Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/612 E. 2021/871 K. 29.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/612 Esas
KARAR NO : 2021/871

DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 20/09/ 2021
KARAR TARİHİ : 29/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 20/09/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle : İdarelerince ihalesi yapılan … Binası Yapım İşi için … Bankası A.Ş. … Şubesi emriyle … Şubesi tarafından … Tic. Ltd. Şti adına düzenlenen 21/12/2016 tarihli ve … sayılı 100.000,00 TL tutarında teminat mektubunun Kamu İhale Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair tebliğ gereğince vade bitim tarihi olan 31/12/2019 tarihinden itibaren bir yıl olmak üzere 31/12/2020 tarihine kadar uzatılması, süre uzatımının mümkün olmaması halinde nakde çevrilerek İdarelerinin… Bankası … Şubesindeki … IBAN numaralı hesabına aktarılarak İdarelerince bilgi verilmesi istenilmiş ancak davacı yükümlülüğüne aykırı davranarak bu hususta müvekkili İdareye herhangi bir bilgi vermediğini, söz konusu talebe karşılık süre uzatımı yapılmamakla beraber teminat nakde de çevrilmediğini, akabinde yapılan yazışmalar neticesinde sürenin 1 yıl süre ile uzatıldığı ancak süresinde yeniden süre uzatımı talebinde bulunulmadığından bahisle teminatın hükümsüz hale geldiği cevabı verildiğini, ancak buna ilişkin cevabi yazının yahut posta evrakı suretlerinin istenmesine rağmen müvekkili İdareye bildirilmediğini, sürenin uzatıldığına ilişkin bir yazı da gelmediği için teminat tutarının bildirilen banka hesabına aktarılmasının beklendiğini, ancak ne kabule ne de aktarıma ilişkin bir işlem gerçekleşmediğini, aynı tarihte yine İdarelerince ihalesi yapılan …Yapım İşi için yine davalı bankanın aynı şekilde … Şubesi emriyle … Şubesi tarafından …Ltd. Şti adına düzenlenen 28/12/2015 tarihli ve … sayılı söz konusu teminat mektubu … Şubesi emriyle düzenlendiğini ve iadeli taahhütlü olarak gönderildiğini, aynı tarihli bu dilekçeye olumlu cevap verilmiş iken diğer teminata ilişkin olumlu dönüş olmaması tarafın yasal yükümlüğü doğmasa dahi aynı tarihli iki yazıdan birinin kabulü, verilmeyen cevabın sehven olduğu ihtimalini düşürmekle esas olanın Ticari Şirket vasfındaki davalının yasaya, ticari şirket ve banka işletmesi kuruluşuna, işleyişine yapısına uygun davranması gerektiğini, davalı bankanın tüm bu hususları bir tarafa bırakarak müvekkili İdare’nin tabiri caiz ise niyet okuması ile ticari ilişki yürütmeye çalışmasını, İdarece söz konusu tarihte dava açmak üzere talepte bulunmayışını kendi lehinde çevirmeye çalışması ne hukuki ne de etik bir yaklaşım olmadığını, 100.000,00 TL’lik nakde çevrilmeyen teminat miktarının İdareye ödenmesi için bu davayı açma zorunluluğunun doğduğunu, davanın kabulü ile davaya konu 21/12/2016 tarihli ve … sayılı 100.000,00 TL tutarındaki teminat mektubuna konu miktarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte müvekkil İdareye ödenmesini, vekalet ücreti dahil tüm yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 05/11/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı İdarenin 06.12.2019 tarihli yazılı talebine istinaden müvekkilim banka tarafından … sayılı ve 100.000,00 TL tutarlı olan kesin teminat mektubunun 31.12.2019 tarihinden 31.12.2020 tarihine kadar süresi uzatıldığını, davacı idarenin, müvekkili banka tarafından hiçbir işlem yapılmadığı şeklindeki beyanlarının gerçek dışı olduğunu, teminat mektubunun süresinin 31.12.2020 tarihine kadar uzatıldığını, müvekkili bankanın sistem ve ekran kayıtları ile sabit olduğunu, davacı idarenin, banka teminat mektubunun en son geçerlilik tarihi olan 31.12.2020 gününe kadar müvekkili bankaya ulaşacak şekilde sürenin uzatımı için veya nakde çevrilmesi için başvuruda bulunmadığını, teminat mektubunun süresinin dolduğunu ve kendiliğinden hükümsüz hale geldiğini, teminat mektubunun en son geçerlilik süresinin dolarak hükümsüz hale gelmesinden sonra davacı idarenin, aradan yaklaşık üç (3) ay geçtikten sonra 17.03.2021 tarihli yazısıyla … sayılı ve 100.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun 31.12.2021tarihine kadar uzatılması ve uzatımı yapılmasının mümkün değilse, nakde çevrilmesini talep ettiğini, dava dilekçesinde, davacı idarenin açık adresi ve davacı vekilinin açık adres bilgisinin yazmadığını, dava dilekçesinin bu haliyle, eksik olduğunu, müvekkili banka tarafından davacı kurumun yazılı isteği üzere teminat mektubunun süresi uzatıldığını, müvekkili banka ile …Ltd. Şti. arasında Genel Kredi Sözleşmesi imza ve akdedildiğini, işbu genel kredi sözleşmesi tahtında … Ltd. Şti.’nin talebi üzerine muhatabı … Destek Hizmetleri Müdürlüğü lehtarı ise ..Tic. Ltd. Şti. olan 100.000,00 TL tutarlı ve konusu “…Yapım İşi” olan kesin teminat mektubu düzenlendiğini, kesin teminat mektubunun geçerli olduğu süresinin ise 29.01.2018 olarak belirlendiğini ve bu tarihe kadar müvekkili bankanın eline geçecek şekilde yazılı tazmin talebinde bulunulmazsa, kendiliğinden hükümsüz olacağı düzenlendiğini, muhatabı … lehtarı ise …Ltd. Şti. olan 100.000,00 TL tutarlı kesin teminat mektubunun süresi, davacı idarenin talebi üzerine önce 28.12.2018 tarihine ve ardından yine davacı idarenin talebi üzerine 31.05.2019 tarihine kadar süresi uzatıldığını ve ardından ise hem lehtar …Tic. Ltd. Şti.’nin hem de davacı idarenin talebi üzerine kesin teminat mektubunun süresi 31.12.2019 tarihine kadar uzatıldığın davacı İdarenin 06.12.2019 tarihli ve … sayılı yazısıyla … numaralı ve 100.000,00 TL tutarlı kesin teminat mektubunun vade bitim tarihi 31.12.2019 tarihinden 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmasını şayet süresinin uzatılması mümkün olmuyor ise teminat mektubunun nakde çevrilmesini talep ettiğini, davacı İdarenin, 06.12.2019 tarihli yazısı üzerine müvekkilim banka tarafından … numaralı ve 100.000,00 TL tutarlı kesin teminat mektubunun geçerlilik süresi 31.12.2020 tarihine kadar uzatıldığını, teminat mektubunun süresi içerisinde, müvekkili bankanın eline geçecek şekilde hiçbir talepte bulunulmadığını, teminat mektubu, süresinin dolmasıyla birlikte kendiliğinden hükümsüz hale geldiğini, … sayılı ve 100.000,00 TL tutarlı kesin teminat mektubunun geçerlilik süresinin dolması ve teminat mektubunun kendiliğinden hükümsüz hale gelmesinden sonra ve arada (3) ay kadar süre geçmesine rağmen davacı idarenin 17.03.2021 tarihli ve … sayılı yazısı ile teminat mektubunun süresinin 31.12.2021 tarihine kadar uzatılmasını veya teminat mektubunun nakde çevrilmesini talep ettiğini, teminat mektubunun geçerlilik süresi dolmakla birlikte kendiliğinden hükümsüz hale geldiğini, 31.12.2019 tarihinde müvekkilim banka tarafından yapılan süre uzatımı sonucunda 31.12.2020 tarihine kadar süre uzatılmış ve davacı idare 17.03.2021 tarihli yazısıyla müvekkili bankaya başvurduğunu, 31.12.2019 tarihinde yapılan süre uzatımdan sonra aradan bir (1) yıldan daha fazla zaman geçtiğini, davacı İdarenin, teminat mektubunun geçerlilik süresinin sona ermesinden çok sonra 17.03.2021 tarihli yazısıyla müvekkili bankaya başvurusu ise teminat mektubunun süresinin dolması ve hükümsüz hale gelmesi nedeniyle yerine getirilemediğini, müvekkili bankanın 26.03.2021 tarihli ve … sayılı yazısıyla, davacı idareye teminat mektubunun süresinin dolduğu ve süresi içerisinde herhangi bir talep ulaşmadığı için teminat mektubunun hükümsüz hale geldiği şeklinde cevap ve bilgi verildiğini, davacı il özel idaresi olup, kamu tüzel kişiliğine sahip olduğunu, kamu tüzel kişiliği olan davacı idarenin, kendisine teminat olarak tevdi edilen banka teminat mektuplarının süresinin dolup dolmadığını veya akıbetini araştırmakla yükümlü olduğunu, davacı idarenin 06.12.2019 tarihli yazısına istinaden müvekkilim banka tarafından kesin teminat mektubunun süresi 31.12.2019 tarihinden 31.12.2020 tarihine kadar uzatıldıını, davacı idarenin, ancak teminat mektubunun süresi geçtikten sonra 17.03.2021 tarihli yazısı ile mektubun süre uzatımını veya tazmin talep ettiğini,, hukuki dayanaktan yoksun ve gerçek dışı davanın reddine karar verilmesini, öncelikle, huzurdaki davanın 6100 sayılı HMK.61. maddesi gereğince, dava dışı … Ltd. Şti.’ye İhbar Edilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava ; teminatın nakde çevrilmemesi nedeniyle oluşan zararın tazmini talebine ilişkindir.
Ticari davalar, mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın sırf dava konusunun TTK’da düzenlenmesi nedeniyle ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar TTK’nın 4/1. maddesinde bentler hâlinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra ve İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu gruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
Nispi ticari davalar ise, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması hâlinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK’nın 4/1. maddesine göre her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır.
Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir.
Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hâl böyle olunca, davacının tacir olması davayı ticari iş haline getirmez.
Yukarıda açıklandığı üzere bir davanın ticari dava sayılması için kural olarak ya mutlak ticari davalar arasında yer alması ya da her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili ve her iki tarafın tacir olması gerekir.
HMK.nun 114.maddesi gereğince mahkemenin görevli bulunması dava şartı olup, HMK.nun 115.maddesi gereğince de davanın her aşamasında re’sen gözetilebileceğinden, mahkememizce yapılan araştırma neticesinde; iş bu davanın davacısının tacir olmadığı, eldeki davanın mutlak ticari dava niteliğinde de olmadığı; genel hükümlere dayalı olarak açıldığı anlaşılmakla mahkememizin görevsizliğine; davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli bulunduğuna; karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Mahkememizin görevsizliği nedeni ile HMK 114 ve 115/2. Maddesine göre davanın usulden REDDİNE,
2-Davaya bakmaya görevli mahkemenin İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna
3-6100 sayılı HMK nın 20. maddesi uyarınca, görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içerisinde davacılar tarafından yapılacak müracat halinde dosyanın görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
4-Tarafların yukarıda belirtilen süre içerisinde başvarmamaları halinde mahkememizce dosyanın re’sen ele alınarak, 6100 Sayılı HMK’nın 20/1. maddesi gereğince davanın AÇILMAMIŞ SAYILMASINA karar verileceğinin ihtarına,
5-6100 sayılı HMK nın 331/2 maddesi uyarınca harç, yargılama gideri, vekalet ücreti ve gider avansı gibi hususların görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.29/12/2021

Katip
☪e-imzalıdır.

Hakim
☪e-imzalıdır.