Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1263 E. 2018/507 K. 05.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1263
KARAR NO : 2018/507

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/09/2014
KARAR TARİHİ : 05/04/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle : Müvekkilinin 17.07.2007 tarihli sözleşme gereğince yüklendiği … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahası İçerisinde Su, Kanal ve Yağmursuyu Yapım, Bakım ve Rehabilitasyon İşinin kesin kabulünün 30.12.2010 tarihinde yapıldığını, tüm imalatların sözleşme ve şartnameye uygun olarak, davalıya ait kontrollük teşkilatı denetiminde ve onayında gerçekleştirildiğini, 30.12.2009 tarihinde geçici kabulü ile teslim edilen iş ile ilgili bugüne kadar ilgili kurumlarca hiçbir şikayette bulunulmadığını, ancak … Abone İşleri Asya Bölge Başkanlığı tarafından müvekkiline gönderilen yazıda; müvekkili tarafından yapılan işlerin bir kısmının ataşmanlarda gösterildiği gibi olmadığının tespit edildiği iddiası ile 412.858,60 TL tutarın müvekkili hakedişinden tahsil edileceğinin belirtildiğini, yine gönderilen diğer yazıda bu tutarlı kesinti ile birlikte başkaca kesintilerle toplamda 429.807,66 TL tutarda idarenin alacağının bulunduğu, bu tutarın ödenmesi aksi halde kesin teminat mektubunun bu tutara karşılık mahsup edileceğinin açıklandığını, davalı idare tarafından yapılan bu kesintilerin usul ve yasaya aykırı olduğu gibi, gerekçelerinin asılsız olduğunu, bu durumun müvekkilinin mağdur olmasına yol açmış, iş bu davayı ikame etmenin zaruri hal almış olduğunu, davalının kesintilere dayanak yaptığı teftiş raporunun bir çok açıdan eksik olup kesintilerin usul ve yasaya aykırı olduğunu, raporun tamamen heyet görüşleri doğrultusunda hazırlanmış ve kesintilerin herhangi bir bilgiye dayandırılmamış olduğunu, raporda teknik bilgiden söz edilmemiş, gözlemler sonucu hazırlanmış olduğunu, raporda izlenen prosedürün taraflar arasında akdedilen sözleşmeye ve sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesine aykırı olduğunu, sözleşme ve şartname gereğince kusurlu olduğu iddia edile işlerin düzeltilmesi için müvekkiline bir bildirim yapılmamış ve sözleşme ve şartnameye aykırı olarak müvekkiline aykırı eylemleri ile ilişkili belirli ve makul bir sürenin tanınmamış olduğunu, bu kapsamda idare tarafından doğrudan kesinti adı altında ceza tahakkuk ettirilmiş ve bedelin ödenmesi aksi halde hakedişten kesileceğinin bildirilmiş olduğunu, izlenen prosedürün sözleşme ve sözleşme eklerine aykırı olduğunu belirtmişler ve de sonuç ve talep olarak da müvekkilinin taahhüdü altında olan … … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahası İçerisinde Su, Kanal ve Yağmursuyu Yapım, Bakım ve Rehabilitasyon İşi işine ait kesin hesap tetkiki sonucu idarenin 429.807,66 TL tutarında alacaklı olduğuna dair 06.11.2012 tarihli yazı kararına istinaden müvekkili tarafından ihtirazi kayıtla idareye ödenmiş bulunan 429.807,66 TL nın ödeme tarihinden işleyecek en yüksek ticari avans faizi ile birlikte iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle : Davacı şirket tarafından yapılan imalatların sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemiş olup, yapılan kesintilerinin davacının hatalı imalatlarına istinaden kesilmiş olup, haksız davanın reddi gerektiğini, sözleşmenin “…. Şu kadar ki işin yapı denetim görevlisinin denetimi altında yapılmış olması, yüklenicinin üstlenmiş olduğu işi bütünüyle projelerine, şartnamelerine, sözleşmelerine varsa diğer ekleri ile fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülüklerini ve bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” hükümlerine amir olduğunu, Yapım İşleri Genel Şartnamesi gereği düzenlenen hakedişlerin geçici hakedişler olduğunu, Yapım İşleri Genel Şartnamesinde; “…. Sorumluluğu yükleniciye ait olduğu anlaşılan hatalı, kusurlu ve malzemesi şartnameye uymayan işlerin bedelleri, geçici hakedişlere girmiş olsa bile, yüklenicinin daha sonraki hakedişlerinden veya kesin hakedişinden ya da teminatından kesilir.” dendiğini, bu hükümler gereğince hukuka uygun olarak gerçekleştirilen müvekkili idarenin işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığından davacı taleplerinin reddi gerektiğini, Teftiş Kurulunun, kanal imalatları, parsel bağlantıları, şebeke imalatları, şube yolu imalatları için inceleme istediğinden yalnızca bu imalatların heyet tarafından kontrol edilmiş olduğunu, kanal imalatlarında 13 farklı imalat noktasında inceleme yapılmış, yükleniciye geçici hakedişlerde 5.033,98 m3 ŞKA 270-Granülometrik Kırmataş Tranşe Dolgu pozundan ödeme yapıldığını, heyetçe yerinde yapılan inceleme neticesinde 5.033,98 m3 lük imalatın 1.567,775 m3 lük kısmının ŞKA 250-Kazı toprağı ile imla yapılması yani geri dolgu olduğunun tespit edildiğini, işin 29 hakediş sonunda tamamlanmış olup 19.146 metre uzunluğunda 29 ay süren kanal imalatlarının tek tek açılıp kontrol edilmesinin fiilen mümkün olmadığından kontrol edilen miktarlar üzerinden işin tamamına genel kanaate varılmış olduğunu, 13 adet kontrol neticesinde oranlama yapılarak 29 ara hakediş toplamına bu oran uygulanmak suretiyle 13.643,067 m3 miktarının kazı toprağı ile imla yani geri dolgu pozundan ödenmesi gerekirken granülometrik dolgu olarak ödenmiş olduğunu, yapılan imalatlarda ŞKA 270, ŞKA 250 ve ŞKA 352 (Şantiye dışına kamyonla moloz ve hafriyat nakli) pozlarının birbiri ile ilişkili olduğundan, bu pozlardaki değişikliklere göre hesaplamaların yeniden düzenlenmesi gerektiğini, miktarlardaki düzeltmelerden sonra sonuç olarak firmadan alacaklarının 412.858,60 TL olarak hesaplandığını, bu bedelin kesin hesap kapağında yeniden hesaplanmış olarak yansıtıldığını, davacının en yüksek ticari avans faizi taleplerinin hukuki temelden yoksun olduğunu, davacının ihtiyati haciz taleplerinin de reddi gerektiğini belirtmişler ve de netice ve talep olarak da açıklanan sebeplere binaen davacı taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE /
Dava, davacının taahhüdü altında olan … … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahası içinde su kanal ve yağmur suyu yapım, bakım ve rehabilitasyon işine ait kesin hesap sonucu idarenin kesin hak edişe göre kestiği 429.807,66 TL tutarında davacıdan alacaklı olduğuna dair davalı idarenin 06/11/2012 tarihli kararına istinaden davacı tarafından davalı idareye ödenen 429.807,66 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari avans faizi ile birlikte iadesi talebine ilişkindir.
Dava dosyası içerisinde bulunan … Banka ait 11.01.2013 tarihli Dekontundan; davacı şirketin … Genel Müdürlüğü hesabına 429.807,66 TL eft göndermiş olduğu anlaşılmaktadır.
Dava dosyasında bulunan 30 nolu kesin hakedişe ait hesap kapağında, davacı yükleniciye ödenecek bedel olarak – 429.807,66 TL (geri ödenecek) bedelin hesaplanmış olduğu, bu bedelin hesaplanmasında, KDV dahil Tahakkuk Tutarı olan – 392.290,34 TL tutara şantiye binası kesintisi olan 33.281,10 TL, İston malzeme kesintisi olan 1.294,73 TL ve içme suyu malzeme kesintisi olan 2.941,49 TL kesintilerin de eklenmiş olduğu görülmektedir. Söz konusu bu 30 nolu hakedişe ait hesap kapağında davacı yüklenici firmanın da imza ve kaşesinin bulunmakta olduğu anlaşılmıştır.
429.807,66 TL geri ödemenin; 392.290,34 TL sının davalı idarece kurulmuş teftiş heyeti raporu sonucu meydana gelen düzeltmelerden, 4.236,22 TL sının idare malı malzeme (İston ve içme suyu) kesintisinden ve 33.281,10 TL sının ise idarenin şantiye bina kesintisinden kaynaklanmakta olduğu anlaşılmaktadır.
33.281,10 TL tutarlı şantiye bina kesintisi ile ilgili dava dosyasında bulunan 31.07.2012 tarihli Tutanak belgesinden; davacı müteahhitçe şantiye ofislerinin idareye teslimi yerine bedelinin davacı kesin hesabından kesilmesine karar verilmiş ve bu doğrultuda şantiye binası bedeli olarak toplam kesilecek tutarın 33.281,10 TL olarak hesaplanmış olduğu görülmektedir. Söz konusu Tutanak belgesinin alt kısmında davacı müteahhide ait imzanın bulunması sebebiyle, davacının bu bedeli davalı idareye ödemesi gerekeceği ve 4.236,22 TL tutarlı idare malı malzeme kesintisi ile ilgili olarak, dava dosyası içerisinde bulunan 30 nolu düzeltilmiş hakediş belgesinden; bu tutarın İston malzeme kesintisi ve İçme suyu malzeme kesintisi bedellerinin toplamından bulunmuş olduğu görülmektedir.
392.290,34 TL tutarın ise, Teftiş Raporu’nda hesaplanan 308.362,53 TL Kesilecek Genel Toplam Tutarına ortalama fiyat farkı ve KDV eklenerek hesaplanan 412.858,60 TL nın 30 numaralı kesin hakedişe yansıtılması neticesinde bulunan KDV dahil Tahakkuk Tutarı olduğu anlaşılmaktadır.
Yüklenici davacının yapımını üstlendiği işler ile ilgili olarak düzenlenen Yapım İşleri Kesin Kabul Tutanağı’nda; davalı idare tarafından oluşturulan Kesin Kabul Komisyonunun yapılan işlerde 13 farklı adreste inceleme yaptığı, bu 13 incelemeden 5 adedinde yüklenici davacının yaptığı imalatların hakedişe uygun olmadığını tespit ettiği, yapılan incelemede hakedişe uygun olmadığı tespit edilen bu 5 adet noktanın bulunduğu sokakların (…, …, …, …, …) tüm uzunluğunu kapsayacak şekilde kazıdan kesilmesi gereken tutar, dolgudan kesilmesi gereken tutar, nakliyeden kesilmesi gereken tutar, fiyat farkı hesabı ve KDV hesabı yaparak, yüklenici davacının kesin hesabından kesilmesi gereken toplam tutarı hesaplamış oldukları ve bu hesap yönteminin de yüklenici davacı tarafından onaylanarak imzalanmış olduğu görülmektedir.
Teftiş Raporu’nda yapılan hesaplamada ise; kanal imalatlarına ait 13 adet tespit kazısı, rabıt imalatlarına ait 13 adet tespit kazısı, su şebeke imalatlarına ait 5 adet tespit kazısı ve yeni su imalatlarına ait 8 adet tespit kazısı yapılmak üzere toplam 39 adet tespit kazısı yapılarak, bu kazılardan elde edilen verilerin yüklenici davacı tarafından imalatı yapılan tüm imalata uyarlanarak, bir başka deyişle sınırlı sayıdaki tespit kazısında hakedişe uygun olmadığı görülen imalatın tespit konusu tüm imalata oranlanması ile elde edilen hakedişe uygun olmayan yüzde oranının yüklenici davacı tarafından gerçekleştirilen tüm imalata oranlanması ile tüm imalatta da bu oranda bir hakedişe uygunsuzluk olacağı varsayımı ile hesaplamaların yapılmış olduğu, bu sınırlı sayıdaki tespit kazısından elde edilen oranın tüm imalata oranlanmasının hakkaniyete uygun olmayacağı, sınırlı sayıdaki tespit kazılarının yapıldığı noktalarda (şans eseri) hakedişe uygun olmayan imalatların oranının fazla çıkması neticesinde bu oranın imalatın tümüne uyarlanması durumunda yüklenici davacının hak kaybına uğrayacağı, yine sınırlı sayıdaki tespit kazılarının yapıldığı noktalarda (şans eseri) hakedişe uygun olan imalatların oranının fazla çıkması neticesinde bu oranın imalatın tümüne uyarlanması durumunda davalı idarenin hak kaybına uğrayacağı, açıklanan bu nedenlerle Teftiş Raporu’nda, Yapım İşleri Kesin Kabul Tutanağı’ndan farklı olarak yapılan hesaplama yönteminin doğru belirlenmiş bir hesaplama yöntemi olmadığı, bu hesaplama yöntemi ile hesaplanarak davacı yüklenicinin 30/Kesin nolu hakedişinden düşülen tutarın da doğru olarak hesaplanmış bir tutar olmadığı tespit edilmiş ve daha sonra bilirkişi heyetine kesin hesap uzmanı dahil edilerek kesintiler ve kesin hak ediş kapağının hesaplama yönteminin incelenmesi sonucu … Denetim kurumunun denetim yaptığı 39 noktanın kesinti hesabı yeniden ayrıntılı şekilde kanal imalatları, rabıt imalatları, su şebekesi imalatları ve yeni su imalatları, kesinti fiyat farkı hesabı, kesintiler icmali olarak denetimin yapıldığı kesimlerdeki eksik ve kusurlu imalatların tespiti ile kesinti hesaplarının yapıldığı denetimin yapılmadığı diğer kesimler için doğru bir şekilde kesinti hesabının yapılmasının mümkün olmadığı, buna göre … tarafından 39 noktada yapılan denetim sonucunda tüm imalatlarda yüklenicinin kesin hak edişinden eksik kusurlu ve ataşmana uygun olarak yapılmayan imalatlar için kesinlen miktar fiyat farkı da dahil hesap edilmiş ve toplam 308.362,53 TL kesintiye eklenerek 349.880,17 TL kesinti ve KDV de eklenerek tüm imalatlarda 412.858,60 TL kesinti yapıldığı ancak hesap yönteminin yanlış olduğu, doğru bir şekilde denetlenen 39 nokta için kesilmesi gereken tutarın fiyat farkı ve KDV dahil 30.198,06 TL olduğu, bu durumda davacının ödemiş olduğu 412.858,60 TL den 30.198,06 TL nin düşülmesi sonucu davalının davacıdan fazladan uygun olmayan yaptığı kesintinin 382.660,54 TL olarak hesaplandığı, bu miktarın davacıya iade edilmesi gerektiği bu miktara ilişkin davanın kabulüne karar vermek gerektiği, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerektiği,
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, taraflar arasındaki sözleşme, gerekçeli ve hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu, dosyadaki belgeler ve tüm dosya kapsamı itibariyle anlaşılmış olmakla;
Belirtilen nedenlerle:
HÜKÜM /
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 382.660,54 TL nin KDV dahil dava tarihinden itibaren en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 26.139,54.-TL harçtan, peşin alınan 7.340,05.-TL harcın mahsubu ile kalan 18.799,49.-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden kabul edilen miktarda gözönünde tutularak A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 28.909,63.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden reddedilen miktarda gözönünde tutularak A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 5.536,13.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu aşağıda dökümü yapılan kabul ve red oranına göre takdiren %89 una isabet eden 11.008,70.-TL yargılama diğerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, arta kalan masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesine ( istinaf ) başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/04/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

MASRAF DÖKÜMÜ :
Bilirkişi ücretleri : 3.750,00.-TL
Tebligat müzekkere gideri : 339,50.-TL
Toplam : 4.089,50.-TL %89 kabul ve red oranı
= 3.639,65.-TL
İlk dava harçları : 7.369,05.-TL
Toplam : 11.008,70.-TL