Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/654 Esas
KARAR NO : 2021/867
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/ 2019
KARAR TARİHİ : 29/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili 19/11/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle : İş bu davaya konu … … Şubesi’ne ait 30/10/2018 keşide tarihli 4.410,00 TL Bedelli … Seri No.lu çekinde aralarında bulunduğu bir çok kıymetli evrakın, davacı …’ın uhdesinde iken, müvekkillerine ait … Mah. … Sok. No: … / İstanbul’daki adresinin işyerinde 24.09.2018 tarihinde yaşanan hırsızlık olayı neticesinde çok sayıda taşınır eşya ile birlikte çalındığını, konu ile ilgili olarak davacı tarafından … Polis Merkezi Amirliği nezdinde 2018/ … olay numaralı dosya ile suç duyurusunda bulunulduğunu, hırsızlık olayına ilişkin yine soruşturma … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2018/… Soruşturma no.lu Dosyası ile devam ettiğini, davaya konu çeklerinde içerisinde bulunduğu 20 adet çek ve 3 adet senet yönünden … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyası nezdinde çek iptali davası açıldığını ve davaya konu çekin de aralarında bulunduğu çok sayıda kıymetli evrak yönünden ödemeden men yasağı kararı verildiğini, davaya konu çekin çalıntı bir çek olup çek hakkında … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilmiş ödemeden men yasağı kararı mevcut olduğunu ve davaya konu çeki davalı firmaya ciro eden … ile gerek davacının gerekse müşterisi olan … arasında herhangi bir ilişki mevcut olmadığını, bu sebeple faktoring firması tarafından alacağı tahsil edilen ne bir ticari ilişki ne de başkaca bir alacak borç ilişkisi mevcut olmadığını, bu sebeple davalı … firması Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş vb. Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğinin 22/2 maddesine aykırı olarak çeki tahsil etmiş ve nihayetinde de haksız ve gerçekten yoksun olarakta alacaklı olmadığı bir paranın tahsilini sağladığını, davaya konu çalıntı çek müvekkillerinin ticari ilişkisi olan … adlı firmadan ciro ve teslim yoluyla geçmiş ve henüz arkası müvekkilleri tarafından ciro edilmezden evvel de çalındığını, bu sebeple de çekte müvekkillerinin cirosunun bulunmadığını, davalı tarafça haksız ve hukuka aykırı olarak tahsil edilen … … Şubesine ait 30/10/2018 Keşide Tarihli … Çek Seri no.lu 4.410,00 TL Bedelli çek yönünden ödenen 4.410,00 TL’nin faizi ile birlikte davalıdan istirdatına karar verilmesini, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili 30/12/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkillerinin dava konusu çeke ilişkin alacağı …’den usul ve yasaya uygun olarak faktoring sözleşmesi, alacak bildirim formu, fatura ile tavsik ederek devraldığını, müvekkilleri şirket çekin son hamili olduğunu, takip konusu çek vadesinde ve tutarında ödenmediğini, müvekkilleri iyi niyetli son hamil olduğunu, müvekkilleri şirket alacağı usul ve yasaya uygun olarak üstlenmiş olup alacaklı sıfatını kazandığını, izah edildiği üzere müvekkillerinin usul ve yasaya uygun olarak dava konusu çeklerin iyi niyetli son ve meşru hamili olduğunu, borçlu vekili itiraz dilekçesinde çeklerin çalındığını beyan ettiğini, sayın mahkemenizin de takdir edeceği üzere çekin zıyaı gerekçesiyle açılan “iptal davası”ndaki ödemeden men kararı hasımsız olarak verildiği için davaya taraf olmayan iyi niyetli üçüncü kişiye karşı (çek hamilini) ileri sürülemeyeceğini, davacının dilekçesinde de belirttiği üzere müvekkilleri şirket çeki muhattap bankaya ibraz ettiğinde, muhattap banka tarafından çek üzerinde ödeme yasağı olduğuna ilişkin şerh düşülmediğini, bu nedenle müvekkilleri şirketin kötü niyet ve ağır kusurundan bahsedilemeyeceğinin aşikar olduğunu, müvekkilleri şirketin ödeme yasağından haberdar olması beklenemez olduğunu, muhatap bankaca ilgili şerh düşülmeksizin çeke ilişkin ödeme yapıldığını, haksız davanın ve tedbir talebinin reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2018/… Soruşturma no.lu Dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/ … Esas sayılı dosyası,… … Şubesine ait 30/10/2018 Keşide Tarihli … Çek Seri no.lu 4.410,00 TL Bedelli çek sureti, 26/08/2020 tarihli bilirkişi raporu, 24/10/2020 tarihli bilirkişi ek raporu, faktoring sözleşmesi ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; İİK 72. Madde uyarınca istirdat talebine ilişkindir.
…, … Şubesi’nden gelen 05/03/2020 tarihli cevabi yazıda ilgili çekin … Şubesinde takasta işlem gördüğü ve 4.410,00 TL’nin takastan ödendiği bildirilmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi ile inceleme yapılarak rapor tanzimi istenmiş; bilirkişi tarafından düzenlenen 26/08/2020 tarihli raporda özetle; incelenen davacı şirkete ait 2018 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdik /beratlarının yasal süresinde yapıldığı,
davacı …’ın incelenen 2018 yılı ticari defterinde,
davaya konu edilen … … Şubesine ait
30/10/2018 keşide tarihli 4.410,00 TL Bedelli … Seri No.lu çekin davacı
yana … San. Ltd. Şti. tarafından cari hesap
borcuna karşılık verilmiş olduğu, ilgili çekin davacı yan yevmiye
defterinde 30.07.2018 tarihinde … no.lu yevmiye madde, … no.lu
yevmiye sayfasında kayıtlı olduğu tespit edildiği,davalı firmanın incelemeye sunulan 2018 yılında E-defter
mükellefi olduğu görülmüş olup, defter beratlarının usulüne uygun ve
süresinde verildiği görüldüğü,
dava konusu edilen … … Şubesi’ne ait 30/10/2018 Keşide Tarihli 4.410,00 TL Bedelli … Seri no.lu çekin 30.07.2018 tarihli … no.lu tahsilat makbuzu ile dava dışı …
San. Ltd. Şti.’den alınmış olduğu, davaya konu çekinde içerisinde bulunduğu 20 adet çek ve 3 adet senet yönünden
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Es. sayılı
dosyasında çek iptali davası açılmış ve davaya konu çekinde
aralarında bulunduğu çok sayıda kıymetli evrak yönünden ödemeden
men yasağı kararı verildiği görüldüğünden bu bağlamda dava konusu
çekin istirdadına karar verilip verilmeyeceği ile ilgili son karar mahkemeye ait olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
Mahkememizin 14/10/2020 tarihli ara kararı ile “davalı tarafça söz konusu çekin kimden alındığı defterlerinde ne şekilde kayıtlı olduğu yapılan işlemlerin faktoring mevzuatına uygun olup olmadığı, çekin faturaya binaen alınıp alınmadığı, çek nedeniyle ödeme yapılıp yapılmadığı ayrıca çekin davacının defterlerinde kimden alınarak kaydedildiği çıkış kaydının olup olmadığı” hususlarında ek rapor tanzimi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiş; bilirkişi tarafından tanzim edilen 24/10/2020 tarihli ek raporda özetle; dava konusu edilen … … şubesine ait
30/10/2018 Keşide Tarihli 4.410,00 TL Bedelli … Seri no.lu çekin
30.07.2018 tarihli … no.lu tahsilat makbuzu ile dava dışı …
San. Ltd. Şti.’den alınmış olduğu;dosyada mevcut çek fotokopisinin arka kısmındaki ciro silsilesi
incelendiğinde, sırasıyla;
1)… ,
2)… ve Tic. A.Ş.
3)… Ltd. Şti.
4) … A.Ş. olduğu;davaya konu çekinde içerisinde bulunduğu 20 adet çek ve 3 adet
senet yönünden … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin
2018/… Es. Sayılı dosyası nezdinde Çek İptali Davası açılmış ve davaya
konu çekinde aralarında bulunduğu çok sayıda kıymetli evrak yönünden
ödemeden men yasağı kararı verildiği,
… Asliye Ticaret Mah. 2018/… E. Sayılı dosyası ile
iptali istenen davaya konu … seri no.lu çek hakkında 08.10.2018
tarihinde ödeme yasağı kararı verilmiş olmasına rağmen muhatap bankanın yanlış şubesine müzekkere
Yazıldığı ve doğru şubeye müzekkere ulaştırılmazdan evvel
davalı faktöring tarafından çek bedelinin tahsil edildiği; dava konusu çek ilgili davacı ticari defterlerinde yapılan
İncelemede; … Şubesine ait
30/10/2018 keşide tarihli 4.410,00 TL bedelli … Seri No.lu çekin davacı
yana … San. Ltd. Şti. tarafından cari hesap
borcuna karşılık verilmiş olduğu,ilgili çekin davacı yan yevmiye
defterinde 30.07.2018 tarihinde … no.lu yevmiye madde, 33 no.lu
yevmiye sayfasında kayıtlı olduğu, davacı ticari defterlerinde çek çıkış
kaydınınım mevcut olmadığı,dava konusu çek ile ilgili davalı ticari defterlerinde yapılan
İncelemede ise ; davalı faktöring firmasının dava konusu çeki dava dışı …
Ltd. Şti.’den almış olduğu, çekin dava dışı … Ltd. Şti.
tarafından dava dışı … Ltd. Şti.’ne
düzenlenen 22.07.2018 tarihli … no.lu 10.03 tarihli faturaya
binaen alınmış olduğu, çeke istinaden ise davalıı faktöring firması tarafıdan dava dışı
… Tic. Ltd. Şti.’ne 4.090,00 TL ödeme
yapıldığına dair “Ön Ödeme talimatı” belgelerinin dosyada yer aldığı,diğer yandan çek cirosunda 22.07.2018 tarihli … no.lu
faturada yer alan dava dışı … Tic. Ltd. Şti. firması yer almadığı, neticeten dava konusu edilen … … şubesine ait 30/10/2018 Keşide Tarihli 4.410,00 TL Bedelli … Seri no.lu
çekin 30.07.2018 tarihli … no.lu tahsilat makbuzu ile dava dışı …
… San. Ltd. Şti.’den alınmış olduğu, yönünde görüş bildirilmiştir
6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “Faktoring Şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz”. 04/02/2015 tarih ve 29257 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik’in 8/1. maddesinde de; “ Faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde, alınan kambiyo senedi veya diğer senetdeki ciro silsilesinde Kuruluşa kambiyo senedi veya diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak görülen kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturalardaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir” hükmüne yer verilmiştir.
6361 sayılı yasanın 38. maddesi ile faktoring sözleşmesi, mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilebilen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almak suretiyle, faktoring şirketinin müşterisine sağladığı tahsilat, borçlu ve müşteri hesaplarının tutulmasının yanı sıra finansman veya faktoring garantisi fonksiyonlarından herhangi birini ya da tümünü içeren sözleşme olarak tanımlanmıştır. Aynı yasanın 9/2. maddesi gereği faktoring şirketleri, ancak bir mal veya hizmet satışından kaynaklanan ve bu durum fatura ile belgelenen alacakları temlik alabilir. Aksi deyişle bir mal veya hizmet satışından kaynaklanmayan ve bu durum fatura ile belgelenmeyen alacakları temlik alamazlar.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu, … Şubesine ait 30/10/2018 Keşide Tarihli … Çek Seri no.lu 4.410,00 TL Bedelli çekinde içerisinde bulunduğu 20 tane çekin davacının uhdesindeyken kaybolmaları nedeniyle
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Es.Sayılı
Dosyası ile çek iptali davası açılarak, çekler hakkında ödemeden
men yasağı kararı verildiği, ödemeden men kararına ilişkin müzekkerenin önce yanlış şubeye gönderildiği, bu süreçte dava konusu çekin takasta işlem gördüğü ve 4.410,00 TL’nin davalıya ödendiği; çekin, davacı taraf ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ancak çekin çıkış kaydının bulunmadığı; davalı taraf ticari defterlerine göre ise; çekin, dava dışı … Ltd. Şti.’den alınmış olduğu ve dava dışı … ve Tic. Ltd. Şti.’ne
düzenlenen 22.07.2018 tarihli … no.lu 10.03 tarihli faturaya binaen dava dışı … Ltd. Şti.’ne verilmiş olduğu; çekin ciro silsilesinde dava dışı … Tic. Ltd. Şti.nin yer almadığı; her ne kadar davalı tarafça ödemeden men kararından önce çekin ibraz edildiği ve ödendiği belirtilerek davanın reddi talep edilmişse de; 6361 sayılı yasadaki ” Faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde, alınan kambiyo senedi veya diğer senetdeki ciro silsilesinde Kuruluşa kambiyo senedi veya diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak görülen kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturalardaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir” hükmü uyarınca davalının, ciro silsilesinde yer alması gereken … Ltd. Şti şirketinin, çek ciro silsilesinde bulunmadığı; çeki devir alırken davalının gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmediği; düzgün olmayan ciro silsilesine rağmen çeki bankaya ibraz ettiği ve ödemenin yapıldığı; bu sebeple yapılan ödemenin davacıya iadesinin gerektiği anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile 4.410,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken .301,24 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 75,32-TL harçtan mahsubu ile bakiye 225,92 -TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına ,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden davacı lehine hesaplanan 4.410,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 75,32 TL peşin harç, 164,80 TL posta ve tebligat masrafı, 750,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 990,12 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-6325 Sayılı Yasa’nın 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26. Maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 29/12/2021

Katip … Hakim …
☪e-imzalıdır. ☪e-imzalıdır.