Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/347 Esas
KARAR NO : 2023/324
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/03/2023
KARAR TARİHİ : 25/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “…Davalı …’nın Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. Maddesi gereği işleten sıfatıyla sorumlu olduğu … plaka numaralı aracın, 30.11.2022 tarihinde … mevkiinde müvekkil şirkete ait, … sevk ve idaresindeki … plakalı araca çarpması sonucunda trafik kazası meydana gelmiştir. … plakalı araç şoförünün kusuruyla sebep olduğu trafik kazası nedeniyle müvekkil şirketin … plakalı aracında oluşan değer kaybının ve kazanç kaybının giderilmesi için araç maliki … A.Ş.’ye karşı arabulucuya başvurulmuşsa da araç maliki dava dışı şirket vekili, aracın uzun süreli kiralama sebebiyle …’nın sorumluluğunda olduğunu beyan ettiğinden, husumet davalıya yöneltilmiştir. …’na … plaka numaralı aracın uzun süre kiralanıp kiralanmadığı yazılı olarak sorulmuş ve olumlu cevap alınmıştır. Müvekkil ticari aracıyla personel taşımacılığı yapılmaktadır. Ancak kaza sebebiyle tamir süresince işbu kazançtan mahrum kalınmıştır. Kazanç kaybına ilişkin tablo ekte olup müvekkile araç 20 gün tamir nedeniyle çalışamadığından toplam 24.940,00 TL kazanç kaybı oluşmuştur, Davalı belediyenin işleteni olduğu aracın şoförü %100 kusurlu olduğundan ve oluşan zarar toplanacak deliller sonucu belirleneceğinden, tespit edildiğinde artırılmak üzere şimdilik belirsiz alacak tutarı olarak 1.000,00 TL değer kaybı, 24.940,00 TL kazanç kaybı olmak üzere cem’an 25.940,00 TL alacağın tahsili talepli işbu başvuruyu yapmak gereği doğmuştur. … plaka numaralı aracın kaydına teminatsız veya teminat mukabilinde ihtiyati tedbir şerhi konulmasına, HMK 107. Maddesi gereğince belirlenebilir olduğunda talebi belirlemek üzere şimdilik belirsiz alacak olarak 1.000,00 TL değer kaybı, 24.940,00 TL kazanç kaybı olmak üzere toplam 25.940,00 TL’nin kaza tarihinden itibaren reeskont avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini…” talep ve dava etmiştir.
Dava; trafik kazasından kaynaklı olarak tazminat talebine ilişkindir.
… 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … karar sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde” davacı tacir olduğu gibi davalı idarenin de özel hukuk hükümlerine göre faaliyette bulunan kamu kuruluşu olup tacir sıfatını taşımaktadır. Her iki yanın ticari işletmesini de ilgilendiren uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğinden…” bahisle görevsizlik kararı verilerek dosya mahkememize gönderilmiştir.
Ticari davalar, mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın sırf dava konusunun TTK’da düzenlenmesi nedeniyle ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar TTK’nın 4/1. maddesinde bentler hâlinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra ve İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu gruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
Nispi ticari davalar ise, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması hâlinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK’nın 4/1. maddesine göre her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır.
Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir.
Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hâl böyle olunca, davacının tacir olması davayı ticari iş haline getirmez.
Yukarıda açıklandığı üzere bir davanın ticari dava sayılması için kural olarak ya mutlak ticari davalar arasında yer alması ya da her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili ve her iki tarafın tacir olması gerekir.
HMK.nun 114.maddesi gereğince mahkemenin görevli bulunması dava şartı olup, HMK.nun 115.maddesi gereğince de davanın her aşamasında re’sen gözetilebileceğinden, her ne kadar davacı taraf tacir ise de, davalı belediyenin kamu hizmeti yürüten bir idare olması, tacir sıfatının bulunmaması nedeniyle iş bu davanın tacirler arasında görülen bir dava olmadığı, davanın münhasıran ticari dava niteliğinde de bulunmadığı, genel hükümlere haksız fiilden kaynaklı tazminat talebiyle açılan işbu davanın ticari bir dava sayılamayacağı gözetilerek mahkememizin görevsizliğine, davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli bulunduğuna, … 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin… Esas… karar sayılı dosyasında görevsizlik kararı verildiği anlaşılmakla iki mahkeme arasında olumsuz görev uyuşmazlığı olduğu görülmekle kararın istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde olumsuz görev uyuşmazlığın halli için ilgili istinaf dairesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın görev şartı eksikliği nedeniyle 6100 sayılı HMK.’nın 114/1(c) ve 115//2. Maddelerine göre usulden REDDİNE,
2-Davaya bakmaya görevli mahkemenin İSTANBUL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ olduğunun tespitine, davada, daha önce … 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …Esas …karar sayılı dosyasında görevsizlik kararı verildiği anlaşılmakla iki mahkeme arasında olumsuz görev uyuşmazlığı olduğu görülmekle kararın istinaf edilmeksizin kesinleşmesi halinde olumsuz görev uyuşmazlığın halli için, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesine dosyanın gönderilmesine,
3-Harç, ücret-i vekalet ve yargılama giderlerinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda verilen kararın gerekçesinin tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.
25/05/2023
Katip …
E-imza
Hakim …
E-imza