Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1106 E. 2018/459 K. 30.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1106 Esas
KARAR NO : 2018/459

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 19/11/2015
KARAR TARİHİ : 30/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili Şirketin, … Grubu tarafından üretilen …, …, …, … vb. birçok … ’inin satış ve pazarlaması ile iştigal ettiğini, davalı şirket ile müvekkili Şirket arasında 11.04.2012 tarihli şarap satım sözleşmesi imzalanmış olup, işbu Sözleşmenin 2.4 maddesinde; “Müşterinin ödeme koşullarına uymaması, iflası, konkordato isteminde bulunması, aleyhine iflas takibi veya davası açılması, tasfiyesi, ölümü, sözleşmede belirtilen ürünlerin alımı ile ilgili performans düşüklüğünün Müvekkili Şirket tarafından tespit edilmesi vb. hallerde Müvekkili Şirketin, işbu sözleşmeyi hiçbir ön ihbara gerek kalmaksızın derhal feshedebilir, ” hükmünün yer aldığını, anılan sözleşme gereğince davalı borçlu tarafından fatura borcunun ödenmemesi sebebiyle cari hesap borcunun tahsili amacıyla davacı müvekkili şirket tarafından … 6. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası nezdinde davalı şirket aleyhine yasal takip başlatıldığını, sözleşmenin 5.c maddesinde; “…, MÜŞTERİ’ye sözleşme başlangıcında MÜŞTERİ’ye ait işyerinin işletilmesine katkıda bulunmak amacı ile Nisan 2012’de 33.900,00TL + KDV hizmet bedeli faturası karşılığında nakit ödeme yapacaktır,” şeklinde düzenlenmiş olup, müvekkili şirket tarafından davalıya 26.04.2012 tarihinde 40.002,00 TL ödeme yapıldığını, davalı şirketin sözleşmenin esaslı hükümlerinden olan “ödeme şartını yerine getirmemiş olması” sebebiyle Müvekkili Şirket tarafından … 1. Noterliği’nin 31.08.2015 tarih ve 13296 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin 2.4 maddesine aykırılık sebebiyle 11.04.2012 tarihli sözleşmenin feshi ve davalı şirketin katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunan 12.160,64 TL hizmet bedelinin ödenmesi hususunu davalıya ihtar ettiğini, davalının anılan ihtarnameye herhangi bir itirazı olmamış ve söz konusu hizmet bedelini de ödemediğini, davalının bu tutumu hem T.T.K. 20/2 maddesinde belirtilen “ Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir işadamı gibi hareket etmesi lazımdır.” Tacir olma hükümlerine aykırılık, hem de M.K. 2/1 maddesinde belirtilen “Herkes, haklarını kullanmakta ve borçlarını ifada hüsnüniyet kaidelerine riayetle mükelleftir,” hüsnüniyet kaidelerine riayet etmediğini gösterdiğini, alacaklarının tahsili için … 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile davalı aleyhine icra takibi yapılmış ise de; davalı borçlu borcu bulunmadığı gerekçesiyle takibe itiraz etmiş ve takibin durmasına neden olduğunu, bu nedenle davalı itirazının reddi ile takibin aynen devamına, %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket yetkilisi cevap dilekçesinde özetle; davacı firma ile tanzim olunan sözleşmenin davacının yüksek fiyat politikası nedeniyle uygulanmaz hale geldiğini, firmalarının sözleşmeden dolayı zarar gördüğünü, davacı tarafından sözleşme serbestliği ilkesinin kötüye kullanıldığını, taraflar arasında tanzim edilen sözleşmenin BK 27-28 maddeleri gereğince geçersiz olduğunu, geçersiz sözleşmeye istinaden talep edilen hizmet bedelinin de yasal bir dayanağı bulunmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davaya konu … 6 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası getirtilip dosya arasına konulmuştur, incelendiğinde;davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 15/09/2015 tarihinde, 06/09/2015 hizmet bedeli alacağından kaynaklı 12.160,64 TL asıl alacak, 27,99 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 12.188,63 TL’lik ilamsız takipte bulunulduğu, ödeme emrinin borçluya 28/09/2015 tarihinde tebliğ olduğu, davalı borçlu şirket yetkilisi 05/10/2015 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açılmıştır.
Davalının ticari defterlerinin incelenmesi için … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış, talimat mahkemesince davalının ticari defterlerini sunmadığı belirtilerek bila ikmal cevap verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 14/11/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere mali müşavir ve akit uzmanı bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 23/02/2018 teslim tarihli raporda özetle;1)-Davacı şirket, elektronik ortamındaki defterlerinin kayıtlarını yasal sürede Gelir İdaresi sistemine aktararak E-Defter beratlarını aldığı, e-defter kapsamında olmayan defterlerinde noterde açılış ve kapanış tasdiki süresinde yapıldığı ve her üç defter kayıtları birbirini teyit ettiğinden, ticari defterlerin delil niteliği taşıdığı, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin davalı tarafından yerine getirilmediği, davacının sözleşmeyi haklı olarak fesih ettiği, davalının asgari alım taahhüdünde bulunduğu ne var ki bu taahhüdünü gerçekleştiremediği, davacının peşin ödediği katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunan 12.160,64.- TL hizmet bedelini davalıdan talep etmekte haklı bulunduğu, 2)- Davacı şirket 15/09/2015 TAKİP TARİHİ itibariyle 25.034,57 TL alacaklı olduğu, bu tutarın içerisinde takip konusu 25/08/2015 tarih ve 12.160,64 TL tutarındaki faturaya dayalı alacağın da bulunduğu, Davacı şirketin, 27,99 TL takip öncesi faizi talep edebileceği, Davacı şirketin 12.160,64 TL asıl alacağı ve bu tutar üzerinden, icra takip tarihinden itibaren T.C. Merkez Bankasınca avans işlemlerine uygulanan değişen oranlardaki avans faizini talep edebileceği yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Bilirkişi raporu davacı vekiline ve davalıya HMK 281 ve 186 madde meşruatlı davetiye ile tebliğ edilmiştir.
TÜM DOSYA KAPSAMINDAN: Davanın 06/09/2015 hizmet bedeli alacağından kaynaklı itirazın iptali davası olduğu,
Davaya konu … 6 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası getirtilip dosya arasına konulmuştur, incelendiğinde;davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 15/09/2015 tarihinde, 06/09/2015 hizmet bedeli alacağından kaynaklı 12.160,64 TL asıl alacak, 27,99 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 12.188,63 TL’lik ilamsız takipte bulunulduğu, ödeme emrinin borçluya 28/09/2015 tarihinde tebliğ olduğu, davalı borçlu şirket yetkilisi 05/10/2015 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açılmıştır.
Taraflar arasında 11.04.2012 düzenleme tarihli “ Sözleşme” düzenlenmiştir.
Sözleşme Maddeleri:
2- Süre
2.1 İşbu sözleşme 5.000 şişe ( 75 CL) kotalı olup, işbu kota hedefi gerçekleşinceye kadar geçerliliğini korur ve devam eder. Kota hedefi tamamlandıktan sonra ayrıca bir ihtar ve/veya ihbara gerek kalmaksızın sözleşme kendiliğinden sona erer. Ancak, kota hedefinin tamamlanması için geçecek süre hiçbir şekilde 3 (üç) yılı geçemez. İşbu nedenle sözleşme, 3 (üç) yıldan önce kotanın hedefinin gerçekleştirilmesi ile veya kota hedefi gerçekleştirilmemiş olsa dahi her halükarda 3 (üç) yılın tamamlanması ile sona erer. 3 (üç) yıllık süre içerisinde kotanın gerçekleştirilememesi halinde müşteri, DOLUCA’nm kendisine ödemesi gereken münhasır reklam ve satış yeri bedelinin tamamını almış ise aldığı katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunacak miktarlarını DOLUCA’ya iade edeceğini kabul ve taahhüt eder.
Müşteri tarafından alınan 37.5 cl’lik ambalajların 2 şişesi 1 şişe 75 cl., 18.75 cl’lik ambalajların 4 şişesi 1 şişe 75 cl. olarak sayılacaktır.
2.2 MÜŞTERİ’nin işbu sözleşme veya sözleşmenin eklerindeki hükümlerden herhangi birisini kısmen veya tamamen yerine getirmemesi veya ihlal etmesi halinde, … sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir.
2.3 Müşteri kabul ve taahhüt ettiği kotayı gerçekleştirmeden ve borç bakiyesini kapatmadan işbu sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedemez.
2.4 MÜŞTERİ’nin ödeme koşullarına uymaması, iflası, konkordato isteminde bulunması, aleyhine iflas takibi veya davası açılması, tasfiyesi, ölümü, sözleşmede belirtilen ürünlerin alımı ile ilgili performans düşüklüğünün Doluca tarafından tespit edilmesi v.b. hallerde …, işbu sözleşmeyi hiçbir ön ihbara gerek kalmaksızın derhal feshedebilir.
2.6 Müşteri vadesinde ödeme yapmadığı taktirde vadesi geçen tutar üzerinden aylık % 4 vade farkı uygulanacaktır
3 – Münhasırlık
Müşteri, işbu sözleşmenin yürürlük süresi boyunca, yerli ve ithal şarap olarak yalnızca … ve/veya … grubunun satış ve dağıtımını yaptığı ve sözleşmenin konu kısmında belirlenen ürünlerini işyerinde tek ürün olarak satmayı kabul eder. Ancak müşterinin talebi halinde ithal ürün olarak …’nm elinde bulunmayan ülke ve üzüm çeşidinden şarapları menüde ve görselde teşhir etmemek kaydıyla satabilir.
4 – Cezai Şart
Müşteri, işbu sözleşmede ve sözleşmenin eklerinde yer alan hükümlerden herhangi birine riayet etmediği taktirde, … tarafmdan ihbar gönderilmesine lüzum kalmaksızın, 40.000 TL cezai şart olarak, nakden ve defaten ve de bir kerede …’ya ödemeyi kabul ve taahhüt eder. Sözleşmenin MÜŞTERİ tarafından ihlali halinde …, ayrıca özel şartlarda belirtildiği şekilde müşterilere verdiği katılım payı ve primlerin, verildiği tarihten itibaren en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte kendisine ödenmesini isteyebileceği gibi, sözleşmenin ihlalinden dolayı uğradığı mütemmim zararı talep ve dava hakkını saklı tutar. Sözleşmenin ihlali halinde müşterinin ödemekle yükümlü olduğu cezai şarttan, müşteriyi temsilen sözleşme altında imzası bulunan yetkililer de şahsen müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatı ile sorumlu olduklarını kabul ve taahhüt ederler.
Özel Şartlar
a) …; MÜŞTERİ’ye sözleşme süresince yapacağı alımlarda o gün geçerli olan cari fiyat listesi üzerinden satış yapacaktır.
b) MÜŞTERİ, …’dan satın alacağı ürünlerin ödemesini, fatura tarihinden itibaren 60 günlük çek ve/veya nakit ve/veya banka havalesi yolu ile gerçekleştirecektir.
c) …, MÜŞTERİ’ye sözleşme başlangıcında MÜŞTERİ’ye ait işyerinin işletilmesine katkıda bulunmak amacı ile Nisan 2012’de 33.900 + KDV hizmet bedeli faturası karşılığında nakit ödeme yapacaktır.
d) …;MÜŞTERİ’den 40.000 TL tutarında teminat mektubu alacaktır.
i) Anlaşma kotasma dahil ürünlerin kınlımı aşağıdaki şekilde belirtilmiş olup müşteri işbu sözleşme kapsamında belirtilen ürünleri,belirtilen adetlerde almakla yükümlüdür.
j) MÜŞTERİ sözleşme süresince işyerinde şarap satışına ilişkin faaliyetlerini kısamaz, kısacak davranış ve eyleme giremez. …
m) …’nm, sözleşmenin 2.1 maddesindeki haklan saklı kalmak kaydıyla müşteri ayrıca sözleşme süresi dolmadan önce,işyerinin içki ruhsatının iptal edilmesi,mühürlenmesi, tahliyesi ve sair sebeplerle ancak …’nm herhangi bir kusuru ve dahlinin bulunmadığı bir nedenle faaliyetlerinin aksaması ve/veya gerçekleştirememesi ve/veya gerçekleştiremeyeceğinin hukuken anlaşılması halinde; ia)…’nın kendisine ödemesi gereken münhasır reklam ve satış yeri bedelinin tamamını almış ise; aldığı katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunacak miktarı …’ya nakten ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
n) İşbu sözleşme 5.000 şişe (75 cl) kotalı olup, kota hedefi gerçekleşinceye kadar geçerliliğini korur ve devam eder..
Davacı vekili, davalı şirkete … 1. Noterliğinden keşide ettiği … tarih ve … numaralı ihtarnamede; “ Sözleşmenin 2.4 maddesinde; muhatabın ödeme koşullarına uymaması halinde sözleşmenin hiçbir ön ihbara gerek kalmaksızın feshedilebileceği belirtilmiştir. Sözleşme şartları kapsamında muhatap tarafından ödeme koşullarına uyulmadığı tespit edilmiş olup, işbu sebeple cari hesap alacağının tahsili amacıyla … 6. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile muhatap aleyhine yasal takip başlatılmıştır. 3- İşbu sebeple, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla; sözleşmenin 2.4 maddesi gereğince muhatap tarafından esaslı hükümlerden olan ödeme şartının yerine getirilmemiş olması sebebiyle 11.04.2012 tarihli sözleşmenin feshedildiğini,..” ihtaren bildirmiştir. Söz konusu ihtarname, davalı tarafa 03.09.2015 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Davalı şirket yetkilisi, davacı şirkete … Noterliğinden keşide ettiği … tarih ve … numaralı cevabi ihtarnamede; Tarafımıza 11-04-2012 tarihli sözleşmenin tek taraflı fesih edildiği,buna mukabil de 12.160.84 TL lik hizmet bedelinin iadesini talep etmektesiniz. Söz konusu sözleşmenin şartları, tarafımız tarafından yerine getirilmesine rağmen firmanızın eylemlerinden doğan zararlarımıza ilişkin talep ve dava haklarımızı saklı tutuyor ve ihtarname ekindeki hizmet bedeli faturasını da tarafınıza iade ediyoruz, muhasebe kayıtlarımıza alınmadığını da tarafınıza bildiririz (25-08-2015 tarih ve fatura no 424735), Söz konusu sözleşmeye rağmen firmanızın bize bildirmiş olduğu fiat listesi resmi olmayıp,çok yüksek bedelle firmamıza fatura edilmiştir.Oysa ki piyasada ki market reyonlarındaki satış fiatlandırması 18.00 Tl ve 20.00 Tl (doluca Antik şişe fiyati) fiat aralığındadır, kaldı ki söz konusu marketler ortalama kar oranı %20 ve %30 aralığında kar payı ile çalışan firmalardır. Bize fatura etmeye çalıştiğınız bedel ise 33.00 Tl dir. Bu bedellerle firmamızın piyasa da rekabet edebilme şansı yok denecek seviyededir. Tek taraflı olarak haksız rekabete sebep olmaktasınız. Bu durumu ispatlayan fatura suretleri ihtarnamemiz ekindedir. Öyle ki sektörünüzdeki benzer firmalarda, üreticiler müşterilerine fiat indirimlerini uygulamalarına rağmen Firmanız ısrarla fiat artışlarında bulundu.Sektör de REKEBET şansımız sıfıra inmiştir…” ihtarında bulunmuştur.
Mahkememizin 14/11/2017 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere mali müşavir ve akit uzmanı bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 23/02/2018 teslim tarihli raporda özetle;1)- Davacı şirket, elektronik ortamındaki defterlerinin kayıtlarını yasal sürede Gelir İdaresi sistemine aktararak E-Defter beratlarını aldığı, e-defter kapsamında olmayan defterlerinde noterde açılış ve kapanış tasdiki süresinde yapıldığı ve her üç defter kayıtları birbirini teyit ettiğinden, ticari defterlerin delil niteliği taşıdığı, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin davalı tarafından yerine getirilmediği, davacının sözleşmeyi haklı olarak fesih ettiği, davalının asgari alım taahhüdünde bulunduğu ne var ki bu taahhüdünü gerçekleştiremediği, davacının peşin ödediği katılım bedelinin gerçekleştiremediği satış ile oranlanması sonucu bulunan 12.160,64.- TL hizmet bedelini davalıdan talep etmekte haklı bulunduğu, 2)- Davacı şirket 15/09/2015 TAKİP TARİHİ itibariyle 25.034,57 TL alacaklı olduğu, bu tutarın içerisinde takip konusu 25/08/2015 tarih ve 12.160,64 TL tutarındaki faturaya dayalı alacağın da bulunduğu, Davacı şirketin, 27,99 TL takip öncesi faizi talep edebileceği, Davacı şirketin 12.160,64 TL asıl alacağı ve bu tutar üzerinden, icra takip tarihinden itibaren T.C. Merkez Bankasınca avans işlemlerine uygulanan değişen oranlardaki avans faizini talep edebileceği yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Bilirkişi raporu tüm dosya kapsamı itibariyle birlikte değerlendirildiğinde bilirkişi raporu mahkememizce yeterli görülüp itibar edildiği ve davalı şirket sözleşme şartlarını yerine getirmemiştir. Sözleşme gereğince üç yıl içerisinde 5.000 Adet ürün almadığı gibi, ödemelerini de ödeme vadelerinde yapmamış, senet ve çekleri karşılıksız çıkmıştır. Bu sebeplerden, davacı şirketin sözleşmeyi haklı olarak fesih edip, ticari ilişki esnasında ödemiş olduğu tutarın kullanılmayan kotaya düşen payını talep edebileceği ,davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 12.160,64 TL asıl alacak, 27,99 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam: 12.188,63 TL. Alacaklı olduğu anlaşıldığından; Davanın kabulüne, davalının … 6 İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin aynı şartlarla devamına, asıl alacağın % 20 oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulüne, davalının … 6 İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin aynı şartlarla devamına,
2-Asıl alacağın % 20 oranında tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihine göre alınması gereken 832,61 TL harçtan peşin alınan 147,22 TL harcın mahsubu ile bakiye 685,39 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam: 1.541,92 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
7-Karar kesinleştiğinde Mahkeme kasasındaki belge aslının iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 30/03/2018

Katip …

Hakim …

MASRAF BEYANI
174,92 TL Harç Masrafı
1.200,00 TL Bilirkişi Ücreti
167,00 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : 1.541,92 TL