Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/696 Esas
KARAR NO : 2020/239

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/08/2017
KARAR TARİHİ : 08/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Ltd. Şti. ile davalı arasında 12/05/2016 tarihli Hizmet Sözleşmesi ve 01/07/2016 Satın Alma Sözleşmesi hükümlerine göre davalının satıcı, hizmet veren, müvekkilinin hizmet alan sıfatı ile …’ya ait lisanslı ürünlerin üretimini yapıp, sipariş ve ara kontrol ile son kontrollerde kabul edilen ürünlerin teslimi, bedelinin ödenmesi olarak özetlenecek ticari ilişki mevcut olduğunu, sözleşme hükümleri ile sipariş nitelikleri ile kontrol sonucu nihai kabul ve sözleşmeye uygun teslimden sonra nakit ya da vadeli çek ile d ödeme yapılması ile tarafların ifa yükümlülüklerini yerine getireceklerinin kabul edildiğini, davalının sözleşmeye rağmen sözleşme ekinde bulunan “sipariş formu ve istek belgesi” başlıklı belgedeki … kodlu swetshit erkek gri melanj tekstil ürününden 2005 adet, 33,5 TL birim fiyatlı ve 01/09/2016 teslim tarihli ürünleri siparişe ve taahhüdüne uygun şekilde ve süresinde teslime etmediği gibi bu siparişlerin teslim edileceği kanaati ile yapılan 27.213,24 TL’yi iade etmediğini, sözleşmede müvekkilinin defter ve kayıtlarının münhasır delil olarak kabul edildiğini, davalının davaya konu … kodlu swetshıt erkek gri melanj tekstil ürünü hariç diğer ürünleri gecikmeli dahi olsa, kontrollerde kısmen sorunlu olanlarında, müvekkili çalışanların gayreti ve azami tahammülü ile sorunları giderilmek sureti ile teslim ettiğini ancak … kodlu ürünlerin evsafı ve taahhüdüne uygun üretilmediğini, süresinde teslim edilmediği için müvekkilince …’ya teslimde gecikme ve sözleşmesinin feshi ile ağır maddi kayıpların önüne geçilmesi amacıyla üçüncü bir firmadan satın alındığını, teslim edilerek zararın minimize edilmeye çalışıldığını, davalının sözleşme hükümleri çerçevesinde davaya konu … kodlu sweetshırt erkek gri melanj ürünün adedinin 33,5 TL olması ve toplam 2.005 adet üretilmesi planlandığından 33,5*2005= 67.167,50 TL’lık üretim yapması gerektiğini ancak yapılan üretimin 10/11/2016 tarihi itibarı ile toplam 389.797,71 TL iken çek ve banka üzerinden eft ile davalıya 416.410,95 TL ödeme yapıldığını, eğer davaya konu üretim işi de yapılmış olsa idi bu miktarın mahsubu ile bakiye ödemesi yapılacağını, davalının eksik teslimi karşısında fazla olarak yapılan 27.213,24 TL ödemenin, sözleşmenin eksik ifası nedeniyle 10/11/2016 tarihinden itibaren ticari reeskont faizi ile davalıdan tahsili ile müvekkile ödenmesi gerektiğini, davalının edimini sözleşmeye ve taahhüdüne uygun yerine getirmemesi nedeniyle 01/07/2016 tarihli sözleşmenin 11.maddesinin hükmü gereğince müvekkiline cezai şart ödemesi gerektiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davalının eksik teslimi karşısında fazla yapılan 27.213,24 TL ödemenin 10/11/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile ve 5.000,00 USD’nin tahsili tarihindeki kur üzerinden faizi ile davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili …Tic. Ltd.Şti ile davacı ….Ltd.Şti arasında tekstil ürünlerinin sipariş imalat numune onayı, ürünlerin teslimi ve bedellerinin ödenmesi konusunu içeren 01/07/2016 tarihli ve 2 yıl süreli sözleşme mevcut olduğunu, bu sözleşme hükümlerine göre davacının çok sayıda farklı ürünü müvekkiline sipariş geçtiğini, müvekkili tarafından da sipariş edilen ürünlerin tamamının zamanında teslim edildiğini, davaya konu gri melanj erkek sweatshirt ürününün müvekkili tarafından önce numune olarak üretildiğini, ardından numunenin olaylanması ve siparişin kesinleşmesi üzerine üretim yapılarak ambalajlandığını ve kolilendiğini, ürünlerin süresi içinde siparişi onaylanan numuneye ve taahhüde uygun olarak üretildiğini ve teslime hazır hale getirildiğini, davacı tarafın hiçbir gerekçe göstermeden tamamen kötü niyetli olarak üretilen malları teslim almadığını, bu konuyla ilgili olarak telefon ve mail yoluyla bir çok kez görüşme yapılmasına rağmen bir takım bahanelerle ürünleri teslim almadığını, davacı, müvekkilinin süresi içinde imalatı yetiştiremediğini ve bu nedenle başka bir firmaya üretim yaptırdığından bahsettiğini ancak müvekkilinin ürünleri sipariş numunesine onay verilmesinden sonra süresi içerisinde ürettiğini, müvekkilinin tarafların arasında akdedilen sözleşmenin herhangi bir hükmünü ihlali söz konusu olmadığından talep edilen cezai şarta itiraz ettiklerini ve bu talebi de kabul etmediklerini beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesine uygun ve süresinde yapılmadığı iddia edilen üretim nedeniyle önceden ödenmiş ürün bedelinin iadesi ve sözleşmeye aykırılık iddiası ile cezai şart bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, davalıya ait BA-BS formları celp edilmiş, tanıklar dinlenmiş, ürünlerin bulunduğu mahalde teknik bilirkişi refakatiyle keşif yapılarak rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında 01/07/2016 tarihli bir satın alma sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ekinde yer alan sipariş föyü ve istek belgesinde dava konusu … kodlu, 2005 adet 33,5 TL birim fiyatlı, sweatshirt ürününün 01/09/2016 tarihinde teslim edileceğinin kabul edildiğini, taraflar arasındaki 17/08/2016 mailde davacı tarafından davalıya imalat onayı verildiğini, 19/09/2016 tarihli mailden ise ürünleri teslim tarihi 01/09/2016 olmasına rağmen hala imalatın devam ettiğinin ve teslimin geciktiğinin anlaşıldığını, bu tarihten sonra yapılan herhangi bir yazışma olmadığını, mahalinde sevkiyata hazır halde 133 koli içerisinde beden bazında ayrılmış 1977 adet ürün bulunduğunu, sondaj usulü seçilen ürünler üzerinde kumaş, ölçü ve dikiş kalitesi yönünden yapılan genel incelemelerde ürünlerin sevkine engel olacak büyük bir kusura rastlanmadığını, kumaşta ve ölçülerde tespit edilen birkaç hatanın toleranslar dahilinde olabileceğini, onaylanan imalat numunesi bulunamadığından tarafına gösterilmediğini, bu sebeple üretilen ürünlerin onaylı numuneye uygun olup olmadığının kontrol edilemediğini tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, bu kez tarafların ticari defter ve kayıtları ile tüm dosya kapsamı üzerinde, tanık beyanları da incelenerek davacının iddialarının yerinde olup olmadığı, cezai şart talep edebilecek ise talep edilen miktarın davalının ekonomik olarak mahvına sebep olup olmayacağı hususunda bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Heyet raporunda özetle; Davacı tarafın incelemeye gelmediğini ve ticari defterlerini ibraz etmediğini, davalının incelenen 2016 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğunu, defterlere göre davalının 31/12/2016 tarihi itibariyle 27.213,24 TL alacaklı olduğunu, söz konusu tutarın yıl sonunda alınan avanslar hesabına virman edilmesiyle 08/08/2017 dava tarihi itibariyle davalının, davacıya 27.213,24 TL borçlu gözüktüğünü, dosyaya sunulan sipariş föyü ve istek belgesi başlıklı belgede toplamda 10.605 adet çeşitli tekstil ürününün 01/09/2016 tarihinde teslim edilmek üzere davacı tarafından davalıya sipariş verildiğini, davalının davacıya teslim ettiği ürünler için toplamda 11 adet belge karşılığı 360.367,00 TL KDV hariç fatura düzenlediğini, taraflar arasında geçen mail yazışmalarına göre teslimin 01/09/2016 tarihinde yapılması gerekirken 02/09/2016 tarihinde halen yapılmamış olduğunu, talep edilen cezai şartın davalının ekonomik olarak mahvına sebep olup olmadığı konusunda tespit yapılabilmesi için kesinleşmiş son bilançosunun incelenmesi gerektiğini ancak mali tabloların ilgili mali idareye verilmesi için gerekli yasal sürenin dolmamış olması nedeniyle bu incelemenin yapılamadığını, davacının ürünleri süresinde teslim etmeyerek temerrüde düştüğünü, bu nedenle davacının ürünler için ödediği bedel kadar alacak talep edebileceğini, sözleşmeye aykırılık gerçekleştiğinden davacının cezai şart alacağının doğduğunu tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiştir.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında 12/05/2016 tarihli Hizmet Sözleşmesi ve 01/07/2016 tarihli Satın Alma Sözleşmesinin akdedildiği, hizmet sözleşmesinin konusunu düzenleyen 1 nolu maddesinde, davacının münhasıran müşterisi olan … ve grup şirketleri ile arasındaki sözleşmesel veya ticari ilişki kapsamında yerine getireceği BJK için tekstil ürünü veya benzeri bazı ürünleri davalıdan münhasırlık yetkisi vermemek kaydıyla alacağının ve sözleşmenin taraflar arasındaki ticari ilişkinin detaylarını düzenlemekte olduğunun kabul edildiği, bu madde kapsamında bir kısım tekstil ürününün davacı tarafından münhasıran … ve grup şirketlerine teslim edilmek üzere davalı tarafından üretilmesi konusunda tarafların anlaştıkları, aralarındaki satın alma sözleşmesinin 1 nolu maddesinde, tarafların sözleşme ekindeki sipariş föyü ve ürün istek belgesinde belirtilen ürünlerin davalı tarafından üretilmesi ve davacı tarafından alımı konusunda mutabık kaldıkları, sözleşmenin konusunu …’ya lisanslı ürünlerin davacının isteği ve onayı doğrultusunda davalı tarafından istenilen kalitede üretilmesi ve süresinin 2 yıl olduğu, 4 nolu maddesinde numune onayı koşulları ve üretim süreçlerinin düzenlendiği, buna göre davalı tarafından davacının onayı alınmayan hiçbir işlemin yapılamayacağı, ürünlerin depoya sevk edilmesinden önce nihai sevkiyat onayının davacı tarafından verileceği, yine üretim sürecinde ara kontrol ve son kontrollerin davacı tarafından yapılacağı, 5 nolu maddesinde üretilen ürünlerin davacının belirttiği merkez depoya teslim edileceğinin, satış ve ödeme koşullarını düzenleyen 8 nolu maddesinde, davalının ürünleri belirtilen termin tarihinden sonra gecikmeli olarak teslim etmesi durumunda minimum 7, maksimum 20 günü aşan gecikmelerde % 20 iskonto uygulanacağının, 20 günü aşan gecikmelerde ise ürünlerin teslim alınıp alınmamasının davacının takdirinde olduğunun, 11 nolu maddesinde sözleşmenin herhangi bir hükmünün ihlalinin tespiti halinde hiçbir ihtar, ihbar ve mahkeme ilamına gerek kalmaksızın davacının, sözleşmeyi fesihle birlikte davalıdan 50.000,00 USD cezai şart talep edebileceğinin düzenlendiği, sözleşmeye ek olarak sunulan sipariş föyü ve istek belgesi başlıklı belgede, davacı tarafından davalıya toplam 10 çeşit tekstil ürününün sipariş edildiği, dava konusu uyuşmazlığın bu ürünlerden … nolu, 2005 adet 33,5 TL birim fiyatlı, erkek gri melanj sweatshirt ürününden kaynaklandığı, davacının, söz konusu ürünlerin 01/09/2016 teslim tarihinde taahhüt ve sipariş şartlarına uygun şekilde teslim edilmediğini ancak önceden bedellerinin ödendiğini iddia ederek ödenen bedelin iadesi ile sözleşmeye aykırılık nedeniyle cezai şart talep ettiği, taraflar arasında geçen mail yazışmalarında, davacının söz konusu ürünün nitelikleri konusunda davalıya taleplerini ilettiği, en son 17/08/2016 tarihli mailde ürünün kapşonun büyük olduğu belirtilerek kritikleri düzeltildikten sonra üretimine girebileceğinin belirtildiği, 19/08/2016 tarihli mailde ise davalı tarafından davacıya ürünle ilgili bilgi verildiği, bu şekilde üretimin başladığı anlaşılmıştır. Dinlenen davacı tanıkları beyanlarında, ara ara ürünlerin üretildiği depoya gidilerek kontroller yapıldığını, en son … yetkilisi ile gidildiğini, kendisinin ürünleri beğenmediğini, ürünlerde traşlama yapılmadığını, temiz üretim olmadığını, bu nedenle ürünleri teslim almadıklarını beyan ettikleri, bu şekilde davacı tarafından onay verilmediğinden yukarıda bahsedilen sözleşmenin 4. maddesi uyarınca davalının teslimatı gerçekleştirmediği, davacı tarafından sipariş edilen ürünün numunesinin dosyaya ve bilirkişi incelemesine sunulmadığı, teknik bilirkişi tarafından yerinde yapılan incelemede ürünlerin teslim alınmasını engelleyecek bir kusurlarının olmadığının tespit edildiği, davacının ürünleri teslim almadığı ve kontrol ederek davalıya herhangi bir ayıp ihbarında bulunmadığı, her ne kadar ürünlerin süresinde teslim edilmediği bu nedenle sözleşmeye aykırılığın oluştuğu iddia edilmiş ise de; sözleşmenin 8. maddesinde teslimin gecikmesi halinde 20 günü aşan gecikmelerde davacıya ürünleri teslim almama hakkının tanındığı, mefhumu muhalifinden 20 günü aşmayan gecikmelerde davacının ürünleri teslim almama hakkının olmadığının ancak iskonto uygulayabileceğinin anlaşıldığı, davacının 17/08/2016 tarihinde üretime ilişkin taleplerini davalıya ilettiği, davalı tarafından ürünler ile ilgili davacıya bilgi verilen son tarihin 19/08/2016 olduğu, dolayısıyla üretimin ancak bu tarihten sonra başlamış olduğu, 01/09/2016 tarihinden itibaren 20 günü aşan gecikme olduğunun davacı tarafından ispat edilmesi gerektiği, bu yönde bir delil sunulmadığı, yerinde yapılan incelemede ürünlerin hazır ve kolilenmiş halde bulunduklarının tespit edildiği, dolayısıyla davacının ürünlerin tesliminin geciktiği ve istenilen şekilde üretilmedikleri gerekçesi ile teslim almadığı iddiasını ispatlayamadığı, taraflar arasındaki sözleşmelerin iki tarafa borç yükleyen eser ve satın alam sözleşmesi oldukları, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde karşı tarafın ifasını kabul etmeyen tarafın temerrüde düşmüş sayılacağı, davalının sözleşmeyi ihlalinden bahsedilemeyeceği ve bu nedenle davacının ürün bedel iadesi ile cezai şart talep edemeyecei anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın Reddine,
2-Karar ve ilam harcı 54,40 TL’nin peşin alınan 814,83 TL harçtan mahsubu ile kalan 760,43 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 603,60 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 7.002,72 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 08/07/2020

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza