Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/813 E. 2021/230 K. 14.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/813 Esas
KARAR NO : 2021/230

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 25/09/2017
KARAR TARİHİ : 14/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davalı … Tic. A.Ş. Arasında Cenaze Hizmetlerinde Görevlendirilecek personel Temini Hizmet Alımı İhalesi yapıldığını, ilgili ihaleler gereği dava dışı işçi …, 19/01/2009-31/12/2013 tarihleri arasında davalı şirketlerde çalıştığını, dava dışı işçi 04/08/2017 tarihli dilekçesi ile esaslı değişiklik dolayısıyla kıdem tazminatının kendisine ödenmesini talep ettiğini, bu sebeple dava dışı işçinin alt işverenlerdeki çalışmasının karşılığı olan 18.362,93-TL dava dışı işçi …’in … Bankası … hesap nolu hesabına ödendiğini, dava dışı işçi ile müvekkili şirket arasında 19/01/2009-31/12/2013 tarihleri arasında herhangi bir şekilde sözleşmeye dayalı iş ilişkisi olmadığını, arz edilen ve yargılama sırasında ortaya çıkacak durumlar karşısında müvekkili şirketin dava dışı işçi …’e ödemiş olduğu işçilik alacağının (18.362,93-TL) ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan sorumlulukları oranında rücuen tahsiline, dilekçelerinin kabulü ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP;Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle;huzurdaki davada, davacı genel hükümlere dayanarak dava dışı işçiye ödediği işçilik alacakları için rücuen tazminat davası açtığını, davacı tacir olmadığı gibi kamu tüzel kişisi olması nedeniyle ticari işletmesi bulunmadığını, ayrıca dava taraflar arasındaki hizmet akdinden kaynaklandığını, bu nedenle davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, iş bu dava da ticaret mahkemesi görevsiz olduğunu, huzurdaki dava sözleşmenin uygulanmasindan kaynakli bir dava olmayip, sözleşmede de rücuya ilişkin hiçbir sözleşme hükmü de bulunmadığını, mahkeme yetkisiz olup, HMK. M.6 gereği yetkili mahkeme Bakirköy Asliye Hukuk Mahkemesi olup, dava dosyasinin yetkili mahkemeye gönderilmesini talep ettiklerini, davacı ile imzalanan sözleşme de işçilik alacaklarından müvekkili şirketi sorumlu tutan hiçbir düzenleme olmadığını, kamu ihale hukuku mevzuatı ve davacı ile aralarında imzalanan sözleşme hükümleri doğrultusunda, davacı, işçinin ücreti dışında başka hiçbir işçilik alacağını “kıdem-ihbar yıllık izin, fazla mesai vs.” müvekkili şirkete ödemediğini, davacı ile yapılan sözleşme hükümlerinde de işçilik alacağını müvekkili tarafından ödemesini zorunlu kılan herhangi bir hüküm bulunmadığını, müvekkili şirketin çalışanlara ödediği ücret; davacı kurum ile imza altına alınan sözleşme uyarınca birim fiyat üzerinden belirlenen ücret kadar olduğunu, başka bir deyişle müvekkili şirket çalışanlara davacı kurum ile imza altına aldığı sözleşme ve kendisine ödenen hak ediş tutarları nispetinde ödeme yapmak zorunda olduğunu, bu bedelin altında veya üzerinde bir ücret ödenmesi mümkün olmadığını, açıklanan nedenlerle öncelikle usule ilişkin nedenlerden dolayı davanın reddine, davanın açıklanan nedenler, emsal bilirkişi raporları ve emsal mahkeme kararlarını ve yeni yasal hükümler çerçevesinde davacının rücu hakkı bulunmadığından davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… Ltd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde özetle;Dava dışı işçi müvekkili şirketlerin davacıdan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62. maddesi 1. fıkrası e bendi uyarınca almış olduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalesi kapsamında; müvekkili şirketler tarafından kurulan iş ortaklığında 01.01.2013 – 31.12.2013 tarihleri arasında 1.970,04.-TL. brüt ücret karşılığında çalıştığını, müvekkili şirketle davacı arasında akdolunan sözleşmede sözleşme bedeline dahil olan giderler ve yine ihale şartnamesinde teklif fiyata dahil olan giderler sayıldığını, ihale idari şartnamesinde de teklif fiyata dahil olan giderler başlığı altında işçilerin sadece aylık ücretleri, yol, yemek ve giyecek ücretlerinin, K.İ.K. payı, vergilerin teklif fiyatın içerisinde olduğu ifade edildiğini, dolayısı ile teklif fiyatın içerisinde işçilere ödenecek kıdem tazminatı yer almadığını, teklif fiyatın içerisinde yer almayan bir bedelin müvekkili şirketlerden rücu yolu ile istenmesi talebi hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkili şirketle davacı şirket arasında imzalanan sözleşmede, sözleşmenin atıf yaptığı genel şartnamede yer almayan, sözleşme bedeline dahil edilmediğini,, müvekkilinin öngörmediği ve 4734 Sayılı K.İ.K. hükümleri dairesinde kendisinden öngörmesinin beklenemeyeceği ve işin doğası gereği ihale makamının üstleneceği kıdem tazminatından müvekkilinin sorumluluğunun olmadığını, uygulamadaki bu aksaklığı gidermek için son 5 yıldır kamuoyunun gündemini işgal eden taşeron işçilerinin kıdem tazminatı konusu 2014 yılı Eylül ayında yasal güvence ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına yüklendiğini, arz ve izah olunan nedenler ve fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik, müvekkili şirketler hakkında açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… LTd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde özetle;Dava dışı çalışan müvekkili firmada hiç çalışmadığını, bu yönü ile husumet itirazlarının mevcut olduğunu ve açıklanan davanın müvekkili şirket açısından esasa girmeden usulden reddi gerektiğini, mahkeme aksi kanaatte ise müvekkili şirket ülkenin birçok vilayetinde Kamu İhale Kanunu çerçevesinde ve özel hukuk çerçevesinde yapılacak olan hizmet alım ihalelerini izlediğini, şartnamelerini aldıktan sonra inceleyip uygun gördüğü ihaleye teklif verdiğini, eğer en uygun teklifi vermiş ise işi üstlendiğini, sözleşme ve teknik şartname incelendiğinde çalışanların sayısı, görevleri, ödenilmesi istenen aylık ücretleri, resmi tatillerde kaç kişinin hangi görevlerde çalışacağının ayrıntılı bir biçimde belirtildiğini, sözleşme ve şartnamede ödenmesi gereken ücretler aynı şekilde bordro edildiğini, yıl ortasında asgari ücrete gelen zam miktarı şartnameleri gereği işçilik ücretlerine yansıtıldığını, sözleşme ve şartnamelere müvekkili şirket tarafından harfiyen riayet edildiğini, şartname ve sözleşmelere aykırı davranılması halinde hak edişlerinin ödenmediğini, davacı asıl işveren bünyesinde çalışmaya devam etmekte olduğunu, ihalenin bitim tarihinde çalışanların 05 kodu ile çıkışları yapıldığını, çalışanların bir gün bile ara vermeksizin ihaleyi alan diğer firmada işe girişleri yapıldığını, dolayısıyla müvekkili şirketin sorumluluğu devir nedeniyle iki yıl olup kabul anlamına gelmemek kaydıyla işyeri devrinin üzerinden iki yıl geçmesi nedeniyle müvekkili şirket sorumluluğuna gidilemeyeceğini, arz ve izah edilen nedenler ve resen göz önünde bulundurulacak hususlar doğrultusunda haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle;… Büyükşehir Belediyesi’nin İstanbul ilindeki tüm mezarlık, gömü ve cenaze gibi işlerinde yine belediyeye bağlı davacı şirket sorumlu ve vazifeli olduğunu, …yukarıda belirtilen işlerin kendine bağlı şirketi olan davacı üzerinden yürütmekte olup; üst iş veren konumunda olduğunu, dava dışı işçi, müvekkili şirkette hiç çalışmadığını, davacı şirket, dava dışı işçinin emeklilik işlemlerini ve iş ilişkisinden kaynaklanan ücretleri kendisine ifa ederek sözleşmeyi sonlandırdığını, dava dışı işçi, çalıştığı dönem boyunca emir ve talimatları davacı şirketten aldığını, bunun yanında, işçinin yıllık izin düzenlemeleri ile birlikte bütün işçilik hak ve sorumlukları davacı şirket nezdinde takip edildiğini, hal böyle iken; dava dışı işçi davacı şirkete ve/veya müvekkili şirket aleyhine herhangi bir iş davası açmadığını, öte yandan müvekkili şirkete yönelik herhangi bir ihbarda bulunmadığını, davacı şirket tarafından işçiye yapılan ödemenin neye ilişkin ve hangi nitelikte olduğu belirli olmadığını, davacı şirketin dava dışı işçiye yapmış olduğu tazminat ödemesi müvekkili şirketin savunma hakkını ihlal ettiğini, niteliği belirli olmayan ödemeler üzerinden savunma hakkı ihlal edilen müvekkili şirkete işbu davanın yöneltilmesi haksız ve mesnetsiz olduğunu, izah edilen nedenler dosya kapsamında mübrez beyanları ve mahkemece re’sen gözetilecek sair sebeplerle, öncelikle ilk itirazlarının değerlendirilerek kabul edilmesine, huzurdaki haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Teknik Şartnameler, dava dışı işçiye ilişkin SGK kayıtları, dava dışı işçiye ilişkin ödeme dekontları, ihale sözleşmeleri,31/12/2018 tarihli bilirkişi raporu, 14/02/2020 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; dava dışı işçiye , işçilik alacaklarından dolayı yapılan ödeme nedeniyle rücuen tazminat talebine ilişkindir.
Her ne kadar davalı …Tic Ltd. Şti şirketi tarafından davaya ilişkin olarak görev itirazı ileri sürülmüşse de; davanın her iki tarafında tacir olması ve dava konusu alacağın ticari işletmelerinden kaynaklanması sebebiyle iş bu davanın nispi ticari dava olması nedeniyle görev itirazının reddine karar verilmiştir.
Yine davalı … Tic Ltd. Şti tarafından yetki itirazda bulunulmuşsa da, davalıların bir kısımının adresinin mahkememiz yetki çevresinde bulunuyor olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi …’dan ihale ve sözleşmeler, SGK kayıtları ödeme belgeleri ile deliller ve dosya kapsamı değerlendirilmek suretiyle rapor tanzimi istenmiş,bilirkişiler tarafından düzenlenen 31/12/2018 tarihli raporun sonuç kısmında özetle; davalıların , davacıdan hizmet alım ihalesi kapsamda iş alan alt işverenler oldukları, davacı şirket tarafından dava dışı işçi … için 08/08/2017 tarihli bordro ile alt işverenler nezdinde geçen 19/01/2019 -31/12/2013 dönemine ait 4 yıl 11 ay 11 günlük çalışması için 3.712,08 TL giydirilmiş ücret üzerinden brüt 18.362,93 TL kıdem tazminatı tahakkuku yapılarak 22/08/2017 tarihinde işçinin banka hesabına 18.223,56 TL ödeme (ayrıca 139,37 TL damga vergisi ) yapıldığı,dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatından her bir davalının çalıştırdıkları dönemle sınırlı olmak üzere sorumlu oldukları kabul edilebileceği yönünde görüş bildirilmiştir.
31/12/2018 tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olmaması nedeniyle mahkememizin 19/08/2019 tarihli ara kararı ile dosyanın yeni bir heyete tevdii edilerek rapor tanzimi istenmiş, bilirkişiler …ve … tarafından dosyaya sunulan 14/02/2020 tarihli raporunda özetle; dava dışı işçi …’in 19/01/2009-31/12/2013 tarihleri arasında davacı asıl işverene bağlı olarak birden fazla taşeron alt işverenler bünyesinde davalı … Paz. Ltd. Şti’nde 89 gün , davalı …Tic Ltd. Şti’nde 180 gün , davalı …Tic Ltd. Şti’nde 90 gün , davalı … Tic Ltd. Şti’nde 270 gün , davalı … Şti’nde 360 gün , davalı … Ltd. Şti ile … Tic ltd. Şti ortaklığı bünyesinde 72 gün olmak üzere toplam 4 yıl 11 ay 11 gün (1781 gün ) süreyle çalıştığı, dava dışı işçiye işten çıkarılması nedeniyle davacı tarafından toplam 18.362,93 TL ödeme yapıldığı; mahkemece davacının rücu hakkının bulunduğunun kabulü halinde 1. Seçenekte; hizmet alım sözleşmesinin 22.1 maddesine ve şartnameye göre davacının ödediği kıdem tazminatının tamamını rücu edilebileceğinin kabul edilmesi halinde davalılardan talep edilecek miktarın 18.362.93 TL olacağı; 2. Seçenekte; Borçlar Kanunu hükümlerine göre davacının ödediği kıdem tazminatı tutarının yarısı rücu hakkının bulunduğunun kabulü halinde davalılardan talep edilebilecek alacak tutarının 9.181,46 TL olacağı yönünde görüş bildirilmiştir.
Davalılardan … Ltd. Şti. hakkında İflas kararı verilmiş olması nedeniyle bu davalıya ilişkin dava tefrik edilerek mahkememizin ayrı bir esasına kaydedilmiştir.
Toplanan deliler ve tüm dosya kapsamına göre; dava dışı …’in davacı işverene bağlı olarak davalı taşeron alt işverenler bünyesinde 19/01/2009 – 31/12/2013 tarihleri arasında 4 yıl 11 ay 11 gün (1781 gün ) süreyle çalıştığı; dava dışı işçinin iş akdinin sona ermesi nedeniyle davacı şirket tarafından 22.08/2017 tarihinde …’e toplam 18.223,56 TL kıdem tazminatı ödendiği; davacı şirket ile … Ltd. Şti. Arasında 30/03/2009 tarihli , davalı …Tic Ltd. Şti. Arasında 09/06/2009 tarihli , davalı … Tic Ltd. Şti. Arasında 20/12/2010 tarihli , davalı …Tic Ltd. Şti. Arasında 22/03/2010 tarihli , davalı … ltd. Şti. Arasında 27/12/2012 tarihli , davalı …Ticaret Ltd. Şti ile … ltd. Şti ortaklığı arasında 02/01/2009 tarihli Cenaze Hizmetlerinde görevlendirilecek personel temini hizleti alım işine ait sözleşme imzalandığı; davacı şirket ile davalılar arasında imzalan sözleşmelerde, çalıştırılan personel bakımından yüklenici ve asıl işverenin sorumluluklarının açık ve net olarak düzenlenmediği, sorumluluğun tamamının alt işveren ait olacağına dair hüküm bulunmadığı;yine davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım işi sözleşmelerinin 22.1 maddesinde ” yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartname’nin 6. Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunlara aynen uymakla yükümlüdür hükmüne göre sözleşme ve şartnamede de işçi ile ilgili sorumluluğun tamamen alt işverene ait olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı; dolayısıyla uyuşmazlığa Borçlar Kanunu 167. Madde ( Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar, kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardı. Bu durumda borçlu her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir ) hükmünün uygulanmasının gerektiği, Borçlar Kanunu 167. Madde uyarınca davacı asıl işverenin dava dışı işçiye yapmış olduğu toplam 18.362,93 TL’nin %50 lik kısmını her bir davalının payına düşen miktarı talep etme hakkının bulunduğu; mahkememizce hükme esas alınan denetlenebilir 14/02/2020 tarihli bilirkişi heyeti raporunda her bir davalı açısından %50 oranında yapılmış olan hesaplamalar doğrultusunda ( tefrik edilen dosyada ki davalıya ilişkin miktar dışında ) davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1- Davalılar … Paz. Ltd. Şti , … Tic Ltd. Şti , … Ltd. Şti , … Tic Ltd. Şti , … ltd. Şti , …Ltd. Şti ile … ltd. Şti ortaklığı aleyhine açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE , toplam 7.325,58 TL alacağın,
-371,18 TL lik kısmının …Ticaret Ltd. Şti ile … Tic ltd. Şti ortaklığından
-458,82 TL lik kısmının … Paz. Ltd. Şti’den
– 927,94 TL lik kısmının …Tic Ltd. Şti’den
-463,97 TL lik kısmının …Tic Ltd. Şti’den
-1.391,91 TL lik kısmının …Tic Ltd. Şti’den
-1.855,88 TL’lik kısımının … Tic Ltd. Şti’den
– 1.855,88 TL lik kısmının … Şti’den ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya ödenmesine, Fazlaya ilişkin talebin reddine
2-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 500,41 -TL harçtan peşin alınan 313,60-TL harcın mahsubu ile bakiye 186,80 -TL karar ve ilam harcından 11,20 TL harcın … Ltd. Şti’nden 24,30 TL harcın … Tic Ltd. Şti’nden 59,80 TL harcın … Ltd. Şti’nden 35,49 TL harcın …Tic Ltd. Şti’nden 46,70 TL harcın Peytem Sosyal Hizmetler ltd. Şti’nden 9,31 TL harcın … Ltd. Şti ile… Tic ltd. Şti ortaklığı’ndan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 4.080,00-TL nisbi vekalet ücretinden 244,8 TL nin … Şti’nden 530,4 TL’nin …Şti’nden 1.305,6 TL’nin … Ltd. Şti’nden 775,2 TL’nin … Ltd. Şti’den 1.020,00 TL’nin … Şti’nden 204,00 TL’nin … Ticaret Ltd. Şti ile … Tic ltd. Şti ortaklığı alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı … Tic Ltd. Şti ve davalı … Ltd. Şti kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 4.080,00 -TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılar …ve davalı … Ltd. Şti’ye verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 313,60 TL peşin harç 2.000,00 -TL bilirkişi ücreti ile 1.079,60-TL tebligat/posta masrafı olmak -üzere toplam 3.393,2 TL yargılama giderinden ‘den kabul ve red durumuna göre 101,79 TL’nin davalı … Ltd. Şti’nden 220,55 TL’nin … Tic Ltd. Şti’nden 542,91 TL’nin … Tic Ltd. Şti’nden 322,35 TL’nin …Tic Ltd. Şti’nedn 424,15 TL’nin … Şti’nden 84,83 TL’nin … Ticaret Ltd. Şti ile …Tic ltd. Şti ortaklığından alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı …Ltd. Şti tarafından yapılan 55,00-TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre 27,5 TL ‘sinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 14/04/2021

Katip
E-imza

Hakim
E-imza