Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2012/297 E. 2018/1108 K. 22.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2012/297 Esas
KARAR NO : 2018/1108

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 05/11/2012
KARAR TARİHİ : 22/10/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin …’da … Orman Fidanlığında yapmakta olduğu projede kullanılmak üzere yanmış koyun gübresine ve işlenmiş toprağa ihtiyaç duyduğundan, davalı şirket yetkilileri ile temasa geçerek ihtiyaç duyduğu malzemeyi satın almak için …’da faaliyet gösterdiklerini beyan eden davalı yetkilileri ve ortakları ile anlaştığını, müvekkilinin davalı şirket ile çalışmaya başladıktan bir süre sonra davalı şirketin iştigal konularının bu husus olmadığını anladığını, müvekkiline satılan ve davalı şirket tarafından temin edilen kamyonlar vasıtası ile gönderilen malların büyük kısmında ölçüm hatası yapıldığını, müvekkiline gönderilen malların çoğu zaman irsaliyelerde fazla gösterildiğini ve müvekkili yetkililerinin bu hususu her seferinde tespit ederek mal sevk irsaliyesinde gerekli düzeltmeler yaptıklarını, müvekkilinin kendisine eksik teslim edilen mallar ile ilgili olarak davalı şirkete tevdi edilmek üzere iade faturası düzenlediğini ve fakat söz konusu iade faturasını birkaç kere davalı şirkete faks yolu ile iletmeye çalışsa da bu hususta da davalı şirket yetkililerinden bilgi ve teyit alamadıklarını, davalı şirketin alım satım uyarınca müvekkiline muhtelif tarihlerde 45.666,00 TL tutarında fatura tanzim etmiş olup, söz konusu faturalar ile ilgili olarak ilgili şirkete 13.09.2011 tarihinde 5.782,00 TL müvekkili tarafından iade faturasının keşide edildiğini, müvekkilinin 39.884,00 TL tutarındaki cari hesap borcuna karşılık davalı şirkete bugüne kadar 33,675,00 TL ödemiş olup, müvekkilinin 6.209,00 TL tutarında cari hesap borcu bulunduğunu, müvekkilinin davalı şirket yetkilileri ile hesap mutabakatı yapmaya çalışırken ve bakiye bedelin ödenmesi hususunda kendilerinden bilgi beklemekte iken, davalı şirketin müvekkili aleyhine … 33. icra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile 26.166,00 TL’nin ödenmesi talebi ile icra takibi başlattığını ileri sürerek müvekkilinin davalı şirkete … 33. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına konu alacağa ilişkin olarak 30.09.2011 tarihi itibari ile müvekkili tarafından yapılan ifa ve ödemeler sonucu 6.209,00 TL dışında dava tarihinden itibaren geçmişse yönelik olarak herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitine, davalının takip konusu alacağın tamamının % 40’ından aşağı olmamak üzere müvekkili şirkete kötü niyet tazminatı ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin halen faaliyetine devam ettiğini, müvekkili şirket davacıya sattığı mallar karşılığı olarak 01.07.2011- 29.08.2011 tarihleri arasında toplam 45.666,00 TL tutarında fatura tanzim ettiğini, davacının 01.08.2011 tarihli 4.500,00 TL tutarlı ve 05.08.2011 tarihli 15.000,00 TL tutarlı ödemeleri olduğunu, ödenmeyen borç tutarı 26.166,00 TL olduğunu, davacının 13.09.2011 tarihinde 5.782,00 TL bedelli iade faturasına itiraz ettiklerini, faturanın usulüne uygun tanzim edilmediğini ve kendilerine tebliğ edilmediğini, bu nedenle kayıtlarında da yer almadığını, davacının fatura deliline dayanabilmesi için faturada yazılı malı davalıya teslim ettiğini ispat etmesi gerektiğini, davacının eksik gübre teslim edildiğine ilişkin iddiasını kanıtlaması gerektiğini, davacının … Bankası … Şubesi nezdindeki hesabından müvekkili şirket ortağı …’nun hesabına gönderdiğini iddia ettiği 6.000 TL’nin taraflarınca kabul edilmediğini, 11.08.2011 tarihli 3.750,00 TL bedelli ve 15.08.2011 tarihli 4.425,00 TL bedelli ödemelerin davacı tarafından yapıldığı iddiasının da taraflarınca kabul edilmediğini, davacı ile müvekkili şirket arasında 6.209,00 TL borç kaldığına ilişkin mutabakat olmadığını, beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 33. icra Müdürlüğünün… E sayılı dosyası, tanık beyanları, … Ltd. Şti. yazısı, …Bankası – … Şubesine ait dekont, 11.08.2011 tarihli tutanak, bila tarihli tutanak, 04/10/2011 tarihli hesap mutabakat raporu, 31/10/2011 tarihli mesaj onay raporu, 01/08/2011 ve 05/08/2011 tarihli … Bankası AŞ … Şubesi ödeme belgeleri, ticari defter ve belgeler üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan mali müşavir raporu, Muayene ve Kabul Raporu, … Tic Ltd Şti cevabi yazısı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 72. maddesine dayalı menfi tespit davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflar arasındaki yanmış koyun gübresi ve işlenmiş toprak satımından kaynaklanan ticari ilişki nedeniyle davalının davacıya eksik mal teslim edip etmediği, davacının davalıya 6.209,00 TL dışında borcu olup olmadığı hususlarındadır.
İlgili … 33. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine 13/06/2012 tarihinde fatura ve cari hesaba dayalı 26.166,00 TL alacağının tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
-Davacının yeğeni olan tanık …, tarafların 2011 yılının Ağustos ayında davalı taraftan koyun gübresi ve toprak almak üzere anlaştıklarını, davalı tarafın gübre ve toprakları kamyonlarla davacının anlaşma yaptığı … Orman İşletmesine götürdüklerini, götürülen malzemenin Orman İşletmesi tarafından ölçüldüğünü, cari hesap mutabakatı yapmak istedikleri sırada gelen faturalardaki miktarlarla orman işletmesine götürülen miktarlar arasında farklar olduğunu tespit ettiklerini, ayrıca verilmiş olan 2 adet çek dışında davalı şirket ortaklarından … adına gönderilen paranın ve kamyon şoförlerine verilen paraların cari hesapta görünmediğini tespit ettiklerini, davalının muhasebecisi ile görüştüğünü, faturalarda ve BA formlarında mutabık kaldıklarını ancak cari hesapta bir türlü mutabakat sağlayamadıklarını, mutabakat sağlanamamasının sebebinin …’ na yapılan ödeme ve nakliyecilere yapılan ödemelerin davalı tarafın cari hesaplarına işlenmemesi olduğunu, şirket ortaklarından …’ na gönderilen para ile nakliyecilere ödemiş oldukları parayı davalı tarafın kabul etmediğini ve iade faturalarını dikkate almadıklarını beyan etmiştir.
Tanık …, … Kooperatifi’nde kamyon şoförü olarak çalıştığını, tam tarihini hatırlayamamakla birlikte yaklaşık 3 sene önce bir kez …’nun çıkışında bulunan koyun ağılından gübre alarak …’a götürdüğünü ve indirdiğini, gübreyi götürmeden önce daha kışlada parasını aldığını, 750,00 TL ücretini gübreyi götürmeden önce aldığını beyan etmiştir.
Tanık …, … Mot. Taş. Kooperatifi’nde kamyon şoförü olarak çalıştığını, tam tarihini hatırlayamamakla birlikte yaklaşık 2-2,5 sene önce bir kez …’nun çıkışında bulunan koyun ağılından gübre alarak … Fidanlık’a götürdüğünü ve indirdiğini, ücreti olan 750,00 TL yi …’dan aldığını beyan etmiştir.
Tanık …, …Taş. Kooperatifi’nde kamyon şoförü olarak çalıştığını, tam tarihini hatırlayamamakla birlikte yaklaşık 2-3 sene önce bir kez …’nun çıkışında bulunan koyun ağılından gübre alarak … taraflarındaki … Çiftliği’ne götürdüğünü ve indirdiğini, ücreti olan 750,00 TL yi gübreyi indirdikten sonra tanımadığı bir şahıstan aldığını beyan etmiştir.
Tanık …, … ilçesinde nakliyecilik yaptığını, 2 – 3 yıl önce … ilçesi civarından verilen adresten oğluma ait kamyona gübre yüklemesi yapıldığını, gübreyi …’da verilen adrese götürüp teslim ettiğini, gübrenin teslim edildiği yerde … isimli kişinin nakliye bedelini ödediğini, miktarını sekiz yüz küsür Türk Lirası olarak hatırladığını, bir kez gübre teslimi yaptığını beyan etmiştir.
Tanık …, nakliyeci olarak çalıştığını, 2011 yılında bir kez … ilçesi … Köyünden hayvan gübresi yükleyip …’da …’da bir adrese teslim ettiğini, teslim ettiğimde bana bedelini 750+KDV olarak ödediler diye hatırladığını beyan etmiştir.
Tanık …, 2 veya 3 yıl önce … Köyünden hayvan gübresi yüklemesi yaptıklarını ve …’da ismini … olarak hatırladığı yere teslim ettiklerini, orada 750-TL ve KDV olmak üzere nakliyeye ilişkin bedelin ödendiğini, faturasının verildiğini beyan etmiştir.
Tanık …, davacı …’ı gübre dökme işi karşılığında ücretini alırken gördüğünü, … Kooperatifinde kamyon şoförü olarak çalıştığını, yaklaşık 1-2 sene önce bir kez …’nun çıkışında bulunan koyun ağılından gübre alarak … deki Orman Fidanlığı’na götürdüğünü ve indirdiğini ücreti olan 750,00 TL ve diğer kamyon şoförlerinin ücretlerini gübreyi indirdikten sonra daha önceden tanımadığı, ilk kez o gün gördüğü davacı …’dan aldığını ve diğer kamyon şoförlerine dağıttığını beyan etmiştir.
– …. Ltd. Şti. tarafından ” … 30.08.2011 tarihinde firmamıza gelerek … arasında nakliye ihtiyacı olduğunu belirterek, firmamızdan fıat ve yardım talep etmiştir. Yapılan pazarlık sonucunda sefer başı 295 TL olarak ve nakliye bedelinin motorin karşılığı ödenmesi konusunda kendisiyle anlaşma yapılmıştır. Fakat yakıt olarak yapılan ödemenin bir kısmını … firmasından bir kısmımda … sözlü talimatıyla … firması üzerinden tahsil ettik. Yaptığımız hizmetin karşılığını motorin olarak aldık. İş bitiminden sonra … firma yetkililerinin …’a gittiğini öğrendik, o esnada firmamızın nakte ihtiyacı olduğundan dolayı …’ı arayarak bu konuda ihtiyacımızı çözmesini rica ettik, … kalan borç tutarı olan 5.705,15 TL’yi tarafımıza ödemiştir.” şeklinde bildirimde bulunulmuştur.
-… Bankası – … Şubesine ait dekonttan, Davacı …, ilgili banka şubesi nezdindeki mevduat hesabından, davalı şirket ortağı ve müdürü olan dava dışı …’nun … Bankası nezdindeki hesabına “Gübre Bedeli” açıklaması ile 08.05.2011 tarihinde 6.000 TL EFT yaptığı anlaşılmıştır.
-11.08.2011 tarihli Tutanakta, “…plakalı araçların nakliye bedelleri olan 3,750,00 TL … Ltd. Şti. adına …’nun talimatıyla …’dan elden aldık, …, …, …, …, …” yazılmıştır.
Bila tarihli Tutanakta, “…plakalı araçların nakliye bedelleri olan 4.425,00 TL’yi … Ltd. Şti. adına …’nun talimatıyla …’dan 15.08.2011 tarihinde fatura karşılığında peşin olarak aldık. …, …, …, …” yazılmıştır.
Tutanaklarda ismi geçen … şirketin ortağı ve yetkilisi değildir. Ancak, şirket kuruluşu aşamasında şirket müdürü olarak gösterilmişse de, düzeltme beyannamesi ile şirket müdürlüğü görevi ticaret sicile tescil edilmeden sonlandırılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak aldırılan 16/12/2014 tarihli bilirkişi raporunda mali müşavir … özetle; davacı firmanın defler kayıtlarında, davalı ile ilgili borç-alacak ilişkilerinin 320-TF nolu alıcı cari hesabında takip edildiğini, cari hesap bilgisayar ortamında tutulan davacı firma ticari defter kayıtları ile birebir olup bu hesabın borç-alacak kayıtlarının, dayanağı fatura ve belgelere uygun olduğunu, cari hesabın, davalı şirket lehine 6.209,00 TL alacak bakiye verdiğini, yani davalı şirketin 6.209,00 TL alacaklı olduğunu, davacı tarafın, 3.750,00 TL ve 4.425,00 TL olmak üzere toplam 8.175,00 TL nakliye ücreti ödediğini, davacı tarafın, davalı şirket yetkilisi …’nun şahsi hesabına “Gübre Bedeli” açıklaması ile 6,000 TL gönderdiğini ancak, taraflarca dava konusu toprak ve gübre nakliyesinin kim tarafından karşılanacağına ilişkin herhangi bir belge ibraz edilmemiş olduğunu, … Ltd. Şti.’nin bila tarihli yazısından, … arasındaki nakliyenin davacı tarafından üstlenildiğinin anlaşıldığını, davacı tarafın ibraz ettiği tutanaklardan diğer nakliyelerin davalı şirket tarafından üstlenildiğinin anlaşıldığını, davacı tarafın, davalı şirketin eksik ürün teslim ettiğine ilişkin belge ibraz etmediğini, davacı tanığı … ‘ın, “..Davalılar gübre ve toprakları kamyonlarla …’ın anlaşma yaptığı … Orman İşletmesine götürüyorlardı. Burada götürülen malzeme Orman İşletmesi tarafından ölçülüyordu, daha sonra biz cari hesap mutabakatı yapmak istediğimiz sırada bize gelen faturalardaki miktarlarla orman işletmesine götürülen miktarlar arasında farklar olduğunu tespit ettik…” beyanında bulunduğunu, bu durumda, davacı iddiasının doğruluğunun Orman İşletme Müdürlüğü’ne sorularak anlaşılabileceğini beyan etmiştir.
MK 6. maddesi gereğince bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf o vakıayı ispat etmeye mecburdur. İspat yüküne ilişkin bu genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Menfi tespit davasında borçlu, borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürebilir. Borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa bu durumda ispat yükü davalı alacaklıya düşer. Borçlu varlığını kabul ettiği borcun ödeme ile düştüğünü ileri sürüyorsa ispat yükü doğal olarak davacı borçluya düşer.
Somut olayda, davacı borçlu borçlanma iradesi bulunmakla birlikte davalının eksik mal teslim ettiğini bu nedenle 6.209,00 TL dışında borcu kalmadığını ileri sürdüğünden ispat yükü davacı borçludadır. Tanık beyanları ile ve 11/08/2011 ve bila tarihli tutanaklarla 3.750,00 TL ve 4.425,00 TL olmak üzere toplam 8.175,00 TL nakliye ücretinin davacı tarafça ödendiği belirlenmiş, davacı tarafın, davalı şirket yetkilisi …’nun şahsi hesabına “Gübre Bedeli” açıklaması ile 6.000 TL gönderdiği belgelenmiş ve bilirkişi incelemesi sonucu davacı defterlerinde davalının alacağının 6.209,00 TL ile sınırlı olduğu, bu miktara ilişkin 04/10/2011 tarihli hesap mutabakat raporunun, 31/10/2011 tarihli mesaj onay raporu ile davalı tarafa gönderildiği tespit edilmiştir. Davalı tarafça ticari defter ve belge sunulmadığından taraf defterlerinin birbirleri ile karşılaştırılması mümkün olmamıştır. … Orman İşletme Müdürlüğü’ nce mahkememize gönderilen Muayene ve Kabul Raporuna göre, 265.972 TL tutarlı 7.000 m3 nebati toprak, 500 m3 yanmış koyun gübresi, 1.600 m3 dere mili alımı işinin açık ihale ile ihale edilmiş olup ihale konusu malların evsafına uygun olarak teslim alındığı bildirilmiş olup teslim edilmeyen yanmış koyun gübresinin tamamlanması için … Nak. San Tic Ltd Şti’den gübre satın alınıp alınmadığı hususunda mahkememizce … Tic Ltd Şti’ne yazılan yazıya verilen cevap ile, … San Tic Ltd Şti tarafından keşide edilen iki adet fatura ile ilgili olarak 38 m3 koyun gübresi ile 94,60 m3 koyun gübresinin …’a teslim edildiği ve faturaların bedelinin … tarafından ödendiği bildirilmiş olup bu bilgi ile davacı, davalı tarafından eksik teslim edilen gübrelerin tamamlanması amacı ile … San Tic Ltd Şti’den gübre aldığını kanıtlamış, davalı tarafça muhtelif tarihlerde düzenlenen 45.666,00 TL tutarındaki faturalardan dolayı davacının 5.782,00 TL kısma ilişkin iade faturası düzenlediği, iade faturasının davalı şirket yetkilisi …’na teslim edildiği, 33,675,00 TL (3.750,00 TL ve 4.425,00 TL olmak üzere toplam 8.175,00 TL nakliye ücreti, 6.000,00 TL gübre bedeli, … Bankası AŞ … Şubesi’nden yapılan 01/08/2011 tarihindeki 4.500,00 TL ve 05/08/2011 tarihindeki 15.000,00 TL ödemeler ) ödediği anlaşılmış, davalı tarafça takibe konu edilen miktardan davacı tarafça kabul edilen 6.209,00 TL düşülerek davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile davacının davalıya … 33. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasına konu alacağa ilişkin olarak takip tarihi olan 14/06/2012 tarihi itibariyle 26.166,00- 6.209,00 =19.957,00 TL borçlu olmadığının tespitine, takibin durdurulmasına karar verilmediğinden davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı taraf iddialarının ispatlanması için HMK 225 ve devamı maddeleri çerçevesinde davalı tarafa yemin teklifinde bulunmuş ise de, davalı taraf duruşmaya katılmadığından kendisine yemin için bir davetiye çıkarılarak yemin davetiyesine yemini kabul edip etmediğini iki haftalık kesin süre içinde bildirmesi, bildirmemesi halinde yemin teklifini kabul etmemiş sayılacağı bildirilmiş olup davalı tarafça yemin için tayin olunan gün ve saatte gelinmemesi ve mazeret bildirilmemesi karşısında yemin teklifini kabul etmemiş sayılmıştır.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile davacının davalıya … 33. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasına konu alacağa ilişkin olarak 14/06/2012 tarihi itibariyle 19.957 TL borçlu olmadığının tespitine,
Davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 1.363,26 TL ilam harcından peşin yatırılan 388,60 TL harcın mahsubu ile bakiye 974,66 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 388,60 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 2.394,84 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 21,15 TL başvuru harcı, 500,00 TL bilirkişi ücreti, 719,20 TL tebligat, müzekkere, talimat, tanık ücretleri olmak üzere toplam 1.240,35 TL yargılama giderlerinin davanın kabulü oranında 946,02 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/10/2018

Katip …

Hakim …