Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/316 Esas
KARAR NO : 2019/812

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/04/2017
KARAR TARİHİ : 25/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkete ait işyerinde 30/11/2016 tarihinde silahlı soygun olayı yaşandığını, müvekkilinin iş yerine 30/11/2016 tarihinde gece yarısı gelen soyguncuların güvenlik görevlisini etkisiz hale getirdikten sonra kapıyı kırarak iş yerine girdiğini ve iş yerinde bulunan çelik kasayı tahrik ederek dava konusu çek de dahil toplam 68 adet müşteri çekini, yine müvekkili şirkete ait 600 yaprak civarında boş çeki ve 328.000,00 TL nakit para ile 25.000 Euro tutarındaki dövizi çaldıklarını, olayın öğrenilmesi ile iş yerine derhal polis çağrıldığını ve gerekli inceleme ve soruşturma işlemlerinin başlatıldığını, olay ile ilgili soruşturmanın halen … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma nolu dosyası ile devam ettiğini, çalınan boş çek yaprakları hakkında Cumhuriyet Savcılığı tarafından ödeme yasağı kararı verildiğini, dava konusu çekin de içinde olduğu 68 adet müşteri çeki için ise … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile 06/12/2016 tarihinde tensiben ödeme yasağı kararı verildiğini, davalı …Ş. tarafından … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinde açtıkları çek iptali talepli dava dosyasına dava konusu çekle ilgili olarak müdahale talebinde bulunulduğunu, dava konusu çekin son gerçek hamili ve zilyedinin müvekkili şirket olduğunu, … Ltd. Şti’nin dava konusu çeki, … tarihli ve … nolu faturanın karşılığı olarak 01/09/2016 tarihli tahsilat makbuzu mukabilinde çekin cirantası olan olan … Tic. Ltd.Şti’nden iktisap ettiğini, müvekkili şirketin ise yine dava konusu çeki, … Ltd. Şti. ile arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan cari hesap ödemesi sırasında düzenlenen 12/09/2016 tarihli tahsilat makbuzuyla iktisap ettiğini, çekin müvekkilinin ticari kayıtlarında yer aldığını, davalının çeki haksız olarak elinde bulundurduğunu, mevzuat gereği gerekli araştırmaları yapmadan aldığını, dava konusu çekin arkasında kaşesi bulunan … Şirketinin muhteviyatı sahte fatura ve belge düzenleme nedeniyle vergi dairesince “KOD” olarak tabir edilen listeye alındığını, davalının gerekli ve yeterli araştırmayı yapması halinde bu hususu tespit edebileceğini, çekin iktisabında iyi niyetli olmadığını, ağır kusurlu olduğunu, davalı şirketin dava konusu çekle ilgili olarak … 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.iş dosyasından almış olduğu ihtiyati haciz kararını, … 29. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından icra takibine koyduğunu ve takip talebinde yer alan ve borçlu olarak görünen şirketlerin malvarlıklarına haciz işlemi uyguladığını beyanla dava konusu çekle ilgili ihtiyati tedbir kararı verilmesi ile çekin istirdatı ile müvekkile iadesine, müvekkilinin son yetkili hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, icra dosyasına yatırılan paranın davalı tarafa ödenmesi halinde çek bedelinin çekin keşide tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın menfi tespit davası olması sebebiyle nispi harca tabi olduğunu, davacı tarafından harcın eksik yatırıldığını, müvekkilinin yasanın öngörmüş olduğu prosedürü eksiksiz olarak yerine getirdiğini, iyi niyetli meşru hamil olduğunu, çekin iktisabında kötü niyet veya ağır kusurunun olmadığını, davacının bu yönde herhangi bir delil sunmadığını, müvekkili şirkete var olmayan sorumluluklar yükleyerek ispat külfetinden kurtulmaya çalıştığını, çek hakkında ödeme yasağı kararı verilmiş olmasının müvekkilinin hamillik ve takip hakkını ortadan kaldırmayacağını beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, çekin ve ödenmesi halinde bedelinin istirdadı talebine ilişkindir.
Mahkememizce, … 29. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası celp edilerek incelenmiş, davalı tarafından, dava konusu olan …bank … Şubesine ait, … seri numaralı, 05/02/2017 tarihli çek hakkında … 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasından verilen ihtiyati haciz kararının takibe konulduğu, takipte davacının, dava dışı diğer cirantalarla birlikte borçlu gösterildiği, dosyaya çek bedelinin ödendiği anlaşılmıştır. … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası ile davacı tarafından yapılan işyerinde hırsızlık şikayetine dair soruşturmanın devam ettiği, davacı tarafından … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile dava konusu çekin iptali için zayii davası açıldığı, bu dosyada Mahkemece çek bedelinin ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği anlaşılmıştır.
Dosya, davalının faktoring işlemlerininin usulüne uygun olup olmadığı ve davacının dava konusu çeki hangi ticari ilişki kapsamında aldığı hususunda rapor düzenlenmek üzere mali müşavir bilirkişiye tevdii edilmiştir. Bilirkişi raporunda özetle; tarafların incelemeye konu ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olduklarını, davacının çeki …Tic. Ltd. Şti.’den 12/09/2016 tarihli tahsilat makbuzu ile aldığını ve defterlere bu şirketin alacağı olarak kaydettiğini, çekin alındığı şirket ile davacının ticari ilişkisinin 2016 yılı öncesi ve 2016 yılında devam ettiğini, çekin davacı tarafından alındığı tarih itibariyle … şirketinin davacıdan 125.825,82 TL alacaklı olduğunu, bu işlem sonrasında da karşılıklı fatura çek ve havale ödeme kayıtlarının mevcut olduğunu, çekin 12/09/2016 tarihinde portföydeki çekler hesabına alındığını, bu hesapta çekin hesaptan çıkışına ilişkin herhangi bir kaydın olmadığını, 01/03/2017 tarihinde portföydeki çekler hesabında mevcut 1.126.829,04 TL tutarın çalınan çekler hesabına virman edildiğini, çekin keşidecisinin …Tic. Ltd. Şti, lehtarının … olduğunu, sırasıyla lehtardan sonraki cirantaların …, … Şti, … Şti., … Şti. Ve … A.Ş. olduğunu, davacının çeki aldığını beyan ettiği … şirketinin çekin arkasında kaşe ve imzasının olmadığını, davalı ile çekin cirantalarından olan … Şirketi arasında 28/07/2016 tarihli faktoring sözleşmesinin imzalandığını, dava dışı … Şirketi tarafından verilen 08/12/2016 tarihli alacak bildirim formu ile … Şirketinden aldığı 28/11/2016 tarihli, … seri nolu, 29.795,13 TL tutarlı faturanın 6.023,64 TL’lik kısmının faktoring işlemine konu edildiğini ve dava konusu çekin davalı şirkete verildiğini, davalı tarafından 08/12/2016 tarihinde dava dışı . … Şirketi hesabına 5.329,92 TL tutarında havale yapıldığını, 233,00 TL masraf, 412,72 TL faiz ve 5.379,92 TL tutarın bu şirketin hesabına borç kaydedildiğini, 31/12/2016 tarihinde tasfiye olunacak hesaplara 6.023,64 TL tutarın virman edildiğini, dava konusu çekle ilgili … 3. ATM’nin… esas sayılı dosyasında bankalara ödeme yasağına ilişkin yazının 09/12/2016 tarihinde yazıldığını, dava konusu çekin davalıya 08/12/2016 tarihinde tevdii edildiğini tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, mahkememizce denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli görülmüştür.
Türk Ticaret Kanunu’nun 792/1 maddesi ile ” Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9. maddesinde ”… Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz. Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükümleri düzenlenmiştir.
Açıklanan yasal düzenlemeler karşısında, davacının dava konusu çekte cirosunun olmadığı, ticari defterlerindeki kayıtlara göre çeki dava dışı … şirketinden aldığı, bu şirketin de çekte cirosunu olmadığı, her ne kadar davacı tarafça çekin elinden rızası hilafına çıktığı iddiası ile hırsızlık suçundan şikayette bulunulması nedeniyle savcılık soruşturması yürütülüyor ve davacının yetkili son hamil olup olmadığının belirlenmesi açısından bu soruşturma sonucunun beklenilmesi gerekmekte ise de, davacının son ve yetkili hamil olduğunun kabulü halinde dahi davalının çeki veya bedelini, iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun ispat edilmesi halinde iade etmekle yükümlü olduğu, davalının dava dışı … Şirketi ile yapmış olduğu faktoring işlemlerinin usulüne uygun olduğu, dava dışı şirketten çekin bir önceki ciranta olan davacı adına düzenlenen faturaya istinaden alındığı, çekin temlik alındığı tarih itibariyle ihtiyati tedbir kararının bankaya bildirilmediği, ciro silsilesinde şeklen bir kopukluk olmadığı ve bu şekilde davalının çeki iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun davacı tarafça ispat edilemediği anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı 44,40 TL’nin peşin alınan 102,86 TL harçtan mahsubu ile kalan 58,46 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/09/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza