Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/480 E. 2022/763 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/480 Esas
KARAR NO : 2022/763

DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 04/01/2017
KARAR TARİHİ : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalı bankadan 31/04/2014 tarihinde 500.000,00 TL, 27/07/2014 tarihinde 245.967,65 TL, bila tarihli 99.268,66 TL tutarında krediler kullandığını, müvekkili şirketin bahsi geçen kredileri 08/06/2015 ve 26/12/2016 tarihinde erken kapatması nedeniyle kendisinden 33.954,09 TL tutarında erken kapama bedeli tahsil edildiğini, tahsil edilen erken kapama bedelinin taraflar arasındaki sözleşmelere ve mevzuata aykırı olduğunu, davalının kredilerin erken kapatılması nedeniyle herhangi bir zararının doğmadığını, ticari kredilerde erken ödeme komisyonu adı altında bir komisyon ödemesi olmadığını, davalı banka tarafından alınan %10,4 ve % 5,3 oranlarında erken kapama komisyonunun dürüstlükten uzak ve fahiş olduğunu, alınabilecek en yüksek oranın %2 olduğunu, buna göre müvekkilinden 19.640,73 TL fazla tahsilat yapıldığını beyanla fazladan ödenen 19.640,73 TL alacağın davalıdan faizi ile birlikte tahsil edilerek müvekkiline verilmesine ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin, kredili müşterisi olan davacıya 05/04/2013 tarih ve 2.000,000,00 TL meblağlı Genel Kredi Sözleşmeleri gereğince, 31/12/2013 tarihinde 500.000,00 TL tutarlı ve 27/06/2014 tarihinde 250.000,00 TL tutarlı ticari kredi kullanıldırıldığını, davacının kredi kullandığı müvekkili bankanın Çağlayan şubesine müracaatta bulunarak kullanmış olduğu kredileri erken kapatmak istediğini bildirdiğini, söz konusu talebe istinaden müvekkili tarafından davacıya cevap verildiğini ve kullanmış olduğu kredilere ilişkin olarak kredinin kapama bakiyelerinin belirtildiğini, alınacak komisyon tutarlarının hesap hareketlerinde yer aldığını, bunun üzerine, davacı tarafın kredi kapama tutarına herhangi bir itirazda bulunmaksızın cari hesap şeklinde işleyen kredi borcunu kendi rızası ile vadesinden önce ödediğini ve bu şekliyle taraflar arasındaki kredi ilişkisinin sona erdiğini, davacının erken kapama ile ilgili tüm şartları ve hususları kabul ederek ve müvekkili ile mutabık kalarak krediyi erken kapadığını, davacının iddia ettiği gibi, müvekkili tarafından talep edilen erken kapama komisyonu dışında, gerek daha alt bir komisyon bedeli ile gerekse de komisyon alınmaksızın kredininin kapatılacağnın, ne taahhüt edilmiş ne de kendisine bu yönde bir yönlendirme yapılmış olduğunu, davacıya kullandırılan kredilerin ticari nitelikte olduğunu, tarafların tacir olduğunu, imzalanan sözleşmelerin tarafların serbet iradesi ile imzalandığını, sözleşme hükümlerinin kendisini bağlamakta olduğunu, bu çerçevede tarafların serbest iradesiyle tanzim ve imza edilmiş sözleşmeler uyarınca tahsil edilen faiz, masraf, erken kapama komisyonu ve diğer tüm tahsilatların sözleşme ile usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla davanın reddine, yargılama gideri ile avukatlık ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, ticari kredinin erken ödeme ile kapatılması sırasında alınan erken kapama komisyon bedelinin iadesi talebine ilişkindir.
Mahkememizin 2017/14 esas 2018/324 karar sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde “Davanın kısmen kabulü ile 82,50 TL’nin dava tarihi olan 04/01/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,” dair karar verilmiş karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye 43. Hukuk Mahkemesi’nin 2020/296 esas 2021/653 karar 31/05/2021 tarihli karar ilamında “….genel işlem koşulları TBK’nın 20 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. TBK yürürlüğe girdikten sonraki dönemde imzalanan sözleşmeler ve kullandırılan krediler yönünden; yasal düzenlemeye göre, genel işlem koşulu içeren sözleşmeler yapılması hukuken mümkündür. Bir hükmün salt genel işlem koşulu niteliğinde olması, onun geçersiz olması sonucunu doğurmaz. TBK’nın 25. maddesi uyarınca, “Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz”. Yani, genel işlem koşulu niteliğindeki sözleşme maddesinin geçersiz sayılması için, hükmün dürüstlük kuralına aykırı olması gerekir. Somut olayda, bankanın, yapılan işlemler nedeniyle erken kapama komisyonu alacağına dair sözleşme hükümlerinin haksız işlem şartı olduğundan söz edilemez. Zira tüm bankalar tarafından benzer kesintiler yapılmakta olup, davacı bu hususu bilmediğini ileri süremez. Erken kapama maliyet tutarının hesabı, söz konusu kredinin kullandırım tarihi, kredinin vadesi, kredi tutarı, erken kapama tarihinden kredinin vade bitimine kadar kalan bakiye süresi, kredin erken kapama tutarı, piyasa koşulları ve benzeri bir çok etkene göre yapılmakta olup, her kredinin kapatıldığı tarihteki piyasa koşullarına göre yaratacağı maliyet farklı olduğundan erken kapama halinde her kredi türü için ayrı olarak erken kapama oranı belirlenmektedir. Nitekim istinaf aşamasında dosyaya kazandırılan taraflar arasında akdedilen genel kredi sözleşmesinin “Kredi Türleri” başlıklı 5. maddesinin 5.11.5. bendinde; “Müşteri, kredinin toplam tutarını veya vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksiti ödemesi halinde, Banka’nın ödenen tutarlara faiz indirim yapıp yapmamakta veya erken ödemeyi kabul edip etmemekte tamamıyla serbest olduğunu; ayrıca belirlenen ödeme planı dışında yapacağı her türlü ana para ödemesi için, erken ödemeden kaynaklanacak tüm masrafları ve kullandırılan kullandırılacak olan kredi toplamı (anapara faiz komisyon ve masraflar ) üzerinden Bankaca hesaplanacak %3 oranında erken ödeme komisyonunu ödemeyi kabul eder.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Davalı bankanın dosyaya sunulan TCMB. bildirdiği ücret ve komisyon tarifesinde, erken kapama komisyon oranının %10.04 olduğu belirtilmiştir.Bu durumda ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan masrafların hukukilik denetimi yapılırken öncelikle, kredi sözleşmesiyle belirlenen bir oran olup olmadığı araştırılmalı, olması halinde bu oran üzerinden masraf tahsil edilebileceği kabul edilmeli, sözleşmeyle bir oran belirlenmediğinin tespiti halinde ise, bankanın masraflara ilişkin olarak belirlediği ve ilan ettiği oranlar bulunup bulunmadığı tespit edilmeli, varsa yine bu oran üzerinden masraf tahsil edilebileceği kabul edilmeli, ilan edilen bir tutar bulunmaması halinde ise tahsil edilen masrafların emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. ” gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılarak dosya tekrar yargılama yapılmak üzere mahkememize gönderilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye 43. Hukuk Mahkemesi’nin 2020/296 esas 2021/653 kararı doğrultusunda değerlendirme ve hesaplama yapılarak ek rapor tanzimi için dosya bilirkişiye gönderilmiş, bilirkişi 19/05/2022 tarihli raporunda özetle “….BAM kararında; Bu durumda ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan masrafların hukukilik denetimi yapılırken öncelikle, kredi sözleşmesiyle belirlenen bir oran, olup olmadığı araştırılmalı olması halinde bu oran üzerinden masraf tahsil edilebileceği kabul edilmeli,…” denildiği, Taraflar arasında 09.04.2013 tarihinde akdedilen genel kredi sözleşmesinin “Kredi Türleri” başlıklı 5. maddesinin 5.11.5. bendinde; “Müşteri, kredinin toplam tutarını veya vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksiti ödemesi halinde, Banka’nın ödenen tutarlara faiz indirim yapıp yapmamakta veya erken ödemeyi kabul edip etmemekte tamamıyla serbest olduğunu; ayrıca belirlenen ödeme planı dışında yapacağı her türlü anapara ödemesi için, erken ödemeden kaynaklanacak tüm masrafları ve kullandırılan kullandırılacak olan kredi toplamı (anapara faiz komisyon ve masraflar ) üzerinden Bankaca hesaplanacak %3 oranında erken ödeme komisyonunu ödemeyi kabul eder.” şeklinde düzenleme bulunduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşmede yazılı olan %3 lük erken ödeme komisyonu dikkate alınarak yapılan tespite göre davalı bankanın davacıdan 17.260.00 TL erken ödeme komisyounu
alabileceği, ancak davalı banka tarafından 28.599.23 TL komisyon tahsilatı yapıldığı,(28.599.23- 17.260.00=) aradaki farkın 11.339.03 TL olarak tespit edildiği, Diğer bankaların uygulamış oldukları erken komisyon oranlarına ilişkin dosya içeriğinde bulunan cevabi yazılara göre yapılan tespite göre davalı bankanın %3 lük sözleşmesel oranının yerinde olduğu sayın mahkemenin takdirlerinde olduğunu, davacının alacaklı olduğu yönünde karar verilmesi halinde dava tarihinden itibaren AVANS faizi uygulanması gerektiğini, davalı bankanın dosyaya sunulan CD içinde TCMB. bildirdiği ücret ve komisyon tarifesinde, erken kapama komisyon oranının %10 olduğunun belirtildiğini, bu oran üzerinden yapılan tespite göre davalı bankanın alabileceği erken kapama komisyonu 57.533.98 TL olduğu ancak davalı banka tarafından 28.599.23 TL tahsilatta Bulunduğu..” yönünde görüş bildirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı ve davalı arasında 05/04/2013 tarihinde 2.000,000.00 TL ve 09/04/2013 tarihinde 2.000.000,00 TL bedelli genel kredi sözleşmelerinin imzalandığı, genel kredi sözleşmesinin “Kredi Türleri” başlıklı 5. maddesinin 5.11.5. bendinde; “Müşteri, kredinin toplam tutarını veya vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksiti ödemesi halinde, Banka’nın ödenen tutarlara faiz indirim yapıp yapmamakta veya erken ödemeyi kabul edip etmemekte tamamıyla serbest olduğunu; ayrıca belirlenen ödeme planı dışında yapacağı her türlü ana para ödemesi için, erken ödemeden kaynaklanacak tüm masrafları ve kullandırılan kullandırılacak olan kredi toplamı (anapara faiz komisyon ve masraflar ) üzerinden Bankaca hesaplanacak %3 oranında erken ödeme komisyonunu ödemeyi kabul eder.” düzenlemesinin yer aldığı, dosyada mevcut dava dışı diğer bankalarca uygulanan erken kapama komisyonu oranlarına cevabi yazılara göre davalı bankanın %3 lük sözleşmesel oranının yerinde olduğu, davacının kullanmış olduğu iki krediyi de erken ödeyerek kapattığı, davalı bankanın davacıdan kapatılan kredilere ilişkin olarak 17.260.00 TL erken ödeme komisyonu
alabileceği ancak davalı banka tarafından erken kapama bedeli olarak toplam 28.599.23 TL tahsilatı yapıldığı, bu durumda davalıdan fazladan (28.599.23- 17.260.00=) 11.339.03 TL erken kapama komisyonu alınmış olduğu , bu miktarın davacıya iadesinin gerektiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile11.339,03 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile , 11.339,03 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine
2- Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 774,56-TL harçtan peşin alınan 335,42-TL harcın mahsubu ile bakiye 439,14-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 9.200,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 8.301,70-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yapılan 1.164,50-TL(posta/tebligat/bilirkişi)den kabul ve red durumuna göre davalı hissesine düşen 672,29-TL ile 335,42-TL ilk harç ve masraflar olmak üzere toplam 1.007,71-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333 maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.26/10/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza