Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/666 E. 2019/569 K. 02.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/860 Esas
KARAR NO : 2019/640

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :25/03/2014
KARAR TARİHİ : 09/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili ile davalı arasında 27.02.2009 tarihinde bayilik sözleşmesi imzalandığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 2 yıl süreli yapıldığını, sözleşmenin feshine ilişkin belirlenen hükümler dışında taraflardan biri tarafından 3 ay önceden bildirimde bulunulmadığı takdirde sözleşmenin birer yıllık devrelerle uzayacağının kararlaştırıldığını, davalı yanca müvekkilinin su siparişlerinin karşılanmaması, müşteri takip sisteminin müvekkilinin kullanımına kapatılması, müşterilerinin cep telefonlarına mesaj göndererek müvekkilinin numarasından başka numaranın bildirilmesinin tek taraflı fesih sayıldığını ve müvekkili tarafından davalıya ihtarname keşide edildiğini, davalı tarafından da 18.07.2012 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiğini, taraflar arasındaki sözleşme gereğince müvekkilinin 10.000,00 TL bedelli teminat mektubu verdiğini, davalı tarafından bir kısım adlar altında faturalar kesilip müvekkilinden tahsil edildiğini, cari hesaptan kaynaklanan alacağının da bulunduğunu, ayrıca maddi ve manevi zararlarının da bulunduğunu belirterek damacana, damacana bayi butonu, plastik raf ve cooler bedeli olarak şimdilik toplam 23.609,20 TL’nin 21.08.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile cari hesaptan kaynaklanan şimdilik 784,92-TL’nin 21.08.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile teminattan haksız olarak tahsil edilen şimdilik 5.474,35 TL’nin 21.08.2012 tarihinden itibaren avans faizi ile maddi zararların tazmini için şimdilik 1.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile şimdilik 15.000,00 TL manevi zararın dava tarihinden itibaren avans faizi birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 11.6 maddesi gereği davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, bu nedenle yetki itirazında bulunduğunu, davacının sözleşmede belirtilen bölgede müvekkilinin bayiliğini yaptığı halde başka marka ile rekabet halinde olan … satışı da yaptığını, müşterilerin her zaman su siparişinde bulunduklarında başka marka su getirildiği yönünde şikayetlerin bildirilmesi üzerine sözleşmenin … 16. Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, bu fesih ihbarında sözleşmenin 10.3 mad. gereği emtianın 3 gün içinde iade edilmesini ve sözleşmeye göre her türlü hakkın saklı tutularak teminata müracaat edileceğinin bildirildiğini, ancak davacının ihtarın kendisine henüz tebliğ edilmemesinden yararlanarak müvekkiline ihtarnameler gönderdiğini, ihtarnamenin sözleşmenin fesih tarihi olan 18.07.2012 tarihinde davacıya şifahen bildirildiğini, davacının ilk olarak 2008-2009 yıllarında fatura karşılığı satın aldığı damacana, bayi butonu, raf ve 15 adet cooler bedellerinin iadesini talep ettiğini, ancak müvekkilinin bu emtiaları geri alma yükümlülüğünün bulunmadığını, bu emtiaların davacı envanterine girdiğini ve herhangi bir şekilde iadeye tabi ürünler olmadığını, davacının bu talebine dayanak olarak sözleşmenin 2.6 ve 10.2 maddeleri öne sürdüğünü, sözleşmenin feshi nedeniyle müvekkili şirket tarafından sözleşme döneminde yapılan ve daha önce faturalandırılmayan muhtelif giderlerin de faturalandırılmasıyla oluşan borcu inkar ettiğini, teminatından tahsil edilen bu fatura bedelleri ile kendisince alacaklı olduğu cari hesap bakiyesini talep ettiği, bahsi geçen faturaların davacının sözleşmeyi haksız bir şekilde ihlal etmesi sonucu düzenlendiğini, davacıya daha önceki masrafların da faturalandırıldığını ve davacı tarafından cari hesaplarına yansıtıldığını, taraflar arasında yapılan mutabakat belgeleri ile bu masrafların hesaba yansıtıldığı yönünde teammüllerinin bulunduğunu, ancak sözleşmenin son dönemlerinde faturalandırılmayan tüm masrafların kalem kalem belirlenerek davacı tarafa faturalandırıldığını, davacının ise bu emtiaları almadığı iddiası ile faturaları iade ettiğini, bu faturaların düzenlenmesinin ve davacının kayıtlarına almasının sözleşmeye uygun olduğunu, ayrıca davacıya emanet olarak teslim edilen 8 adet cooler-in geri iade edilmemesi nedeniyle davacıya faturalandırıldığını, sözleşmenin 4.2, 5.1, 5,2, 5.3, 5,4, 5.5, 6.3, 7.2, 7.3, 7.4, 7,5, 8.1, 8.2, 8.3, 9.4 ve 11.2 maddeleri gereği davacıya yapılan masrafların cari hesabına intikal ve alacağın teminatına müracaat edilerek tahsil usulüne, sözleşme şartlarına uygun olduğunu, bu nedenle sözleşmenin feshi nedeniyle uğranılan bir zararın söz konusu olmadığını belirterek öncelikle yetki itirazının kabulü ile sayın mahkemenin yetkisizliğe karar verilmesini, ayrıca haksız ve mesnetsiz davanın reddî ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı haksız davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; bayilik sözleşmesinin feshi nedeniyle maddi ve manevi tazminat ile haksız paraya çevrilen teminatın, cari hesap alacağının sözleşme kapsamında damacana, damacana bayi butonu, plastik raf ve cooler bedeli olarak tahsil edilen bedellerin iadesi istemidir.
Dosyanın … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 04/05/2017 tarih 2014/218-2017/366 E-K sayılı dosyasından yetkisizlik kararıyla … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderildiği, daha sonra… 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/27-2018/17 E-K sayılı dosyasından yetkisizlik kararıyla Mahkememize geldiği görüldü.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesince yapılan yargılama sırasında davalı şirketin uyuşmazlık konusuyla sınırlı kalmak üzere ticari defter ve belgeleri üzerinde mali müşavir vasıtasıyla inceleme yapılarak rapor hazırlanması için… 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmış ve alınan 01/07/2015 tarihli raporun incelenmesinde; incelenen davalı ticari defterlerinde davacı yanın dava dilekçelerinde belirttiği ve dosyada yer alan faturaların kayıtlı olduğunun tespit edildiğini, bu faturalardan 28.08.2009 tarihli … no.lu 13.723,75 TL’lik faturaya ilişkin bir kayıt her ne kadar davalı kayıtlarında yer almasa da dava dosyasına sundukları dilekçeleri incelendiğinde faturanın her iki yan kabulünde olduğu da anlaşılmakta olduğunu, incelenen davalı şirket ticari defter kayıtlarına göre davalının davacıdan dava tarihi itibariyle alacaklı olmadığının rapor edildiği görülmüştür.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından … Vergi Dairesine müzekkere yazılarak davacı şirketin 2010-2014 yılları arasında ticari, faaliyeti bulunup bulunmadığı ve bu yıllar arasında ki iştigal konusunun ne oluğu konusunda bilgi verilmesi için müzekkere yazılmış, müzekkere cevabında davacı şirketin 08/08/2006 tarihinde su satışı faaliyetine başladığını, 03/08/2012 tarihinde mükellefiyetine son verip iş yeri adresini nakil ettiğini bildirmiştir. Mahkemece taraf vekillerinin itirazlarının incelenip değerlendirilmesi kaydı ile yargılamanın devamı sırasında ibraz olunan delil ve belgeler ile uyuşmazlık dönemine ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, 09/12/2016 tarihli ek bilirkişi raporunun sonuç kısımında; davacının davalı şirketten satın aldığı malları iade ederek ödediği 23.609,20-TL bedelin tahsili talebinin yerinde olmadığı, davacı şirketin cari hesap bakiyesi 784,92-TL ve itiraz ettikleri faturalar nedeniyle haksız olarak teminatlarından tahsil edilen 5.474,35-TL’nin davalı şirketten tahsili talebinde haklı olduğu, manevi tazminata ilişkin talebin sayın mahkemenin takdirinde olduğu rapor edilmiştir. Sunulan bilirkişi raporu denetime elverişli, kanaat oluşturmaya yeterli kabul edilmiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında, davacı şirketin bayi olarak tanımlandığı, davalı şirketin imal ettiği veya ticaretini yaptığı ürünlerin bayi olan davacı şirket tarafından davalı şirketten satın alınarak bölgede tüketicilere satılmasına, dağıtılmasına ve ilgili servis hizmetlerinin verilmesine ilişkin hüküm ve şartları içeren 27/02/2009 tarihli bayilik sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin 7.4. maddesi ile sözleşmenin 27/02/2009 tarihinden itibaren başlamak üzere 5 yıl süreyle yürürlükte kalacağının kabul edildiği, davalı şirketin davacı şirkete gönderdiği … 16. Noterliğinin … tarihli ihtarnamesi ile ‘bayilik sözleşmesinin 7.4. Maddesine aykırı bir şekilde şirket ürünleriyle rekabet halindeki ürünlerin satıldığının tespit edildiği, müvekkili şirketin markası Hayat ürününü sipariş eden tüketicilere farklı marka su gönderdiğinin tüketicilerce yapılan şikayetlerden anlaşıldığının açıklanarak 18/07/2012 tarihi itibariyle haklı neden ile sözleşmenin feshedildiğinin bildirilerek sözleşmenin 10.3.maddesi gereğince müvekkili şirkete ait marka görsellerinin her türlü tanıtım işaretlerinin, kıyafetlerinin, resimlerinin, levhalarının, logolarının, dekorasyonlarının, broşürlerinin, magnetlerinin ve promosyon ürünlerinin kullanımına 3 gün içinde son verilmesi, müvekkil tarafından emanet niteliğinde verilen tüm emanet damacana, dispanser, soğutucu ve plastik rafların 3 gün içinde iade edilmesi, aksi halde her türlü sözleşmesel ve yasal hakları saklı kalmak kaydıyla bu bedellerin teminat bedelinde karşılanacağının ayrıca sözleşmenin 7.3 ve 7.4. maddeleri gereğince yazılı hükümdeki yükümlülüklerin fesih tarihinden sonrada sözleşmenin 10.5.maddesi gereğince devam edeceğinin’ bildirildiği, bu ihtarnamenin davacıya 22/07/212 tarihinde tebliğ edildiği, bundan sonra davacının cevaben göndermiş olduğu … 9. Noterliğinin … tarihli ihtarnamesi ile ‘müvekkili tarafından iletilen su siparişlerine yanıt verilmediği gibi müvekkiline su da verilmediğini, talep edilen suyun gönderilmemesi nedeniyle stoktaki suların bitmiş olması nedeniyle müşteri taleplerinin karşılanamadığını, ayrıca müşterilerin takibinin sağlandığı sistemin kapatılması nedeniyle arayan müşterilerin adreslerinin bilinmemesinin müşteri şikayetlerinin ve müşteri kaybının artmasına neden olduğu, müvekkilince sipariş edilen 300 adet 19 litre damacana suyun derhal müvekkiline teslimi ile müşterilerin takip edildiği sistemin müvekkilinin kullanımına açılmasına aksi halde sözleşmenin feshedileceğinin’ bildirildiği, bu ihtarnamenin davalıya 25/07/2012 tarihinde tebliğ edildiği, daha sonra davalı tarafından davacıya cevaben gönderilen … 16.Noterliğinin … tarihli ihtarname ile ‘sözleşmenin 10.03 maddesi gereğince yedinde bulunan emanetlerin 3 gün içerisinde davalıya iade etmesini, aksi taktirde bu bedellerin teminat bedelinden karşılanacağının tarafına bildirildiğini, davacıya verilen süre içerisinde emaneti teslim etmemesi ve sözleşmenin 7.4.maddesine aykırı davranması sebebiyle davalı şirket bünyesinde 6.259,27-TL zarara sebebiyet olduğunu, meydana gelen zararla ilgili 21 adet fatura düzenlenerek gönderildiğini’ bildirildiğini, bu ihtarnamenin 06/08/2012 tarihinde davacıya tebliğ edildiğini, davacı tarafından davalıya cevaben gönderilen … 9.Noterliğinin … tarihli ihtarname ile ‘taraflarına düzenlenen ve ihtarname ekinde tebliğ edilen 21 adet faturaları iade ettiklerini, söz konusu faturalara ilişkin hizmet ve mal almadıklarını, bu nedenle teminat mektubundan kesilen 5.474,35-TL ile iade etmek istedikleri ürünleri teslim alarak düzenledikleri iade faturaların bedeli olan 22.293,50-TL ve cari hesap bakiye alacakları olan 784,92-TL’nin 7 gün içerisinde ödenmesi için ihtar gönderildiğini’ bildirildiğini, bu ihtarnamenin davalıya 14/08/2012 tarihinde tebliğ edildiği, ihtarnamede belirtilen 21 adet iade edilen faturanın da davalıya 11/08/2012 tarihinde tebliğ edildiği, daha sonra davalı tarafça davacının teminat mektubundan 07/08/2012 tarihinde 5.475,00-TL tazmin edildiği, davacı tarafından talep edilen alacağın ödenmemesi üzerine davacı tarafından davalı aleyhine iş bu davanın açıldığı analaşılmıştır. Tarafların ticari defterleri ile dosya kapsamı üzerinde inceleme yapılarak alınan kök ve ek bilirkişi raporunun değerlendirilmesi neticesinde; davalı taraf ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş oldukları, 13/11/1992 tarihinde kurulan davacı şirketin 10/10/2016-31/12/2008 tarihleri arasında muhtelif fidan üretimi faaliyeti yaptığı, taraflar arasında imzalanan sözleşme ile davacı şirketin 27/02/2009 tarihinden itibaren damacana su satışı faaliyeti yaptığı, 03/08/2012 tarihinde adres değişikliği yaparak bu tarihten itibaren ticari faaliyette bulunmadığı, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 30/06/2007 tarihinde başlayıp 14/02/2007 tarihine kadar devam ettiği, bu dönemde davalı tarafça düzenlenen toplam 1.163,621,52-TL bedelle çok sayıda faturaya karşılık davacı tarafça 1.164,406,44-TL