Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2004/894 Esas
KARAR NO : 2021/148

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 12/05/2004
KARAR TARİHİ : 18/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin …’dan hava yoluyla turist ve işçi taşımakta olup, bu amaçla davalı … Şirketi ile 12/04/2003 ile 25/10/2003 tarihleri arasını kapsayan hava yolu uçak kiralama anlaşması imzaladığını, söz konusu uçak kira anlaşmasındaki fiyatların piyasa koşulları üzerinde alması nedeni ile davalı şirketin KİT teşekkülü olması , daha rahat ve güvenli uçuş yapılabilmesi olduğunu, bu görüşün müşterilerine durulması için yazılı ve görsel medya organlarına yaklaşık 120.000.EURO luk reklam yaptıklarını, ve kısa zamanda kiralanan uçaklardaki koltukların doluluk oranlarının yüksek rakamlara çıktığını, davalı ile yapılan uçak kira anlaşması nedeni ile 12/04/2003 tarihinde başlayan uçuşlarda teamüle aykırı olarak sıcak yemek yerine soğuk sandviç verilmesinin dışında sözleşmeyi esastan etkilemeyen ufak çaplı aksaklıklarla yüksek sezona gelindiğini ancak Temmuz ayının başından itibaren davalı … nin bir takım operasyonel nedenlerle uçuş programlarının bir çoğunu aksatması, geciktirmesi, ve bazılarını da iptal etmesi nedeni ile müvekkil şirketin büyük maddi zarar ve itibar kaybına sebebiyet verdiğini, uçak kira anlaşması gereği uçuşlar için tahsis edilmiş olan 177 koltuk kapasiteli uçak yerine 04/07/2003 tarihinden itibaren 170- 172- 168 – veya 165 koltuk kapasiteli uçaklar verildiğini, ve iki hat için iki uçak programlanmış iken bazen tek uçak bazende başı uçuşlar iptal edildiğini yada uçuş programlarının değiştirilmek zorunda bırakıldıklarını bu durum karşısında yolcuların alanda kaldıklarını, ya da başka şirketlerle uçurulmuş veya bir kısmı uçuşlarını iptal ederek bile ücretlerini iade aldıklarını, bir kısmı ise ödedikleri para ve zararlarının tahsilini hukuken almanın çabası içine girdiklerini, yaşanan uçak iptalleri, rötarlar nedeni ile yolcuların farklı firmalarla taşınmasının sağlandığını ve yaşanan bu iptaller neticesinde müvekkili şirket ve sorumlu olduğu yolcu ile birçok acenteyi çaresizlik içinde bıraktığını müvekkili şirketin Avrupa ve Türkiye’deki ofisleri yolcular ve yakınları tarafından basılarak personelin darp edildiğini ve hakarete maruz kaldıklarını, davalı …’nin meydana getirdiği olumsuzluklar nedeniyle uçuşlarını eksik ve gereği gibi yerine getirmemesi üzerine bunun sonuçlarına katlanmak zorunda kalan müvekkili şirketin piyasadaki güven ve itibarını davalının eylemleri neticesinde kaybettiğini yaşanan bu sıkıntıların sonucu olarak müvekkil şirketin 2004 yılı bilet satışları ve koltukların doluluk oranlarındaki düşüş ve bu yüzden mahrum kalınan muhtemel kar kayıplarına ilişkin kayıtların dava safahatında arz edeceklerini, ayrıca yaşanan aksaklıklar ve uçuş iptalleri, gecikmeler, şikayetler ve müvekkil şirket yetkilileri ve elemanlarına yapılan saldırı ve hakaretler sonucunda müvekkili şirketin kişilik haklarının ihlal edildiğini, müvekkilinin bu yüzden uğradığı manevi zararının tazmin edilmesi gerektiğini, B.K madde 96 hükmü gereğince davalının edimini hiç yada gereği gibi yerine getirmemiş olması kötü ifa yada eksik ifa sonucunu doğurduğunu bu nedenle doğan zararı gidermekle sorumlu olduğunu, borcun gereği gibi yerine getirilmemiş olduğu öteki durumlarda alacaklının giderim isteyebilmesi için borçlunun temerrüde düşürülmesinin gerekmediğini uçak kiralama sözleşmesine göre borçlunun sorumluluğunun sadece mücbir sebep halleriyle sınırlandırıldığını olayda mücbir sebep halleri mevcut olmadığını, bu aksaklıklar başladığı andan itibaren davalı tarafa birçok yazı ve ihtarname gönderdiklerini, meydana gelen aksaklıklar, müvekkili şirketin uğradığı zararlar, davalıya ödenen paralar ve yapılan uçuşlarla ilgili kesilmeyen faturalar konularında mutabakat sağlanması için tarafların birçok kez müzakereler ve görüşmeler yaptığını, hatta müvekkili şirketin uğramış olduğu zarar kalemlerinin bir kısmı ile ilgili davalı yönetimine sunmak üzere protokol yaptıklarını, davalı tarafından müvekkili şirket zararlarının bir kısmı uygun görülmüş olmasına rağmen tüm zararların karşılanması ve bu konuda mutabakat sağlanmasının mümkün olmadığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla maddi ve manevi zararların tespiti ile 1.000-EURO müsbet, 1.000 EURO yoksun kalınan kar, 200.000-EURO manevi zarar olmak üzere 202.000. EURO giderim tazminatının 21/01/2004 tarihinden itibaren ticari avans faizleri ile birlikte ve ödeme günündeki efektif satış kuru üzerinden Türk Liları olarak davalıdan tahsiline yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirketin Türkiye’de ikametgahı olmadığını yabancı şirket olması nedeni ile dava açarken teminat göstermek zorunda olduğunu, böyle bir teminat göstermeden davaya devam edilemeyeceğini ve dava hakkında da bir karar verilemeyeceğini, müvekkilinin davacı şirket aleyhine 11/06/2003 tarihli uçak kiralama anlaşması nedeniyle 196.167,20 USD cari hesap alacağından dolayı şirket aleyhine … 6.İcra Müdürlüğünün …sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını davacının haksız itirazı üzerine takibin durması üzerine … 11. ATM nin…esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davacı açtıklarını iki dava arasında irtibata bulunduğundan her iki davanın birleştirilmesi gerektiğini, davacı tüzel kişiliği olan bir şirket olduğundan manevi tazminat talep etme hakkı bulunmadığını, müvekkili şirket ile davacı arasında uçak kiralama anlaşması olduğunu bu anlaşma çerçevesinde müvekkili şirketin üzerine düşün yükümlülüğünü yerine getirdiği halde davacı şirket dava dilekçesinde açıkladığı beyanların aksine sözleşme gereği üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davacı şirketin yazı ve ihtarlarla uyarılmasına rağmen davacının bu uyarılara duyarsız kalarak temerrüde düştüğünü davacı tarafın dilekçesinde soyut hukuki bilgiler verdiğini dava konusu ve sebebi olabilecek hiçbir hususun açıklanmadığını, davacının dava dilekçesinde belirtiği tüm beyanları ve iddiaları hem hukuka hem gerçeği hemde maddi gerçeğe aykırı olduğundan kabul etmediklerini beyan ederek davanın reddine yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında 11/06/2003 tarihinde uçak kiralama anlaşması yapıldığını, sözleşme gereğince müvekkilinin üzerine düşün yükümlülüğünü yerine getirdiğini, ancak davalı şirketin sözleşme gereği üzerine düşün yükümlülüğünü yerine getirmediğini, müvekkilinin bahse konu sözleşme gereği 12/04/2003- 03/10/2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen seferlere ilişkin olarak davalı şirketten 196.167,20.TL cari hesap alacağı olduğunu, davacıya çıkartılan ihtara rağmen borcunu ödememesi üzerine … 6.İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, davalının itirazı üzerine takibin durması üzerine huzurdaki davayı ikame ettiklerini beyan ederek davalı şirket tarafından … 6.İcra Müdürlüğünün …esas sayılı dosyasına yapılan haksız ve kötüniyetli itirazının iptali ile takibin devamına alacağın %40 oranından aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve işleyecek ticari avans faizi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı … Vekili cevabında
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir
Deliller:
Bilirkişi raporları, taraflarca sunulan deliller ve tüm dosya kapsamı.
… 11.Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas … karar 20/10/2005 tarihli kararı ile mahkememiz dosyası ile birleştirildiği anlaşılmıştır.
GEREKÇE :
Asıl davada davacı taraf 25.10.2013 tarihli uçak kiralama anlaşmasına dayanarak, davalı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmediğinden bahisle uğramış olduğu 1.000 Euro müspet zarar, 1.000 Euro kardan yoksunluk ve 1.000 Euro manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
… 11 Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas, … karar sayılı dosyası mahkememiz dosyası ile birleştirilmiştir. Birleşen davada (Karşı dava) davacı … … 6. İcra … esas sayılı icra takibine yapılan itirazın iptalini talep etmiştir. Davada uçak kiralama anlaşması uyarınca davalının yükümlülüklerini yerine getirmediğinden 12.04.2003-03.10.2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen uçak seferleri nedeni ile davalı şirketten 196.167,0 USD cari hesap alacağı talebinde bulunmuştur.
Mülga HUMK 409.maddesi ” işlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava ilk yenilemeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz” hükmüne amirdir. Dolayısıyla işlemden kaldırılan dava 2 kez yenilenebilir. Eldeki davada asıl dava yönünden ilk olarak 04.04.20205 tarihinde, sonra 11.12.2006 tarihinde dava taraflarca takip edilmediğinden HUMK 409 uyarınca işlemden kaldırma kararı verilmiştir. Davacı vekili 01.12.2011 tarihli duruşmaya katılamıştır. Önceki celse olan 21.06.2011 tarihli celsede davacı vekili mazeret bildirmiş ve mazeretinin kabulü ile duruşma gününün tebliğine karar verilmiştir. 01.12.2011 tarihli duruşma gününü içerir tebliğ evrakı 30.06.2011 de …’a tebliğ edildiği görülmüştür. Tebliğ yapılan … (…) tebligat tarihinde … barosuna kayıtlı stajyer avukat olduğu … barosunun …tarihli … sayılı yazısı ile anlaşılmıştır. … avukatlık stajının ikinci 6 ayını (16.03.2011-16.09.2011) avukat … nezdinde tamamlamıştır. Stajyer ile avukat arasındaki ilişki iş akdi ya da hizmet akdine dayalı olmadığından stajyer avukata yapılan tebliğ geçersizdir. Bu nedenle davacı taraf 11.12.2006 tarihli duruşma gününden haberdar olmadığından davayı takipsiz bıraktığı kabul edilemeyeceğinden davalı tarafın davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi yönündeki itirazı kabul görmemiştir.
Asıl ve birleşen davada tarafların birbirinden alacak miktarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmıştır. … tarihli kök ve 27.03.2020 tarihli ek bilirkişi raporu ile 22.11.2013 tarihli bilirkişi raporunda sunulan ekler dosya kapsamına uygun somut bilgi ve belgeye dayalı, tarafların ve hakimin denetimine açık ve değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere uygun olduğu kanaati ile mahkememizce değerlendirmeye esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki 11/06/2003 tarihli sözleşmenin 12. maddesinde sözleşmeden doğacak ihtilafların Türkiye’nin yasalarına tabi olacağı ve Türk mahkemelerinin yargılama hakkına sahip olacağı belirtilmiştir. Sözleşmenin “Teknik Nedenlerle Kesinti” başlığı altındaki l.L maddesinde; KTHY’e Türkiye’de gerekli olan yerde yemekleri, transferleri ve otel konaklamalarım düzenleyecek ve ödeyecektir. 1.2 maddesinde; dış istasyonlarda, kiralayanın (…) temsilcisi gerekli olan yerde yemekleri, transferleri ve otel konaklamalarını düzenleyecek ve ödeyececektir. Kiralayan’ın (…) bütün masrafları ödeyeceği ve daha sonra toplam tutarı…’ye fatura edeceği belirtilmiştir.
…-Yolcu Hakları Yönetmeliği hükümlerine göre davalı-karşı davacı …’nin uçuramadığı yolcuların masraflarını karşılaması, diğer bir ifadeyle yolcuların başlangıç noktasına dönmesine ilişkin masraflarını karşılaması gerekmektedir, Bu kapsamda yolcular geldikleri yere başka havayolu ile döndükleri takdirde bu farklı havayoluna ödenen ücretleri de ödenmelidir.
Somut olayda, davalı-karşı davacının programlanan uçuşları gereği gibi yerine getiremediği, 177 koltuklu uçak tahsis etmesi gerekirken daha az koltuk sayısı olan uçak tahsis ettiği, bazı seferlerin hiç yapılamadığı, bazılarında ise farklı uçuş noktalarının birleştirildiği gibi ihlallerin mevcut olduğu anlaşılmıştır. Buna göre;
– Davacı-karşı davalının ihlaller kapsamında yolcu biletlerini satan acentelere ödeme yaptığı, transfer ve havaalanı harcamaları yaptığı, ek ikramlarda bulunduğu ve bu nedenle ödeme yaptığı tasdikli ticari defter kayıtlarından anlaşılmış olup …’nin alacağından mahsup edilmesi gerekmektedir.
– Davalı-karşı davacı taşıyan … eksik koltuk tahsis ettiğinden, eksik koltuklara ait vergilerin iade edilmesi ve bu tutarın …’ nin alacağından mahsup edilmesi gerekmektedir.
– Taraflar arasındaki sözleşmeye göre, yapılan her boş uçuş için 1.500 USD iade yapılması gerektiğinden boş uçuş indiriminin taşıma ücretinden indirilmesi gerekmektedir.
– Taraflar arasındaki sözleşmede ikram konusunda ayrıntıya girilmeden fix menu uygulanacağı belirtilmişse de, daha sonra taraflar arasında yapılan protokollerde sıcak ikram yerine soğuk ikram verildiğinden dolayı buna ilişkin fiyat farkının cari hesaptan mahsup edileceği öngörüldüğü, davalı-karşı davacı uçakta sıcak ikramda bulunması gerekirken soğuk ikramda bulunması nedeniyle ikram farkı her bir adette 1.86 USD nin makul olduğu kabul edilerek ikram farkı mahsup edilmiştir.
27.03.2020 tarihli ek bilirkişi raporunun 7. Maddesinde yapılan tespitler uyarınca davalı … nin daha az koltuk kapasiteli uçak nedeniyle uçamayan yolcuların seyahatlerini başka hava yolu firması ile yaptığı ve bilet satan acentelere ödeme yapıldığı dolayısıyla davacının bu nedenle oluşan ilave maliyetinin karşılandığı anlaşılmıştır.
Davacı – karşı davalı … firması 3.840.564,37 USD bankaya yatan uçak tahsis ödemesi, 179.583,60 USD teminat ödemesi olmak üzere toplam 4.020.147,97 USD ödeme yapmıştır. 53.281,56 USD ikram ödemesi, 203.590,66 USD eksik koltuklara ait vergi iadesi, 46.500 USD boş uçuş indirimi ve 123.548,02 USD eksik koltuk bedeli olmak üzere toplam 426.920,94 USD düşüldükten sonra … nin alacağı 4.007.457,13 USD alacağı bulunmaktadır. Buna göre davacının alacağından davalının alacağı düşüldükten sonra …’ nın davalı … den 12.690,84 USD alacağı bulunduğu tespit edilmiştir. Taleple bağlı kalınarak 1.000 EURO kar kaybı ve 1.000. EURO müsbet zarara hükmedilmiştir.
Sözleşme yükümlülüklerinin davalı … tarafından yerine getirilmemesi nedeni ile davacı … müşterileri nezdinde itibarı zedelendiğinden olay tarihide gözetilerek takdiren 1.000 EURO manevi tazminatın davalı … de alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1.- Asıl davanın Kısmen Kabulü ile, 1.000 EURO kar kaybı 1.000. EURO müsbet zarar ve 1.000 EURO manevi tazminatın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı 4/A maddesi gereğince işleyen faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-) Karşı davanın Reddine
Asıl davada :
3-)Asıl dava yönünden alınması gereken 1.724,38.TL harcın peşin alınan 4.908,60.-TL harçtan mahsubu ile 3.184,22.TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-) Maddi tazminat yönünden davacı vekili lehine 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-) Manevi tazminat yönünden davacı vekili lehine 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-) Manevi tazminat yönünden Davalı vekilli lehine 4.080.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-) Davacı tarafından yapılan 10,10.TL başvuru harcı, 1,80.TL vekalet harcı, 1.600,00. TL bilirkişi ücreti 645,00.TL posta masrafı olmak üzere toplam 2.256,90 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre 22,56,TL nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, arta kalan masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa iadesine,
Birleşen davada:
2-)Alınması gereken 59,30. TL harcın davacı tarafından yatırılan 2.025,00.TL. harçtan mahsubu ile fazla yatan 1.965,7.TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-)Davalı vekilli lehine 4.0800,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/02/2021

Başkan
(e-imza)

Üye
(e-imza)

Üye
(e-imza)

Katip
(e-imza)