Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/262 E. 2019/1204 K. 19.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/262 Esas
KARAR NO : 2019/1204

DAVA : Malın İadesi
DAVA TARİHİ : 17/03/2017
KARAR TARİHİ : 19/12/2019

Mahkememizde açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; davalı ile müvekkili şirketler arasında 23/03/2015 tarihinde “… (Ada: 4660, pafta 30M 3D Parsel: 1)…” adresinde ve “… ili merkez ilçesi … Mahallesi’nde kaim ve tapuda 4660 ada ve 1 parsel sayıda kayıtlı” taşınmazdaki akaryakıt ve otogaz satış ve servis istasyonunun davalı şirket tarafından işletilmesi amacı ile 5 yıl süreli bayiilik sözleşmeleri akdedildiğini, davaya konu akaryakıt satış ve servis istasyonunun faaliyetine ilişkin ekipmanların bayilik sözleşmesine istinaden davalı şirkete eksiksiz ve kullanıma elverişli bir şekilde teslim edildiğine dair müvekkili şirketler ve davalı arasında 23/03/2015 tarihli Ariyet Demirbaş Belgesi düzenlendiğini, taraflar arasındaki akdi ilişkiye göre davalı şirketin müvekkili şirketler ile arasındaki bayiilik ilişkisinin herhangi bir sebepten feshedilmesi durumunda ariyeten teslim aldığı malzeme ve teçhizatları müvekkili şirketlere iade edeceğini kabul ve taahhüt ettiğini, davalının müvekkili şirketlere gönderdiği ihbarname ile hiçbir somut gerkeçe göstermeden “gördüğümüz lüzum üzerine” diyerek sözleşmeyi tek taraflı ve haksız olarak feshettiğini, müvekkili şirketlerce davalı şirkete ariyeten teslim edilen ariyet ve demirbaşları teslim almak üzere istasyona gidilmiş ise de davalı şirketin malzeme ve ekipmanları teslim etmediğini, bu hususun 17/11/2016 taRihli Tutanak Altına Alındığını Belirterek Davalı Tarafça İade Edilmemiş Olan …Ekranlı 8 Tabancalı (3 Adet), Üç Gözlü Yağ Makinesi, Karterden Yağ Emme Pompası, Tank Otomasyonu Ve Ekleri, Pompa Otomasyonu, Güvenlik Kamerası, Kompresör 7.5 Hp, Hava-su Saati, Jeneratör, Regülatör, Ups, Market Rafları, Lpg Panel, Lpg 10 M³ Stok Tankı, Lpg Transfer Pompası, Kumandası, Mekanik Ve Elektrik Malzemeleri, …Takımı Tank Sahası, Kurumsal Kimlik, Tabela’nın davalı şirketten alınarak müvekkili şirketlere aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması durumunda belirlenecek rayiç bedelinin davalı şirketten temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili ile müvekkili şirketlere ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya yargılamanın her aşamasında usulünce tebligat yapılmış olup, davaya karşı beyanda bulunmamıştır.
Dava, taraflar arasında akdedilen bayiilik sözleşmeleri kapsamında davalıya ariyet olarak teslim edilen demirbaş malzeme ve teçhizatın aynen iadesi, aynen iadenin mümkün olmaması halinde rayiç bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Mahkememizce, davacı tarafça delil olarak sunulan bayiilik sözleşmeleri, ariyet demirbaş belgesi, ihbarnameler ve montaj tespit tutanağı, faturalar vs. tüm deliller incelenmiştir. Uyuşmazlığın çözümü için somut olayda taraflar arasında akdedilen bayiilik sözleşmeleri kapsamında davalıya teslim edilen menkul malların iadesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve rayiç değerinin tespiti gerekmekte olup, bu hususta bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 01/10/2018 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında “…Taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle son bulması halinde ariyet demirbaş belgesi ve ekip kapsamında teslim edilen tüm ariyetin öncelikle aynen iade yükümlülüğünün davalı bayiye ait olduğu, aynen iade mümkün değilse bedelinin davacı tarafından talep edilebileceğinin, taraflar arasında akdedilmiş dosya kapsamında bulunan sözleşmelerle sabit olduğu, davalıya teslim edilen ariyet malzemelerinin değerinin dosya kapsamında değerlerinin tespitinin mümkün olamayacağını, davacının mali kayıtlarından davalıya teslim edildiği dönem itibari ile değerlerinin tespitinin mümkün olabileceği…” yönünde görüş bildirilmiş olup, mahkememizce davaya konu menkullerin rayiç değerinin tespiti için talimat yolu ile bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … talimat sayılı dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunda özetle “… adresine gidildi ve dosya içerisindeki bilgilerden ve teslim edilmeyen malzeme ve ekipmanlar incelendi. İNCELEME VE İRDELEME: dosya içerisinde belge ve istasyonlarda yapılan inceleme sonucunda; … EKRANLI 8 TABANCALI (3 ADET) (RAYİÇ DEĞERİ 60.000,00-TL), ÜÇ GÖZLÜ YAĞ MAKİNESİ (RAYİÇ DEĞERİ 8.450,00-TL), KARTERDEN YAĞ EMME POMPASI (RAYİÇ DEĞERİ 7.500,00-TL), TANK OTOMASYONU VE EKLERİ (RAYİÇ DEĞERİ 85.000,00-TL), POMPA OTOMASYONU (RAYİÇ DEĞERİ 35.000,00-TL), GÜVENLİK KAMERASI (RAYİÇ DEĞERİ 28.500,00-TL), KOMPRESÖR 7.5 HP (RAYİÇ DEĞERİ 2.150,00-TL), HAVA-SU SAATİ (RAYİÇ DEĞERİ 2.200,00-TL), JENERATÖR (RAYİÇ DEĞERİ 15.000,00-TL), REGÜLATÖR (RAYİÇ DEĞERİ 1.680,00-TL), UPS (RAYİÇ DEĞERİ 1.850,00-TL), MARKET RAFLARI (RAYİÇ DEĞERİ 2.500,00-TL), LPG PANEL (RAYİÇ DEĞERİ 1.590,00-TL), LPG 10 M³ STOK TANKI (RAYİÇ DEĞERİ 46.440,00-TL), LPG TRANSFER POMPASI, KUMANDASI, MEKANİK VE ELEKTRİK MALZEMELERİ (RAYİÇ DEĞERİ 45.500,00-TL),… ÇİT TAKIMI TANK SAHASI (RAYİÇ DEĞERİ 2.000,00-TL), KURUMSAL KİMLİK, TABELA (RAYİÇ DEĞERİ 6.000,00-TL) genel toplam 351,360,00-TL (KDV dahil), Netice ve Kanaat: yukarıdaki malzeme ve demirbaş listesi hesaplamasında Merkez Bankası dolar kuru 5.41 olarak alınarak hesaplamalar yapıldı. Mevcut İstasyonda Toprak Altı bazı malzemeler göz ile görülemediği için tespit dosya içerisindeki evraklar incelenerek yapılmış ve alacağın 351.360,00-TL olacağı…” belirtilmiştir. Davacı tarafça dava başında harca esas değer 1.000,00-TL olarak belirtilmiş olup, davacı vekili 13/02/2019 tarihli dilekçesinde dava konusu ariyetlerin rayiç bedelinin KDV dahil 351.360,00-TL olarak kabul edilmesini talep etmiş olup, 351.360,00-TL üzerinden harç ikmali yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamından; “…(Ada: 4660, pafta 30M 3D Parsel: 1)…” adresinde ve “… ili … ilçesi … Mahallesi’nde kaim ve tapuda 4660 ada ve 1 parsel sayıda kayıtlı” gayrimenkul üzerinde kurulu bulunan akaryakıt satış ve servis istasyonunun davalı tarafından işletilmesi amacı ile 5 yıl süreli olarak davalı ve davacı şirketler arasında 23/03/2015 tarihli bayiilik-otogaz bayiilik sözleşmeleri akdedildiği, anılan akdi ilişki kapsamında düzenlenen 23/03/2015 tarihli “Ariyet Demirbaş Belgesi” ile davaya konu demirbaş ve ekipmanların davalı şirkete teslim edildiği, anılan belgede bayiilik sözleşmesi ve ekindeki protokol ve sair taahhütnamelerin herhangi bir neden veya şekilde sona ermesi ve/veya feshedilmesi halinde davacı … ve/veya …’ın iş bu malzeme ve teçhizatın iadesi talebine hakkı bulunduğunun iade ve teslimde gecikilen beher gün için bayiinin 500,00-USD tutarında cezai şart ödeyeceğinin, malzeme ve teçhizatın herhangi bir şekilde zarar görmesi halinde zarar tarihindeki rayiç piyasa değerinin bayii tarafından ödeneceğinin düzenlenmiş olduğu görülmüş olup, davalı şirket tarafından davacılara keşide edilen … 6. Noterliği’nin … tarihli ve …-… yevmiye numaralı ihtarnameleri ile “gördüğüm lüzum üzerine” açıklaması ile bayiilik sözleşmelerinin feshedildiğinin bildirildiği, bu durumda taraflar arasındaki akdi ilişkinin sona ermesi nedeni ile taraflar arasında akdedilen bayiilik sözleşmelerinde ve yukarıda yazılı “ariyet demirbaş belgesi”nde yer alan düzenlemelere göre davacı tarafın ariyeten teslim edilen demirbaşların iadesini talep edebileceği kanısına varılmış olup, dosyada mevcut 17/11/2016 tarihli tutanaktan taraflar arasında akdedilen bayiilik sözleşmelerine konu akaryakıt istasyonunda davacıya ait kurumsal kimliğin davalı bayii tarafından söküldüğü ve başka bir kurumsal kimlik giydirildiği ve davaya konu ariyet malzemelerinin davacı tarafından gönderilen ekibe teslim edilmediği, davaya konu ariyet malzemelerinin mahkememizce benimsenen bilirkişi raporuna göre rayiç değerinin toplam 351.360,00-TL olduğu anlaşılmakla tüm bu sebeplerden dolayı davaya konu malların davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde rayiç bedelinin somut olayın yukarıda açıklanan özelliğine göre temerrüt tarihi olan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerektiği kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM / Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulüne, dava konusu olan …EKRANLI 8 TABANCALI (3 ADET) (RAYİÇ DEĞERİ 60.000,00-TL), ÜÇ GÖZLÜ YAĞ MAKİNESİ (RAYİÇ DEĞERİ 8.450,00-TL), KARTERDEN YAĞ EMME POMPASI (RAYİÇ DEĞERİ 7.500,00-TL), TANK OTOMASYONU VE EKLERİ (RAYİÇ DEĞERİ 85.000,00-TL), POMPA OTOMASYONU (RAYİÇ DEĞERİ 35.000,00-TL), GÜVENLİK KAMERASI (RAYİÇ DEĞERİ 28.500,00-TL), KOMPRESÖR 7.5 HP (RAYİÇ DEĞERİ 2.150,00-TL), HAVA-SU SAATİ (RAYİÇ DEĞERİ 2.200,00-TL), JENERATÖR (RAYİÇ DEĞERİ 15.000,00-TL), REGÜLATÖR (RAYİÇ DEĞERİ 1.680,00-TL), UPS (RAYİÇ DEĞERİ 1.850,00-TL), MARKET RAFLARI (RAYİÇ DEĞERİ 2.500,00-TL), LPG PANEL (RAYİÇ DEĞERİ 1.590,00-TL), LPG 10 M³ STOK TANKI (RAYİÇ DEĞERİ 46.440,00-TL), LPG TRANSFER POMPASI, KUMANDASI, MEKANİK VE ELEKTRİK MALZEMELERİ (RAYİÇ DEĞERİ 45.500,00-TL), LPG TEL ÇİT TAKIMI TANK SAHASI (RAYİÇ DEĞERİ 2.000,00-TL), KURUMSAL KİMLİK, TABELA (RAYİÇ DEĞERİ 6.000,00-TL)’nın davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde malzeme ve ekipmanların toplam rayiç bedeli olan 351.360,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden alınması gereken 24.001,40-TL nispi harçtan peşin alınan 31,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 23.970,00-TL nispi karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 1.000,00-TL bilirkişi ücreti, 607,00-TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 1.607,00-TL ile 67,40-TL harç gideri olmak üzere toplam 1.674,40-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden davacı taraf vekili lehine hesaplanan 24.871,60-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 19/12/2019

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza