Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/790 E. 2020/504 K. 22.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/790 Esas
KARAR NO : 2020/504

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 07/09/2018
KARAR TARİHİ : 22/10/2020

Mahkememizde açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkilinin … ortaklığında ve Türkiye lastik endüstrisinin lider firmalarından olduğunu, taraflar arasında ürün tedarik ve danışmanlık sözleşmesi akdedildiğini, mezkur sözleşme uyarınca müvekkili şirketin uygun bulduğu ölçüde … A.Ş.’nin kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine iştirak etmek için talep ettiği lastik ürünlerin karşılanması yükümlülüğünü üstlendiğini, müvekkili şirketin sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini eksiksiz şekilde yerine getirdiğin, buna karşın … Tedarik şirketinin süreç içerisinde ödemelerini ciddi şekilde aksattığını, anılan şirket ile borcunu ödemesi için muhtelif tarihlerde bir çok görüşme yapıldığını ancak borçlu şirketin edimlerini yerine getirmediğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 8.3. Maddesinde … Tedarik ve … Denizcilik’in bu sözleşmede belirtilen yükümlülükleri bakımından müvekkili şirkete karşı müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunun düzenlendiğini, dolayısı ile ekte sunduğu fatura bedellerinden … Tic. A.Ş.’nin de müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, her iki şirkete … 19. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderilerek sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi için 3 gün mehil verilmiş olmasına rağmen bu güne kadar herhangi bir sonuç alınamadığını, müvekkili şirketin bir kısım faturalardan kaynaklanan alacağı ile ilgili olarak her iki şirket aleyhinde ihtiyati haciz kararı verilmesi talebinde bulunulduğunu, … 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyası üzerinden her iki şirketin mallarının ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verildiğini, müvekkili şirketin söz konusu haciz kararını … 23. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile icraya koyduğunu ve akabinde süresi içerisinde esas takibe geçtiğini, davalıların icra takibine, borca haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiklerini, itiraz neticesinde takibin durduğunu belirterek davanın kabulü ile davalı borçluların … 23. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı dosyasına vaki itirazlarının iptali ile davalı borçlular aleyhine alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; taraflar arasında aktif olan ve devam eden ödeme ilişkisi olduğunu, taraflar arasında mal alım satımına dayalı ticari ilişkinin Temmuz ayı sonuna kadar devam ettiğini, … şirketinin müvekkillerine mal temini yapmaya devam ettiğini, müvekkillerinin mal kaçırma gibi bir girişimi olmadığını, aksi halde karşı tarafça mal temini sağlanmayacağını, Brisa firmasının müvekkillerine sözleşme gereği ihaleye konu malları Ağustos 2018 ayı itibari ile tedarik edemediğini, ürünleri müvekkiline süresinde teslim etmediğini, bu sebeple müvekkillerine kamu kurumlarınca cezai işlem uygulandığını, müvekkili şirketlerin … şirketinden toplam 6.942.254,00-₺ hizmet ve prim alacağı, 850.000,00-₺ DMO kesilen cezalar ve salt harcamalardan kaynaklanan alacağı bulunduğunu, bu alacağın müvekkillerine ödenmediğini, müvekkillerinin borcu ödeme noktasında acziyet içerisinde bulunmadığını, müvekkili şirketlerin herhangi bir likit veya muaccel borçlarının söz konusu olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, ürün tedarik ve danışmanlık sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce … 23. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı dosyası getirtilmiş olup incelenmesinde; alacaklı …Tic. A.Ş. tarafından borçlular … Şirketi ve … Şirketi aleyhine ürün tedarik ve danışmanlık sözleşmesi, hesap dökümü, e-faturalara dayanarak 29.148.180,42-TL asıl alacak, 1.493.709,95-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 30.641.890,37-TL’nin 08/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile tahsili talebi ile 08/08/2018 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, yasal süresinde borçlular vekilinin borca ve fer’ilerine itiraz ettiği, itiraz sonucunda icra takibinin durduğu, iş bu itirazın iptali davasının mahkememize İİK 67. Maddesi uyarınca 1 yıllık yasal süresi içerisinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın sözleşme ilişkisinden kaynaklanması nedeniyle, davacının alacağının belirlenebilmesi için dayanak sözleşme, icra dosyası, ödeme dekontu, ihtarname, tarafların dava konusu döneme ilişkin ticari defter ve kayıtları incelenerek ve tarafların sunduğu kayıt ve belgeler de nazara alınarak, davaya konu icra takibi nedeni ile davalıların davacıya borcu bulunup bulunmadığı, varsa icra takip tarihi itibari ile alacak ve faiz miktarının tespitine ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 11/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “1- Davacı şirketin 2016-2017-2018-2019 yıllına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğa, Davacı şirketin sahihi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde; Davalı … AŞ.’den 2,054.895,57 TL Davalı … AŞ’den 4.233.445,32 TL alacaklı olduğu , 2-Davalı … AŞ.’nin 2016-2017-2018-2019 yıllına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, 3- Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerinin İncelenmesi neticesinde ; Davam … A.Ş.’ne 1.831.802,76 TL borçlu olduğu, 4- Davalı … Tic. AŞ.’nin 2016-2017-2018-2019 yıllına alt ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lebine deli) vasfına haiz olduğa, Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde; Davacı … A.Ş.’ne 4.233.445,40-TLborçlu olduğu, 5- Taraflar arasındaki cari hesap farklılığının değerlendirilmesi neticesinde; Davacı … Tic AŞ.’nin Davalı … Tic. A.Ş.’den 4.233.445,40 TL Davab …den 1.832.422,80 TL alacaklı olduğu, 6- Davacının davalılardan, takıp tarihi itibariyle, toplam 6.065.868,2 TL asıl alacağı ve takip tarihine kadar işlemiş 106.942,09 temerrüt faizi (avans faizi) alacağı bulunduğu” yönünde görüş bildirilmiştir. Taraf itirazlarının değerlendirilmesi için bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır. 03/06/2020 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunun sonuç kısmında “…1- Davacı şirketin 2016-2017-2018-2019 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, 2- Davalı … AŞ.’nin 2016-2017-2018-2019 yıllına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, 3- Davacı …Tic AŞ.’nin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde; Davalı … Tedarik Ürünleri ve Pazarlama AŞ.’nden 28.925.707,62 TL alacaklı olduğu, 4- Davalı … Tedarik Ürünleri ve Pazarlama AŞ.’nin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde; Davacı … Lastik San Ve Tic AŞ.’ne 28.925.707,62-TL borçlu olduğu, 5- Taraflar arasında cari hesap farklılığının mevcut olmadığı, 6- Davacı ve Davak şirketin ibraz ettiği ve rapor ekinde sunulan cari hesap ekstresinden anlaşılacağı üzere Davacı … Lastik San Ve Tic AŞ.’nin Davalı … Tedarik Ürünleri ve Pazarlama AŞ.’nden İCRA TAKİP TARİHİ itibariyle 29.148.180,42 TL alacaklı olduğu ve asıl alacağa 1.493.709,95 işlemiş faiz talebinde bulunabileceği, icra takip tarihinden sonra yapılan 222.472,67-TL’nin BK100. md. uyarınca İcra Müdürlüğünden celbinin yapılması gerektiği…” yönünde görüş bildirilmiş olup, anılan bilirkişi kurulu raporu gerekçeli, denetlenebilir, dosya içeriğine uygun ve uyuşmazlığı çözmeye yeterli görüldüğünden mahkememizce de benimsenmiş ve hükme esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamından; davacı şirket ile davalı … Tedarik.. A.Ş. arasında 10/10/2017 tarihli “Ürün Tedarik ve Danışmanlık Sözleşmesi” akdedildiği sabit olup, anılan sözleşmenin “Sözleşmenin Konusu Ve Kapsamı” başlıklı 2.1 maddesinde “…… tarafından kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine iştirak edilmesi için … tarafından talep edilen ve … tarafından uygun bulunan, … tarafından üretilmiş veya ithal edilmiş lastik ürünlerinin …’e satış ve tedariği ile (Kamu kuruluşlarının açık ihale kapsamında Ekap sistemi üzerinden yapılan ihalelere katılımlar … Tedarik, Devlet Malzeme Ofisi’nin kamu kuruluşlarına katalog üzerinden yaptığı satışlara yönelik sözleşme ve ihalelerine katılım ise … Denizcilik tarafından gerçekleştirilecektir.) İi. … tarafından …’ya ait ürünlerin kamu kurumlarına ve kuruluşlarına satışları, kamu kurumları ile ilgili veri, bilgi ve istatistik toplamak ve bunları analiz ederek sunmak, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen ihaleleri takip etmek ve …’yı bilgilendirmek, kamu kurum satışlarına ilişkin süreçler ve riskler hakkında her türlü danışmanlık ve ajanslık hizmetlerinin üstlenilmesinden ibarettir…” düzenlemesinin yer aldığı, “Hizmet Bedeli Ve Ödenmesi, Ürün Satış Şartları” başlıklı 4.5 maddesinde “…, …’dan aldığı ürünlerin bedelini en geç; ihale makamı tarafından ödemenin …’e yapılmasını takip eden ilk iş gününde …’ya nakden ve defaten ödeyecektir. …, ihale makamından yapılacak tahsilatın şartnamede belirtilen tarihte gerçekleşmesi için gerekli çalışmaları yapacak ve gerekli özeni gösterecektir. İhale makamının vadesini aşan borçlarının takip edilmesi ve kurumlar ile gerekli görüşmelerin yapılması … sorumluluğundadır. İlgili kurumdan tahsilat tarihi takip eden ilk iş gününde …’ya ödeme yapılmazsa … temerrüde düşmüş olacaktır. Temerrüt halinde, TCMB tarafından açıklanan günlük ticari temerrüt faizi ile birlikte ödeme talep etme hakkı saklıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, “Sözleşmenin Süresi, Feshi Ve Sona Ermesi” başlıklı 8.3 maddesinde “…… Tedarik ve … Denizcilik, bu sözleşmede belirtilen yükümlülükleri bakımından…’ya karşı müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür. Somut olayda davacı vekili muhtelif tarihlerde anılan sözleşmede ön görülen ve tanımlanan şekilde davalı … A.Ş.’ye ürün satarak teslim ettiğini ve bu ürünler ile ilgili olarak e-faturalar düzenleyerek sistem üzerinden gönderdiğini, … Tedarik A.Ş.’nin de bu faturalara herhangi bir itirazda bulunmadığını, kabul ederek kayıtlarına aldığını ancak ekli listede belirtilen faturalardan kaynaklanan borcunu ödemediğini, anılan sözleşmenin 8.3 maddesi gereği diğer davalının da borçtan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu öne sürmüş, davalı taraf vekili müvekkili şirketlerin herhangi bir likit ve muaccel borçlarının söz konusu olmadığını, zira taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 4.5. maddesi uyarınca borcun doğmasının şarta bağlandığını, diğer yandan müvekkillerinin davacıdan hizmet ve prim alacağı, kesilen cezalar vs. harcamalardan kaynaklanan alacağının olduğunu, mevcut cari hesaplar olduğunu, akti ilişki gereği ticari faaliyetlerinin devam ettiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir. Uyuşmazlık, taraflar arasında akdedilen 10/10/2017 tarihli sözleşmeden kaynaklanan akdi ilişkiye dayalı cari hesap ilişkisinden dolayı davacının davalılardan takip tarihi itibari ile bakiye cari hesap alacağı bulunup bulunmadığı noktasındadır. Her ne kadar davalı taraf vekili anılan sözleşmenin 4.5 maddesine dayanarak muaccel, doğmuş bir borcun bulunmadığını savunmuş ise de … 23. İcra Müdürlüğü’nün ilgili … icra takip dosyasına gelen kurum cevaplarından davacı şirketin alacağının muaccel olduğu kanısına varılmıştır. Yukarıda yazılı olan ve mahkememizce benimsenen bilirkişi kurulu ek raporunda yer alan tespitlerden tarafların ticari defterlerinin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, taraflar arasında cari hesap farklılığının mevcut olmadığı, davacı şirketin takip tarihi itibari ile davalı … Tedarik.. A.Ş.’den 29.148.180,42-₺ alacaklı olduğu anlaşılmış olup, anılan sözleşmenin yukarıda yazılı 8.3. numaralı maddesinde yer alan hüküm uyarınca davalı … Denizcilik.. A.Ş.’nin de müteselsilen sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Davacı, takip tarihine kadar işlemiş faiz alacağının da tahsilini talep etmiştir. 6098 sayılı TBK’nun 117 maddesi hükmünce bir alacağa temerrüt faizi yürütülebilmesi için bu alacağın muaccel olması yeterli olmayıp borcun kararlaştırılan kesin vadede ödenmemiş ya da alacaklının yöntemine uygun ihtarı ile borçlunun temerrüde düşürülmüş bulunması zorunludur. Somut olayda davacı tarafından keşide edilen … 19. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi davalılara 16/07/2018 tarihinde tebliğ edildiğinden davalılar temerrüde düşmüş olup, buna göre davacının takip tarihi itibari ile 1.493.709,95-₺ işlemiş faiz miktarı talebinde haklı olduğu kabul edilmiştir ancak ilgili icra dosyasına ilişkin olarak … 23. İcra Müdürlüğü’nün… tarihli cevabi yazısında icra dosyasına dava tarihinden sonra bir kısım ödemelerin yapılmış olduğu, takip tarihinden sonra ve dava tarihinden önce 05/09/2018 tarihinde 16.941,41-₺ ödeme yapılmış olduğu, bu durumda 16.941,41-₺’lik kısım yönünden davacının dava açmakta hukukî yararının bulunmadığı, 16.941,41-₺’nin BK md. 100 uyarınca işlemiş faiz miktarından mahsubu gerektiği kabul edilerek buna göre (1.493.709,95-16.941,41-₺=) 1.476.768,54-₺ işlemiş faiz miktarı üzerinden takibin devamına karar verilmiştir. İİK 67/2 maddesi uyarınca icra takibine konu alacağın likit ve hesaplanabilir olması, davalı/borçlunun itirazında haksız olduğunun anlaşılması karşısında hüküm altına alınan alacak miktarının %20’si oranında icra inkar tazminatına, reddedilen kısım yönünden davacı/alacaklının takibe geçmede kötü niyetli olduğu kabul edilerek davacı aleyhine %20 oranında kötü niyet tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile (tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile) davalıların … 23. İcra Müdürlüğü’nün .. esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin (dava tarihi itibari ile) 29.148.180,42-TL asıl alacak ve 1.476.768,54-TL işlemiş faiz miktarı üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak sureti ile takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Hüküm altına alınan alacağın (29.148.180,42-TL asıl alacak + 1.476.768,54-TL işlemiş faiz=30.624.948,96-TL) %20’si üzerinden hesaplanan 6.124.989,79-TL icra inkar tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Red edilen alacağın (16.941,41-TL işlemiş faiz) %20’si üzerinden hesaplanan 3.388,28-TL kötüniyet tazminatının davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
(Takip tarihinden sonra ve dava tarihinden önce) 05/09/2018 tarihinde ödenen 16.941,41-₺ tutar yönünden dava açılmasında hukukî yarar bulunmadığından bu tutara ilişkin talep yönünden davanın reddine,
Dava tarihinden sonra yapılan ödemelerin infazda nazara alınmasına,
2-Harçlar Kanunu uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden alınması gereken 2.091.990,26-₺ nispi harçtan peşin alınan 523.286,89-₺ harcın mahsubu ile bakiye 1.568.703,37-₺ nispi karar harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 1.800,00-₺ bilirkişi ücreti, 358,00-₺ tebligat posta gideri olmak üzere toplam 2.158,00-₺ üzerinden davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 2.156,81-₺ ile 523.369,09-₺ harç gideri olmak üzere toplam 525.525,90-₺ yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden davacı vekili lehine hesaplanan 394.874,49-₺ nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca reddedilen dava değeri üzerinden davalı vekili lehine hesaplanan 3.400,00-₺ maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara mütesaviyen verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2020

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza