Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1071 Esas
KARAR NO : 2019/1079

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/11/2015
KARAR TARİHİ : 27/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 02/12/2013 tarihli … Mal Alım Sözleşmesi ve 02/01/2014 tarihli … Montaj Yüklenici Sözleşmesinin imzalandığını, söz konusu sözleşmeler uyarınca…. Enerji Üretim A.Ş …Tesisinin Çelik İmalat Montaj İşleri çerçevesinde … Şantiyesinde kurulu 1000 metrekare kapasiteli … ile ilgili olarak hammadde tedariki ve saha imalatları ile montajı işinin davalı tarafından yüklenildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin alt istisna sözleşmesi niteliğinde olduğunu, müvekkilinin dava dışı … A.Ş tarafından yapılan hasar bildirimi üzerine gerçekleştirdiği incelemeler sonucunda demi tankının üst çatı imalatının çıplak gözle teşhis edilebilecek şekilde aşağıya doğru çökme/ sehim yaptığını, tank çatısının tank gövdesi ile bağlantı noktalarında yer alan birleştirme saclarının deforme olduğunu, davalı şirketin gerçekleştirdiği imalat ve montajın ayıplı olduğunun tespit edildiğini, davalı tarafından eksiksiz olarak oluşturulması ve temin edilmesi gereken tedarik edilen hammadelere ilişkin sertifikalar ile kaynak noktalarına ait tetkikleri içeren kontrol ve onay dosyalarının eksik olduğunun tespit edildiğini ve davalıya gönderilen Noter ihtarnamesi ile kullanılan hammadde ve yapılan uygulamanın kusurlu olduğunun, sahaya gidilerek duruma ve arızaya müdahale edilmesi gerektiğinin ihtar edildiğini, davalı tarafından gönderilen … 40. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu cevabi ihtarnamesinde, hasarın kendileri tarafından yapılan işçilik ya da montajdan değil, müvekkilinin hazırladığı imalat projesinin hatalı olmasından kaynaklandığının ve davalının garantisi altında olmadığının belirtildiğini, arızanın giderilmediğini, davalının verilen süre içinde edimini yerine getirmediğini, yerine getirmeyeceğini açıkça beyan ettiği cevabi ihtarnameden sonra … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı delil tespiti neticesinde bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen raporda, demi tankının aşağı doğru sehim yapmış vaziyette 0,7 metre çökme yaptığının tespit edildiğini, keşif sırasında tank su ile dolu olduğundan dışarıdan inceleme yapılsa da, müvekkili şirket mühendisleri tarafından tankın boş olduğu sırada çekilen hasar fotoğraflarının incelendiğini, davalı tarafından … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasında yaptırılan delil tespiti raporunda tarafların %50-50 oranında kusurlu bulunduğunu, söz konusu tespitin demi tankı su dolu olduğundan dışarıdan çıplak gözle yapılıdğını, bu tespit sırasında hasarın mahiyetini görme imkanı olmadığını, bilimsel esaslara dayanmadan kusurun belirlendiğini, davalının arızayı gidermeyi reddetmesi üzerine 3. kişi aracılığıyla arızanın giderildiğini, bu nedenle 74.760,80 TL ödeme yapıldığını, müvekkilinin iş sahibine karşı üstlenmiş olduğu yükümlülükler çerçevesinde tazminat ve cezai şartlarla karşı karşıya kaldığını, iş sahibi … tarafından 30/07/2015 Geçici Kabul Eksiklikler Listesi ile demi tankının çatısında meydana gelen arıza nedeniyle müvekkilinin hak edişinden 13.377,93 Euro+KDV kesinti yapıldığını, bu taleple ilgili … karşı hukuki yollara gidileceğinden şimdilik davalıdan talep edilmediğini, haklarını saklı tuttuklarını, davalı şirket tarafından verilen 20.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun paraya çevrilmek zorunda kalındığını, müspet zarar talebinden bu miktarın mahsup edildiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, arızayı gidermek için 3. kişiye ödenen 74.760,80 TL tutar ile delil tespiti kapsamında ödenen avukatlık ücretinden resmi avukatlık ücreti tarifesine göre 300,00 TL tutarındaki kısmının toplamı olan 75.060,80 TL’den paraya çevrilen 20.000,00 TL teminat mektubunun düşülmesi ile kalan toplam 55.060,80 TL’nin ayrıca 1.172,75 TL tutarındaki delil tespiti masrafları ve 226,55 TL tutarındaki ihtarname masraflarının işlemiş faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan … İmalat Mal Alım Sözleşmesi ve Demi Tankı Montaj Yüklenici Sözleşmesi gereğince müvekkilinin üzerine düşen edimleri tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini ve eseri teslim ettiğini, eserin davacının uygulanmasını istediği proje doğrultusunda müvekkiline atfedilecek herhangi bir kusur olmaksızın projeye uygun olarak ifa ve teslim edildiğini, 25/05/2014 tarihli tutanaktan görüldüğü üzere asıl iş sahibi … A.Ş mühendisleri ve davacı mühendisi tarafından eserin detaylı olarak incelenerek teslim alındığını, test kontrolünün yapıldığını, 28/05/2015 tarihli intarnemede davacının birleştirme saclarındaki deformasyonun çıplak gözle dahi görüldüğü iddiasının 25/05/2014 tarihli tutanak ile bağdaşmadığını, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile delil tespiti istendiğini, tank dolu olduğundan ve detaylı inceleme yapılamadığından sağlıklı bir rapor almanın mümkün olmadığını ancak raporda taraflar arasındaki sözleşme gereğince, imalat ve projeyi hazırlamanın … A.Ş.’nin görevi olduğunun, müvekkilinin görevinin projeyi teknik resimlere göre imal etmek olduğunun, proje hatasının olup olmadığının ise statik hesapların yeniden yapılması gerektiğinin vurgulandığını, ayrıca çatı üzerinde çatının taşıyabileceği yük katsayısından fazla yükle çalışıldıysa da çatının çökme veya hasar görme ihtimalinin bulunduğunun, bu nedenle tarafların %50-50 oranında kusurlu olduklarının belirlendiğini, dava dilekçesi ekinde kendilerine tebliğ edilen … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı tespit raporunu kabul etmediklerini, davacı dilekçesi ekinde tebliğ olunan 08/12/2015 tarihli teknik raporu da kabul etmelerinin mümkün olmadığını, eserin, metal ve makine mühendislerince yapılmasının teknik yönden sakıncalı olduğunu, bu nedenle teknik raporun hükme esas alınamacağını, bilirkişilerin yerinde inceleme yapmadığını, eserin projeye uygun imal edilip edilmediğini tetkik etmediklerini, öncelikle sözleşme akdedilirken, ibraz edilen proje üzerinde tarafsız bilirkişi heyeti oluşturularak statik, dinamik ve mukavemet hesaplarının yeniden yaptırılması, projenin teknik hata içerip içermediğinin, mevcut standartlara göre hazırlanıp hazırlanmadığının tespitinin gerektiğini, ayrıca tank üzerinde fiziken inceleme yapılarak tankın projeye uygun çökme ve deformasyonun bir başka firmaya yaptırıldığı iddia edildiğinden tankı tamir ettiği iddia olunan dava dışı … Ltd.Şti’den işin projesinin, sözleşmenin, fatura ve yapılan işin teknik hesaplamalar ve detaylarının celbini talep ettiklerini, fiziki incelemede davalıya sunulan proje ile tankın tamir görmüş durumun karşılaştırılması yapılarak, tamir sırasında hesaplamaların değiştirilip değiştirilmediğinin tespitini talep ettiklerini, ayırca tadilat işinin oranı gözetilerek, günün koşullarına ve piyasa verilerine göre deformasyonun giderilmesi için gereken bedelin belirlenmesini istediklerini, işçilik hizmetin kusurlu olduğu kesin ve net tespit edilmeden müvekkilinin garanti sorumluluğuna gidilemeyeceğini, davacının iddiasını ispatla mükellef olduğunu, proje kusurlarından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, kusur sorumluluk dağılımını gösterecek şekide rapor alınması gerektiğini, imal ya da işçilik hatası kesin tespit edilmeden teminat mektubunun paraya çevrilmesinin müvekkilini maddi zarara uğrattığını, banka ve ticari çevresinde ihtibarını zedeleyerek manevi zarara uğrattığını, maddi ve manevi tazminat haklarını saklı tuttuklarını, demi tankı imalatında … Tic. Ltd.Şti den alk yüklenici olarak hizmet alındığını, bu şirkete rücu edebilmeleri için davanın ihbarını talep ettiklerini beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinde ayıplı imlalat iddiası ile eserin onarım bedelinin tazmini talebine ilişkindir.
Mahkememizce … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyası celp edilerek incelenmiş, … Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak teknik bilirkişiler ile keşif yapılmak suretiyle rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti raporunda dosyada bulunan eksikleri belirterek, söz konusu eksiklerin giderilmesi halinde rapor tanzim edilebileceğini beyan etmiştir. Bu kapsamda davalı vekilinin talebi doğrultusunda dava dışı … Şirketine müzekkere yazılarak ilgili belgeler talep edilmiş, şirket tarafından fatura ve cari hesaba ilişkin belgeler gönderilmiş, dosya Mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor alınmıştır. Heyet raporunda özetle; dosyaya sunulan değişik iş dosyalarında alınan raporlar ve davacı tarafça sunulan raporda dava konusu tankın kaynak dikişlerinin incelenmediğinin, iç yapısının görülemediğinin tespit edildiğini, tankın yapımında kullanılan malzemelerin sertifikalarının dosyada mevcut olmadığını, dolayısıyla kullanılan malzemelerin istenilen mukavemette olduğunun ispatlanamadığını, görülen çökmenin nedeninin ya kullanılan malzemenin projesinde belirtilenden daha düşük mukavemete sahip olan bir malzeme kullanımı ya da projesinde belirtilen malzeme kalınlığından daha ince bir malzeme kullanımı olabileceğini, dosyadaki raporlarda yapılan kalınlık ölçümlerinin projeye uygun olduğunun belirtildiğini, bu durumda kullanılan malzemelerin istenilen standartlarda olmadığı, mukavemet bakımından projede belirtilenden daha düşük mukavemetli olanlarının kullandığı sonucuna varıldığını, bu değerlendirmelerin doğruluğunun ise demi tankından alınacak numune üzerinde laboratuvar ortamında yapılacak testler sonucunda belirlenebileceğini tespit ve beyan etmiştir. Davacı vekiline eksikliklerin tamamlanması için süre verilmiş, verilen sürede sunulan belgelerde incelenmek suretiyle kesin kanaat bildirir rapor düzenlenmek üzere dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Heyet ek raporunda özetle; hasarın ortaya çıkışında kısmen proje, kısmen de imalat hatası olduğunu, gerekli malzeme sertifikaları temin edilmediğinden ve çalışan personelin işe uygunluğunu gösteren sertifikalar temin edilmeden imalat yapıldığından, ayrıca imalat bittikten sonra malzeme ve kaynaklı birleşimlerin standartlara uygun olduğu yönünde bir tahribatsız kontrol muayene yapılmadığından orjinal tankta kullanılan profillerin malzeme standartlarına uygunluğu ispatlanamadığı gibi hatasız imalat yapıldığı da ispatlanamadığından davalının %50 oranında, tankın projeye uygunluğunu denetlemediğinden davacının da %50 oranında kusurlu olduğu tespit ve beyan edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan 02/01/2014 tarihli demi tankı montajı yüklenici sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. maddesinde tanımlanan eser sözleşmesi niteliğindedir. Eser sözleşmesinde kural olarak yüklenici, yükümlendiği imâlatı fen ve sanat kurallarına, sözleşmeye ve iş sahibinin amacına uygun tamamlayarak teslim etmek zorundadır. İmâlatın ayıplı olması halinde iş sahibinin hakları TBK’nun 475. maddesinde sayılmıştır. Buna göre eserin iş sahibinin kullanamayacağı derecede ayıplı olması veya hakkaniyet kaideleri gereği eseri kabul etmesinin iş sahibinden beklenememesi veya eserin sözleşmede açıkça kararlaştırılan nitelikleri taşımaması halinde iş sahibi eseri kabulden kaçınarak sözleşmeden dönebilir, eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteyebilir. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteybilir. Ayrıca iş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Eser sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda işin yapılıp teslim edildiğini yüklenici, iş bedelinin ödendiği ve varsa ayıplı imâlat yapıldığı savunmasını iş sahibi ispatlamak zorundadır. Davalı tarafça sözleşme ile üstenilen işe 29/01/2014 tarihinde başlanıldığı ve tankın davalıya teslim edildiği, teslimden sonra tankın çatısında çökme meydana geldiği, davacı tarafça hasar tespiti yaptırıldığı ve davalıya gönderilen … Noterliğinin … tarihli ihtarnamesi ile demi tankında çökme meydana geldiği belirtilerek sözleşme gereği 24 ay süre ile garanti kapsamında olan tankta meydana gelen hasarın giderilmesinin talep edildiği, aksi halde üçüncü kişilere onarım yaptırılarak bedelinin taraflarından tahsil edileceğinin bildirildiği, davalı tarafından gönderilen 29/05/2015 tarihli cevabi ihtarname ile, işin eksiksiz ve kusursuz olarak yerine getirildiği, projeye uygun olarak işçilik yapıldığı, garanti kapsamında bir hasar olmadığı ve bildirilerek hasarın giderilmediği, bundan sonra taraflarca ayrı ayrı delil tespiti yaptırıldığı ve alınan bilirkişi raporlarının dosyaya sunulduğu, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasına sunulan raporda, her iki tarafa %50 oranında kusur atfedildiği, alınan ek raporda ise tankın içine girilemediği için projesine uygun olarak yapılıp yapılmadığının tespit edilemeyeceğinin, tankın mevcut durumu ile kullanılamayacağının, hasarın giderilmesi için gerekli bedelin 51.870,00 TL olduğunun beyan edildiği, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda, tankın projesine uygunluğu yönünden bir değerlendirme yapılamadığının, hasarın garanti kapsamında olduğunun beyan edildiği, Mahkememizce alınan ek bilirkişi raporunda ise tarafların %50 oranında kusurlu olduklarının belirtildiği, buna göre demi tankında bir çökme olduğu konusunda bir uyuşmazlık olmadığı, uyuşmazlığın çökmenin imalattan mı projenin uygunsuzluğundan mı kaynaklandığı noktasında olduğu, her ne kadar Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda her iki hususta da eksiklikler olduğu ve tarafların hasarın meydana gelmesinde %50 oranında kusurlu oldukları belirtilmiş ise de, TBK’nın 472/3. maddesinde yer alan “Eser meydana getirilirken, işsahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa, yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır; bildirmezse bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur.” düzenlemesi gereğince malzeme ve eserin meydana getirileceği yere benzer şekilde, basiretli tacir olan davalının işin ehli olarak, projede bir eksiklik veya hata olduğunu tespit etmesi halinde bunu davacıya bildirmesi gerektiği, davalı tarafça böyle bir bildirim veya uyarının yapıldığına dair bir delil sunulmadığı, bu nedenle hasarın tamamen imalat hatasından kaynaklandığı, kullanımla ortaya çıktığı ve gizli ayıp niteliğinde olduğu kanaatine varılmış olmakla taraflar arasında imzalanan sözleşmenin J maddesi ile işin 24 ay süre ile davalının garantisi altında olduğu, bu nedenle davalı tarafından onarılması gerektiği ancak davacının ihtarına rağmen davalı onarımı gerçekleştirmediğinden davacının üçüncü bir firmaya yaptırdığı onarım bedelini talep etmekte haklı olduğu, talep edilen bedelinin hasar ile uyumlu olduğu bilirkişi raporunda tespit edilmiş olduğundan davacının onarım bedeli talebi kabul edilmiş, delil tespiti dosyasında ödenen avukatlık ücretine dair talebin yargılama gideri niteliğinde olduğu, ayrıca buna dair ödeme belgesi de sunulmadığından bu talep yönünden fazlaya ilişkin istem reddedilmiştir. Delil tespiti dosyasında yapılan yargılama giderleri ise kabul ve red oranına göre taraflara yüklenerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın Kısmen Kabulü ile 54.760,80 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar ve ilam harcı 3.740,710 TL’den peşin alınan 940,31 TL harcın mahsubu ile kalan 2.800,40 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 2.950,00 TL bilirkişi ücreti, 221,80 TL keşif harcı, 312,40 TL posta ve tebligat masrafı, 1.172,80 TL delil tespiti masrafı olmak üzere toplam 4.657,00 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 4.563,86 TL ile ilk harç 968,01 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 6.373,68 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın reddolunan kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/11/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza