Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/816 Esas
KARAR NO : 2019/873

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/09/2014
KARAR TARİHİ : 09/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket davalı … şirketi ile aynı konuda faaliyet gösterdikleri için alacakları malların avansı mahiyetinde davalıya çek verdiğini, davalı … Şirketinin de herhangi bir mal veya hizmet vermeden diğer davalı … şirketine çekleri temlik ettiğini, müvekkilini zor durumda bıraktığını, sözleşmenin tarafı firmaya karşı ileri sürülebilcek defilerin, alacağı temlik suretiyle davralanlara karşı da ileri sürelebileceğini, Factoring Şirketlerinin kuruluş ve çalışma esaslarını düzenleyen 10/10/2006 tarih 26315 sayılı resmi gazetede yayımlanan yönetmeliğin 22 madde. 2.fıkrası “Birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave olarak faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar ve tahsilini üstlenemezler” düzenlemesinin yer aldığını, bu durumda sözleşme konusu edimin yerine getirilmemesinden dolayı yine sözleşme gereği bedelsiz kalan çekler hakkında borçlu bulunmadığını ve istirdadını davalı faktoring şirketinden de talep etme haklarının mevcut olduğunu, … Şirketi kötü niyetli hamil sayıldığından bedelsizlik defi ona karşı ileri sürebileceğinden kötü niyetli hamilden alacağı temlik yoluyla devralan faktoring şirketine karşı da ileri sürme haklarının olduğunu, dökümü verilen çeklerden 22/02/2013 keşide tarihli çekin arkasının yazılacağı baskısı altında ödenmiş olduğunu, 13/03/2013 keşide tarihli çekin ise vadesinin henüz gelediğini, bu çek hakkında ödemenin durdurulması ve icra takibine konu edilmemesi amacı ile tedbir kararı verilmesi gerektiğini beyanla herhangi bir mal, hizmet alınmadığından dolayı müvekkilinin çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, ödenen bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalılardan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Faktoring vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin bir faktoring firması olduğunu, vermiş olduğu hizmet karşılığında faktroring işlemleri neticesinde çekleri devraldığını, davacının keşide etmiş olduğu 18/03/2013 keşide tarihli, 50.000,00 TL bedelli çek ile 22/02/2013 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli toplam 2 adet çekin faktoring sözleşmesi kapsamında, müvekkilinden önce ciranta olarak bulunan …’den faktoring işlemi neticesinde devralındığını, müvekkilinin kanuna uygun olarak faktoring sözleşmesi ile birlikte çekleri kendisinden önce ciranta olarak bulunan … ile diğer davalı … arasındaki ticari ilişkiyi gösterir çekin alımına sebep olan irsaliyeli faturalar ile birlikte devraldığını ve karşılık olarak da çek bedelini müşterisi olan …’e ödediğini, söz konusu fatura ve çek bedelinin müşteriye ödendiğini gösterir E.F.T dekontunu da dilekçe ekinde sunduklarını, müvekkili tarafından faktoring işlemleri neticesinde faturayla birlikte devralınan çeklere ilişkin faktroring sözleşmesi ve çekin alımına sebep olan çeki tevsik eden belge niteliğinde olan faturalar ile hangi faturanın hangi çeke ilişkin olduğunu gösterir ve hangi çekin faktoring işlemine tabi tutulduğunu belgeyen alacak bildirim formu ile çek bordrosunun da mevcut olduğunu, müvekkilinin müşterisi firmalar ile akdettiği faktoring sözleşmesi kapsamında ve alacağı tevsik eden fatura ve benzeri belgeler karşılağında ciro yolu ile satın aldığı çek bedelini müşterilerine peşin ödemek suretiyle faaliyette bulunduğunu ve davaya konu çeklere ilişkin de alacağı tevsik eden belge niteliğinde faturalar olduğundan davacı tarafın mal veya hizmet almadığına ilişkin defilerini müvekkili şirkete karşı ileri süremeyeceğini, müvekkilinin yasanın üzerine yüklediği tüm sorumlulukları eksiksiz yerine getirdiğini, iyi niyetli meşru hamil konumundaki 3. şahıs olduğunu beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı … usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve çekin istirdadı taleplerine ilişkindir.
Mahkememizce, talimat yolu ile davacı tarafça sunulan mal alım sözleşmesindeki imzanın tarafına ait olup olmadığı hususunda davalı … Tic. Ltd. Şti.’ye isticvap davetiyesi çıkarılmış, usulüne uygun tebligata rağmen davalı temsilcisi mazeretsiz olarak duruşmaya katılmamıştır. Davalı … Şirketinin ticari defterleri üzerinde inceleme yapılmak üzere … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, davalı defterlerini ibraz etmediği için inceleme yapılamamıştır. Bu kez davacının adresi itibariyle … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılmış ve mali müşavir bilirkişiden davacının ticari defterlerinde davalılar ve dava konusu çek ile ilgili inceleme yapılmak suretiyle rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda özetle; davacının incelemeye sunulan ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olduklarını, dava konusu çeklerin ticari defterlerde davalı … Şirketinden alacaklar hesabına işlendiğini, yine yevmiye defterinde de verilen çekler hesabına değil mal veya hizmet satışlarında vadeli satış olması halinde kullanılan 120.16002 nolu alacaklar hesabına kaydedildiğini, bu hesabın davacının davalıdan olan alacaklarını takip ettiği hesap olduğunu, 31/12/2013 tarihi itibariyle davacının davalıdan 692.280,44 TL alacaklı olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Davalı … Faktoring Şirketinin ticari defterleri ile dosya kapsamı üzerinde inceleme yapılarak rapor tanzim edilmek üzere dosya mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiştir. Bilirkişi raporunda özetle; davacının ticari defterleri ile ilgili muavin dökümünün taraflarınca incelenmesi neticesinde, davacının, davalı … Şirketinden bilimum çek alışverişinin olduğunu, dava konusu çekin talimat mahkemesinde alınan bilirkişi raporunda tespit edilen 31/12/2013 tarihli 692.280,44 TL alacak içerisinde yer almadığını, davalı … Faktoring Şirketi ile dava dışı … San. Tic.- … arasında 12/12/2012 tarihli faktoring sözleşmesinin imzalandığını, dava dışı …tarafından davalı … Faktoring Şirketine alacak bildirim formu ile 12/12/2012 tarihli, … nolu, 50.750,00 TL bedelli, borçlusu … Ürünleri Ltd. Şti. olan fatura ile 12/12/2012 tarihli, … nolu, 51.920,00 TL bedelli ve borçlusu … Ürünleri Ltd. Şti. olan faturayı temlik edildiğini, … tarafından davalıya alacak bildirim formu ile 2 adet toplam 100.000,00 TL tutarlı çekin alacağın teminatı olarak ve … Şirketine faktoring işleminden kaynaklanan 89.941,87 TL’nin hesabına gönderilmesi için talimat verildiğini tespit ve beyan etmiştir. Mahkememizce alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacı tarafa beyanda bulunmak üzere süre verilmiş, davacı vekilinin beyanı ile itirazlar doğrultusunda bilirkişiden ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi ek raporunda özetle; talimat ile alınan bilirkişi raporunda davacının, davalı … Şirketinden alacaklı olduğu tespit edilmiş ise de, dava konusu çekin verilmesinden sonra da taraflar arasında çek senet girişleri olduğunu, davacının alacağının davalıdan alınan çek ve senedin iadesi açıklamalı kayıtlardan kaynaklandığını, davacının alacaklı olduğu tutarı oluşturan iade kayıtlarının iade edildiğine dair dayanak belgelerin sunulmasına bağlı olarak dava konusu çekler sebebiyle borçlu olmadığı sonucuna varılabileceğini beyan etmiştir. Ek raporda belirtilen iade çekler hususunda davacı vekiline beyanda bulunmak üzere süre verilmiş, davalı vekili 25/12/2017 tarihli dilekçesinde, cari hesap ekstresinde çek senet çıkış iade olarak görülen çeklerin bankadan tahsil olunamayıp yazılan çekler olduğunu, müvekkilinin bu çekleri tekrar cari hesabında göstermek üzere çek senet iade olarak kaydettiğini, bu çeklerin davalı … Şirketine iade edilmediğini beyan etmiştir. Dava konusu çeklerin tahsil edilip edilmedikleri ilgili bankadan sorulmuş ve Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda iade kaydı yapılan çeklerle ilgili olarak davacı tarafından tahsilat yapılıp yapılmadığı hususunda ticari defterleri incelenerek rapor tanzim edilmek üzere daha önce rapor düzenleyen bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi talimat ile alınan ek raporunda özetle; davacının, davalı … Şirketine sipariş karşılığı avans olarak dava konusu çekler ile bu çekler dışında çekler verdiğini, verilen çeklerin iade edilmediğini, çekler nedeniyle tahsilat yapılmadığını, verilen çek toplamının 692.280,44 TL’ye ulaştığını ve davacı tarafından şüpheli alacaklar hesabına aktarıldığını tespit ve beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; dava konusu … Şubesine ait, 13/03/2013 tarihli, 50.000,00 TL bedelli, … numaralı çek ile 22/02/2013 tarihli, 50.000,00 TL bedelli, … numaralı çekin davacı tarafından davalı … Tic. Ltd. Şti. adına keşide edilerek verildiği, davalı … Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro edilerek … Ticaret- …’e, … tarafından da ciro edilerek davalı … Faktoring Finans Hizmetleri A.Ş.’ye verildiği, davacı tarafından sunulan 04/01/2013 tarihli mal alım sözleşmesinde, davalı … Tic. Ltd. Şti. tarafından davacıya 15/02/2013 tarihine kadar 8.000 kg et teslim edileceği, davacı tarafından ise dava konusu çeklerin davalıya verileceği, belirlenen tarihte teslim yapılmaz ise davalının çekleri iade edeceğinin kabul edildiği anlaşılmış, sözleşmede bulunan imzanın tarafına aidiyeti hususunda davalıya çıkarılan usulüne uygun isticvap davetiyesine rağmen davalı temsilcisi duruşmaya katılmadığından imzanın davalı temsilcisine ait olduğu kabul edilmiştir. Talimat ile alınan bilirkişi raporunda davacının, dava konusu çekleri defterlerinde avans çeki olarak kaydettiği ve tahsil edilememesi nedeniyle şüpheli alacaklar hesabına aktardığı ve davalı … Şirketinden alacaklı olduğunun tespit edildiği, davalı tarafından söz konusu çekler karşılığında et teslimi yapıldığına dair herhangi bir delil de sunulmamış olup çeklerin karşılıksız kaldıkları ve fakat tahsil edildikleri anlaşıldığından davacının, davalı … Tic. Ltd. Şti. yönünden çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve çek bedellerinin davalı tarafından iadesi talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı … Faktoring Finans Hizmetleri A.Ş. yönünden yapılan değerlendirmede ise; 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9. maddesinde ”… Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz. Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükümleri düzenlenmiştir. Alınan bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere, davalı usulüne ile uygun ciro silsilesi içerisinde bulunan dava dışı … San. Tic.- … arasında 12/12/2012 tarihli faktoring sözleşmesinin imzalandığı, dava dışı … tarafından davalı … Faktoring Şirketine alacak bildirim formu ile 12/12/2012 tarihli, A004 nolu, 50.750,00 TL bedelli, borçlusu … Ürünleri Ltd. Şti. olan fatura ile 12/12/2012 tarihli, … nolu, 51.920,00 TL bedelli ve borçlusu … Ürünleri Ltd. Şti. olan faturaya dayalı alacağın temlik edildiği, davalı tarafından da bu kapsamda ödeme yapıldığı, faktoring işlemlerinin usulüne uygun olduğu ve davalının söz konusu çekleri kötü niyetli veya ağır kusurlu olarak davacı zararına iktisap ettiğinin ispat edilemediği kanaatine varıldığından bu davalı yönünden talebin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davalı … Tic. Ltd. Şti. yönünden KABULÜ ile …Şubesine ait … çek numaralı, 22/02/2013 tarihli, 50.000,00 TL bedelli çek ile … çek numaralı, 13/03/2013 tarihli, 50.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile toplam 100.000,00 TL çek bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davalı … Faktoring Finans Hizmetleri A.Ş. yönünden davanın REDDİNE,
3-Karar ve ilam harcı 6.831,00 TL’den peşin alınan 1.707,75 TL harcın mahsubu ile kalan 5.123,25 TL’nin davalı … Tic. Ltd. Şti.’den alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 1.150,00 TL bilirkişi ücreti, 238,35 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.388,35 TL yargılama gideri ile 1.732,05 TL ilk harcın davalı … Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 10.750,00 TL vekalet ücretinin davalı … Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 10.750,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … Faktoring vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.09/10/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza