Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1091 Esas
KARAR NO : 2020/468

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 16/11/2015
KARAR TARİHİ : 14/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile dava dışı …-… isimli şirket arasında satış sözleşmesi akdedildiğini, detayı sözleşmede belirtilen müvekkili şirkete ait çeklerin dava dışı şirkete teslim edildiğini, dava dışı şirketin müvekkili şirkete sözleşme kapsamında teslimi gereken malları sözleşmede belirtilen kesin vadede teslim etmediğini, … 12. Noterliğinin ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini, sözleşmede detayında yer verilen çeklerin iadesinin talep edildiğini, müvekkili şirkete ait çekleri ihtarnameye rağmen teslim edilmediğini, dava dışı şirket aleyhine … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile Menfi Tespit davası açıldığını, dava dışı şirkete sözleşme çerçevesinde teslim ettiği karşılıksız çekler yönünden ödeme yasağı kararı alındığını, 25/09/2015 vade tarihli 25.000 TL çekin dava dışı şirket tarafından işbu davanın davalısı olan faktoriııg şirketine temlik edildiğini, ayrıca gerek dava konusu olan çekin gerekse de dava dışı … Şirketine temlik edilen çekin, dayanağı olan ve sahte olarak kesildiğini tespit ettikleri faturalar yönünden … Vergi Dairesi Müdürlüğüne … tarihinde … kayıt numarası ile ihbar dilekçesi sunulduğunu, faktoring şirketinin gerek kanun gerek yönetmelik ve gerekse de genel kapsamında çeki getiren … isimli müşteriden çekin dayanağı olan sözleşmeyi istemesi, ilgili sözleşmede taahhüdünü yerine getirip getirmediğini araştırması, ibraz edilen faturanın ve fatura konusu malların sözleşme kapsamında kalıp kalmadığını karşı teslim ve/veya tebliğ edilip edilmediğini irdelemesi, fatura ile çek bedeli arasında fark olup olmadığını irdelemesi, fatura borçlusunu arayıp borçlu olup olmadığı teyidini alması, çekler yönünden daha önceden çek keşidecisi tarafından açılan herhangi bir dava olup olmadığını var ise çekler yönünden mahkemece ödeme yasağı/ tedbirler işletilip işletilmediğini araştırması, bu konuda çek hesabının bulunduğu muhatap bankadan çekler yönünden ödeme yasağı vb tedbirler uygulanıp uygulanmadığının sorulması, tüm istihbarat çalışmasını yapması gerektiğini, fatura borçlusu olarak görünen müvekkili şirketten borç teyidi alması gerekirken müvekkili şirketten hiçbir şekilde borç teyidi alınmadığını, faktoring şirketinin mevzuata uygun hareket ettiğinden gerekli tüm istihbarat çalışmasını eksiksiz yaptığından yahut basiretli ve özenli davrandığından yahutta iyi niyetli olduğundan bahsedilemeyeceğini ileri sürerek davacının davalı tarafa borçlu olmadığının tespitine, davalı tarafın kötü niyetli olması hasebiyle alacak miktarının %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, ıslah dilekçesi ile taleplerini temlik alan şirkete de yönelterek temlik alan ve temlik eden şirketler yönünden ıslah etmiştir.
CEVAP :
Davalı temlik eden şirket vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile dava dışı … arasında kurulan ticari ilişki kapsamında davacı tarafından dava konusu çekin keşide edilerek …’na ödeme vasıtası olarak teslim edildiğini, dava konusu 25/09/2015 tarih ve 25.000.00.-TL. bedelli çekin ciranta …’nun tasarruf yetkisi kapsamında müvekkili şirkete ciro ve teslim edildiğini, dava konusu çeke yönelik olarak 6361 sayılı finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Kanun ve Yönetmelik hükümleri kapsamında, müvekkili şirketin faktoring işlemine konu edilecek alacağa yönelik yükümlülüğünün, alacağa konu kambiyo senedi dahi olsa mal veya hizmet satışını tevsik eden fatura vb. belgelerin faktoring sözleşmesi kapsamında aranarak alınması olduğunu, basiretli bir tacir gibi davranmakla kanunen yükümlü olan davacının müvekkili şirkete temlik edilen çeklere ilişkin dava dışı … ile yaşadığı ticari uyuşmazlıklara yönelik itirazlarını müvekkili şirkete karşı ileri sürmesinin hukuki ve kanuni dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkili ile dava dışı … arasında 17.12.2013 tarihinde Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, bu kapsamda dava dışı firmaya muhtelif tarih ve adetlerde yapmış olduğu mal/ hizmet satışlarından kaynaklanan doğmuş/doğacak alacakları karşılığında finansman hizmeti verildiğini, davacının keşidecisi olduğu …bank … Şubesi keşideli, 25/09/2015 tarih ve 25.000 TL bedelli çekin diğer davalı firma tarafından faktoring işlemine konu edilmek üzere müvekkili şirkete sunulduğunu, müvekkili şirket tarafından bu aşamada 6361 Sayılı Kanun kapsamında sorumlu olduğu biçimde çeklerin gerçek bir ticari ilişkiden doğup doğmadığının araştırıldığını, sunulan çeki tevsik eden fatura örneğinin de temlik kaşesiyle ve diğer davalı firma tasdikiyle birlikte Alacak Bildirim formu ile Çek Senet Tevdii Bordrosu ekinde faktoring işlemine konu fatura örneğinin müşteri firmadan teslim alındığını, işlemleri takiben müvekkili şirket tarafından faktoring işlemine konu edilen çek bedelleri üzerinden ilgili işlem kesintileri yapılarak çek bedellerinin faktoring müşterisi firmaya ödendiğini beyan ederek davanın reddine, davacı aleyhine % 20’den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 5. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası, faktoring sözleşmesi, BDDK tarafından yaptırılan inceleme, tarafların ticari defter ve kayıtları, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, keşidecisi …Tic. Ltd. Şti. olan 25/09/2015 vadeli 25.000,00 TL bedelli çek nedeni ile davacının davalı faktoring şirketine borçlu olup olmadığı hususlarındadır.
İlgili … 5. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davalı borçlu tarafından temlik eden davalı alacaklı aleyhine 05/11/2015 tarihinde 25/09/2015 keşide tarihli, … seri numaralı, …bank … Şubesine ait 25.000,00 TL bedelli çekten kaynaklanan 25.000.00 TL çek alacağı, 294.86 TL işlemiş faiz (ticari) 500.00TL karşılıksız çek tazminatı alacağı, 77,40 TL ihtiyati haciz harç alacağı, 300.00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti aLacağı olmak üzere toplam 28.172,26 TL alacağın tahsili amacı ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına uygun, dosyada aldırılan bilirkişi raporlarının da değerlendirildiği, ayrıntılı, açıklayıcı, hüküm kurmaya elverişli, faktoring uzmanı … tarafından düzenlene bilirkişi raporunda özetle, Dava dışı …- … firmasının kayıtlarının incelenmesinin mümkün olmaması ve davalının da ilgili firmaya ulaşamaması nedeni ile değerlendirmelerin tamamen davacı ve davalı kayıtları ile Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu tarafından bankalar yeminli murakıbına yaptırdığı incelemeye dayandığı, anlaşmazlık konusu işleme dayalı temlik alınan faturanın davacı kayıtlarında bulunmadığı, davacının dava dışı …’e borcu olmadığının 38.038,99 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği ancak davacı ile dava dışı firma arasındaki ticari ilişkinin mal alım satımından çok karşılıklı çek değişiminden oluştuğu ve davacının alacağının kaynağının …’in davacıya verdiği 115.000,- TL tutarlı çeklerin karşılıksız çıkmasından kaynaklandığı, davalı … dava konusu işlemi davacının çek iptal davası açmasından çok önce yapmış olup çekte takyidat olduğunu bilmesinin mümkün olmadığı, 50.150 TL tutarlı faturanın 25.000,- TL lık kısmının temlik alındığı ve aynı faturanın 25.000,- TL lık bölümü de Tam Faktoring tarafından temlik alındığından faturada mükerrer kullanım olmadığı, Finansal Kurumlar Birliğinin faturanın sisteme kaydının bulunmadığını bildirmesine karşılık BDDK nın görevlendirdiği murakıp tarafından MFKS kaydının tespit edildiği, görüntüsünün alındığı ve CD olarak bu görüntünün dosyaya konulması nedeniyle faturanın kaydının bulunduğunun kabul edildiği, yeminli murakıp tarafından telefon ve e- mail kayıtlarından davalı şirketin yeterli istihbarat yaptığının tespit ve teyit edildiği, faturanın sahte olup olmadığının tespit edilememesine karşılık davacı yetkilisinden işlemin teyidinin alınmış olduğu, faktoring usul ve işlemlerini denetleyecek hâkim kurul olan BDDK tarafından fatura yanında bir sözleşme teyit edilmesine gerek olmadığının ve dava konusu faktoring işlemi ile ilgili yapılacak bir husus olmadığının bildirildiği beyan edilmiştir
Davalı … ile dava dışı …- … arasında 17.12.2013 tarihinde 500.000,- tutarlı Faktoring Sözleşmesi akdedilmiştir. Bu sözleşme kapsamında davacı tarafından dava dışı …- …’na fatura temliki karşılığında finansman sağlanmıştır. Alacak Bildirim Formu ile faturanın 25.000,- TL tutarının temlik alındığı, Çek Tevdi Bordrosu ile çekin teslim alındığı, ayrıca çek teslim formu düzenlendiği, dava dışı firma finansman işleminin net tutarı olan 22.320,- TL’yi …bank … Şubesindeki hesaplarına aktarılması talimatı vermiş olup işlemin gerçekleştiği, davalı kayıtlarında dava konusu çekin 16.04.2015 tarihinde 1108015 yevmiye numarası ile Portföydeki Çekler hesabına kaydedildiği, fatura temlikinin de davalı kayıtlarına işlendiği işlemin tüm unsurları ile davalı ticari defterlerine kaydedildiği anlaşılmıştır.
Davacının şikâyeti üzerine BDDK tarafından davaya konu faktoring işleminin incelenmesinde, 14.04.2015 tarihindeki dava konusu işlemden önce 8 adet daha işlem gerçekleştirildiği, dava konusu işlemin dışındaki tüm işlemlerin tahsilatlarının yapıldığının tespit edildiği, söz konusu işlemlerden kaynaklı tüm alacakların tahsil edildiği, söz konusu hususun …’in işlem tarihi itibarı ile geçmişi açısından olumsuzluğun olmadığına işaret ettiği, yönetmeliğin ilgili maddesi gereği teminata alınan çekin keşidecisi ve aynı zamanda fatura borçlusu … hakkında borcun teyit edilmesine yönelik istihbarat çalışması yapılması yükümlülüğünün bulunmadığına kanaat getirildiği, kaldı ki davalı …’in müşteri ilişkileri yönetmeninin faktoring şirketinin operasyon birimine e- posta göndermiş olması, …’da çalıştığı tespit edilen Gülsüm isimli şahıs ile görüşülüp teyit alındığının belirtilmiş olması, davalı tarafından …’ya davacıya ait … numaralı telefondan ulaşılmış olması nedenleri ile davalının istihbarat çalışması yaptığı yönünde kanaat oluştuğu, dava konusu çekin ödeme yasağının işlemin gerçekleştirildiği 14.04.2015 tarihinden 3 ay 10 gün sonra alındığı, … ile … arasında hukuki bir ihtilaf olduğunun davalı tarafından bilinmesinin fiilen imkânsızlık teşkil ettiği, faturanın gerçeği yansıtmadığı konusunun da incelendiği, malın tesliminden önce fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği tartışmalı olmakla birlikte faturada irsaliye numarasının olmamasının faturanın geçerliliğini etkilemediği sonucuna ulaşıldığı belirtilmiş olup bu değerlendirmeler de hükme esas alınmıştır.
Davalı faktoring şirketinin Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 9. maddesinin 2. fıkrasına uygun olarak dava konusu çekleri faktoring müşterisi dava dışı …- … ile 17.12.2013 tarihinde imzaladığı faktoring sözleşmesi temelinde alacak bildirim formu, ödeme araçları tevdii bordrosu ile ve dava konusu çekin bedelini tevsik edici faturaya dayanarak temlik aldığı anlaşılmış, davalı faktoring şirketinin üzerine düşen yükümlülükleri tam olarak yerine getirdiği kabul edilerek davanın reddine, davacının kötü niyetli olduğu kanıtlanamadığından davalı tarafın kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın reddine,
Davalı tarafın kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 54,40 TL ilam harcının peşin yatırılan 426,94 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 372,54 TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 3.400,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş.’ye verilmesine,
Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/10/2020

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır