Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/636 E. 2022/837 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/636 Esas
KARAR NO : 2022/837

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 26/06/2018
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin müflis … Bankası A.Ş.’den 461.200,15-USD teminat mektubu bedeli, 37.763,12-USD işlemiş komisyon tutarı, 307.466,77-USD teminat mektubu bedeli, 30.268,63-USD işlemiş teminat mektubu komisyonu tutarı olmak üzere toplam 836.698,67-USD alacağı bulunduğunu, söz konusu alacağın iflas masasına kaydı için müflis bankanın … 1.İflas Müdürlüğünün …sayılı dosyasında masaya alacak kaydı talebinde bulunulduğunu, alacak tutarında ihtilaf bulunmadığını, davalı iflas idaresince müflis bankaya el konulma tarihi olan 22.07.2016 tarihindeki USD döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek iflas masasına alacak kaydedildiğinin anlaşıldığını, 461.200,15-USD, 307.466,77-USD’den oluşan toplam 768.666,92’USD’nin 22.07.2016 tarihindeki 1 USD=3.0573-₺ kurdan -₺’ye çevrilerek 2.350.045,37-₺ olarak şarta bağlı alacak şeklinde kabulüne karar verildiğini, 37.763,12-USD, 20.268,63-USD işlemiş ve muaccel komisyonların USD’den oluşan toplam 68.031,75-USD’nin 2.2874 kur değeri üzerinden -₺’ye çevrilerek 155.614,71-₺ alacak şeklinde kabulüne karar verilmiş olduğunu, dolayısıyla iflas idaresi tarafından hesaplama hatası yapılmış olduğunu, Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre yabancı para alacağının -₺’ye çevrileceği tarihin iflas kararının verilmiş olduğu tarih olması gerektiğini, davalı banka hakkında 16.11.2017 tarihinde iflas kararı verilmiş olduğunu, 461.200,15-USD, 307.466,77-USD’den oluşan toplam 768.666,92-USD’nin 16.11.2017 tarihindeki 1 USD= 3.8811-₺ kurdan -₺ ye çevrilerek 2.983.273,18–₺ olarak şarta bağlı alacak şeklinde kabulüne, 37.763,12 USD, 20.268,63 USD işlemiş ve muaccel komisyonların USD den oluşan toplam 68.031,75 USD’nin ise 16.11.2017 iflas tarihindeki 1-USD=3,8811-₺ kurdan -₺ ye çevrilerek 264.038,33-₺ alacak olarak kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek, 2.983.273,18-₺ -2.350.045,37-₺=-633.227,81-₺, 264.038,03-₺ – 155.614,71 -₺= 108.423,32-₺ olmak üzere toplam 741.660,33 -₺ tutarındaki eksik kısmın müvekkil banka adına müflis banka iflas masasına alacak kaydına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müflis bankanın … 1 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …esas sırasında verilen 16.11.2017 tarihli karar ile iflasına karar verildiğini, iflasın aynı tarihte … 1. İflas Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasında açıldığını, davacı …’nin müflis bankadan 3.234.426,04-₺ alacaklı olduğu gerekçesi ile … kayıt sırası ile alacak kayıt talebinde bulunduğunu, kayıtlar üzerinde yapılan incelemede 768.666,92 USD tutarındaki teminat mektubunun Birleşmiş Milletler Konseyi ile Bakanlar Kurulunun Libya teminat mektubu tazmin taleplerinin ödenmemesi ile ilgili kararları doğrultusunda alacak talebinin müflis bankanın faaliyet izninin kaldırıldığı 22.07.2016 tarihindeki TCMB USD alış kuru 3.0573-₺ üzerinden karşılığı olan 2.350.045,37-₺ olarak şarta bağlı alacak olarak kabul edildiğini, davacı tarafça toplam 68.031,75-USD komisyon alacağı tespit edilmiş ise de komisyon alacağının 52.353,43-USD olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle 52.353,43 USD komisyon alacağına 3.0573 kuru üzerinden bankanın talep tarihi ile bankanın iflas tarihi arası için %9 yasal faiz işletilerek toplam komisyon bedeli olan 160.682,21-₺ kabul edilerek sıra cetveline alacak yazılmasına karar verilmiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
Dava Kayıt Kabul talebine ilişkindir. Davanın hukuki dayanağı 2004 sayılı İİK’nun ”Sıra Cetveline İtiraz ve Neticeleri” başlıklı 235. maddesidir. İİK 235. maddesinde “Sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin ilanından itibaren onbeş gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecburdurlar. 223 üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmü mahfuzdur. Bu davaya bakan mahkeme, davacının isteği halinde ikinci alacaklılar toplantısına katılıp katılmaması ve ne nisbette katılması gerektiği konusunda 302 nci maddenin altıncı fıkrasına kıyasen onbeş gün zarfında karar verir. İtiraz eden, talebinin haksız olarak ret veya tenzil edildiğini iddia ederse dava masaya karşı açılır. Muteriz başkasının kabul edilen alacağına veya ona verilen sıraya itiraz ediyorsa davasını o alacaklı aleyhine açar. Bir alacağın terkini hakkında açılan dava kazanılırsa, bu alacağa tahsis edilen hisse dava masrafları da dahil olduğu halde sıraya bakılmaksızın alacağı nisbetinde itiraz edene verilir ve artanı da diğer alacaklılara sıra cetveline göre dağıtılır. Dava basit yargılama usulü ile görülür. Ancak, itiraz alacağın esas veya miktarına taallük etmeyip yalnız sıraya dair ise şikayet yoliyle icra mahkemesine arz olunur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Mahkememizce davacının iflas masasına başvuru dilekçesi ve ekleri, başvuruya ilişkin iflas idaresinin kararı, sıra cetveli, tebligat ve ilana ilişkin belgeler getirtilip incelenmiştir. Somut olayda … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı kararı ile … Bankası Anonim Şirketi’nin 16/11/2017 tarihi itibari ile iflâsına karar verildiği, müflisin iflâs tasfiye işlemlerinin adi tasfiye olarak … 1. İflas Dairesi’nin … iflas sayılı dosyasında yürütüldüğü, davacının … kayıt numaralı başvuru dilekçesi ile 2 adet yurt dışı teminat mektubu ve bunlardan doğan komisyon alacak talebine ilişkin olarak müflisin masasına 836.698,67-USD karşılığı 3.234.426,04-₺’lik alacak kaydı talebinde bulunduğu, iflas idaresince “Alacaklı tarafından masaya toplam 3.234.426,04-₺ alacak talebinde bulunulmuştur. Sunulu evrak ve müflis banka kayıtları değerlendirilmek sureti ile alacağın 2.350.045,37-₺’lik kısmının şarta bağlı olarak kabulüne, 155.614,71-₺’lik kısmının kabulüne, 728.765,96-₺’lik kısmının reddine ve kabul edilen alacağın 4. sıraya kaydına” şeklinde karar verildiği, davacının İİK 223 md.’ye göre tebliğ avansını yatırdığı, red kararının 11/06/2018 tarihinde tebliğ edildiği, sıra cetveli ilanının 01/06/2018 tarihinde Yeni Şafak ve 04/06/2018 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edildiği, bu durumda iş bu davanın İİK md. 235 hükmüne göre 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açıldığı tespit edilmiştir.
Davacı tarafın 2 adet yurt dışı teminat mektubu ve komisyon alacak talebine ilişkin olarak müflisin iflas tarihi itibari ile sorumlu olduğu borç miktarının tespiti ve alacak kayıt kabul koşullarının somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 26.07.2021 tarihli bilirkişi heyeti kök raporunun sonuç kısmında “…1-Davacı bankanın davalı müflis bankanın talebine istinaden düzenlediği 461.200,15 USD ve 307.466,77 USD teminat mektubundan oluşan toplam 768.666,92 USD nın 16.11.2017 iflas tarihindeki TCMB döviz satış kuru 3,8811 den hesapladığımız ve kur farkının düşük alınmasından kaynaklanan davacının teminat mektubu riskine ilave olarak iflas masasına alacak kayıt tutarı 633.227,81-TL, 2-Davacı bankanın davalı müflis bankanın talebine istinaden düzenlediği 461.200,15 USD ve 307.466,77 USD teminat mektupları için tahakkuk eden toplam 57.782,85 USD devre komisyonu için 16.11.2017 iflas tarihindeki TCMB döviz satış kuru 3,8811 üzerinden hesapladığımız ilave alacağı 68.846,30-TL’dan oluşan toplam (633.227,81TL + 68.846,30-TL) =702.074,11 TL nın daha davacı banka adına müflis Bankanın iflas masasına ilave alacak kaydı gerektiği…” yönünde görüş bildirilmiştir. Bilirkişi raporunda 2 adet teminat mektubunun devre komisyonu için yapılan hesaplamada iflas tarihinden sonraki dönemlerin de dikkate alındığı görülmekle bu hususun ve davacı tarafın itirazlarının incelenip değerlendirilmesi kaydı ile bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir. 21/03/2022 tarihli bilirkişi heyeti 1. ek raporunun sonuç kısmında “…1-Davacı bankanın davalı müflis bankanın talebine istinaden düzenlediği 461.200,15 USD ve 307.466,77 USD teminat mektubundan oluşan toplam 768.666,92 USD nın 16.11.2017 iflas tarihinde esas alınması gereken TCMB efektif satış kuru 3,8811 den hesapladığımız teminat mektubu riskine ilave olarak iflas masasına alacak kaydı gereken tutar 633.227,81 TL, 2-Davacı bankanın davalı müflis bankanın talebine istinaden düzenlediği 461.200,15 USD ve 307.466,77 USD teminat mektupları için tahakkuk eden toplam 54.246.98 USD devre komisyonu için 16.11.2017 iflas tarihinde esas alınması gerekirken 26.11.2017-26.02.2018 son döneme ilişkin 3.535,87 USD nin karşılığı 13.723,06 TL tenzil edildiğinde TCMB efektif satış kuru 3,8811 üzerinden hesapladığımız ilave alacak kaydı gereken komisyon farkı 55.123,24-TL olmaktadır. 3-Teminat mektubu riski ile komisyon alacağından kaynaklanan davacı yanın müflis bankanın iflas masasına alacak kaydı gereken toplam ilave alacak tutarı esas alınan TCMB fektif satış kuru 3,8811 TL üzerinden (633.227,81 TL+55.123,24TL)= 688.351,05-TL olarak hesaplanmıştır.” şeklinde görüş belirtilmiştir. Taraf vekillerinin bilirkişi heyetinin 1. ek raporuna karşı itirazlarının incelenip değerlendirilmesi kaydı ile bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir. 12/09/2022 tarihli bilirkişi heyeti 2. ek raporunun sonuç kısmında “…1-Davalı vekiline ait itiraz dilekçesinde; 461.200,15 USD banka teminat mektubu için 01.07.2017,31.12.2017 arası için Bilirkişi Kurulu tarafından hesaplanan 4.150,80 USD ye itiraz ettikleri beyan edilmektedir. Banka teminat mektupları üzerinden bankalarca tahakkuk ettirilen ve hesaplanan devre komisyonları, 3 er aylık dönemlerin başında peşin tahakkuk ve tahsil edilmektedir. Teminat mektubu 3 aylık süre dolmadan bankaya iade edilmiş olsa dahi peşin tahsil edilen komisyonun iadesi yapılmamaktadır. Zira komisyonlar mektup tutarı üzerinden tahakkuk ettirilmekte olup, faiz hesabında olduğu gibi gün esaslı (adatlandırma) hesap yöntemi sözkonusu değildir. Bu nedenle Müflis banka 16.11.2017 tarihinde iflas etmiş olsa dahi, teminat mektubu komisyonu bankacılık usul ve teamülleri gereğince peşin tahsil edilmek durumunda olduğundan dolayı, davacı bankanın 01.07.2017- 16.11.2017 dönemi komisyon talebine karşılık Müflis bankanın yaptığı itiraz sonuca etkili bulunmamaktadır. 2-Son olarak;Davacı bankanın davalı iflas idaresine … kayıt sırası ile yaptığı alacak kayıt başvurusunda, iflas masasına alacak kaydına esas döviz kurunun bankanın iflas tarihi olan 16.11.2017 tarihindeki TCMB Amerikan Doları Efektif satış kuru olan 3,8811 TL nın esas alınması gerektiğinden dolayı iflas tarihindeki kur üzerinden davacı Banka’nın ilave alacak kaydı talebinde bulunma hakkının olduğu…” yönünde görüş bildirilmiştir. Bilirkişi heyeti 2. ek raporu hüküm kurmaya yeterli kabul edilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık döviz cinsinden olan alacağın hangi tarihteki kur üzerinden Türk Lirası’na çevrileceği noktasında toplanmaktadır. Davacı taraf vekili döviz cinsinden olan alacağının iflas tarihinde geçerli kur üzerinden Türk Lirası’na çevrilmesi gerektiğini iddia etmiş olup, müflis … Bankası A.Ş. iflas idaresi vekili ise davacının alacağının …’nin 10/05/2018 tarihli ve 2018/260 sayılı kararı gereğince müflis bankanın faaliyet izninin kaldırıldığı 22/07/2016 tarihinde geçerli döviz alış kuru üzerinden -₺’ye çevrilmesi gerektiğini savunmuştur.
23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 22/07/2016 tarih ve 6947 sayılı kararı ile …’nin 21/07/2016 tarih ve 9029 sayılı yazısında yer alan talebi üzerine 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 107. maddesinin son fıkrası hükmü çerçevesinde … Bankası A.Ş.’nin 22/07/2016 tarihi itibari ile faaliyet izninin kaldırılmasına karar verildiği ve bu kararın 23/07/2016 tarihli Resmi Gazetede yayınlandığı Fon Kurulu’nun 22/12/2016 tarihli kararı ile 5411 sayılı yasanın 106/3 maddesi uyarınca bankanın doğrudan iflasının mahkemeden talep edilmesine karar verildiği ve … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …esas sırasında açılan davada 16/11/2017 tarih 2017/41-942 E.K. sayılı karar ile 5411 sayılı yasanın 106. maddesi uyarınca … Bankası A.Ş.’nin iflasına karar verildiği anlaşılmıştır. … Fon Kurulu’nun 10/05/2018 tarih 2018/260 numaralı kararı ile tüm yabancı para ve altın cinsinden hesaplara ilişkin alacak başvurularının değerlendirilmesinde müflis bankanın faaliyet izninin kaldırıldığı 22/07/2016 tarihi itibari ile T.C. Merkez Bankası’nca ilan edilen döviz alış kurları üzerinden hesaplanarak -TL’ye çevrilmesine ve sıra cetveline kayıt edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır. 5411 sayılı yasanın 106/5 maddesinde ”Fon bu kanunun uygulanması ile sınırlı olmak üzere 2004 sayılı İİK ‘nun 166., 218., 219., 234., 236., 249., 251., 254. Maddelerindeki yetki ve görevler hariç olmak üzere iflas dairesi , alacaklılar toplantısı iflas idaresi görev ve yetkilerine sahip olarak bankayı tasfiye eder.” hükmü yer almaktadır. Diğer yandan “Faaliyet İzni Kaldıralan Bankalardaki Sigortalı Mevduat ve Sigortalı Katılım Fonunun Ödenmesi ile Bu Bankaların İflas ve Tasfiyesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik’in, “İflas Yoluyla Tasfiye” başlığını taşıyan 4. bölümünde Bankacılık Yasası uyarınca iflasına karar verilen bankaların iflas ve tasfiyesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeler uyarınca …’nin iflas idaresine ilişkin yetkileri kullanması mümkündür. Ancak kanunun verdiği bu yetki …’yi döviz cinsinden olan alacakların hangi tarihteki kur üzerinden sıra cetveline kayıt edileceği konusunda karar vermeye yetkili kılmaz. İflas idaresine ait görevleri kullanan …’nin kendisine kanun ile ayrıca bir yetki tanınmadığı sürece olağan iflas tasfiyelerinde geçerli tasfiye kurallarını uygulaması gerekir. Yüksek Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre iflas halinde döviz cinsinden olan alacakların iflas tarihinde geçerli TCMB efektif satış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi gerekmektedir. Yukarıda yazılı bilirkişi heyeti 2. ek raporunda yer alan tespitlerden 401.200,15-USD + 307.466,77-USD teminat mektuplarından ilave kaydı gereken tutarın 633.227,81-₺ olduğu, teminat mektubu dönem komisyonlarından ilave alacak kaydı gereken tutarın 85.551,60-₺ olduğu anlaşılmakla teminat mektuplarından kaynaklı 633.227,81-₺’lik kısmın şarta bağlı olarak kabulüne, teminat mektubu dönem komisyonlarından kaynaklı 85.551,60-₺’lik kısmın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulüne, davacının 718.779,41-₺’lik alacağının 633.227,81-₺’lik kısmının şarta bağlı olarak kabulüne, 85.551,60-₺’lik kısmının kabulüne; kabul edilen alacağın Müflis … Bankası A.Ş.’nin iflas masasında 4. sıraya kaydına,
2-Davalı müflis harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yatırılan toplam 12.665,71-₺ harç giderinin karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan 3.000,00-₺ bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 790,10-₺ yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca davacı vekili lehine takdir olunan 9.200,00-₺ maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333 maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 10 günlük süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 17/11/2022

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza