Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/422 E. 2022/278 K. 05.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/422 Esas
KARAR NO : 2022/278

DAVA : Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ : 21/06/2021
KARAR TARİHİ : 05/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle : müvekkili şirket …Tic. A.Ş. sermayesinin % 99,75’i …’ne ait 6102 Sayılı TTK hükümlerine tabi olarak kurulan bir belediye iştiraki olduğunu, …, … Sicil Müdürlüğü’ne … sicil numarası ile kayıtlı bir ticaret şirketi olduğunu, müvekkili şirketin Olağanüstü Genel Kurul toplantısı 27.04.2021 tarihinde gerçekleştirildiğini, … Büyükşehir Belediyesi 2021 yılına ait Olağanüstü Genel Kurul Toplantısına Belediye Başkanı tarafından imzalanan temsilci belgesi ile katılım sağladığını, olağanüstü genel kurul kararının tescili talebi, öncelikle 24.05.2021 tarihinde eksiklikler bulunduğu bildirilerek iade edildiğini, eksik hususların tamamlanması akabinde ise bu defa tescil taleplerinin reddedildiğini, gerekçeli karar içeriğinde görüleceği üzere İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 15.05.2019 tarihli genelgesini dayanak alarak, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı temsilcisinin belirlenmesine ilişkin belediye meclisi kararının ibraz edilmemesi nedeniyle ret kararı verildiğini, … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün, mezkur genelgeye dayanarak yaptığı iade işlemi hukuka aykırılık içerdiğinin açık olduğunu, bunun üzerine Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne 10.06.2021 tarihinde başvuru yapıldığını ve tescilin gecikmesi durumunda müvekkili şirketin maruz kalacağı telafisi zor zararlardan bahsedilerek 27.04.2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Tutanağının geçici olarak tescil edilmesi talep edildiğini, ancak geçici tescil talebi ile birlikte müvekkilinin nihai tescil talebine, sicil müdürlüğü tarafından 16.06.2021 tarihinde nihal olarak ret cevabı verildiğini bu nedenle huzurdaki davanın açıldığını, her türlü tazminat, dava, şikayet, talep ve başvuru haklarını saklı tutularak öncelikle müvekkili şirketin 27.04.2021 tarihli olağanüstü genel kurul kararının, mahkemece verilecek nihai kararın kesinleşmesine kadar tedbiren geçici olarak tescil ve ilanına, nihai olarak İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün hukuka aykırılık taşıyan 16.06.2021 tarih ve …-sayılı “tescil talebinin reddi” işleminin iptaline, 27.04.2021 tarihli müvekkili şirket olağanüstü genel kurul kararının ticaret siciline tesciline ve tescilin ticaret sicil gazetesinde ilanına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle: dava konusu edilen işlemin reddi, özü itibariyle, 24.04.2019 tarih ve … sayılı T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görüşü doğrultusunda hareket edilmesine ilişkin T.C. Ticaret Bakanlığı’nın 15.05.2019 tarihli talimat yazısına dayandığını, yani müvekkilinin iade işlemine temel teşkil eden işlem, idarenin düzenleyici mahiyetteki bir işlemi olduğunu, davanın özünü oluşturan, belediyelerin temsili hakkındaki anlaşmazlık, müvekkilinin anılan talimat gereğince işlem yapmasından kaynaklandığını, geçici tescil talebinin tedbir kararı mahiyetinde mahkemeden istenmesi, mevzuat gereğince mümkün olmadığını, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin diğer tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalı ticaret sicil müdürlüğü kararının kaldırılması ile genel kurul kararının tescil ve ilanı talebidir.
Davacı taraf delil olarak; 27.04.2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Tutanağının, …. Temsil Belgesi, …’ya başvuru dilekçesi, Tescil başvurusu ret kararı, ilgili mahkeme kararları, şirket faaliyet raporu, bilirkişi incelemesi ve diğer yasal delillere dayanmıştır. Davalı … Ticaret Sicil Müdürlüğü ise herhangi bir delil sunmamış ve duruşmaya da katılmamıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; %99,75 hissesi dava dışı … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na ait olan davacı şirketin, 27.04.2021 tarihinde gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’na Belediye Başkanı adına katılan temsilcilerin, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 15/05/2019 tarihli Genelge’si dayanak alınarak Belediye Meclis Kararı ile mi yoksa Büyükşehir Belediye Başkanı adına yetkilendirilen … tarafından imzalanan Temsilcilik Belgesi ile mi belirleneceği ve bu konuda karar verme yetkisinin hangi organa ait olduğunun tespiti noktalarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan tutanak ve belgelerden, davacı şirketin 27/04/2020 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’na Belediye Başkanı adına katılan temsilcilerin Büyükşehir Belediye Başkanı adına yetkilendirilen … tarafından imzalanan “Temsilcilik Belgesi” ile toplantıya katılım sağlandıkları görülmüştür.
…ŞİRKETİ – OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTI BAŞKANLIĞI’NA hitaben imzalanan Temsilcilik Belgesi’nde aynen; “Hissedarı bulunduğumuz … YATIRIMLARI İŞLETME VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’ni 27/04/2020 Salı günü saat 14:30’da, … adresindeki … Belediyesi İştirakler Koordinasyon Müdürlüğü Toplantı Salonu’nda yapılacak Olağan Genel Kurul toplantısında, adımıza izafeten hazır ve tam yetki ile taahhütte bulunmak, gündemdeki maddelerin karara bağlanması için namımıza oy vermek ve gerekli evrakları imzalamak hakkına haiz olmak üzere Sayın …, Sayın … ve Sayın …’i münferiden vekil tayin ettiğimizi ve kendisinin sözü geçen Olağan Genel Kurul toplantısında vereceği oyların şekil, mahiyet ve miktarı ne olursa olsun doğrudan doğruya müessesemizden sadır olmuş gibi telakki ve kabul edeceğimizi bildiren bu temsilcilik belgesi tanzim edilerek sunulmuştur.” şeklinde bu belge … Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından imzalnamıştır.
Dosyaya sunulan 27/04/2020 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında Hazır Bulunanlar Listesi’nden de anlaşılacağı üzere, toplantıda …’ni Temsilcilik Belgesi’ne istinaden münferiden temsile yetkili … vekaleten temsil etmiştir.
Dava konusu tescil talebinin reddine dair 16/06/2021 tarihli ret kararından anlaşıldığı üzere; 27/04/2020 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısının tescil ve ilanının yapılmasına yönelik talebin; davalı … Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından konuyla ilgili T.C. Ticaret Bakalığı’nın … tarih ve … sayılı yazısı ekinde gönderilen T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün yazısına atıf yaparak; “-Belediyenin ve bağlı kuruluşlarının sahip oldukları veya ortağı bulundukları belediye şirketlerinin genel kurulunda belediye ve bağlı kuruluşları temsil edecek kişinin, -Belediye tüzel kişisinin yönetim kurulu üyesi veya müdür olarak seçildiği şirketlerde tüzel kişi tarafından belirlenecek gerçek kişi temsilcisinin, belirlenmesi hususlarında karar verme yetkisinin belediye meclisinde olduğu belirtildiğinden, belediyelerin ortak olduğu şirketlerin genel kurul tescil taleplerinde Belediye Meclis kararı aranmaktadır. Bu bağlamda 24.03.2020 tarihli olağan genel kurul kararında, … Beyekşehir Belediye Başkanlığı temsilcisinin belirlenmesine ilişkin Belediye Meclis kararı ibraz edilmediğinden tescil talebinin reddine karar verildiği hususu bilgilerinize sunulur…” denilerek reddedildiği anlaşılmıştır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde belediyenin organları; belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye başkanı olarak sayılmıştır. Yasanın 17. maddesinde belediye meclisinin belediyenin karar organı olduğu, ilgili kanunda gösterilen esas ve usûllere göre seçilmiş üyelerden oltuğu ifade edilmiştir. 18. maddesinde ise belediye meclisinin görev ve yetkileri “Belediye meclisinin görev ve yetkileri şunlardır” denilmek suretiyle tahdidi (sınırlı) olarak belirlenmiş durumdadır. Belediye Kanunu’nun “Belediye Başkanı” başlıklı 37. maddesine göre; Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir.
Belediye Başkanı’nın görev ve yetkileri ise yine 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38. maddesinde tek tek sayılmıştır. 38. maddenin (p) bendi aynen şöyledir: “-Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.” Bu madde bendinden (p bendi) anlaşılacağı üzere Belediye Başkanı, Belediye Meclisi’nin görev ve yetkileri arasında yasada açıkça sayılmayan işleri yapma görev ve yetkisine sahiptir. Bir başka ifade ile yasada Belediye Meclisi’nin görev ve yetkileri dışında kalan işleri yapma görev ve yetkisi Belediye Başkanı’na verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nin 59. maddesinde belediyenin gelirleri sayılmış olup; maddenin (h) bendinde; “Her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirler.” bunlar arasındadır. Kanun’un 18. maddesinin (i) bendinde ise “Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar verme” görev ve yetkisi belediye meclisinin yetkileri arasında açıkça düzenlenmiş olup, kurulan şirketlerin genel kurullarında alacağı kararlarda belediye meclisine herhangi bir yetki verilmemiştir.
Davacı şirket vekili tarafından dosyaya sunulan … BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMZA YETKİLERİ YÖNERGESİ’nin “Genel Sekreter tarafından imzalanacak yazılar ve onaylar” başlıklı 9. maddesinin 11. fıkrası aynen şöyledir: “-Belediyenin sermayesine iştirak ettiği şirketlerin genel kurullarına Belediyeyi temsilen katılacaklara verilecek temsilcilik belgesi yazıları ile bu şirketlerde Belediyeyi temsilen görev yapacak Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinin teklif yazıları.” Bir başka ifade ile 20/03/2020 tarihli Temsilcilik Belgesi, yukarıda anılan Yönerge’nin 9/1-11. maddesi hükmüne uygun olarak … Genel Sekreteri tarafından OLUR verilerek imzalanmıştır. Anılan Yönerge’nin “Kapsam” başlıklı 2. maddesi; “Bu Yönerge; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının görev alanına giren konularda, hizmet ve faaliyetlerine ait imza yetkilerinin ve yetkiyi kullanacak görevlilerin belirlenmesi ile bu yetkinin tam ve etkin olarak kullanılmasına ilişkin ilke ve esasları kapsar.” şeklindedir. “Dayanak” başlıklı 3. maddesinde ise; “Bu Yönerge; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 18 inci ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 42 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.” denilmek suretiyle yönergenin yasal dayanaklarını belirtmiştir. Yönergenin son kısmında Büyükşehir Belediye Başkanı’nın imzası mevcuttur.
Somut dava yönünden ise; %99,75’i … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na ait davacı şirketin Olağan Genel Kurul toplantısında belediyeyi temsil yetkisinin yasal dayanağını 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri oluşturan … BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMZA YETKİLERİ YÖNERGESİ’nin 9/1-11 maddesine uygun olarak yetkili İBB Başkanı tarafından imzalanan …, … ve…’i münferiden yetkilendiren Temsilcilik Belgesi’ne göre … tarafından kullanıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda detaylı olarak açıklanan mevzuat hükümlerinden de açıkça anlaşıldığı üzere, tescili istenen dava konusu şirket Olağan Genel Kurul toplantısında %99,75 oranında şirket hissedarı olan … ’ni temsil edecek kişinin belirlenmesi yetkisinin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 15/05/2019 tarihli Genelge’sinde ifade edildiği gibi Belediye Meclis’ne ait olmadığı, bilakis 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38/p maddesinde açıkça Belediye Meclisi’ne görev ve yetki verilmeyen hallerde Belediye Başkanı’nın görevli ve yetkili olduğu ifade edildiğinden Büyükşehir Belediye Başkanı adına yetkilendirilen Genel Sekreterde olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 37. maddesine göre dava dışı …’nin %99,75 oranındaki hisselerinin sahibi olduğu davacı şirketin yapılan Olağan Genel Kurulu’nda davacı şirketi temsil edecek kişileri belirleme ve atama yetkisinin Belediye Başkanı’nda olduğu, yasada Belediye Meclisi’ne açıkça verilmeyen bu yetkiyi Belediye Başkanı’nın kullanacağının açık olduğu, bunun için Belediye Meclisi’nden ayrıca bir karar almasına gerek olmadığı, dolayısıyla davalı … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün dava konusu tescil ve ilan talebinin reddine ilişkin kararının yasal ve hukuksal dayanağının bulunmadığı, öte yandan normlar hiyerarşisi kavramı çerçevesinde uygulanacak normun Anayasa, Uluslararası Sözleşmeler, Kanunlar, Kanun Hükmünde Kararnameler, Tüzükler, Yönetmelikler, Yönergeler, Genelgeler ve Özelgeler sıralamasında önceki sıradaki normlara uygun olması gerektiği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38. maddesinin (p) bendine göre Belediye Meclisi’ne yüklenmeyen bir görevin Belediye Başkanı’nın görev ve yükümlülüğünde olduğu, davalı İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından davacı şirketin tescil talebi doğrultusunda işlem yapılması gerekirken, tescil talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmakla aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KABULÜ ile … Ticaret Sicil Müdürlüğünün, … tarih … sayılı tescil talebinin reddine dair işlemin iptaline,
2-Davacı şirketin 27/04/2021 tarihli olağanüstü genel kurul kararının tesciline ve bu tescilin ticaret sicil gazetesinde ilanına,
3-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 80,70-TL harçtan peşin alınan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereği takdir ve tayin olunan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı yargılama gideri 127,10-TL ilk harç ve masraflar, 108,10-TL (posta/tebligat) olmak üzere toplam 235,20-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333 maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 05/04/2022

Katip
E-imza

Hakim
E-imza