Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/264 E. 2023/381 K. 05.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/264 Esas
KARAR NO : 2023/381

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/06/2020
KARAR TARİHİ : 05/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:Davacı vekili 16/06/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle : “…Müvekkil Şirket … A.Ş. yıllardır enerji sektöründe faaliyet göstermekte olan, sektöründe öncü ve tanınmış bir şirkettir. Müvekkil Şirket ile davalı arasında, 27.10.2010 tarihli Tüplü LPG Bayilik Sözleşmesi imzalanmıştır. Buna göre davalı, müvekkil şirket tarafından sağlanan LPG’nin kanun ve düzenleyici işlemler çerçevesinde tanıtılması, tüketiciye satılması ve servis hizmetlerinin yapılmasını bayi olarak kabul ve taahhüt etmiştir. Taraflar arasında yukarıda izah edilen şekilde sürdürülen sözleşmeye dayalı ticari ilişki, davalının sözleşmeye ve ilgili mevzuata aykırı davranışları sebebiyle sona ermiş ve davalı aleyhine … 28. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas nolu dosyası ile tazminat davası açılmıştır. Söz konusu dava kapsamında alınan bilirkişi raporunda müvekkilin, ide edilmeyen tüplerden dolayı 7.497-TL, 32.467,11-TL kar mahrumiyeti ve 45.828-TL cezai şart alacağı olduğu tespitine yer verilmiş, Sayın Mahkeme tarafından ise bilirkişi raporunun yerinde görüldüğüne, ancak taleple bağlılık ilkesi gereğince dava açılırken talebimiz, tüplerin iade edilmemesi sebebiyle 1.000-TL, kar mahrumiyeti olarak 4.500-TL, cezai şart olarak 4.500-TL olmak üzere 10.000-TL olduğundan, bu bedeller üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu kararda belirlenmiş alacaklarımız için … 30. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile faiz, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti ile birlikte 15.213,80-TL tutarında ilamlı icra takibi başlatılmıştır. Buna ek olarak, talepten fazlasına hükmedilemeyeceğinden bahisle, bilirkişi raporu ile belirlenen fark kar mahrumiyeti, cezai şart ve iade edilmeyen tüplerden kaynaklanan tazminat talebimize istinaden, … 21. İcra Müdürlüğü’nün … E. Nolu dosyası ile, iade edilmeyen tüp bedeli alacağı olarak 6.497,00-TL, kar mahrumiyeti alacağı olarak 27.967,11-TL, cezai şart alacağı olarak 41.328,00-TL, toplamda 75.792,11-TL üzerinden takip başlatılmıştır. Davalı tarafından, … 21. İcra Müdürlüğü’nün …Esas Nolu dosyası ile başlatılan takibe konu borca itiraz edilmiş ve takip durmuştur. Aynı dilekçe ile davalı tarafından yetkiye de itiraz edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmede öngörülen yetki maddesi uyarınca, sözleşmeden doğacak uyuşmazlıklarda yetkili mahkeme İstanbul Mahkemeleridir. İşbu dava dilekçesi ekinde sunulan gerekçeli karar ile Müvekkil Şirket defterlerinde yapılacak inceleme sonucunda da görüleceği üzere, davalı tarafça borca yapılan itiraz haksız, kötü niyetli ve hukuki dayanaktan yoksundur. Bu sebeplerden ötürü işbu davayı açma zorunluluğumuz ortaya çıkmıştır. Fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla; haklı davamızın kabulüne, , … 21. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın reddi ile takibin devamına, davalı aleyhine %20’den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, asıl alacağın icra takibinden itibaren işleyecek ticari faiz ile tahsiline, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini…” talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa tensip zaptı, bilirkişi raporu ve dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup, cevap dilekçesi de sunulmamıştır.
DELİLLER:
09/05/2022 tarihli bilirkişi raporu, … Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla alınan 11/04/2023 tarihli bilirkişi raporu, 01/09/2022 tarihli bilirkişi ek raporu, … 21. İcra Dairesi’nin …. esas sayılı dosyası, İstanbul (Kapatılan) 28. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası, …. Vergi Dairesi’nden gelen cevabi yazı ve tüm dosya kapsamı.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava, bayilik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle kar kaybı ve cezai şart alacağı ile iade edilmeyen ariyetlere ilişkin teslime kadar geçecek sürede işleyecek bedelin tahsili istemiyle davalı aleyhine başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali talebine ilişkindir.
… 21. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından , davalı aleyhine 6.497,00 TL iade tüp bedeli, 27.967,11 TL kar mahrumiyeti ve 41.328,00 TL cezai şart olmak üzere toplam 75.792,00 TL nin ödenmesi talebiyle ilamsız icra takibi başlatılmış olduğu; ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiği ve davalının takibe itirazı üzerine takibin durmuş olduğu anlaşılmıştır.
… 28. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; iş bu davanın davacısı tarafından davalı … aleyhine iade edilmeyen tüp bedeli, kar mahrumiyeti ve cezai şart ödenmesi talebiyle açılan davada alınan bilirkişi raporunda davacı lehine 7.497,00 TL iade edilmeyen tüm bedeli, 32.467,11 TL kar mahrumiyeti ve 45.828,00 TL cezai şart hesaplandığı ancak davacının talebi ile bağlı kalınarak 1.000,00 TL iade edilmeyen tüm bedeli, 4.500,00 TL kar mahrumiyeti ve 4.500,00 TL cezai şart olmak üzere toplam 10.000,00 TL tazminatın ödenmesine karar verildiği ve verilen kararın 18/12/2013 tarihinde kesinleştiği anlaşıldı.
Mahkememizin 19/01/2022 tarihli duruşmasının ara kararı ile dosya bilirşiye tevdi edilmiş, bilirkişi 10/05/2022 tarihli raporunda özetle”..Kapatılan 28.Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasındaki Bilir Kişi Raporu doğrultusunda yapılan değerlendirme ve hesaplama sonucu davacı …Ş. nin davalı … iade edilmeyen tüpler ,kar mahrumiyeti ve cezai şart bedeli olarak ,davacı tarafınca düzenlenen ihtarname ve tanınan 3 günlük sürenin bitimi 14.02.2012 tarihinden … 21.İcra Müdürlüğünde 18.10.2019 tarihinde başlatılan icra takibine kadar geçen süre için anapara artı gecikme faizi ile birlikte toplam 152.520,55 TL alacaklı olduğu..” yönünde görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davalı tarafın bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazları doğrultusunda ek rapor tanzimi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 01/09/2022 tarihli ek raporunda özetle “..Kapatılan 28.Asliye Ticaret Mahkemesinin ,… Esas sayılı dosyasındaki Bilir Kişi Raporu doğrultusunda yapılan değerlendirme ve hesaplama sonucu davacı …Ş. nin davalı … Başar dan iade edilmeyen tüpler ,kar mahrumiyeti ve cezai şart bedeli olarak ,davacı tarafınca düzenlenen ihtarname ve tanınan 3 günlük sürenin bitimi 14.02.2012 tarihinden, … 21.İcra Müdürlüğünde 18.10.2019 tarihinde başlatılan icra takibine kadar geçen süre için anapara artı gecikme faizi ile birlikte toplam 152.520,55 TL alacaklı olduğu görüş ve kanaatinin İş bu ek raporda da değişmediği..” yönünde görüş bildirilmiştir.
Davalı tarafa ait BA ve BS formları celp edilerek, talep edilen cezai şartın davalı tarafın ekonomik olarak mahvına sebebiyet verip vermeyeceği hususunda rapor tanzimi için … Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan talimat doğrultusunda düzenlenen bilirkişi 11/04/2023 tarihli raporunda özetle “..Davalının toplam cirosunun 13.808,71 TL ve toplam kazancının 717,71 TL tutarında olduğu 2012 yılında cezai şart olarak tespit edilen tutar olan 41.328,00 TL nin cironun 3 katı, kazancın ise 57 katı büyüklüğünde olması, hesaplanan cezai şart tutarının gerek çironun ve gerekse kazancın çok üzerinde olması nedeniyle ve ayrıca davalının faaliyetini terk etmiş olması nedeniyle, ekonomik olarak malıvına sehebiyet vereceği..” yönünde görüş bildirilmiştir.
Kural olarak tacirler arasında kararlaştırılan cezai şart anlaşmalarındaki cezai şart miktarı, fahiş olduğundan bahisle tenkise tabi tutulamaz, tacir olmayan kişiler arasında hakimin takdiri ile uygulanan indirim, tacirler arasında söz konusu olmaz. Somut olaydaki uyuşmazlıkta ise taraflar ticaret şirketleridir (tacirdirler) ve kural olarak kararlaştırılan cezai şart miktarının aşırı yüksek olduğundan bahisle takdiren indirim talep edilemez. Ne var ki cezai şart miktarı davalı borçlunun ekonomik olarak yıkımına yol açabilecek kadar yüksek ise, o takdirde yerleşik Yargıtay kararlarına göre hâkim, cezai şart miktarında hakkaniyete uygun bir indirime gidebilir veya cezai şart anlaşmasını tümü ile geçersiz sayabilir.
Toplanan deliller, … 28. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı itibariyle, kesinleşen mahkeme kararına göre davalının taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı davrandığının ve davacının iade edilmeyen tüplerden dolayı 7.497,00 TL, 32.467,11 TL kar mahrumiyeti ve 45.828 TL cezai şart alacağının bulunduğunun sabit olduğu, ilk kararda hüküm altına alışmış olan miktarların mahsup edilmesi durumunda davacının bakiye 6.497,00 TL iade edilmeyen tüp bedeli, 27.967,11 TL kar mahrumiyeti ve 41.328,00 TL cezai şart tazminatının ödenmesini talep edebileceği, bu sebeplerle davalının icra takibine yapmış olduğu itirazın yerinde olmadığı, itirazın iptalinin gerektiği ancak talep edilen cezai şartın davalı tarafın ekonomik olarak mahvına sebebiyet vereceği anlaşılmakla 41.328,00 TL cezai şartın % 60 oranında takdiri indirim uygulanarak davacı lehine 16.531,2 TL cezai şart ödenmesine , cezai şarta yönünden fazlaya ilişkin talebin reddine, cezai şartın tahsili istemiyle açılan davalarda miktarın fahiş olup olmadığının veyahut tacirin mahvına sebebiyet verip vermediği hususun takdirinin hakime ait olması, davacının bunu önceden takdir ve tespit etmesi mümkün olmaması, mahkememizce takdir hakkını kullanarak yapmış olan indirim miktarı vekalet ücretinin ve yargılama giderinin hesabında dikkate alınamayacağından reddolunan kısım üzerinden davalı lehine karşı vekalet ücretine hükmedilmemesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davalının … 21. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazının kısmen iptali ile, takibin 6.497,00 TL iade edilmeyen tüp bedeli, 27.967,11 TL kar mahrumiyeti ve 16.531,2 TL cezai şart üzerinden ve takip talebindeki diğer hal ve şartlar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- 50.995,31 -TL alacağın % 20’si üzerinden hesap edilen 10.199,00-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 3.483,48 TL harçtan başlangıçta alınan 915,38-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.568,1TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 2.207,75 TL yargılama gideri ( bilirkişi ücreti-posta gideri ) ile 915,38 TL harç masrafı olmak üzere toplam 3.123,13 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-6325 Sayılı Yasa’nın 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26. Maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333 maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalı vekilinin yokluğunda verilen gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 05/07/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır