Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/384
KARAR NO : 2018/503

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 11/04/2016
KARAR TARİHİ : 15/05/2018

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili 15/05/2018 tarihli dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanında özetle :Müvekkili …’nin sahibi olduğu bir kısım boş ve imzasız çeklerin müvekkilinin zilyetliğindeyken çalınarak zayi olduğunu bu nedenle söz konusu çekler üzerine ödeme yasağı konulması için … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açtığı; … 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’ nin … esas sayılı dosyasının 20/07/2015 tarihli ara kararı ile dava konusu …bank … Şubesi’nin … seri numaralı çekin de aralarında bulunduğu bir kısım çekler hakkında ödeme yasağı konulduğu, yargılama sırasında HSYK kararı ile …’de Asliye Ticaret Mahkemesi kurulmasından bahisle dosyanın usul yönünden reddi ile dosyanın görevli Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş olduğu, davaya halen … Asliye Ticaret Mahmesinin 2016/80 esas sayılı dosyasından devam edildiği, yapılan yargılama sırasında …’nin 10/11/2015 tarihli dilekçesi ile …bank … Şubesi’nin … seri numaralı çekin hamili bulunduğu bunun üzerine … Asliye ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyasının 28/03/2016 tarihli celsesinin 3 nolu ara kararı gereğince istirdat davası açıldığı, bu sırada çalıntı çeklerin sahte imza ile tedavüle konulduğu, dava konusu çekin müvekkil firma yetkilisi tarafından imzalanmadığı, müvekkil şirketin çek üzerinde kaşesinin bulunmadığı bu nedenle …bank.. Şubesi’nin … seri numaralı çekin veya çek bedelinin istirdatına karar verilmesini, çekler hakkında verilen ödeme yasağı kararının herkes için bağlayıcı nitelikte olduğunu talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkil ile … Tic. Ltd. Şti. Arasında faktoring sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında … Tic. Ltd. Şti.’ nin fatura ile tevsik etmiş olduğu alacağını temlik aldığını, alacağın garantisi olarak müşteri tarafından dava konusu çekin müvekkile verildiğini ve dava konusu çekin günü geldiğinde bankaya ibraz edildiğini, … 5. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ödeme yasağı konulduğu öğrenilip davaya müdahil olunduğunu, müvekkilinin davacıyı tanımadığı, bu nedenle doğrudan ticari bir ilişki içinde bulunamayacaklarını, inkar olunan imzanın sıhhatini davalı müvekkilin bilme imkanının bulunmadığı, müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil sıfatına haiz olduğunu, müvekkilinin faturaya ait alacağı temlik alırken alt ilişkiyi araştırdığını, müvekkile sunulan ve müşterisi ile işin sahibi arasında düzenlenen 24/03/2015 tarih ve … seri numaralı faturanın incelenip bir suretin şirketçe teslim alındığını, davacının alt alacak ilişkisinin tarafı olmadığını bu nedenle davacının müvekkiline karşı alt ilişkiden kaynaklanan def’i ileri süremeyeceğini, bununla beraber müvekkilinin çekleri iktisap ederken üzerine düşen özen ve dikkati gösterdiğini, müvekkilinden teslim almış olduğu çeklere ait işin yapıldığını gösteren ve alacağı tevsik eden faturayı da teslim aldığını, davacı tarafın müvekkilin kötü niyetli olduğu iddiasnı hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde kesin delillerle ispat etmek zorunda olduğunu, davacının haksız ve kötü niyetli davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
1-Davacı … Tic. Ltd. Şti. tarafından açılmış olan … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı çek iptali davası dosyası.
2-Davalı alacaklı … tarafından, davacı borçlu … Tic. Ltd. Şti. Ve dava dışı borçlu … Tic. Ltd. Şti aleyhine başlattığı … 7.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyası.
3-Davalı alacaklı … tarafından borçlu … aleyhine başlattığı … 28.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyası nedeniyle; borçlu … tarafından davalı alacaklı …aleyhine açılmış olan … 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nin …Esas … Karar sayılı imzaya itiraz davası dosyası.
4-Davalı … AŞ ile dava dışı … Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilen faktoring sözleşmesi, davalı … AŞ ile dava dışı … Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilen 25.03.2015 tarihli temlik sözleşmesi,çek teslim bordrosu ve yapılan işe dair 24.03.2015 tarih ve … Numaralı 31.624,00 TL tutarlı irsaliyeli fatura.
5- 14/06/2017 tarihli imza incelemesi bilirkişi raporu ve 26.02.2018 tarihli bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava; davaya konu çekin yetkili hamilinin elindeyken hırsızlık olayı neticesinde rızası hilafına elinden çıkıp davacı şirket adına sahte imza ile kaşesiz olarak cirolanmak sureti ile piyasaya sürüldüğü ve icra takibine konu edilerek bedelinin davacıdan icra baskısı adı altında tahsil edildiğinden bahisle, dava konusu çekte yetkili hamilin davalı şirket görünmesi nedeni ile dava konusu çek veya çek bedelinin davalıdan istirdadı istemine ilişkindir.
Davaya konu çekin incelenmesinden; …bank … şubesine ait … seri nolu ve 30.09.2015 keşide tarihli 16.000-TL bedelli çek olduğu, çekte davacının keşideci durumunda bulunduğu, ciro yolu ile dava konusu çekin davalı …Ş.’ye geçtiği ve çekin 30.09.2015 tarihinde bankaya ibraz edildiği ve … 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasıyla verilen ödeme yasağı kararı gereğince herhangi bir işlem yapılmayarak iade edildiği yönünde şerh düşüldüğü görülmüştür.
Taraf delilleri arasında yer alan İstanbul 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2015/1298Esas 2016/620 Karar sayılı dosyası getirtilmiş olup incelenmesinden; davalı alacaklı … tarafından borçlular davacı şirket yetkilisi …, dava dışı … Şti. İle dava dışı … Tic. Ltde Şti. aleyhine 10.000 Tl ve 12.000 Tl’lik kambiyo senetlerinin tahsili amacıyla kambiyo senetlerine mahsusu haciz yoluyla takip başlattığı, bu takipteki imzaya itiraz talebiyle borçlu … tarafından … 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2015/1298Esas 2016/620 Karar sayılı dosyasıyla imzaya itiraz davası açıldığı, söz konusu davada davacı yine … Bankası T.A.O. … şubesine ait… seri nolu 10.000 TL ve 12.000 TL’lik çeklerin ön yüzlerindeki keşideci imzasının kendisine ait olmadığını iddia ettiği ve dosyada alınan bilirkişi raporu doğrultusunda mahkeme tarafından çeklerin ön yüzlerindeki keşideci imzasının …’ın elinin ürünü olmadığı sonucuna varıldığından itirazın kabulüne, davacı borçlu hakkında takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Yine taraf delilleri arasında yer alan; … 7.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibi dosyası getirtilmiş olup incelenmesinden; davaya konu çeke istinaden 28/10/2015 tarihinde davalı alacaklı … tarafından davacı borçlu … Ltd. Şti. aleyhine işlemiş faiz ve fer’ileri dahil olmak üzere toplam 17.778,60-TL üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı ve dava konusu çekte keşideci durumunda bulunan davacı … Ltd. Şti. tarafından yapılan 28/04/2016 tarihli 19.756,39-TL tutarlı ödeme ile dosya borcunun ödenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafça, davaya konu çekte davacı şirkete atfen atılan imzaların davacı şirket yetkililerine ait olmadığı iddia edildiğinden, mahkememizce davaya konu çekte keşideci konumunda bulunan davacı şirkete atfen atılan imzaların keşide tarihi itibari ile davacı şirket yetkilisi olan …’ın eli ürünü olup olmadığı konusunda bilirkişiden rapor tanzimi istenilmiş olup; grafolog bilirkişi tarafından düzenlenen 14/06/2017 tarihli raporda ‘dava konusu çekte davacı şirkete atfen atılan imzaların davacı şirket yetkili temsilcisinin eli ürünü olmadığı’ bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar ile dosyaya sunulan belgeler üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen raporda davacı şirketin incelenen 2015 yılı ticari defter ve kayıtlarına göre; faktoringe konu edilen faturanın kayıtlarda yer almadığı, dava dışı … Tic. Ltde Şti. İle davacı şirketin herhangi bir ticari ilişkisi olmadığı bildirilmiştir. Yine söz konusu raporda davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarının sunmaması nedeniyle dosyaya sunmuş olduğu bilgi ve belgelerin üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde; davalı şirket ile dava dışı … Tic. Ltde Şti. arasında 21/03/2014 tarihli 100.000,00 Tl limitli Faktoring Sözleşmesi’nin aktedildiği, … tarafından 25/03/2015 tarihli Alacak Bildirim Formu ve Taahhütname ile toplam 31.624,00TL’lik fatura bildirilerek davalı … Şirketi’ne temlik edildiği, …bank … şubesine ait … seri nolu ve 30.09.2015 keşide tarihli 16.000-TL bedelli çekin davalı … Şirketi’nin ciro yolu ile devir alarak iktisap ettiği, … Makina tarafından verilmiş ödeme talimatının ve ödeme makbuzunun bulunmadığı bildirilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir.
Davalı ve temlik alan birer finans kuruluşu olup, bu sıfatları ve özel mevzuatları gereği, 6102 sayılı TTK’nın 18. maddesinde sıradan tacirler için getirilen basiretli iş adamı gibi davranma mesuliyetinden daha fazla mesuliyet altındadırlar. Faktoring İşlemlerine Uygulanacak Usul ve Esasalar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda; önlerine gelen kambiyo senetlerinin ciro silsilesini geriye dönük, senet altındaki asıl ilişkileri de tetkik ederek istihbar etmek mecburiyetleri vardır. Faktoring İşlemlerine Uygulanacak Usul ve Esasalar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda hareket edilmiş olsaydı, ciro silsilesindeki kopukluk ve hatta hırsızlık olayının ortaya çıkması mümkündü. Bu mesuliyet davalı tarafça layıkıyla yerine getirilmediği için davalı ile temlik alanın 792. maddede ifade edildiği gibi ağır kusurlu olduğu sonucuna varılarak davanın kabulüne ve çek bedelinin istirdadına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KABULÜNE ,
…bank … Şubesi’ne ait … seri numaralı çekten dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine, çekten dolayı ödenen 19.756,39-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Karar ve ilam harcı 1.349,56 TL ‘den peşin alınan 273,24 TL’ nin düşümü ile bakiye 1.076,32 TL nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 306,74 TL peşin harç, 2.400 TL bilirkişi ücreti, 219,00 TL posta gideri olmak üzere 2.925,74 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş bulunmakla Avukatlık ücret tarifesi uyarınca taktir olunan 2.180, 00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/05/2018

Katip …
¸

Hakim …
¸