Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/977 E. 2019/652 K. 10.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/977 Esas
KARAR NO : 2019/652

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/10/2015
KARAR TARİHİ : 10/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirket ile dava dışı … arasında 11/02/2015 tarihinde satış sözleşmesi imzaladığını, bu sözleşmeden sonra davalı şirketin müvekkili şirket ile 11/02/2015 tarihli Barterli İşlem Protokolünü imzaladığını, satış sözleşmesinin konusu; … Adresinde bulunan … Projesindeki 33.94.13.190.178.253 ve 254 nolu dairelerin satışı, 1.073,600,00 TL nakit, 673.000,00 TL Sistem … Takas Çeki ödeme ile toplam 1.746.000,00-TL satışı olduğunu, bu aşamada, 50.000,00 TL Sistem … Takas Çeki ve 10.000,00 TL Nakit kaparo olarak alındığını, kaparo olarak alınan 50.000,00 TL Sistem … Takas Çekinin sözleşme gereği olan komisyon bedelinin davacı yanca 28/04/2015 keşide tarihli 2.950,00 TL bedelli … Şubesi çeki ile ödeme yapıldığını, müvekkili şirkette bunun için … seri nolu 2.950,00 TL (KDV Dahil) bedelli fatura kestiğini, bu sözleşmelerin imzalandıktan sonra yürürlüğe girdiğini ve müvekkilinin de kesilen 673.000,00 TL Sistem … Takas Çekine yetki verdiğini, bu işlemlerden sonra davacının nakit bedeli getirmesi beklenirken, davalının bu satış sözleşmesinden ve Barterlı İşlem Protokolünden caydığını, barterli işlem protokolünün 6. maddesi uyarınca … çekine yetki kodu verildikten sonra protokolün iptalini ya da iadesini isteyen tarafın toplam tutarın %10’u + KDV tutarında kısmı müvekkiline peşin olarak ödeyeceğini, bu nedenle müvekkilinin toplam 203.145,80 TL’ye hak kazandığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile dava tarihinden itibaren işleyecek reoskont faizi ile birlikte 10.000,00 TL alacağın davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile dava dışı … arasında, adi yazılı şekilde bir taşınmaz satış sözleşmesi imzalandığını, taşınmaz satış sözleşmelerinin resmi şekilde yapılmak zorunda olduğunu, bu nedenle bu sözleşmenin yok hükmünde olduğunu, sözleşmeye göre, satış bedelinin bir kısmı … çeki ile ödeneceğinden, taraflar arasında 11.02.2015 tarihli Barterli İşlem Protokolü imzalandığını, bu protokolün de taşınmaz satışına ilişkin olduğunu ve adi yazılı şekilde yapıldığından geçersiz ve yok hükmünde olduğunu, yapılan protokollerin ardından, müvekkilinin satıcının beyanının aksine, satışa konu dairelerin 250.000,00 TL civarında değil, 150.000,00 -160.000,00 TL civarında olduğunu öğrenmesi ile taşınmaz alımından vazgeçtiğini, buna rağmen, davacının satışa konu … çeklerine yetki verdiği iddiası ile, komisyon bedelini cezai şart olarak talep ettiğini, davacı tarafından, müvekkili firmaya verilmiş herhangi bir hizmet olmadığını, davacı … firması haksız kazanç elde etme düşüncesinde olduğunu, müvekkili tarafından çeke yetki verilmesine dair bir talebin davacıya sunulmadığını beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, barterlı işlem protokolün uyarınca cezai şart bedeli tahsili talebine ilişkindir.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış ve bankacı bilirkişiden rapor alınmıştır. Tarafların iddia ve savunmaları ile rapora karşı beyanları nazara alınarak bu kez mali müşavir bilirkişi ile gayrimenkul değerleme uzmanından oluşturulan bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Heyet raporunda özetle; davacının ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olduğunu, davacının kayıtlarında davalı adına 50.000,00 TL’lik daire alımı açıklamalı kayıt ile nakit komisyon açıklamalı 2.950,00 TL’lik kayıtların yer aldığını, 2.950,00 TL komisyon bedeli kaydının çek ödeme kaydı ile kapatıldığını, davacının talep ettiği alacağa hak kazanıp kazanmadığının Mahkememizin takdirinde olduğunu beyanla taraflar arasında imzalanan barterlı işlem protokolüne konu edilen taşınmazların satış değerlerini tespit etmiştir.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasındaki uyuşmazlığın, … işlem protokolünde yer alan cezai şartın geçerliliği ve davalıdan tahsili için gerekli şartların oluşup oluşmadığı hususunda toplanmaktadır. … sistemi mevzuatımız içerisinde düzenlenmiş olmayıp Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 2017/4904 Esas ve 2018/313Karar sayılı kararında;
“Hukukumuzda, … sisteminin düzenlenmesine ilişkin herhangi bir mevzuat yoktur. … sistemi, karşılıklı ticaret uygulamaları ile gelişmiştir. … sistemi; üye firma veya gerçek kişilerin satın aldığı mal veya hizmetlerin bedelini yine sistem içerisinde, üyelere mal veya hizmet satarak ödediği bir sistemdir. … sistemi ile satış yapan üye, satış bedeli kadar … sisteminden alacaklı olur ve satışla elde ettiği … çeki ile alacağını, sistemden yine mal veya hizmet satın alarak tahsil eder. … şirketi; … sistemine üye olan firmaların çalışmalarını organize den aracı bir kuruluştur. … çeki ise; üyeler arasında gerçekleşen alım satım işlemlerinde, bir ödeme ve tahsilat işlemi olarak kullanılan, mal veya hizmeti alan tarafından düzenlenen evrakdır…. çekinin kambiyo vasfı yoktur. Uygulamada; … sistemine üye olmak için, firma veya gerçek kişi ile … şirketi arasında üyelik sözleşmesi düzenlenir. Üye, … şirketine yıllık üyelik ücreti öder. Ayrıca üye, … sistemi içinde yapılan alım satım işlemlerinde, … şirketine, sözleşmede kararlaştırılan oranda komisyon öder. … şirketinin üyelik sözleşmesinden doğan borçları ise; her üye için bir cari hesap açmak, ürün veya malların listesini oluşturmak, satış işlemi taleplerinde satış onay kodu vermek, üyeler arasında yapılan alış verişleri ve … çeklerini kabul ederek cari hesaplara kaydetmek, cari hesap ekstresini üyeye tebliğ etmek şeklinde sıralanabilir.
… sisteminde, üyeler arasında alım satım işlemleri ise şu şekilde gerçekleştirilir; … hesabı yeterli olan üye, sistemden ihtiyacı olan mal veya hizmeti satın almak istediğinde, … şirketinden satış onay kodu alır, satış işlemi sonucunda, satıcı firma karşı tarafa … çeki düzenleyerek verir. … şirketi, alıcı üyenin cari hesabına borç kaydı, satış yapan üyenin cari hesabına ise alacak kaydı işler. Sistem içerisinde alış verişler mal ve hizmet üzerinden işlem görür, nakit para ile işlem yapılmaz. … şirketi, alım-satım sözleşmesinin tarafı değildir. … şirketinin, satın alınan mal veya hizmetin teslim edilmemesi, geç teslim edilmesi veya ürünün ayıplı olması gibi hallerden dolayı sorumluluğu
yoktur. Ancak … şirketi, satış onay kodu alınarak yapılan işlemlerde, tahsilat için garantördür.” şeklinde açıklanmıştır.
Eldeki dosyada davalı ile dava dışı … arasında 01/02/2015 tarihli satış sözleşmesi düzenlendiği, satış sözleşmesinin konusunun, … adresinde bulunan Asrın Konutlarındaki taşınmazların satışı olduğu, daire bedellerinin 673.000,00 TL’lik kısmının … çeki ile ödeneceğinin kabul edildiği, taraflar ile dava dışı … arasında imzalanan 01/02/2015 tarihli barterlı işlem protokolünün 6. maddesinde ” iş bu protokolün taraflarca imzalanması ve iş bu protokole istinaden kesilen … çekine yetki kodu verilmesinden sonra iş bu protokolün iptalini veya iadesini isteyen taraf, toplam tutarın %10 artı KDV’lik kısmını … A.Ş.’ye nakit ödeyeceğini peşinen kabul eder.” şeklinde davaya ve takibe konu cezai şartın kabul edildiği, davalı ile dava dışı satıcı arasında düzenlenen taşınmaz satış sözleşmesinin resmi şekilde tapuda yapılması gerekirken resmi şekil şartına uyulmadan yapıldığı için geçersiz bir sözleşme olduğu, davacı tarafından geçerli olmayan bir sözleşmeden dönülmesi nedeni ile … çekine onay kodu verildiği iddiası ile cezai şart bedelinin talep edildiği, yukarıda yer verilen Yargıtay içtihadında da belirtildiği üzere … şirketlerinin üyeleri arasında yapılan satış işlemlerine aracılık ettikleri ve yapmış oldukları aracılık hizmetleri nedeniyle komisyona hak kazandıkları, … sistemine üye olan davalı ile dava dışı … arasında tamamlanmış bir satış işlemi söz konusu olmadığı gibi satış sözleşmesinin de geçersiz olduğu, davacının, … çekine onay kodu verildiğinden bahisle geçerli olmayan bir satış işleminden vazgeçildiğini beyan ederek cezai şart bedeli talep etmesinin hukuken mümkün olmadığı, kararlaştırılan cezai şartın da geçersiz olduğu kanaatine varılarak davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın Reddine,
2-Karar ve ilam harcı 44,40 TL’nin peşin alınan 170,78 TL harçtan mahsubu ile kalan 126,38 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 28,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 10/07/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza