Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/336 E. 2018/389 K. 19.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/38 Esas
KARAR NO : 2018/362

DAVA : İtirazın İptali (Genel Kredi Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/01/2015
KARAR TARİHİ : 16/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Genel Kredi Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili tarafından davalı …. … Şubesinde taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesine istinaden … nolu hesap üzerinden İki ayrı ticari kredi kullandırıldığını, kredinin teminatı olarak banka lehine taşınmaz ipoteği verildiğini, kredilerden bir tanesinin 1 taksit, diğerinin 2 taksit ödemesi kalmışken teminat altında taşınmazın başka bir icra takibi dolayısıyla satışı sonucunda, davalı bankanın ipotekli alacaklı olması sebebiyle icra müdürlüğünce davalıya ödeme yapıldığını, kredi borçlarının tamamının kapatıldığını, davalı bankanın kredi borçlarını kapatırken müvekkilinin iradesi dışında 2.257,50 TL tutarında komisyon adı alımda tek taraflı olarak bedel yansıtıldığını, kredi borcuna ilaveten kredi kapama bedellerinin dışında ilave olarak komisyon borcu alındığı ve tahsil edildiğini, söz konusu bedelin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olması davalı bankaya bildirildiği halde cevap alınamaması üzerine … 6 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, borçlunun takibe itiraz ettiği ve takibin haksız, yere durdurulduğunu, davalının itirazının iptali ve takibin devamı, takibin durmasına sebebiyet veren davalının alacak aslının %20’sinden az olmamak üzere inkar tazminatı ile yargılama masrafları ve vekalet ücretlerinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; davacı tarafın dava konusu ettiği komisyonun taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmelerin ilgili maddeleri ve yasal mevzuata uygun olarak tahsil edildiğini, Ticaret Kanunu’nun 20. Maddesinde; ” Tacir olan veya olmayan bir kişiye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacir, uygun bir ücret isteyebilir. Ayrıca, tacir, verdiği avanslar ve yaptığı giderler için, ödeme tarihinden itibaren faize hak kazanır, ” şeklinde hükmü gereğince Bankanın ticari işletmesiyle ilgili olarak bir iş veya hizmet görmesi durumunda ücret isteme hakkının bulunduğunu, bankacılık hizmetleri alan her şahsın banka ile yaptığı muamelelerin ve almış olduğu hizmetlerin bir bedeli olduğunu, taraflarca imzalanmış sözleşmede komisyonlar ile ilgili açık düzenlemelerin olduğunu, kredi ilişkisinin sona ermesinden sonra, ortadan kalkan kredi ilişkisi ile ilgili komisyon iadesinin istenmesinin hakkın kötüye kullanılması anlamına geldiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
TÜM DOSYA KAPSAMINDAN: Dava Genel kredi Sözleşmesinden kaynaklanan borcun erken kapatılması nedeniyle alınan 2.257.50 TL komisyonun haksız olarak alındığı iddiasına dayalı olarak yapılan icra takibine yönelik itirazın iptali davasıdır.
Davaya konu … 6 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası getirtilip dosya arasına konulmuştur,incelendiğinde;davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 28/04/2014 tarihinde komisyon adı altında kesilen bedelin iadesi talepli 2.257,50 TL’lik ilamsız takipte bulunduğu, ödeme emrinin borçluya 30/04/2014 tarihinde tebliğ olduğu,davalı borçlu vekili 07/05/2014 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığı görülmüştür.
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 144 üncü maddesi ile bankaların ödünç para verme işlemleri ve mevduat kabulünde uygulayacakları azami faiz oranları, katılma hesaplarında kâr ve zarara katılma oranları ve bu işlemlerde sağlanacak diğer menfaatlerin nitelikleri ile azami miktar ya da oranlarını tespit etmeye, bunları kısmen veya tamamen serbest bırakmaya Bakanlar Kurulu yetkilendirilmiş ve Bakanlar Kurulu’nun bu yetkilerini TCMB na devredebileceği hüküm altına alınmıştır.
5.11.2014 tarihli, 29176 Sayılı, Resmi gazete’de yayınlanan T.C. Merkez Bankası’nın 2014/6 sayılı Tebliğ ile; 9/12/2006 tarihli ve 26371 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Tebliğ (Sayı: 2006/l)’in 1 inci maddesinin birinci fıkrası: ‘■‘Bu Tebliğin amacı: bankaların kredi verme işlemleri ve mevduat kabulünde uygulayacakları faiz oranları ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranları ile tüketici kredileri dışındaki kredi işlemlerinde faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlere ilişkin esas ve şartları belirlemektir. ” şeklinde değiştirilmiştir. 2006/1 sayılı Tebliğ ise; “Kredi faiz oranları ve sağlanacak diğer menfaatler” başlıklı 4 ‘üncü maddesinde: bankalar tarafından reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırlarının serbestçe belirlenmesi öngörülmüştür.
Söz konusu hükme dayanılarak çıkarılan “Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile özel Cari Hesaplar Dahil Bu işlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında” 2006/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın “Diğer Menfaatler” başlıklı 4 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında, Bankaların kredi işlemlerinde sağlayacakları faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ya da oranlan ve bunların kısmen veya tamamen serbest bırakılmasının T.C.M.B ‘ınca yayımlanacak tebliğlerle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
2006/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile düzenlenmesi TCMB’na bırakılan hususlara ilişkin olarak TCMB 9.12.2006 tarih, 26371 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesaplan Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında 2006 1 sayılı Tebliği” nin “Kredi Faiz Oranları ve Sağlanacak Diğer Menfaatler” başlıklı 4 üncü maddesinde bankalarca, reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak âzami faiz oranlan ile faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve azami sınırlarının serbestçe belirleneceği düzenlenmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası İdare Merkezi’nin 08 Temmuz 2002 tarih ve B.02.2TCM20M007M00M05-09 sayılı talimatında Bankalarca kredi işlemlerinde sağlanacak faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların azami miktar ya da oranlarında değişiklik yapılması halinde değişiklik bilgilerinin TCMB’e bildirileceğini, belirtilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası İdare Merkezi’nin 07 Ocak 2011 b.02.2.tcm.0.007.00.05 sayılı 2006/1 ve 2007/1 sayılı Tebliğ Uygulaması hakkında konu başlıklı talimatında da bankaların reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredi işlemlerinde faiz ve kar payı dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırları ile bankacılık komisyonlarının bildirilmesine devam olunacağını belirtmiştir.
TCMB’nın ilgili düzenlemeleri ile kredilerden tahsil edilecek faiz ve ücretlerin, bankalarca serbest olarak belirlenebileceği ve TC. Merkez bankasına bildirilmesi esası getirilmiştir. Bu düzenleme gereğince davalı bankanın TCMB’na yapmış olduğu bildirimler dikkate alınması gerekmektedir.
Mahkememizin 16/02/2016 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 01/07/2016 teslim tarihli raporda özetle;Takdir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, sadece Genel Kredi Sözleşmesinde bankaya verilen yetkiye dayanarak, 24 ay taksitli kredi kullandırımda “kullanıdırım komisyon/ücreti” alınması, vade sonunda kapatırken komisyon alınacağı mevzu bahis edilmemesi ve davacının iradesi dışında kredi hesaplarının kapatılması ve erken kapatma komisyonu olarak adlandırılmamısı veya adlandırılsa bile bunun hakkaniyete uygun olmaması nedenleriyle dava konusu komisyonun alınmasını gerektirecek bir durumun olmadığı, hakkaniyete, sektör uygulama ve teamüllerinde yeri olmadığı belirtilmiştir.
Mahkememizin 03/10/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 17/10/2017 teslim tarihli raporda özetle;Yukarıdaki açıklamalarımızın ışığında; konunun hukuki nitelemesi, sözleşme ve yasa maddelerinin yorumu, delillerin değerlendirilmesi ve nihai kararı Yüksek Mahkemenize ait olmak üzere,1-)Davacının takip tarihi itibarı ile, 2.257.50 TL alacak talebinde bulunduğu, 2-)TCMB’nın ilgili düzenlemeleri ile kredilerden tahsil edilecek faiz ve ücretlerin, bankalarca serbest olarak belirlenebileceği ve TC. Merkez bankasına bildirilmesi esası getirildiğinden . Bu düzenleme gereğince davalı bankanın TCMB’na yapmış olduğu bildirimlerin sunulmadığından,yukarıda açıklanan nedenlerle,davacının talebinin yerinde olduğu, 3-)Sayın mahkemenizce davacın alacaklı olduğuna karar verilmesi halinde ise,takip tarihinden itibaren % 11.75 ve değişen oranlarda avans faizi talebinde bulunabileceği, 4-) Tarafların masraf, vekalet ücreti ve benzeri diğer taleplerinin değerlendirilmesi Sayın Mahkemenizin takdirleri içinde kaldığı önünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Mahkememizin 22/12/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya ek rapor hazırlanmak üzere bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 02/02/2018 teslim tarihli raporda özetle;1.) Dava Genel kredi Sözleşmesinden kaynaklanan borcun erken kapatılması nedeniyle alınan 2.257.50 TL komisyonunun haksız olarak alındığı iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir. 2-) Bu nedenle İlk önce taraflar arasında btla tarihinde imzalanan GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ’nin i rd el en m esi ntn ge rekti ği, (EK: 1 5ÖZLEŞM E),3-1 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 20,10-2014 tarih ve 2014/B733 E.. 2014/16023 K. sayılı İlamında;” Dava, taraflar arasında düzenlenen kredi sözleşmesi uyanıca davalıya kullandırılan kredi nedeniyle alınan hizmetin bedelinin iadesi istemine ilişkindir. Hükme esas alman bilirkişi raporunda kredi sözleşmesinin sair kısımları değerlendirilmemiştir Mahkemece sözleşme, sözleşme öncesi bilgi formu, banka kayıtlarının tamamı celbedilerek dava konusu Ücretin davacı tarafından alınabileceğine İlişkin bir hühflm bulunun bulunmadığı değerlendirilip eğer bu yönde bir hüküm varsa diğer bankaların da benzer işlemlerdeki emsal uygulamaları gözetilerek davacıdan tahsil edilen tutarın uygun olup olmadığı…” yönünde davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir “denildiği, 4.} Taraflarca karşılıklı akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 2. Maddesinde, “Banka, komisyon, masraf ile bunlara ilişkin mali yükümlülükleri müşteriden nakden tahsil edebileceği gibi, bunların bu sözleşmeye dayanılarak açılmış kredi hesaplarından dilediği herhangi birine borç kaydedebilir… Müşteriye ihbarda bulunmaksızın banka, işbu sözleşme gereğince açılacak kredi ve hesaplar ile birlikte diğer her türlü kredi ve teminatlara yetkili merciler tarafından tespit olunan veya sonradan değiştirilecek olan azami hadleri geçmemek kaydıyla. Bankanın tayin edeceği oranlarda faiz ve komisyon uygulayacaktır. Müşterinin bu hususta, ileride hiçbir iddia, itiraz ve şikayet hakkı olmayacaktır. Mevzuata uygun hesaplanacak her türlü faiz, komisyon, masraflar İle mali yükümlülükler peşin olarak nakden ve hesaben müşteriden tahsil edilecektir. Alınan faiz, komisyon, masraf ve mali yükümlülükler hiçbir sebeple müşteriye iade edilmeyecektir.” Şeklinde düzenlenmiştir.5-) Davalı bankanın sözleşme koşullarına istinaden komisyon ve masraf tahsil etme hakkının bulunduğu,6- Yukarıda yapılan açıklamalar neticesinde 09/12/2006 tarihli 26371 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/1 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bank Tebliği’nin 4 üncü maddesine uygun olarak alacağı masraf ve komisyon lan TCMB bildirme zorunluluğu karşısında bildirim yapıldığına İlişkin tablonun sunulduğu görülmüştür. 6-) Huzurdaki dava da, davacının 6.İcra Müdürlüğü tarafından gönderilen 30.000.00 TL karşılığında aşağıda tabloda görüldüğü üzere ,davalı vekilinin sunmuş olduğu … nolu 118.000.00 TL lık kredinin ödeme planmdaki (EK:2 ÖDEME PLAN f)kredinin son iki taksidl ve … nolu 120.000.00 TL lık (EK:3 ÖDEME PLANI) kredin in son taksidinin yatırıldığı ve kalan kısmının davacı firma tarafından çekildiği kalan 2.260.00 TL den davaya konu 2.257.50 TL istihbarat ücreti tahsilatı yapıldığı görülmüştür. 7-) Davalı banka vekili itiraz dilekçesinde,” Davaya konu ücret İstihbarat ücreti olup, kullandırım ücreti ile farklı mahiyette olduğundan, kullandırım ücreti alındığı için artık istihbarat ücreti alınamayacağına ilişkin tespitler hatalıdır. İstihbarat, kullandırmadan sonra da her zaman meydana gelebilecek değişiklikler nedeniyle yapılabileceğinden müteaddit kereler istihbarat ücreti alınabilmektedir.” Şeklinde itirazda bulunuduğu görülmüştür. 😎 İtirazdan da anlaşılacağı üzere kredinin devam etmesi halinde bankanın istihbarat ücreti almasının uygun olabileceği ancak kredinin kapatılması karşısında istihbarat ücretinin alınmasının bankacılık teamüllerine aykm olduğu düşünülmektedir. 9-)Ancak sayın mahkemenizce davalı bankanın istihbarat ücreti alınacağına karar verilmesi halinde ise, 09/12/2006 tarihli 26371 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/1 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bank Tebliği’nin 4 üncü maddesine uygun olarak alacağı masraf ve komisyonları TCMB bildirme zorunluluğu karşısında davalı bankanın sunmuş olduğu masraf genelgesinde, firma başına istihbarak ücreti %0.3(binde 3) olarak belirlenmiştir.10-) Kredinin kapama tutarı yukarıda tabloda görüldüğü üzere 17.400.52 TL olduğu dikkate alındığında 17.400,52x%0,3= 52.20 olarak hesaplanmaktadır, davalı banka ise 2.257,50 TL tahsiletmiş olduğu yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Mahkememizin 16/03/2018 tarihli duruşmasının ara kararı ile; Dosya kapsamı ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde davalı vekilinin yeni bilirkişiden yeni rapor alınması talebinin reddine karar verilmiştir.
Yargılama sırasında alınan bilirkişi kök ve ek raporları tüm dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde bilirkişi raporu mahkememizce yeterli görülüp itibar edildiği ve taraflar arasında yapılan kredinin devam etmesi halinde bankanın istihbarat ücreti almasının uygun olabileceği ancak kredinin davacının iradesi dışında kredi hesaplarının kapatılması ve erken kapatma komisyonu olarak adlandırılmaması veya adlandırılsa bile bunun hakkaniyete uygun olmaması nedenleriyle dava konusu komisyonun alınmasını gerektirecek bir durumun olmadığı, hakkaniyete, sektör uygulama ve teamüllerinde yeri olmadığı ve bankacılık teamüllerine aykırı olduğu anlaşılmakla;Davanın kabulüne, davalının … 6 İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin aynı şartlarla devamına, asıl alacağın % 20 oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulüne, davalının … 6 İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin aynı şartlarla devamına,
2-Asıl alacağın % 20 oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihine göre alınması gereken 154,21 TL harçtan peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 126,51 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam: 1.205,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
7-Davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
8-Karar kesinleştiğinde mahkeme kasasında bulunan belge aslının iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 16/03/2018

Katip …

Hakim …

MASRAF BEYANI
55,40 TL Harç Masrafı
1.000,00 TL Bilirkişi Ücreti
150,10 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : 1.205,50 TL