Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/478 Esas
KARAR NO : 2019/1182

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizin 2014/399 esas ve 2015/677 karar sayılı ve 12/11/2015 günlü verilen kararının Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2017/8319 esas 2019/921 karar sayılı ve 11/02/2019 günlü kararı ile bozulduğu anlaşılmakla mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Bozma ilamından önce davacı vekilinin dava dilekçesi özetle, Davacı firma, davalı şirkete … adresinde bulunan binanın sözleşmede belirtilen bölümlerinin 01/06/2009 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile aylık kira bedeli 78.882,08 USD+KDV olarak kiraladığını, davalı 30/09/2009 tarihinde … 6.Noterliğinin … yevmiye no’su ile ihtarname keşide ettiğini ve 09/09/2009 tarihinde meydana gelen sel felaketi nedeni ile mücbir sebep oluştuğundan bahisle kontratı tek taraflı feshettiğini, 12/01/2010 tarihinde davalı tarafın … 6. Noterliğinden keşide edilmiş … yevmiye nolu ihtarname ile mecuru 31/12/2009 tarihi itibarı ile boşalttığını ve 73 adet anahtarı noter emanetine tevdii ettiğini beyan ettiğini, sözkonusu ihtarnameye davacının gerek taşınma nedeni ile meydana gelen maddi zararlardan doğan haklarını, gerekse kira sözleşmesinin tek taraflı feshinden doğan zararlarını yasal yollarla talep edileceği gerekse, … 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile tespit yapıldığı hususları ayrıca … 2. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle ihtar edildiğini, kontratın feshi ile ilgili olarak 14. Maddesinde düzenleme yapıldığını, sözleşmenin 14.2 maddesi gereğince “mücbir sebep durumunun kesintisiz 30 gün sürmesi halinde tarafların bir araya gelerek iş bu sözleşmesinin devamını, askıya alınması, feshi veya başka bir şekilde tasfiye edilmesi koşullarının müzakere edeceklerini, 14.3 maddesinde ise Mücbir sebep hallerinin 60 günden fazla sürmesi ve tarafların bu süre çerçevesinde bir anlaşmaya varamaması halinde Taraflardan herhangi birinin bu sözleşmeyi tek taraflı fesih hakkı olduğunu” düzenlemekte olduğunun, davacı, davalının … büyük ölçüde tahliye etmesinden sonra, Küçükçekmece 2 Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimliğine müracaat edildiği ve zarar tespit yaptırıldığının, davalı şirket tahliye işlemlerini gerçekleştirirken mecurda büyük maddi zarar meydana getirdiğinin, Tüm elektronik tesisat, fiber kablolar ve mecur büyük zarara uğramış olduğunu, sözkonusu zarar kaleminin yanısıra sözleşme şartlarına aykırı olarak sözleşmenin tek taraflı feshi nedeniyle davacı çok büyük bir alan olan gayrimenkulü yeniden kiraya veremediğini ve bu nedenle ağır şekilde zarara uğradığını, uğranılan kira kaydı ve BK nun haksız feshi düzenleyen hükümleri de dikkate alınarak davalıya 03/06/2010 tarihinde … 2.Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilerek 6 aylık kira bedeli olan 558.484,56 USD nin kira; 1.397.250 TL nin ise …’da davalının meydana getirdiği zararlara istinaden ödenmesi ihtar edildiğinin, ihtarnameye cevap veren davalı ise, sözleşmeyi mücbir sebep nedeni ile feshettiğini, sel felaketi nedeni ile büyük zarara uğradığını, sözleşmenin mücbir sebep ile ilgili belirlediği 30 ve 60 günlük sürelere dayanmasının iyi niyetli olmadığını beyan ettiği, taşınma nedeni ile meydana gelen mahkeme tespiti ile ortaya konulan zararın tutarlı olmadığını iddia ettiğini, davacının öncelikle beyan ettiği noktasının, 09/09/2009 tarihinde İstanbulda meydana gelen sel felaketinin mücbir sebep olup olmaksızın tek başına bu davanın konusu olmadığının, davanın konusu sözleşmede belirtildiği üzere 30-60 günlük sürelerle değerlendirilmesi olduğunun, taraflar arasındaki sözleşme tacirler arasında imzalanmış bir kira sözleşmesi olup, mücbir sebep durumunda fesih şartlarını açıkça düzenlemiş olduğunun, tarafların bu şartlara uyarak hareket etmeleri gerektiğini, bu durumların sözleşmenin 14 ve 14/2 maddelerinde açıkça belirtilmiş olduğunu, ayrıca sözleşmenin 14/3 maddesi, “mücbir sebep hallerinin 60 günden fazla sürmesi ve tarafların bu süre çerçevesinde bir anlaşmaya varamaması halinde tarafların her hangi birinin bu sözleşmeyi tek taraflı fesih hakkı olduğunu” düzenlemekte olduğunun, sel felaketinin mecurda çalışmayı imkansız hale getirmesi gibi bir durum söz konusu olmadığının, davalı haksız olarak kira sözleşmesini tek taraflı feshettiğinin ve taşınma işlemlerine başladığının bu taşınma esnasında davacıya ait olan mecurda bulunan ve davalının kullanımına bırakılmış bulunan bir çok makine, ekipman, klimalar vs bir çok malzeme çok ağır hasar gördüğü ve kullanılmaz hale geldiğini, davalı kira kontranını 13/12/2009 tarih itibarıyla feshettiğini ihtar etmiş ise de davacı firmaya anahtarları teslim etmekten imtina ettiğini, tüm bu nedenlerle sözleşmenin tek taraflı haksız feshi nedeni ile şimdilik 10.000 USD karşılığı 15.500 TL tazminatı, tahliye tarihi olan 18/01/2010 tarihinden itibaren temmerrüt faizi ile birlikte talep ederek, davacı firma yetkilileri davalının taşınma esnasında mecura verdiği zararlar nedeni ile şimdilik 10.000 TL tazminatın ihtarname tarihi olan 03/06/2010 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte, 18/01/2010 tarihine kadar kira bedeli olan 18 günlük kira alacağı olarak 55.848,45 USD karşılığı 86.565 TL alacağının tahliye tarihi 18/01/2010 olarak kabul edilerek bu tarihten itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsili ile, şimdilik 112.065 TL tazminat ve alacağın davalıdan tahsiline ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Bozma ilamından önce davalı vekilinin davaya cevap dilekçesi özetle; Davalı … AŞ ile Davacı … Tic Ltd Şti arasında imzalanan 01/06/2009 tarihli kira sözleşmesi 09/09/2009 tarihinde meydana gelen sel felaketinden dolayı ortaya çıkan mücbir sebep gerekçesi ile feshedildiğinin ve 31/12/2009 tarihi itibarıyla taşınmazın tahliye edildiğini, taşınmaz, davacı tarafı tarafından satın alındığının ve evvelki malik ile imzalanmış bulunan 01/08/2005 tarihli sözleşmenin devamı olarak taraflar arasında 01/06/2010 tarihli, 78.882 USD +KDV aylık kira bedeli üzerinden 2 yıl 2 ay süre ile yeni bir kira sözleşmesi imzalandığının, 09/09/2009 tarihinde meydana gelen sel felaketi sonucunda kiralanan taşınmazın zemin katı tamamen sular altında kaldığını ve bu yerde kurulu bulunan davalı şirkete ait … Santrali, IT Sistemleri, diğer elektronik cihaz ve ekipmanlar zarar gördüğünü ve tamamen kullanılmaz hale geldiğini, bu nedenle gerek kira sözleşmesi hükümleri, gerekse BK nun hükümlerine istinaden ihtarname ile taşınmazın 31/12/2009 tarihine kadar tahliye edilerek teslim edileceği kiralayana bildirildiğini, daha sonraki kiralayanın anahtarları Notere tevdii edildiğinin ve davacı tarafa bildirildiğinin, dava konusu taşınmaz 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanunun hükümlerine tabi olduğunu, anılan yasanın 1. Maddesine göre tahliye nedenleri konusunda BK nun bu kanuna aykırı olmayan hükümleri geçerli olduğunun, dolayısıyla taraflar arasındaki kira akdinin feshi konusunda BK nun 249,250 ve 252 maddelerinin uygulanması söz konusu olduğunun, BK nun 249 maddesi gereğince kiralayan, kiralanan yeri kiralanma amacına uygun olarak kullanılacak şekilde kiracıya teslim etmek ve kira serisince bu halde bulundurmakla yükümlü olduğunun, delilleri arasında sundukları belgelerden anlaşılacağı üzere yaşanan sel felaketi sonrasında kiralanan yerin tamamen kullanılmazı hale geldiği ve kiralamadan amaçlanan gayenin tamamen ortadan kalktığını, BK nun 250 maddesine göre feshetme hakkı doğduğunu, davalı şirketin kiralanan yeri kullanılmaz hale gelmesi nedeni ile ortaya çıkan hizmet kesintisi nedeniyle hem maddi, hemde piyasa rekabeti bakımından büyük kapılara uğradığını, IT sistemlerinde meydana gelen hasar nedeni ile abonelerin yaptığı görüşme ücreti kayıtlarının bir kısmi silindiği, santralin hasar görmesi nedeni ile milyonlarca abone bir süre görüşme yapamadığını, yasal yükümlülükleri nedeni ile kesintisiz iletişim sunmakla yükümlü olan davalı şirketin benzer bir sel felaketi durumunda yine aynı zararın olması kaçınılmaz olan bir yerde kiracılığını sürdürmesi, gerek ticari gerekse yasal sorumlulukları nedeniyle basiretli bir tacirin üstlenebileceği bir risk olmadığının, bu nedenlerle taraflar arasındaki kira sözleşmesi yasanın verdiği yetkiye istinaden feshedildiğini, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin özel şartlar 14/2 ve 14/3 maddesinde diğer nedenlerin yanında “sel” de mücbir sebep olarak kabul edilmiş olduğunu, davalı şirket ortaya çıkan mücbir sebep ve ortadan kaldırılması imkanı bulunmayan sel riski nedeni ile taşınmazın kiralanma amacı ortadan kalkığından 3 ay öncesinden haber vererek sözleşmeyi feshettiğini, yaşanan sel nedeni ile kiralama nedeni ortadan kalkan ve çok büyük zarara uğrayan davalı şirketin sözleşmeyi askıya alması veya kira bedelinde indirim yapılmasını istemesinin bir anlamı olmadığını, bu durumda taraflar arasında müzakere yapılmasının hiç bir anlamının olmayacağı açık olduğunu, mücbir sebebin ortaya çıkardığı durumun 60 günde giderilmesi ve davalı şirketin bu süre içersinde sel riskine açık bu yerden yeniden santral kurması fiilen mümkün olmadığını, sürekli sel riski olan bir yere bu yatırımın yapılmasının da mümkün bulunmadığını, bu nedenle davacı tarafa verilen 90 gün süre sözleşmede belirtilen süreleri kapsadığından dava tarafın bu yöne ilişkin iddialarının yasal dayanağı olmadığını, taşınmazda meydana gelen hasar tahliye sırasında olmadığını, sel nedeni ile meydana geldiğini, dava konusu taşınmazın bu ayıbından dolayı davalı şirket çok büyük zararlara uğrarken davacının kendi kusurundan kaynaklanan selin verdiği hasarın dahi davalı şirketin tarafından tazminin istenmesi hiç bir şekilde iyi niyetle izah edilebilecek bir tutum olmadığını, davacı tarafın taşınmazın 18/01/2010 tarihinde tahliye edildiğine ilişkin iddiasının da yasal dayanağı olmadığını, taşınmaz 31/12/2009 tarihinden çok önce boşaltılmış olduğunu, anahtarları teslim alınmaması nedeni ile önce … 6. Noterliğinin … tarih ve … sayılı tutanağı ile taşınmazın boş olduğu tespit ettirildiğini, daha sonra da anahtarın notere tevdii edilmiş olduğunu, ayrıca … 2 Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile 09/11/2009 tarihinde yaptırdıkları tespitine istinaden düzenlenen raporda dahi taşınmazın boşaltıldığı belirtildiği, davacı tarafın tahliyeden haberdar olmadıklarını, anahtarların kendilerine teslim edilmediğini ileri sürmesinin dayanağı olmadığını, bu nedenle yasal dayanağı bulunmayan 18 günlük kira bedelinin ödenmesine ilişkin talebin reddi gerektiğini, davacı tarafın kira sözleşmesinin haksız feshi nedeni ile taşınmazın kiraya verilemediğinden bahisle talep ettiği tazminatın da yasal dayanağı olmadığını, zira taşınmaz binanın ayıbından kaynaklanan sel baskını nedeni ile zorunlu olarak tahliye edildiğini, bu nedenlerle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Mahkememizden verilen kararın Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2017/8319 esas 2019/921 karar sayılı ve 11/02/2019 günlü kararı ile 2.kez bozulmuş olmakla mahkememiz yukarıdaki esasına kaydedilmiş olmakla, usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce ilk bozma kararından sonra davacının yapmış olduğu göre ıslaha göre karar verildiği görülmekle, 04.02.1948 gün ve 1948-3 Esas, 1944-10 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; dava açıldıktan sonra mevzuunda, sebebinde ve delillerde ve sair hususlarda usule müteallik olmak üzere yapılmış olan yanlışlıkları bir defaya mahsus olmak üzere düzeltmek ve eksiklikleri de tamamlamak imkanını veren ve mahkeme kararına lüzum olmadan tarafların sözlü ve yazılı beyanlarıyla yapılabilen ‘ıslah’ın; Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 84. maddesinin açık hükmü dairesinde tahkikat ve yargılama bitinceye kadar yapılabileceği Yargıtay’ca hüküm bozulduktan sonra bu yoldan faydalanmanın mümkün olamayacağı açıklanmış olmakla ve yine Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 06.05.2016 tarih ve 2015/1 E.-2016/1 K.sayılı ilamı ile “Her ne sebeple verilirse verilsin, bozmadan sonra ıslah yapılamayacağına dair 04.02.1948 gün ve 1948-3 Esas, 1944-10 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının değiştirilmesine gerek olmadığına” karar verildiğinden, bu bilgiler ışığında, bu kez bozmadan sonra yapılan ıslaha değer verilmemiş ve ayrıca ilk bozmadan önce mahkememizce oluşturulan ilk hükümde davacının hor kullanma tazminatı yönünden 10.000.00.- TL olan talebi kabul edilmiş ve davacı taraf bu kararı temyiz etmediğinden bu durum davalı lehine usuli kazanılmış hak oluşturduğundan, davalı yararına oluşan kazanılmış hak ihlal edilmeden davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Kira sözleşmesinin haksız fesih nedeniyle açılan tazminat davasının REDDİNE,
2-Kira bedelinin alacağı için açılan davanın REDDİNE,
3-Taşınmazı hor kullanım nedeniyle oluşan tazminat talebinin KABULÜ ile 10.000,00-TL maddi tazminatın 07/06/2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınıp davacıya verilmesine
4-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 683,10-TL harçtan peşin alınan 1.664,20-TL harcın mahsubu ile bakiye 981,10-TL’nin talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 2.725,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 10.915,20-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 2.100,00-TL bilirkişi ücreti ve 180,00-TL posta masrafı olmak üzere toplam 2.280,00-TL’den kabul ve red durumuna göre davalı hissesine düşen 203,45-TL ile peşin olarak ödenen harç 683,10-TL ve 755,00-TL ıslah harcı ve 129,20-TL keşif harcı olmak üzere toplam 1.770,75-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından yapılan yargılama masrafı olarak 56,50-TL posta masrafı yargılama giderinden kabul ve red oranına göre 51,45-TL’sinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
9-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair; davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 18/12/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza