Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/522 E. 2022/105 K. 15.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/522 Esas
KARAR NO : 2022/105

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 12/06/2017
KARAR TARİHİ : 15/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili aşamalarda tekrarladığı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirketin bayiliğini yaptığını, davalının keşide etmiş olduğu … 40. Noterliğinin … Yevmiye nolu … tarihli ihtarnamede müvekkili firmanın, taraflar arasındaki sözleşme ve ek protokol gereği aylık 35 ton satış taahhüdünde bulunduğu, davalıdan yaptığı LPG alımının azaldığı, bu durumunda müvekkilinin sattığı LPG’yi davalı haricinde bir kaynaktan temin edildiği belirtilerek sözleşmeye aykırı fiillere son vermesinin istendiği, sözleşmeye dayalı talep haklarının kullanılacağının müvekkili firma yetkilileri hakkında da suç duyurusunda bulunacağının ihbar edildiğini, davalı tarafından sözü edilen 03.09.2005 tarihli ek protokolün davalı firma tarafından müvekkiline verilmiş olan faiz kredisi nedeniyle düzenlendiğini müvekkilinin bu krediyi ödediğinden ek protokolün hükmünü yitirmiş olduğunu, müvekkili tarafından … Noterliğinden davalıya keşide edilen ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini, bu fesih ile müvekkilinin teminat olarak vermiş olduğu…bank … Şubesi 02.09.2005 tarih 50.000,00.- TL ve 30.04.2007 tarih 10.000,00-TL bedelli toplam 60.000,00-TL teminat mektuplarının davalı tarafından nakde çevrildiğini, davalıya gönderilen ihtarname ile teminat mektuplarının iadesinin istenildiğini, davalı tarafın cevabi ihtarnamesi ile müvekkilinin başka firmadan LPG bayiliği aldığını ve bu şekilde satışa devam ettiği iddiasında bulunduğunu, bu yüzden taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiğini ihtar edildiğini, müvekkilinin haklı sebepler göstererek sözleşmeyi daha önce fesih ettiğini beyanla neticeten; teminat mektuplarının paraya çevrilmesi nedeni ile 60.000,00-TL alacak ile 10.000,00-TL manevi tazminatın 26.03.2009 tarihinden itibaren işleyecek T.C. Merkez Bankası avans faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili aşamalarda tekrarladığı cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında Tüplü LPG Bayilik sözleşmesinin mevcut olduğunu, ayrıca tarafların 03.09.2005 tarihinde Ek Protokol imzalamış olup bu protokolle sözleşme süresinde davacının aylık 35 ton LPG almayı taahhüt ettiğini, bu protokolün faizsiz kredi kullanımı veya başka bir şarta bağlı olmadan bayilik sözleşmesi yürürlükte olduğu sürece geçerli olduğunu, müvekkilinin davacının bayiliği kurulduğu sırada o bölge içinde bir bayiliğinin daha bulunduğunu, bayilik sözleşmesinin, davacı tarafın kusurları sebebiyle süresinden önce sona erdiğini, davacının sözleşmenin süresinden önce sona ermesine sebep olduğunu bu yüzden sözleşmenin 21.4 bendi gereğince sözleşme süresince alması gereken 2100 ton LPG den Ağustos 2005 tarihinde aldığı LPG düşüldüğünde bakiye 1.039,576 ton olan LPG tutarının karşılığı 2.527.905,77-TL’nin tazminat olarak müvekiline ödemesi gerektiğini, sözleşmenin 22.2 maddesi gereği fesih tarihindeki 31 ton LPG nin Anadepo satış fiyatı ile çarpımı olan 49.600,31.-TL yi cezai şart olarak ödemesi gerektiğini, ancak bu tutarları müvekkiline ödemediğini, müvekkili sözleşme gereği hakkı olan tazminata mahsuben davacının vermiş olduğu 2 adet teminat mektubunu nakde çevirerek müvekkilinin hesabına irat etmiş olduğunu beyanla müvekkili aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davanın davalılar vekili aşamalardaki beyanında birleşen davanın reddini talep etmiştir.
…15.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… E.K. sayılı birleştirme kararı ile mahkememizin iş bu davası ile birleştirilen davanın davacısı … Tic. A.Ş. tarafından davalı … Hay. Tic. Ltd. Şti. ile … aleyhine açılan davanın dava dilekçesinde özetle; 28.07.2005 tarihli tüplü bayilik anlaşması ve genel şartnamesi gereğince davalı şirketin müvekkili şirketin tüplü bayiliğini üstlendiğini, diğer davalının da sözleşmenin 23.4 maddesi ile bayiinin sözleşmeden doğmuş, doğabilecek tüm yükümlülükleri için 50.000,00-USD’ye kadar bayi ile birlikte müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğunu, davalı şirket tarafından 60.000,00 TL sine kadar olmak üzere 2 adet 2 teminat mektubu verildiğini, davalı şirketin sözleşmeden sonra 03.09.2005 tarihli ek protokol ile müvekkilinden aylık 35 top LPG almayı taahhüt ettiğini, ancak taahhüdüne uymadığını ve LPG alımını azalttığını, bu nedenle kendisine .. 40. Noterliğinin …tarih … yevmiye numaralı uyarı ihtarının gönderildiğini, davalının bu gereği yerine getirmediği gibi … Noterliğinin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bayilik sözleşmesini fesh ettiğini bildirdiğini, müvekkilinin ise … 40. Noterliğinin…tarih … yevmiye numaralı cevabı ihtarnamesi ile davalının bayilik sözleşmesine ve ek protokole aykırı davranması neticesi bayilik sözleşmesinin haklı nedenle fesh ederek, bayi hesaplarının kat edildiğini, gönderilen fesih ihtarında 2.527.905,77-TL tazminat ve 49.600,31 TL ceza-i şart ile birlikte davalılar nezdinde bulunan 1320 adet 2 kg. ve 706 adet 12 kg. lık tüpleri, 36 adet 24 kg lık tüpleri , 21 adet 48 kg lık tüpleri veya bedellerini 15 gün içinde müvekkiline iade etmesinin bildirildiğini, davalıların tüpleri müvekkiline teslim etmesine rağmen tazminat ve ceza-i şart ödemediklerini belirterek 10.000,00-TL tazminatın temerrüt tarihi olan 10/04/2009 tarihinden itibaren Merkez Bankasının kısa vadeli avanslara uyguladığı faiz oranı işletilmek suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
… 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.K. sayılı birleştirme kararı ile mahkememizin iş bu davası ile birleştirilen davanın davacısı … Tic. A.Ş. tarafından davalı … Hay. Tic. Ltd. Şti. ile … aleyhine açılan davanın dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin LPG dağıtım firması olduğunu, davalı … Ltd. Şti.’nin taraflar arasında akdedilen 28/07/2005 tarihli tüplü bayilik anlaşması ve genel şartnamesi gereğince … bölgesinde müvekkili şirketin tüplü bayiliğini üstlendiğini, davalı …’nün sözleşmenin 23.4 maddesi ile bayiinin bu sözleşmeden doğmuş, doğabilecek tüm yükümlülükleri için 50.000,00-USD’ye kadar bayii ile birlikte müşterek borçlu müteselsil kefil olduğunu, sözleşme uyarınca müvekkiline toplam 60.000,00-TL’ye kadar olmak üzere 2 teminat mektubu verildiğini, bayiilik sözleşmesinin 19 maddesi gereğince 5 yıl süreli yapılmış olduğunu, davalı şirketin bayilik ilişkisinin kurulmasından sonra 03/09/2015 tarihinde imzaladığı ek protokol ile müvekkilinden aylık 35 ton LPG almayı taahhüt ettiğini, davalının bu taahhüdüne uymayarak zaman içerisinde LPG alımını azaltması üzerine ihtarname ile uyarıda bulunulduğunu, davalının ihtarname gereğini yerine getirmediği gibi … Noterliği’nin …tarih … yevmiyeli ihtarnamesi ile bayilik sözleşmesini feshettiğini bildirdiğini, müvekkilinin de … 40 Noterliği’nin… tarih … yevmiyeli cevabi ihtarnamesi ile davalının bayilik sözleşmesine ve ek protokole aykırı davranması neticesi bayilik sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, bayi hesaplarını kat ettiğini, bu nedenlerle davalının sözleşmenin süresinden önce sona ermesine neden olduğundan sözleşmenin 21.4 bendi gereği sözleşme süresi boyunca alması gereken 2100 ton LPG’den 2005 yılı Ağustos ayı dahil olmak üzere bu tarihe kadar aldığı 1.060,424 ton LPG düşüldüğünde bakiye 1.039,576 ton LPG tutarı olan 2.527.905,77-TL’nin tazminat olarak müvekkili şirkete ödenmesi gerektiğini, sözleşmenin 22.2 maddesi gereği fesih tarihindeki 31 ton LPG’nin ana depo satış fiyatı ile çarpımı olan 49.600,31-TL’yi ceza-i şart olarak ödemesi gerektiğini, ihtara rağmen tazminat ve ceza-i şartın ödenmediğini, müvekkilinin davalıların sözleşmeye aykırı davranışından dolayı toplam 60.000,00-TL tutarındaki teminat mektuplarını nakde çevirerek alacağına mahsup ettiğini, davalının KDV dahil bakiye 2.517.506,08-TL müvekkiline ödeme yapması gerektiğini belirterek 10.000,00-TL’nin temerrüt tarihi olan 10/04/2009 tarihinden itibaren Merkez Bankası’nın kısa vadeli avanslara uyguladığı faiz oranı ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememiz 2014/241-2018/279 EK sayılı kararının Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2018/3279-2020/630 EK sayılı kararı ile bozularak mahkememize gönderildiği görüldü.
Mahkemece bozmaya uyularak daha önce yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasındaki sözleşmenin bayi tarafından ihlal edildiği, davacı … Şti. ve … tarafından keşide edilen 09.03.2009 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğinin ihbar edildiği, feshin 26.03.2009 tarihinden itibaren geçerli olduğu, feshin sürekli sözleşme ilişkisini sona erdirmeye ve ortadan kaldırmaya yönelik olan bozucu yenilik doğuran hak olduğu, buna göre davalı … … A.Ş. tarafından keşide edilen 07.04.2009 tarihli ihtarnamenin, taraflar arasında devam eden geçerli sözleşme ilişkisi olmadığından feshe bağlı sonuçları oluşturmadığı, buna göre … A.Ş.’nin sözleşmenin kendisi tarafından feshi halinde talep edebileceği tazminatın düzenlendiği 21.4. maddesine dayalı olarak tazminat talebinde bulunamayacağı ancak sözleşmenin bayii … Ltd.Şti. tarafından feshi halinde talep edebileceği cezai şartın düzenlendiği 22.2. maddesine dayalı olarak cezai şart talebinde bulunabileceği, buna göre talep edilebilecek cezai şartın 49.600,31 TL olarak hesaplandığı, sözleşme gereği … Ltd. Şti. tarafından … A.Ş.’ye verilen toplam 60.000,00 TL bedelli teminat mektuplarının 26.03.2009 tarihinde … A.Ş. tarafından nakde çevrildiği, 49.600,31 TL cezai şartın 60.000,00 TL teminat mektubu bedelinden mahsup edilmesi gerektiği, asıl davada talep edilen manevi tazminatın şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle, asıl davanın kısmen kabulüne, 10.399,69 TL’nin … A.Ş.’den tahsiline, manevi tazminat talebinin reddine, … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı birleşen davanın kısmen kabulüne, … A.Ş. lehine hesaplanan 49.600,31 TL cezai şartın davacı tarafından nakde çevrilen asıl dava konusu teminat mektubu bedelinden mahsubuna, fazlaya ilişkin talebin reddine, … 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm asıl davada davacı, birleşen davada davalılar vekili tarafından asıl ve birleşen 2017/537 esas sayılı davalar yönünden temyiz edilmiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2018/3279 esas 2020/609 karar sayılı ilamında “… 1- Asıl dava davacısı … Ltd. Şti. vekilinin asıl davaya yönelik temyizi yönünden yapılan incelemede, dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, asıl davada davacı vekilinin yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi …esas sayılı davaya yönelik davalılar vekili tarafından yapılan temyiz istemine gelince; … Limited Şirketi’nin 60.000,00 TL’lik teminat mektubu … A.Ş. tarafından nakde çevrilmiş olup … A.Ş.’nin cezai şart alacağının 49.600,31 TL olduğu anlaşıldığından, mektubun bu kadarlık kısmının nakde çevrilmesi haklıdır. Bu itibarla asıl davada mektup bedelinin 10.399,69 TL’lik artan kısmının mektup sahibine iadesine karar verilmiştir. Bu durumda birleşen davalarda dava konusu olan 49.600,31 TL … A.Ş’ye ait cezai şart alacağı teminat mektubu nakde çevrilerek tahsil edilmiş olduğundan, bu davanın cezai şart alacağı yönünden de reddi gerekirken, bunun mektup bedelinden mahsubuna diyerek yanlış bir sonuca gidilmesi ve infazda tereddüt oluşturulması doğru olmamış hükmün birleşen dava yönünden bozulması gerekmiştir.” şeklinde karar verilmiştir. Mahkememizce bozmaya uyularak 20/04/2018 tarihli asıl dava yönünden verilen karar Yargıtay ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, 20/04/2018 tarihli … 15. Asliye Ticaret Mahkemesi … E-K nolu dava yönünden verilen karar Yargıtay ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, 20/04/2018 tarihli birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi … E-K nolu dava yönünden davanın ise dava konusu olan 49.600,31 TL … A.Ş’ye ait cezai şart alacağı teminat mektubu nakde çevrilerek tahsil edilmiş olduğundan, bu dava yönünden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Mahkememizce 20/04/2018 tarihli asıl dava yönünden verilen karar Yargıtay ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
2-Mahkememizce 20/04/2018 tarihli birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi …E-K nolu dava yönünden davanın reddine,
3-Mahkememizce 20/04/2018 tarihli … 15. Asliye Ticaret Mahkemesi … E-K nolu dava yönünden verilen karar Yargıtay ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-Birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin davasında karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının, peşin olarak alınan 853,88-TL harçtan düşümü ile bakiye 773,18-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin davasında davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 7.300,00-TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6-Birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin davasında davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Birleşen … 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin davasında davalı tarafından yapılan yargılama masrafı olmadığı bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair; Asıl davada davalı birleşen davada davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/02/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza