Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/976 Esas
KARAR NO : 2018/1335

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 13/10/2015
KARAR TARİHİ : 27/12/2018

Mahkememizde açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; taraflar arasında akdedilen İş Net A Tipi Ses Hizmet Satış Yetkilisi Sözleşmesi, İş Net Distribütörlük Sözleşmesi ve İş Net İş Ortaklığı Sözleşmesi ile tarafların hak ve yükümlülüklerinin düzenlendiğini, bu düzenlemelere göre davalı şirketin birçok kamu kurum ve kuruluşundan ihaleler aldığını, belirlenen ihale bedelleri ile DATA ve ses hizmetleri verildiğini, verilen bu hizmetler karşılığında tarafların hak ve yükümlülüklerini yerine getirdiklerini, müvekkilinin sözleşme tarihi olan 2011 yılından beri sözleşmede belirtilen hizmetleri verdiğini ancak davalı şirket tarafından komisyon oranlarında ödeme yapılmadığını, data tarafında %7,5, ses tarafında %2,5, GSM tarafında %7,5 oranında kayıp söz konusu olduğunu, müvekkili şirket tarafından yapılan hesaplamalarda 711.052,55-TL data ve 107.171,64-TL ses hizmeti için toplam 816.824,19-TL alacakları olduğunu, davalı şirketin komisyon oranlarında ödeme yapmadığını, davalı şirkete keşide edilen … 2. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile ile 818.824,19-TL’nin ödenmesinin talep edildiğini, davalı şirketin ise ödeme yapmak yerine … 21. Noterliği’nin … tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesini keşide ederek muaccel alacağın bulunmadığını, ihtarnameye muhatap olmaları nedeniyle sözleşmenin feshedildiğini bildirdiğini belirterek taraflar arasında akdedilen sözleşmeler gereğince verilen hizmetler karşılığında mevcut alacağın belirlenmesi ile bu alacaktan şimdilik 100.000,00-TL’nin, alacakların doğum tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili ve fazlaya ilişkin dava ve alacak hakkının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, UYAP üzerinden dosyaya sunduğu 13/12/2017 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerinin 976.516,16-TL olduğunu belirtmiş, ıslah harcını ikmal etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; usule ilişkin olarak davacının alacak talebinin dayanaklarının dava dilekçesinde yer almadığını, dava dilekçesinde belirtilen dava değeri üzerinden harç yatırılmadığını, davacının HMK’nın 121 ve 194. maddelerinin gereğini yerine getirmediğini, HMK’nın 119. maddesi uyarınca dava dilekçesinde eksiklikler bulunduğunu; esasa ilişkin olarak müvekkili şirketin İş Net A Tipi Ses Hizmet Satış Yetkilisi Sözleşmesi, İş Net Distribütörlük Sözleşmesi ve İş Net İş Ortaklığı Sözleşmesi uyarınca davacının edimlerini tam ve eksiksiz ifa etmesi karşılığında kendisine komisyon ödemesi yapıldığını, bu komisyon ödemelerinin vadesinin müşteriden tahsilat yapılması koşuluna bağlı olduğunu, davacıya yapılan komisyon ödemelerinin sözleşme ilişkisi kurulduğundan bu yana sözleşme hükümlerine uygun ifa edildiğini, davacı tarafın haksız ve afaki komisyon alacağı talebi ile müvekkili şirkete ihtarname keşide ettiğini, davacı tarafça keşide olunan ihtarname ile bildirilen taleplerin kabul edilmediği ve her üç sözleşmenin de feshedildiğine dair davacıya cevabi ihtarname keşide edildiğini, feshin sözleşmelerdeki hükümler uyarınca ihbar olunduğunu, davacının müvekkili şirketten hak kazandığı ve ödenmemiş komisyon alacağının olmadığını, müvekkili şirketin davacıya hak etmiş olduğu komisyon alacaklarının tamamının davacı tarafından tanzim olunan faturalar ve eki komisyon raporları, tarafların ticari defter ve kayıtları ile sabit olduğunu belirterek davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda;
Dava, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Mahkememizce taraflar arasında akdedilen sözleşmeler, delil olarak ibraz edilen ihtarnameler ve tüm belgeler incelenmiş, uyuşmazlığın sözleşme ilişkisinden kaynaklanması nedeniyle tarafların dava konusu döneme ilişkin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 29/11/2017 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle “…davacı yanın sözleşme yaparak data ve ses hizmeti verdiği kurumlardan sözleşmede %10 olan oranlarda sabit telefon hizmetinde kaybının %2,5, data hizmetinde ise %7,5 olduğu, GSM aramalarında olan kaybının %7,5 olmasına rağmen İşnet sözleşmede geçen %15 oranını hesaba katmadan sadece %7,5 olarak belirtmiş olduğu, taraflar arasındaki sözleşme tarihi olan 2011 yılından itibaren davacı yanın sözleşmede belirtilen hizmetleri vermiş olduğu, davalı şirket tarafından komisyon oranlarında ödeme yapmadığı anlaşıldığı, yapılan hesaplamaya göre davalı yan tarafından toplamda davacı yana 976.516,16-TL tutarlı eksik ödeme yapıldığı, davacı yanın 976.516,16-TL tutarlı alacağına 7.303,81-TL faiz talep edebileceği, davacı yanın toplam alacağının 983.819,97-TL olduğu…” yönünde görüş bildirilmiştir. Bilirkişi raporu kanaat oluşturmaya yeterli görülmediğinden davalı tarafın yeni heyetten rapor alınmasına ilişkin talebinin kabulüne karar verilerek taraflar arasında akdedilen “İşnet A Tipi Ses Hizmeti Satış Yetkilisi Sözleşmesi”, “İşnet Distribütörlük Sözleşmesi” ve “İşnet İş Ortaklığı Sözleşmesi” kapsamında verilen hizmetler nedeni ile davacının davalıdan komisyon ücreti alacağı olup olmadığının tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişi heyet raporunda tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede birbirlerinden herhangi bir alacakları veya borçları bulunmadığı, dava konusu alacak talebinin faturaya dayanmadığını, sözleşmelere dayanılarak direkt ihtar çekilmek suretiyle alacak talep edildiği tespit edilmiştir. Bilirkişi heyeti raporunun sonuç kısmında özetle “…Davacının alacak rakamı, sözleşme içeriği gözetilerek hesaplanmıştır ancak bu rakam davacının huzurdaki talebinden daha azdır. Bu yolla eylemli olarak davacının komisyon oranı savının davadaki talep ölçüsünde indirgeme durumunu kabul ettiği düşünülmektedir. Dava, şimdilik kaydı ile ikame edilmiş 100.000,00-TL talebi ihata eder surette bir kısmi dava vasfındadır. TTK md. 20 hükmü gözetildiğinde bir tacirin yaptığı iş veya hizmet sebebiyle ücret isteme hakkı vardır. Öte yandan bir genel işlem koşulu olarak değerlendirilmediği durumda dahi, davalının komisyon oranını resen tek yanlı olarak belirleyip indirgeme yetkisi içeren bir sözleşme hükmü, kendi başına, TBK 27/I hükmü ile uyumsuzdur. Fatura düzenlenmemiş olması gereği esasen bir ifa sırası yaratmaktadır. Sözleşmesel içerik bu yöndedir. Ancak iş görülen evrede davacının kendi edimini yerine getirmiş olduğu kabul edildikte fatura kesilmiş olmaması bizatihi alacağın oluşmayacağı anlamına gelmez fikrindeyiz, asli takdir tamamen mahkemeye aittir. Davacının davadaki taleplerinin kabul edilebilir olduğu ve davalı yanın savunmalarının kabul koşullarının oluşmadığı delillerle doğrudan temas eden mahkemece benimsendiği durumda davacının istemi ile sınırlı olarak ve neticei talep ile bağlılık ilkesi gözetilmek kaydı ile davacı yan yararına hüküm kurulması mümkündür. Davacı, somut durumda KDV ödemesi yapılmasını ise davalıdan isteyemez. Davacı yararına hüküm kurulması durumunda davacı bu yolla gelir elde edildiği durumda bu gelirin ne surette vergilendirileceği huzurdaki davanın konusu olmadığından o alanda görüş izhar etmeyeceğiz. Davacı yan yararına mahkemece hüküm kurulacak olursa davacının ihtardaki talebi gözetilerek … 2. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarının davalı yana ulaşmasının ardından 10 gün ulaşma süresine eklenerek o andan sonra kısa vadeli avans faizi istenebilir. Bunun için faizin başlangıç anını belirlemek yönünden davacının mahkemeye mezkur noter ihtarının tebliğ şerhli bir suretini sunması lazımdır. Davacının talebi TBK 147/5 gereği 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Bu yasal esasın davadaki davalı savunması zaviyesinden değerlendirilmesi mahkemeye aittir…” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Taraflar arasında İş Net A Tipi Ses Hizmet Satış Yetkilisi Sözleşmesi, İş Net Distribütörlük Sözleşmesi ve İş Net İş Ortaklığı Sözleşmesi akdedilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmeler incelendiğinde;
01.04.2011 tarihli İş Net İş Ortaklığı Sözleşmesi’nin 7.1. maddesinde; “İş Net, sözleşme konusu faaliyetler hakkında İş Ortağı’na dilediği her zaman talimatlar duyurular, standartlar tebliğ etme, fiyat ve benzeri değişiklikleri bildirme, müşterilik işlemleri yapma yetkisi verme, verdiği yetkiyi kısıtlama ve iptal etme hakkına sahiptir.”, 8.2 maddesinde; “İş Net tarafından işbu sözleşme nedeniyle İş Ortağına yapılacak komisyon ödemeleri müşteriden hizmet bedelinin tahsil edilmiş olması ön şartına bağlıdır. İş Net, İş Ortağı’nın hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi suretiyle gerçekleştirdiği satışlar nedeniyle müşteriden tahsilatın yapılmasını takip eden hafta içinde, bütün hafta tatil ise tatili izleyen hafta EK-1’de belirtilen oranları esas alarak İş Ortağı tarafından tanzime dilecek komisyon faturası karşılığında komisyon ödeyecektir. İş Ortağının komisyon miktarı hesaplanırken müşteriye kesilen faturanın esas alınacaktır.”, 7.4. maddesinde; “İş Net liste fiyatlarında ve komisyon oranlarında her zaman değişiklik yapma hakkını saklı tutar. Bahsi geçen komisyon oranlarındaki değişiklikler değişiklik tarihinde yürürlüğe girer ve İş Ortağı tarafından değişiklik tarihinden önce yapılan satışlara da uygulanır” , 8.3. maddesinde; “İş Net, İş Ortağı tarafından yapılacak satış konusu ürün ve/veya hizmetlerle ilgili olarak fiyat ayarlamaları yapıp yeni fiyatları İş Ortağına hez zaman bildirebilecek İş Ortağı da bu bildirimden itibaren yeni fiyatları esas alacaktır” denilmektedir. Sözleşmenin ekinde ise İş Ortağı Satış Komisyonu, gelirin elde edildiği zaman itibariyle İş Net’in güncel liste fiyatları baz alınarak hesaplanır.” denilmektedir.
İş Net A Tipi Ses Hizmet Satış Yetkilisi Sözleşmesi’nin 4.1. maddesi; “İş Net, sözleşme konusu faaliyetler hakkında Satış Yetkilisi’ne dilediği her zaman talimatlar duyurular, standartlar tebliğ etme, fiyat ve benzeri değişiklikleri bildirme, müşterilik işlemleri yapma yetkisi verme, verdiği yetkiyi kısıtlama ve iptal etme hakkına sahiptir.”, 5.1.a maddesi; “İş Net, Satış Yetkilisi’ne hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi suretiyle gerçekleştirdiği satışlar nedeniyle ilgili müşteri faturasının son ödeme tarihini takip eden Cuma günü Ek-1’de belirtilen komisyon oranları esas alınarak Satış Yetkilisi tarafından tanzim edilecek fatura karşılığı komisyon ödeyecektir. Ödemenin yapılacağı Cuma gününün resmi ya da idari tatil olması halinde bir sonraki Cuma günü ödeme yapılacaktır. Satış Yetkilisi’ne ödenecek komisyon miktarı hesaplanırken müşteriye kesilen fatura esas alınacaktır.”, 5.1.b maddesi; “İş Net, Satış Yetkilisi’ne hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi suretiyle gerçekleştirdiği satışlar nedeniyle ilgili müşteri faturasının son ödeme tarihine bakılmaksızın Ek-2’de belirtilen aralıklar çerçevesince aktivasyon tutarını, Satış Yetkilisi tarafından tanzim edilecek fatura karşılığı, fatura tarihini takip eden üçüncü Cuma günü ödeyecektir. Ödemenin yapılacağı Cuma gününün resmi ya da idari tatil olması halinde bir sonraki Cuma günü ödeme yapılacaktır.” hükmünü içermektedir.
İş Net Distribütörlük Sözleşmesi’nin 4.1. maddesinde; “İş Net, sözleşme konusu faaliyetler hakkında Distribütör’e dilediği her zaman talimatlar duyurular, standartlar tebliğ etme, fiyat ve benzeri değişiklikleri bildirme, müşterilik işlemleri yapma yetkisi verme, verdiği yetkiyi kısıtlama ve iptal etme hakkına sahiptir.”, 5.1. maddesinde; “İş Net tarafından Distrübütore, müşteriden hizmet bedelinin tahsil edilmiş olması halinde Ek-1’de belirtilen komisyon oranları üzerinden ödeme yapacaktır. İş Net, Distribütörün hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi suretiyle gerçekleştirdiği satışlar nedeniyle müşteriden tahsilatın yapılmasını takip eden 5 iş günü içinde Ek-1’de belirtilen oranları esas alarak Distribütör tarafından tanzim edilecek fatura karşılığı komisyon ödeyecektir. Distribütörün komisyon miktarı hesaplanırken müşteriye kesilen fatura esas alınacaktır.” denilmektedir.
Tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede birbirlerine karşı herhangi bir alacakları veya borçları olmadığı tespit edilmiştir. Davacının davalıya ihtarname keşide ettiği tarihe kadar davacı komisyon karşılığı faturaları ekinde yer alan hesaplama tabloları ile davalıya göndermiş ve davalı tarafından bu faturalara karşılık ödemeler gerçekleştirilmiştir.
Dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde taraflar arasında imzalanan üç sözleşmede de davacıya ödenecek meblağın davacının düzenleyeceği faturalara karşılık ödeneceği, davalının davacının düzenlediği faturalara dayanarak davacıya ödemelerini eksiksiz yaptığı, tarafların birbirine karşı bir alacağı veya borcunun bulunmadığı, davacı tarafça keşide edilen ihtarnamede belirtilen tutara ilişkin davacı tarafından fatura düzenlenmediği, sözleşmelerin akdedilmesinden ihtar tarihine kadar davacı tarafça düzenlenen faturaların sözleşmelerdeki oranlardan daha düşük oranlar esas alınarak düzenlenmesinden davacının bu düşük oranları zımnen kabul ettiği sonucuna varılarak davacı alacağını ispat edemediğinden subut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerektiği kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM / Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 35,90-TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 16.707,75-TL harçtan mahsubu ile bakiye 16.671,85 harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 50,00-TL tebligat posta gideri olan yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen dava değeri üzerinden davalı vekili lehine hesaplanan 53.010,65-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.25/01/2019

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza