Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2011/399 Esas
KARAR NO : 2019/1235

DAVA : Alacağın Tespiti
DAVA TARİHİ : 05/07/2011
KARAR TARİHİ : 25/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacağın Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki ticari ilişkinin başlangıcının 2005 yılına dayandığını, davalının muhtelif zamanlarda müvekkili davacıdan kumaş satın aldığını ve karşılığında muhtelif şahsi ve müşteri çekleri verdiğini, ayrıca iş bu ticaret nedeni ile davalı şirketin doğmuş ve doğacak cari hesap borçlarına karşılık olarak, diğer davalı … şirket ortağı …’ın İstanbul …Mah 144 Pafta…Ada… Parsel … Kat … Nolu Bağımsız Bölüm taşınmazı üzerinde davacı müvekkili lehine 06.04.2007 tarihinde – … yevmiye nolu belge ile – 300.000 TL tutarında 2. derece ve Fbk süreli – kesin borç ikrarını havi olarak ipotek tesis edildiğini, mali sıkıntıya giren davalı borçlunun cari hesap borçlarına karşılık olarak vermiş olduğu şahsi ve müşteri çeklerden büyük bir kısmını ödeyemediğini ve cari hesabın kapatılması için gönderilen noter ihtarlarından da sonuç elde edilemediğini, müvekkili davacının kayıtlarına göre davalının 31/12/2009 itibari ile 312.936,11 TL borcunun bulunduğunu, bunun üzerine de İstanbul … İcra Müd….Esas sayılı dosyadan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığını, davalı borçlunun takibe itiraz ettiğini ve İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasından açmış olduğu dava ile takibin iptalini talep ettiğini, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde tanzim edilen 07.02.2011 tarihli bilirkişi raporunda da her ne kadar ipoteğin kesin borç ikrarını havi olarak Fbk olmak üzere 300.000 TL tutarında kayıtsız şartsız para borcu için tesis edildiği belirtilmiş ise de, ipoteğin tesis anında mevcut olan ve ileride doğması muhtemel cari hesaptan kaynaklanacak alacakların teminatı olarak tesis edilen bir limit ipoteği olduğunu, ayrıca takip konusu alacağın veya rehin hakkının bir ilam veya ilam mahiyetindeki bir belge ile tespit edilmediğinin, taraflar arasında yazılı bir cari hesap sözleşmesinin bulunmadığının, takip konusu belgelerin İ.İ.K 38 – 149 – 150 md. belirtilen belgelerden olmadığının ve ipoteğin de limit ipoteği olması sebebi ile genel mahkemede dava açılarak alacak miktarının belirlenmesinden sonra ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılabileceğinin belirtildiğini, mahkemece de iş bu rapor doğrultusunda davalı borçlunun İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyadan açmış olduğu şikayet davasının kabulüne ve takibin iptaline karar verildiğini, taraflar arasında yazılı bir cari hesap sözleşmesi bulunmasa da sözlü mutabakat gereği aralarında bir teamül oluştuğunu, üstelik davalıların, cari hesap borçlarına karşılık olarak ipotek vermek suretiyle taraflar arasında cari hesap anlaşmasının mevcudiyetini de zımnen kabul ettiklerini, söz konusu cari hesap ilişkisine istinaden de müvekkili davacının, Bursa … Noterliğinden gönderdiği 06.07.2009 tarih /…nolu ve 31/07/2009 tarih / … nolu ihtarnameler ile davalılardan borçların ödenmesini talep ettiğini ve ihtarname ekinde muavin defter kayıtlarını (hesap özetleri) da gönderdiğini, cari hesap ekstresinden de görüldüğü üzere 31.12.2009 tarihi itibari ile 312.936,11-TL olan cari hesap alacağının kaynağının 15.01.2009 tarihinden sonraki dönemde gerçekleşen ticari ilişki gereği düzenlenmiş olan kumaş satış faturaları, karşılıksız çıkan müşteri çek ve senetlerinin davalı hesabına borç olarak kaydedilmesi ve karşılıksız çıkan ve davalı borçluya iade edilmiş olan çekler diye belirtilmiş olduğunu, yargılama esnasında sunulacak olan belge ve deliller ile davacı müvekkiline ait ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesi sonucunda da iş bu alacağın ispatlanmış olacağını, mahkeme sonucunda tespit edilecek olan iş bu alacağın da, davalının mevcut ve doğacak tüm borçları için 22.11.2007 tarih ve …yevmiye nolu ipotek belgesi ile tesis edilen 300.000-00 TL limit ipoteğin kapsamında olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile 200.000-TL alacağın tespitine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının daha evvel müvekkilleri aleyhine, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… E sayılı takip dosyasından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığını, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasıyla itirazların değerlendirildiğini ve dosyaya gelen bilirkişi raporuyla da yerinde olan itirazları üzerine takibin iptal edildiğini, davacının, müvekkillerinden herhangi bir alacağının olmadığını, çeklerin ödenmediği iddiası ile İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün …E sayılı ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlattığını ikrar ettiğini ve çeklerin ödendiği sunulan bilirkişi raporunun 14. sayfasında açıkça sabit olduğundan artık alacaklının, ipoteğin 15.01.2009’dan sonraki dönem ticari alacağından kaynaklandığı iddiasının da mesnetsiz kaldığını beyan ederek davanın reddini ve HMK md 329 gereği müvekkilleri ile kararlaştırılan vekâlet ücretinin tamamının davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin …E sayılı dosyası, ihtarname, ticari defterler, bilirkişi incelemesi.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, alacağın tespiti davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının davalılar ile arasında ticari ilişkiden kaynaklanan alacağının bulunup bulunmadığı hususundadır.
Bursa … İcra Müdürlüğü’nün 05/10/2012 tarihli yazısı ile, davacı şirketin Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesinin…E sayılı dosyasından iflasına karar verildiği, iflas işlemlerinin … İflas sayılı dosyasında yürütüldüğü bildirilmiş, davacı şirketin ikinci alacaklılar toplantısının yapılıp yapılmadığı hususunda Bursa … İcra Müdürlüğü’ne yazılan 20/11/2015 tarihli müzekkereye 27/11/2015 tarihinde ikinci alacaklılar toplantısının yapılmadığına ilişkin cevap verilmiş ancak Bursa … İcra Müdürlüğü’nün 17/02/2016 tarihli yazısı ile de davacı şirketin iflas kararının Bursa … ATM’nin … E, … K sayılı ilamı ile kaldırıldığı bildirilmiştir.
Deliller toplandıktan sonra davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor düzenlenmesi istenmiş, Bursa … Asliye Ticaret Mahkemesi kanalı ile aldırılan raporda Mali Müşavir … ve Hukukçu … tarafından sunulan raporda özetle; Davacı tarafından incelemeye 2005-2006-2007-2008-2009-2010 ve 2011 yıllarına ait defterlerin ibraz edildiği, ibraz edilen tüm defterlerin açılış tasdiklerinin yasal süreleri içinde yaptırıldığı, 2005-2006-2007-2008-2009-2010 ve 2011 yıllarına ait yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin yasal süreleri içinde yaptırıldığı, 2008 yılı envanter defteri dışında diğer senelerin envanter defterlerinde kapanış tasdiki olmadığı, defter kayıtlarının birbirleri ile uyumlu oldukları muhasebe standartları ve tekdüzen hesap planına göre tutuldukları, davacı şirketin defterlerinde davalı şirketin izlendiği iki hesaptan biri olan daval…le olan ticaretin 2006 yılında başlamış olup 2009 yılına kadar devam ettiği, bu ilişki neticesinde davacı şirketin davalı şirketten 312.936,11 TL tutarında bir alacak bakiyesi kaldığı ve bu bakiyenin devam eden yıllarda da aynen devam ettiği ancak ticari defterlerdeki 312.936,11 TL’lik alacağa esas miktarların detayında gözüken mahsup fişlerine istinaden alacak kaydının hangi gerekçeye istinaden yapıldığına dair dosyada herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı, özellikle davacı tarafından davalı aleyhine yapılan icra takipleri veya çek şikayetlerine konu olan ve davacı vekili tarafından bedellerinin davalı borçlu tarafından ödendiği ifade edilen çeklerin 312.936,11 TL’lik alacak kaydına esas mahsup fişlerine konu olup olmadığı hususunun irdelenemediği beyan edilmiştir.
Davalı defterlerinin incelenmesi hususunda dosya Mali Müşavir …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından mahkememize sunulan 16/04/2018 tarihli raporda ve 25/07/2018 tarihli ek raporda özetle; Davalının incelemeye ibraz edilen, 2009-2008-2007-2005 yıllarına ait ticari defterlerinden Yevmiye defterinin açılış tasdikinin bulunduğu, envanter ve defteri kebir defterlerinin sunulmadığı, 2005 ve 2007 yılı yevmiye defterlerinin kapanış tasdiklerinin mevcut olmadığı, 2006 yılına ilişkin herhangi bir ticari defter incelemeye sunulmadığı, 2005 yılına ait sunulan yevmiye defterinde şirket unvanı … Ltd. Şti. olarak görüldüğü, davalının unvanın Tasfiye Halinde … Ltd. Şti olduğu, eski ünvanının … Ticaret Ltd. Şti. olduğu, 02.02.2009 tarihinde tasfiyeye girdiği, davalının cari hesabının (2008 yılında cari hesap alt hesapları açılmıştır)… A.Ş nolu hesapta izlendiği, ticari defterlerin bir bütün olarak sunulmadığı, yevmiye defterinin açık-anlaşılır olmadığı ve torba hesap şeklinde cari hesap (320.01 satıcı hesapları tek bir hesapta işlenmiş olup, incelemeye Elverişsizdir) tutulduğu için sağlıklı inceleme yapılamadığı, 2007 yılına ait yevmiye defter bilgilerine göre; 3.614.636,58 TL kumaş alışı dolayısıyla cari hesap bakiye borcu bulunmakta olup, ödeme bilgilerini içeren çek dökümlerine ait ticari defterlerde Açık-Anlaşılır kayıt görülemediği için çek ödemelerinin dikkate alınamadığı ayrıca davalı şirketçe ticari işlemlere konu fatura örnekleri sunulamadığından sadece yevmiye defteri üzerinden inceleme yapıldığı, davacı taraf için hazırlanan bilirkişi raporu ekinde yer alan cari hesap hareketleri ile davalı tarafça sunulan ticari defterlerde yer almakta olan faturalar karşılaştırılmış olup, 2017 yıl için 2 adet davalı taraf iade faturasının davacı tarafın kayıtlarında yer almadığı [03.12.2007 tarih … numaralı 1.098,32 TL tutarlı fatura (2008 yılında davacı tarafça kayıtlara alınmıştır.) ile 23.08.2007 tarih…numaralı 2.972,76 TL tutarlı fatura], 2008 yılı ticari defterleri hesap hareketleri bir bütün olarak incelenememiş olup, Sadece Yevmiye Defterindeki hareketlerden faydalanılarak cari hesap extresi oluşturulabildiği, 2008 yılına ait ticari defter bilgilerine göre 622.179,68 TL kumaş alışı dolayısıyla cari hesap bakiye alacağı bulunduğu, 2007 yılı kapanış fişi ile 2008 yılı açılış fişinin birbirini tutmadığı, 2008 yılı için 2 adet açılış fişi düzenlenmiş bulunduğu ayrıca davalı şirketçe ticari işlemlere konu fatura örnekleri sunulamadığından sadece yevmiye defteri üzerinden inceleme yapıldığı, davacı taraf için hazırlanan bilirkişi raporu ekinde yer alan cari hesap hareketleri ile davalı tarafça sunulan ticari defterlerde yer almakta olan faturalar karşılaştırılmış olup, 2008 yıl için 1 adet davalı taraf iade faturasının davacı tarafın kayıtlarında yer almadığı [18.09.2008 tarih … numaralı 14.147,49 TL tutarlı fatura], davalı taraf ticari defterlerinde yer almakta olan… yevmiye numaralı fiş ile davacı tarafa 311.090,00 TL’lik çek ödemesi yapılmış olarak görülmekte olup ayrıca … yevmiye numaralı fişte yer almakta olan 7 adet çek içinde 311.090,00 TL tutarlı çek çıkışı görüldüğü,… yevmiye numaralı fiş ile …yevmiye numaralı fiş Mükerrer kayıt olarak yapıldığının öngörüldüğü, 2009 yılı ticari defteri hesap hareketleri bir bütün olarak incelenememiş olup Sadece Yevmiye Defterindeki hareketlerden faydalanılarak cari hesap extresi oluşturulabildiği, 2009 yılına ait ticari defterlerinden yevmiye defter bilgisine göre 47.171,21 TL cari hesap bakiye alacağı bulunduğu, davalının ticari defterlerinin bir bütün olarak sunulamaması dolayısıyla ve ticari defterlerinden yevmiye defterinin Açık-Anlaşılır olmamasından, her ne kadar 2009 yılı yevmiye defteri kayıtlarına göre 47.171,21 TL alacağı görünse de (31.12.2008 tarihi itibariyle 622.179,68 TL alacaklıyken hiçbir işlem olmadan 01.01.2009 tarihinde 47.171,21 TL alacaklı olmasının Açıklanabilir olmadığını, cari hesap bakiye alacağı/borcunun yevmiye defteri kayıtlarına göre tespitinin mümkün bulunmadığını beyan etmiştir.
Davacı defterlerinin incelendiği 11.12.2017 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen davacı alacağının detayında gözüken ” Mahsup Fişleri ” ne dayandığı anlaşılan alacak kaydının dayanağı olarak bilgi ve belge sunulması davacı taraftan istenmiş, 2009 senesinde görülen 360.704,61-TL borç işlemlerine ve 17.720.27-TL alacak işlemlerine ait kayıtların içeriği belgeler davacı vekili tarafından ibraz edilmiş olup bilirkişiler Mali Müşavir… ve Hukukçu … tarafından sunulan ek raporda; Davacı defterlerinde 2008 senesinden 2009’a devir eden alacak tutarının 30.048.25-TL olduğu, defterin Alacak hanesinde görülen 17,720.47-TL tutarındaki hesabın davalı tarafından kesilen 2 adet iade faturasından kaynaklandığı, bu faturaların 51.12.2008 tarihli mutabakat neticesinde görüldüğü ve davalının uyarısı ile davacı tarafın bu faturaları 2009 senesi hesaplarında kayıtlarına işlediği, 23.08.2007 tarihli 2.972.76-TL tutarlı fatura ve 18.09.2008 tarihli 14.147,49-TL tutarlı faturaların söz konusu iki fatura olduğu, geçmiş tarihli bu faturaların 2009 senesinde hesaplara işlendiği, davacı tarafından incelemeye ibraz edilen ödeme makbuzları ve çek örnekleri ile kayıtlar incelendiğinde davacı defterlerinde görülen ve kök raporda belgelerinin ibraz edilerek açıklanması istenilen 360.704,31-TL tutarlı defter kaydının doğru olduğu ve bunun sonucunda davacının davalıdan 312.936,09- TL alacaklı olduğu beyan edilmiştir.
Bilirkişi Raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişlidir.
Davacı tarafından davalı aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyadan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığı, davalının takibe itiraz ettiği ve İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin…esas sayılı dosyasından açmış olduğu dava ile takibin iptalini talep ettiği, mahkemece aldırılan bilirkişi raporunda ” ipoteğin kesin borç ikrarını havi olarak Fbk olmak üzere 300.000 TL tutarında kayıtsız şartsız para borcu için tesis edildiği belirtilmiş ise de, ipoteğin tesis anında mevcut olan ve ileride doğması muhtemel cari hesaptan kaynaklanacak alacakların teminatı olarak tesis edilen bir limit ipoteği olduğu ayrıca takip konusu alacağın veya rehin hakkının bir ilam veya ilam mahiyetindeki bir belge ile tespit edilmediği, taraflar arasında yazılı bir cari hesap sözleşmesinin bulunmadığı, takip konusu belgelerin İ.İ.K 38 – 149 – 150 md. belirtilen belgelerden olmadığı ve ipoteğin de limit ipoteği olması sebebi ile genel mahkemede dava açılarak alacak miktarının belirlenmesinden sonra ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılabileceği ” hususlarının belirtildiği, bu rapora dayanılarak İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nce takibin iptaline karar verildiği, iş bu davanın bu nedenle açıldığı, davacı tarafın usulüne uygun olarak tutulduğu mahkememizce kabul edilen ticari defter kayıtlarına göre taraflar arasında yazılı olmayan bir cari hesap ilişkisinin bulunduğu tespit edilmiş, taraflar arasında sözlü mutabakat gereği teamül oluştuğu, davalıların, cari hesap borçlarına karşılık olarak ipotek vermek suretiyle taraflar arasındaki cari hesap anlaşmasını zımnen kabul ettikleri, davacının davalılardan 312.936,09- TL alacaklı olduğu anlaşılmış, davalı ticari defterlerinin delil niteliğini taşımadığı ve cari hesap bakiye alacağı/borcunun yevmiye defteri kayıtlarına göre tespitinin mümkün bulunmadığı kabul edilmiş, davacının talebi ile bağlı kalınarak davanın kabulü ile, davacının davalıdan 200.000,00 TL alacaklı olduğunun tespitine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kabulü ile, davacının davalıdan 200.000,00 TL alacaklı olduğunun tespitine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 13.662,00 TL ilam harcından peşin yatırılan 2.970,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.692,00 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 17.950,00 TL avukatlık ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafça yapılan masrafların davalı taraf üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafından yapılan 18,40 TL başvuru harcı, 2.970,00 TL peşin harç, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 180,00 TL tebligat, müzekkere ve posta giderlerinden oluşan toplam 4.168,40 TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 25/12/2019

Katip …

Hakim …