bedelli ödeme yapılmış olmakla 14/07/2012 tarihi itibariyle davacının fazla ödemeden kaynaklanan alacağının bakiye 784,92-TL olduğu, davalı tarafça 31/07/2012 tarihinde düzenlenen ve davacı tarafça iade edilen 6.259,27-TL bedelli 21 adet fatura kaydı ile davalının toplamda 6.259,27-784,920=5.435-TL’lik alacak bakiyesini 07/08/2012 tarihinde davacının teminat mektubundan tazmin edilerek hesabın kapatıldığı tespit edilmiştir. Davacının taraflar arasındaki sözleşmenin 2.6 ve 10.2.maddelerine dayalı olarak davalıya bedeli ödenen ve iade edilmek üzere muhafaza edilen damacana ve diğer ürünlerin 23.609,20-TL bedelinin tarafına iadesini talep ettiği, sözleşmenin 2.6.maddesinde davacıya satılarak verilen değil emanet olunarak verilen mallardan bahsedildiği, halbuki davacının bedeli ödenmiş ve emanet teşkil etmeyen damacana ve diğer malların bedelini talep ettiği, bu nedenle sözleşmenin 2.6.maddesinin somut olayda uygulanamayacağının anlaşıldığı, yine davacı tarafından sözleşmenin 10.2.maddesinde davalı şirkete ürünlerin kısmen veya tamamen şirketten ilgili alış fiyatları karşılığında satın alınmasını veya yazılı olarak önereceği kişiye satılmasına ya da bayi tarafından satılması hususunda taktir hakkı tanıdığı, sözleşmede davalı şirketin davacıya satılan bu malların ödenen aynı bedelle davalı şirket tarafından geri alınması hususunda bir yükümlülük öngörülmediği, davalı şirketin söz konusu malları geri alıp bedelini ödemesi sözleşme hükümlerine göre gerekmediği, bu nedenle davacının davalı şirketten satın aldığı malları iade ederek ödediği 23.609,20-TL bedelin tahsili talebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Dosya içeriğinde davalı şirketin iddia ettiği gibi davacının davalı şirkete ait olmayan … sattığını gösteren herhangi bir delil olmadığı, davacının rekabet yasağını ihlal ederek hareket edip etmediğinin belirsiz olduğu, davacı şirketin rekabet yasağını ihlal ettiğinin ispatlanamaması sebebiyle davalı şirketin sözleşmenin feshi ve buna bağlı olarak zarar olarak gösterdiği emanet konusu malların davacıya tesliminin ispatlanamadığından emanet verdiğini iddia ettiği malların bedeli olarak teminat mektubundan 5.474,35-TL tazmininin haksız olduğundan, davacı şirketin cari hesap bakiyesi olan 784,92-TL ve itiraz ettikleri faturalar nedeniyle haksız olarak teminatlarından tahsil edilen 5.474,35-TL olmak üzere toplam 6.259,27-TL davalı şirketten alacaklı olduğu anlaşılmış olup, davanın kısmen kabulü ile söz konusu alacağın ticari alacaktan kaynaklanması nedeniyle ihtarname tebliğ tarihi dikkate alınarak 21/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KISMEN KABULÜne,
-6.259,27-TL alacağın 21.08.2012 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine ,
– Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 427,57-TL harcın peşin alınan 783,35-TL harçtan mahsubu ile bakiye 355,779-TL karar ve ilam harcının davacıya iadesine,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 2.725,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 4.707,10-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yapılan 3.431,00-TL bilirkişi ücreti ve 3.550,08-TL sair masraf olmak üzere toplam 6.981,08-TL’den kabul ve red durumuna göre davalı hissesine düşen 977,35-TL ile peşin olarak ödenen harç 812,35-TL olmak üzere toplam 1.789,70-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6- Davalı tarafından yapılan yargılama masrafı olarak yol masrafı ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 88,00-TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre 75,68,00- TL’sinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair; davacı ve davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 09/07/2019

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza