şeklindeki, yine … İtfaiye Müdürlüğünce düzenlenen 04.12.2013 tarihli yangın raporunda “… yangın başlangıç noktasının bina girişine göre sağ arka köşede bulunduğu, bu bölgede yangın çıkaracak açık ateş kaynağına rastlanmadığı” şeklindeki tespitlerinden anlaşılacağı üzere fabrika içinde açık ısı kaynağı tespit edilemediği;
2-Bina Dışından Etki: Bina dışından etkinin a- Bina dışından fabrika içine müdahale şeklinde bir ısı kaynağı oluşturulması b- Bina dışında oluşan ısı kaynağının fabrika içine sirayet etmesi şeklinde oluşabileceği;
a-Bina dışından fabrika içine müdahale şeklinde bir ısı kaynağı oluşturulması: Davacı … Sigorta A.Ş.!nin 29.04.2015 tarihli yazısı ekinde … A.Ş.’nin abonesi olan … Sistemleri – …’a ait iş yerinden aldığı sinyalizasyon dökümanında yangın günü işyerine izinsiz giriş olayı bulunduğuna dair bir kayıt yer almadığı;
b-Bina dışında oluşan ısı kaynağının fabrika içine sirayet etmesi: Bu durumun ya şehir şebekesinden gelen enerjinin binaya girişinde kullanılan kofra, elektrik sayacı ve sigorta pabuçlarında oluşabilecek bir elektriksel sorun (ark, kısa devre vs.) ya da bina dışında oluşturulan bir ateşin bina içine sirayeti şeklinde oluşabileceği;
… Müdürlüğü’nün 19.12.2013 tarihli uzmanlık raporunda “…kablo parçaları üzerinde stereo mikroskop (ışık mikroskobu) cihazı ile yapılan incelemeler neticesinde herhangi bir elektriksel ark oluşumu gözlenmemiştir.” şeklinde, yine olay mahallinde yapılan keşif sonucu hazırlanan 20.11.2013 tarihli bilirkişi raporunda “…şehir şebekesinden gelen enerjinin binaya girişinde kullanılan kofra, elektrik sayacı ve NH bıçak tipi sigorta pabuçlarında herhangi bir elektriksel sorun, yanma, kavrulma, kısa devre, ark vb. iz ve emareler görülmedi.” şeklinde yapılan tespitlerin yangının bina girişi elektrik tesisatı kaynaklı olmadığını gösterdiği; Yangının, geriye kalan tek ihtimal yani bina dışında yakılan bir ateşin bina içine sirayeti şeklinde oluştuğu, gerek … Müdürlüğünce düzenlenen 04.12.2013 tarihli yangın raporunda, gerekse olay mahallinde yapılan keşif sonucu hazırlanan 20.11.2013 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere yangının başlangıç noktasının bina girişine göre binanın sağ arka köşesi olduğu; yangına neden olan ateşin fabrikanın bu bölgesinde binanın dış tarafında oluşturulduğunun kesin olduğu bu ateşi binanın arkasındaki arazide yaşayan ve zaman zaman ısınmak vs. için ateş yaktıkları tanıklarca belirtilen tinercilerin yakmış olmasının kuvvetli ihtimal olduğu;
C- SİGORTACILIK YÖNÜNDEN:
Sigortacının rücu hakkı kanundan doğan bir hak olmakla birlikte, sigortacının sigortalının yerine geçerek zarardan sorumlu olan kişilere rücu edebilmesi için aşağıdaki şartların arandığı;
A. Zararın Sigorta Teminatı Kapsamında Olması
Sigorta şirketinin rücu hakkının doğabilmesi için, öncelikle, tazminat ödediği kişi ile sigortacı arasında zarar konusunu kapsayan bir sigorta sözleşmesinin mevcut olması ve bu sözleşme kapsamında üçüncü kişiler tarafından zararın gerçekleştirilmiş olması gerektiği, buna göre, zarar gören ile sigortacı arasında tazminat yükümlülüğünü doğuran bir sigorta sözleşmesi yoksa veya zarar konusu olay sigorta teminatı kapsamında değilse ya da zararı doğuran olay üçüncü kişilerce değil de sigortalı tarafından kasten gerçekleştirilmişse, sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü doğmayacağından rücu hakkı da olmayacağı, buna rağmen sigortacının zarar görenlere ödeme yapmış olması halinde, ödediği tazminat için zarar veren kişilere karşı rücu davası açmasının mümkün olmadığı;
Bu açıklamalar doğrultusunda eldeki olayda, geçerli bir sigorta poliçesi olması ve rizikonun teminat kapsamındaki rizikolardan olması ve poliçe süresi içerisinde gerçekleşmiş olması bakımından ilk şartın yerine gelmiş durumda olduğu;
B. Zarar Görenin Dava Hakkının Mevcut Olması
Sigorta şirketinin rücu hakkının doğabilmesi için aranan ikinci şartın, sigortalının zarar veren üçüncü kişiden tazminat isteme hakkının mevcut olması olduğu, zira, sigortalı, sigorta konusu menfaate zarar veren kişiden tazminat isteme hakkına sahip değilse, sigorta şirketinin de üçüncü kişiden tazminat hakkı olmayacağı;
Yapılan teknik tespitler doğrultusunda olayda dava dışı sigortalının davalıdan doğan zararını talep etme hakkı bulunmadığından bu şartın gerçekleşmemiş durumda olduğu, zira; yukarıda yapılan teknik tespitlerde davalının kusuru bulunmadığının, yangının çıkışına arazide yaşayan tinercilerin neden olunduğunun belirtildiği;
C. Sigorta Tazminatının Ödenmiş Olması
Rücu hakkının, sigorta şirketinin zarar görene ödediği tazminata bağlı olarak sigortacıya tanınan bir hak olduğu, bu hakkın doğabilmesi için de, sigortacının poliçe kapsamındaki zararı sigortalısına ödemiş olması gerektiği, dolayısıyla, sigorta şirketinin, henüz ödeme yapmadan rücu hakkını kazanamayacağı, nitekim; Yargıtay kararlarında da, sigortacının rücu hakkını kazanabilmesi için sigortalısına ödemede bulunmuş olmasının şart koşulduğu ancak dosyada davacının ödeme yaptığına dair belge bulunduğu; (25.02.2014 tarihli, 55.235,43-TL bedelli …’e hitaben …bank dekontu)
Rücu koşullarının tamamen yerine gelmemiş olması karşısında davacı sigortacının rücu hakkının gerçekleşmediği kanaatine varıldığı bildirilmiş olup Bilirkişi Raporu, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişlidir.
Dosya kapsamına göre, yangın çıkışının bina içinden olmadığı, bina arkasındaki boş alanlarda başlayıp genişleyerek artan ateşin yüksek ısısı ve yoğun duman ile birlikte sigortalı iş hanının genelinde etkili olduğu, yangının, bina dışında yakılan bir ateşin bina içine sirayeti şeklinde oluştuğu, yangının başlangıç noktasının bina girişine göre binanın sağ arka köşesi olduğu, yangına neden olan ateşin fabrikanın bu bölgesinde binanın dış tarafında oluşturulduğunun kesin olduğu, bu ateşi binanın arkasındaki arazide yaşayan ve zaman zaman ısınmak vs. için ateş yaktıkları tanık ifadelerinde belirtilen tinercilerin yakmış olmasının kuvvetli ihtimal olduğu, rücu koşullarının tamamen yerine gelmemiş olması karşısında davacı sigortacının rücu hakkının gerçekleşmediği kanısı ile davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 35,90 TL ilam harcının peşin yatırılan 943,30 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 907,40 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 6.425,85 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan 18,00 TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan gider avansının yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/06/2018

Katip

Hakim