Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/560
KARAR NO : 2018/134
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/11/2013
KARAR TARİHİ : 08/02/2018
KARARIN YAZIM TARİHİ : 05/03/2018
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA /
Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 02.11.2011 tarihinde … te inşa edilen “… Kültür Merkezi Ses ve Işık İşleri imalatı ve Montajı” Sözleşmesi yapıldığını; sözleşmede, sözleşme ve eklerindeki malzemelerin davalı tarafından bedelleri ödenmek sureti ile Davacı firmadan ve sözleşmede belirtilen …’den (serbest bölge) alınacağı, Davacı firma da satın alınan bu malzemeleri yerlerine sözleşme koşullarında montajını yapacağı işin teslim tarihi 30.12.2011 olarak kararlaştırıldığını; davalı şantiye ortamı ile ödemelerini zamanında temin edemediğinden sözleşmenin süresinin davalının talebiyle 30.05.2012 tarihine uzatıldığını; ancak davalının bu uzatmaya rağmen şantiyeyi montaja hazır hale getiremediğini ve sözleşme kapsamında davacı şirketin tedarik ettiği ürünleri, bedellerini ödeyerek teslim almadığını ve sözleşmeyi hiçbir haklı nedene dayanmaksızın fesih ettiğini, davalının talebi doğrultusunda teslim süresi uzatılmasına rağmen, işin teslim süresinin aşıldığı gerekçesi ile sözleşmenin noterden haksız feshi üzerine; davalıya gerekli cevabi ihtarlar, itirazlar ve taleplerinin gerekçeleri ile noter aracılığı ile bildirildiğini; bu ihtarlara rağmen davalı elinde bulunan tarihsiz olarak teslim edilmiş toplam 1.029.310,45USD tutarındaki teminat çek yapraklarını iade edip alacakları olan bedelleri ödemediği gibi ihtarlara da cevap vermediğini ve bu hususlarda temerrüde düştüğünü, Sözleşmenin feshi nedeniyle davalı elinde konusuz kalan tarihsiz verilmiş teminat çeklerinin hükümsüzlüğü, davacıya iadesi ve bu çekler üzerine davalı tarafından tarih konulmak sureti ile tedavüle sokulması ihtimaline binaen ödemelerin durdurulması ve çeklerin iptali için Davacı şirket tarafından İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile dava açılmasından sonra davalı şirketin şantiyeye devam edeceğini ve anlaşarak borçlarını ödeyeceğini bildirmesi üzerine davalı elinde bulunan teminat çeklerini alabilmek ve alacakları tahsil edebilmek adına kerhen anlaşmak üzere 13.09.2012 tarihli Ek Sözleşme imzalandığını; yapılan yeni sözleşme ile birlikte davalı Davacının temin etmiş olduğu malları teslim almış ise de, sözleşmeye uymayarak bu malların bedellerini ödemediğini ve montaja ilişkin ödemeleri de yapmadığını (… B. … Şb. … nolu 13.02.2013 tarih 45.000USD ve … nolu 22.03.2013 tarih 46.000USD bedelli çekler), şantiyeyi montaja hazır hale getirmediğini, Davacının davadan feragatine rağmen çekleri iade etmediği gibi alacaklarını da ödemediğini, bu arada davalının işlemsiz olarak Davacıya iade edeceğini vaat ettiği … Bankası … Şubesi … nolu 72.718,32USD ve … nolu 239.842,13USD bedelli çekleri tedavüle koyduğunun öğrenilmesi üzerine, yapılan görüşmelerde davalının paraya ihtiyacı nedeniyle çekleri tedavüle çıkarttığını, bu çekleri öderlerse elindeki diğer garanti ve teminat çeklerini Davacıya iade edeceklerini, bu çekler karşılığında çek ve senet vererek borçlarını ödeyeceklerini beyan ettiğinden, Davacının bu çekleri … nolu 72.718,32 USD. çekin bedelinin 3. Kişi …Şti. hesabına 131.000,00TL. olarak yatırarak, – … nolu 239.842,13 USD.çekin … Bankasından kullanılan krediye karşılık teminat olarak verilmesi nedeniyle 02.04.2013 tarihinde 39.295,25TL 02.04.2013 tarihinde 10.704,75 TL. nakit ve …bank … Şubesi … nolu 10.05.2013 tarihli 40.000 TL, … nolu 10.06.2013 tarihli 40.000 TL, … nolu 10.07.2013 tarihli 40.000 TL, … nolu 10.08.2013 tarihli 70.400 TL, … nolu 10.09.2013 tarihli 70.400 TL, … nolu 10.10.2013 tarihli 70.400 TL çeklerle taksitler halinde ve dönem faizleri içinde … nolu 41.400TL,… nolu 41.400TL çekleri vererek ve karşılıkları da tamamen ödenmek suretiyle) kerhen ödeyerek karşılığında … Bankası … Şubesi … nolu 15.03.2013 tarihli 131.760,00 TL tutarlı çek ve 25.07.2013 tarihli 239.847,13USD senet alındığını, ancak bunların da Davacıya ödenmediğini; … Bankasına dönem faizleri için verilen … nolu 41.400TL, … nolu 41.400TL çekler Davacıya iade edilmesi gerekirken sehven davalı şirkete iade edildiği halde Davacıya iade edilmediğini, davacı ile davalı arasında yapılan son mutabakatta Davacının alacaklarını tahsil ve risklerini küçültmek için davalıdan; … Bankası … Şubesi … nolu 80.000USD, … nolu 432.992,08USD, … nolu 283.757,92USD, … nolu 239.842,13 USD bedelli çekleri teslim alarak, davalı Şirkete yeni garanti ve teminat olarak, … Şubesi … nolu 239.842,13 USD, … nolu 432.992,08 USD, … nolu 283.757,92USD, … nolu 80.000,00USD tutarlı nama yazılı (…) tarihsiz çekleri tedavüle sokulmamak kaydı ile verdiğini, davalının bu çeklerin garanti ve teminat çeki olduğunu kabul ve ikrar ettiği ve işleme koymayacağını beyan ve taahhüt ettiği belgenin dilekçe ekinde sunulduğunu, davalı ile Davacının yapmış olduğu görüşmeler neticesinde, … … Şubesi … nolu 432.992,08USD ve … nolu 283.757,92USD tutarlı nama yazılı çeklerin Davacı şirkete işlemsiz olarak ayrıca iade edildiğini, davacıya “mal-montaj ve işçilik ve teminat çeklerinin haksız surette paraya çevrilmesinden kaynaklanan 512.200,00TL. + 250.689,55USD muaccel borçlarını ödememiş olan davalı elinde, doğmuş bir borca karşılık olmayıp sözleşme gereği teminat amaçlı “nama” yazılı olarak düzenlenip verilmiş, tedavüle sokulması muhtemel 82.800,00 TL. + 319.842,33USD toplam bedelli 4 adet çek bulunduğunu, sözleşmenin de Davacı şirket bakımından çekilmez bir hal aldığını; beyanla Sözleşmenin feshine, Alacaklarının ve Borçsuzluklarının tespitine, Davalı elinde bulunan (… … Şubesi … nolu 239.842,13 USD, … nolu 80.000,00 USD, …bank … Şubesi … nolu 41.400 TL bedelli) çeklerin iptaline, … yazılı çeklerin (…) BK 188 gereğince alacağın temliki hükümlerine tabi olduğundan tedbir karanın 3. Kişilere de şamil olmak üzere İptali istenen çekler hakkında ödeme yasağı kararı verilmesine, Çeklerin cebri icra tehdidi altında ödenmesi halinde istirdada dönecek davada, %20’den aşağı olmamak üzere davalının haksız icra tazminatına mahkûm edilmesine, Çeklerin cebri icra tehdidi altında ödenmesi halinde, ödeme tarihinden itibaren en yüksek ticari faizin, istirdat davası yönünden yürütülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 20.03.2015 tarihli dilekçesinde; dava açıldıktan sonra, … … Şubesi … nolu 239.842,13 USD ve … nolu 80.000,00USD tutarlı çeklerin iade edilmesi nedeniyle, bu çekler bakımından davanın konusuz kaldığını ve Davacı vekili 22.04.2015 tarihli dilekçesinde; davalı vekilinin … … Şubesi… nolu 80.000USD tutarlı çekin 22.11.2013 tarihinde açılan davadan sonra Mahkemece (25.11.2013 tarihinde) ihtiyati tedbir kararı verildikten sonra 25.12.2013 tarihinde iade ettiğini açık olarak ikrar ettiğini, … … Şubesi 239.842,13USD bedelli … yazılı çekin ise davalı yanca ibraz edilen belgede yazılı olduğu üzere …’e ait 432.922,92 USD ve 283.757,92 USD bedelli çeklerle birlikte …’a iade edilmeyip, davalının ticari ilişkisi bulunan … Makina’ya ciro yolu ile teslim etmiş olduğu öğrenilince bedelsiz olduğu açıklanmak suretiyle (dilekçe ekindeki 13.03.2015 tarihli belgede görüldüğü üzere) kendileri tarafından alındığını, görülmekte olan davanın açılmasına davalının sebep olduğunu belirtmiştir.
CEVAP /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı firma ile mevcut sözleşmeye ek protokoller yapılmak suretiyle tadiller yapıldığını, bu sebeple davacının İstanbul … Asliye Ticaret Mah. … E. ve … K. sayılı davasını feragat ile sona erdirmiş bulunduğunu, ayrıca davalı vekili, 18.11.2014 tarihli duruşmadaki beyanında; “80.000 USD çeki iade ettiklerini, diğer çekin de davacı tarafından teslim alındığını beyan etmiş ve davalı vekili 25.03.2015 tarihli dilekçesinde özetle; dava konusu çeklerden “… … Şb. … no’Iu 80.000,00 USD tutarlı nama yazılı çekin davacı yana bizzat davacı yanın 25.12.2013 tarihli yazılı talimatına istinaden aynı gün …’e teslim edilmek suretiyle teslim edilmiş olduğunu, buna dair belgenin mahkeme kasasına sunulduğunu, … … Şb. … no’lu 239.842,13 USD tutarlı nama yazılı çekin de davacı firma çalışanı/muhasebecisi … imzasına aynı bankanın … seri no’lu 283.757,92 USD ve … seri no’lu 432.992,08 USD bedelli çekleri ile birlikte teslim edilmiş olduğuna dair belgeyi sunduklarını, bu çekin davacı tarafından alındığına dair belge sunulmuş ise de, çekin de kendilerine teslim edilmesinden sonra ticari veya bir başka amaçla kullanılmış olabileceğini, teminatın iadesine muvafakatlerinin olmadığını beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE /
Dava davacı ile davalı arasında düzenlenen 02/11/2011 tarihli sözleşmenin feshi, borçsuzluğun tespiti, davalı şirkete teslim edilen çeklerin iptali ve iadesi talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, esas itibariyle (24.02.2012 ve 13.09.2012 tarihli Ek sözleşmelerle teslim süresi uzatılmış) 02.11.2011 tarihli …’ta … Kültür Merkezi inşaatı’nın Ses ve Işık işleri İmalatı ve Montajının kısmi malzeme ve komple işçilik şeklinde taahhüdü konulu “Sözleşmeye” aykırılıktan kaynaklandığı, sözleşmede işin teslim tarihinin 30/12/2011 tarihi olarak kararlaştırıldığı, daha sonra 24/02/2012 tarihinde düzenlenen ek sözleşme ile teslim süresinin 30/05/2012 olarak uzatıldığı, 13/09/2012 tarihinde düzenlenen ikinci ek sözleşme ile teslim süresinin 15/11/2012 tarihine kadar uzatıldığı, bu nedenlerle temerrüt nedeniyle fesih ihtarının yerinde olmadığı, sözleşmenin 24.maddesinin 3-4-6 nolu hükümleri uyarınca da fesih ihtarında bulunduğu, 24.maddenin 3 nolu hükmüne göre ödeme güçlüğü ve acze yönelik bilgi ve belge bulunmadığından, fesih ihtarının yerinde olmadığı, bununla birlikte sözleşmenin 5.6 hükmüne göre işin yapılmasında Çin, Uzakdoğu, İsrail menşeli malzemelerin kullanılmayacağı kararlaştırıldığından, buna ayrıkı hareketin ispatı şartı ile sözleşmenin 24.maddesinin 4. Hükmüne göre feshin mümkün olduğu, ancak davalının bu yöndeki 23/05/2012 tarihli fesih ihtarından sonra 13/09/2012 tarihinde tarafından ek sözleşme ile teslim süresini 15/11/2012 tarihine kadar uzattıklarından yapılan feshin hükmü olmadığı, davacı tarafından davalıya çekilen Üsküdar …Noterliği’nin 19 Kasım 2013 tarih, … yevmiye nolu ihtarnameyle Davalı …’a, muhatap şirketin şantiyeyi montaja hazır hale getirmemesi, mal bedelleri ve hizmetlere ilişkin ödemeleri yapmaması, teminat ve garanti sebebiyle verilen çekleri tedavüle çıkarması dolayısıyla üçüncü kişilere ödeme yapmak zorunda kalmaları, davalının verdiği çek ve senetleri ödememesi gerekçeleriyle sözleşmenin çekilmez ve katlanılamaz hale gelmesinden dolayı feshettiklerini; Sözleşmeler kapsamında işçilik-montaj-malzeme bedeli toplam 250.689,55 USD bedelin ve teminat çeklerini tedavüle çıkarması yüzünden 3.kişilere ödemek zorunda kaldığı toplam 512.200TL.nin ödenmesini; fesih sebebiyle konusuz kalan teminat ve garanti çeki olduğunu beyan ettiği … … Şubesi … nolu 239.842,13 USD BEDELLİ ve … nolu 80.000 USD bedelli; …BANK … … 41.400 TL bedelli ve … nolu 41.400 TL bedelli çeklerinin iadesini talep ettiği, davacı şirketin incelenen 2011-2012-2013 yılları ticari defter kayıtlarına göre dava tarihi olan 22.11.2013 itibariyle davacı …’in davalı … dan 1.738.973,66TL. alacaklı olduğunun görüldüğü, defterlerin tasdikli ve kayıtların düzenli olduğu; Davalı şirketin 2011-2012-2013 yılları Envanter defterlerini ibraz etmediği, yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin olmadığı, 22.01.2013 tarihine kadar yapılmış kayıtlarda davalı …’ın davacı …’den 113.473,01TL alacaklı olduğunun görüldüğü, davacı …’in … Noterliği’nin 19 Kasım 2013 tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesi ve tarafların ticari defterlerinde yapılan incelemenin neticesinde davacının sözleşmeyi feshinde haklı olduğu, daha sonra yargılama sırasında dava konusu çeklerden … … şubesine ait … çek nolu 239.842,13 USD tutarlı ve … … Şubesine ait … çek nolu 80.000 USD tutarlı çekin davalı ve üçüncü kişiler tarafından davacıya dava sırasında iade edildiği, dava konusu çeklerden sadece 41.400 TL bedelli iki adet çekin davalıda kaldığı anlaşılmış, dava konusu …bank …Şubesine … nolu hesaptan verilen 41.400 TL …bank … Şubesine … nolu hesaptan verilen 41.400 TL bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığına, çeklerin kimin elinde olduğu belli olmadığından davacının iptal talebinin reddine, iade talebinin kabulüne karar vermek gerektiği,
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, denetlemeye elverişli, gerekçeli ve hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu, tarafların beyanları, dosyadaki belgeler ve tüm dosya kapsamı itibariyle anlaşılmış olmakla;
Belirtilen nedenlerle:
HÜKÜM /
1- Sözleşmenin feshinin haklı olduğunun tespiti ile,
A) Dava konusu …bank … şubesine … nolu hesaptan verilen 41.400 TL bedelli ve … nolu hesaptan verilen 41.400 TL bedelli çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının bu çeklere ilişkin iptal talebinin reddine,
B)Dava konusu diğer çekler yargılama sırasında davalı ve üçüncü kişiler tarafından davacıya iade edildiğinden bu çekler yönünden dava konusuz kaldığından bu çeklerle ilgili esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-Alınması gereken 49.702,48.-TL harçtan peşin alınan 11.718,65.-TL harcın mahsubu ile kalan 37.983,83.-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden, A.A.Ü.T.ne göre hesaplanan 43.054,07.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yapmış olduğu aşağıda dökümü yapılan 16.481,70.-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayarak artan gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesine ( istinaf ) başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …

MASRAF DÖKÜMÜ :
İlk dava harçları : 11.746,70 TL
Bilirkişi ücreti : 4.500,00.-TL
Tebligat müz. : 235,00.-TL
Toplam : 16.481,70.-TL