Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/920 E. 2019/1174 K. 18.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/920 Esas
KARAR NO : 2019/1174

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/09/2015
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının müvekkili şirket ile akdedilmiş bayilik mukavelesi ile müvekkili şirketin … Bölgesinde tüplü LPG bayiliğini üstlendiğini, en son 07/07/2015 tarihinde LPG alımı yaptığını ve bu tarihten sonra LPG alımını durdurduğunu, yine davalının almış olduğu LPG mukabili müvekkili şirkete vermiş olduğu çekin karşılıksız çıktığını ve … 24. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiğini, davalının bayilik sözleşmesine aykırı iş bu eylemleri nedeniyle taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin haklı sebeple ve tek taraflı olarak müvekkili şirket tarafından … 54. Noterliğinin .. tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile feshedildiğini, davalının haksız eylemleri nedeniyle sözleşmenin feshine neden olduğunu ve bayilik sözleşmesinin 27. maddesi uyarınca sözleşmenin kalan süresi için hesaplanacak kar mahrumiyetini müvekkiline ödemekle yükümlü olduğunu, yine sözleşmenin feshine neden olduğu için 28. maddesi uyarınca 50.000,00 Euro cezai şart bedelini ödemekle yükümlü olduğunu beyanla fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00 TL kar mahrumiyeti tazminatı ile 50.000,00 TL cezai şart tazminatının davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirket tarafından iyi niyet kurallarına aykırı olarak yapılan fiil ve uygulamalar sebebiyle müvekkilinin tüp alımını durdurduğunu, taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi ile müvekkiline münhasır satış yetkisi verilen bölgede davacının ürünlerinin satışının öngörüldüğünü, davacının sözleşme ile amaçlanan ticari işleyişe aykırı olarak müvekkilinden daha düşük fiyatla satış yapıldığını, bu satış politikasının müvekkilinin satış yaptığı tüm bölgede (…, …, …) davacı şirket tarafından özel bir çaba ile yürütüldüğünü, bu uygulamalar sonucunda da beher tüp için oluşan 16,00 TL’lik satış fiyatı farkı sebebi ile müvekkilinin satışlarının en dip noktaya düştüğünü, davacı şirketin yapmış olduğu bu haksız rekabet dolayısı ile müvekkilinin işyerini kapatma noktasına geldiğini, bayilik sözleşmesi ile amaçlanan hedefe aykırı bu tür davranışlar sebebi ile satış rakamlarının düşmesi gerekçe gösterilerek bayilik sözleşmesinin davacı şirketçe sona erdirildiğini, iddia edilen akde aykırılığın giderilmesi için herhangi bir ihtarat yapılmaksıın sözleşmenin feshinin de açıkça hukuka aykırı olduğunu, bayilik sözleşmesinin sona erdirilmesinin tamamen davacı şirketin tutum ve davranışları sonucunda husule geldiğini, müvekkiline atfedilecek bir kusur bulunmadığını, müvekkili şirketten kar mahrumiyeti ve cezai şart talebinin de açıkça hakkın kötüye kullanılması niteliğinde bir talep olduğunu, bunun da kabulünün mümkün olmadığını beyanla davacı tarafça açılan haksız ve hukuksal dayanaktan yoksun davanın reddi ile yargılama giderleri ve dava vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sözleşmeden kaynaklanan cezai şart bedeli ile sözleşmenin feshinden doğan kar mahrumiyeti talebine ilişkindir.
Mahkememizce, tarafların delilleri toplanmış, … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak davalının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda özetle; davalının defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğunu, davalının sadece tüp ve tüp malzemeleri satışı yapmadığını, su bayiliği de yaptığını, davalının kayıtların tek bir hesap olarak tutulduğunu, en son tüp alımını 07/07/2015 tarihinde yaptığını, yalnızca davacıdan tüp aldığını, davacı tarafından davalının yapmış olduğu satışlar karşılığında satış destek primi verildiğini, 2015 Temmuz ayından itibaren satış destek primi faturası kesilmediğini, davalının 2014 ve 2015 yılında davacıdan toplam 500.089,45 TL tutarında tüp ve tüp malzemesi satın aldığını, aylık ortalamasının 26.320,50 TL olduğunu, brüt karının 24 ayda toplam 78.227,85 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Bundan sonra mahkememizce görevlendirilen mali müşavir bilirkişiden davacının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda özetle; davacının incelemeye sunulan ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğunu, davacı şirketin takip tarihi itibariyle davalıdan 6.349,55 TL alacaklı olduğunu, sözleşmenin davacı tarafından feshedildiğini, davacının 50.000,00 Euro cezai şart talep edebileceğini, talep edebilecek kar mahrumiyetinin 19.918,13 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekilinin itirazları doğrultusunda … A.Ş.’ye müzekkere yazılarak 07/07/2015 tarihi itibariyle 1 ton LPG nin KDV dahil dağıtıcı firmalara satış fiyatı sorulmuş ve gelen yazı cevabı nazara alınarak hesaplama yapılmak üzere bilirkişiden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi ek raporunda, davacının talep edilebileceği kar mahrumiyetinin 2.055,09 TL olduğunu tespit etmiştir. Davacı vekili raporda hesaplama hatası yapıldığını beyan ederek itiraz etmiş, mahkememizce de raporda hesap hatası yapıldığı anlaşıldığından bilirkişiden 2. kez ek rapor alınmıştır. Bilirkişi 2. ek raporunda, kar mahrumiyetinin 221.142,64 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Davacı vekili 11/06/2019 tarihli dilekçesi ile talebinin kar mahrumiyetine ilişkin kısmını 30.905,04 TL olarak ıslah etmiş ve eksik harcını tamamlamıştır.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında 11/04/2012 tarihli Tüplü LPG Bayilik Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme ile davalının 11/04/2017 tarihine kadar 5 yıl süre ile davacının bayiliğini üstlendiği, davacı tarafından sözleşmenin, davalı tarafından verilen çeklerin karşılıksız çıkması, davalı hakkında icra takibi başlatılması sebebiyle 10/09/2015 tarihli ihtarname ile feshedildiği, sözleşmenin 24/b maddesinde, bayinin … LPG den herhangi bir dönemde 30 gün süre ile hiç LPG almaması, LPG alımlarında bir önceki yılın aynı ayına ait LPG alımlarından %20’den fazla düşüş olmasının sözleşmenin bayi tarafından ihlali anlamına geldiği, bu durumun … LPG’ye işbu sözleşmeyi tek taraflı olarak haklı sebeple bildirimsiz derhal fesih hakkı verdiğinin kabul edildiği, 28. maddesinde bayinin, sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle sözleşmenin feshine neden olması veya sözleşmeyi belirlenen sürenin bitiminden önce feshetmesi halinde 50.000,00 Euro cezai şart ödemeyi kabul ettiği, sözleşmenin 27. maddesinin ise “… LPG akdin ihlali sebebiyle sözleşmeyi feshettiği takdirde veya bayilik sözleşmesi ile belirlenen sürenin bitiminden önce bayi tarafından sözleşmenin feshi halinde … LPG bayinden maruz kaldığı zarar, ziyan ve sözleşme süresinin sonuna kadar hesap edilmek üzere mahrum kaldığı kar karşılığı tazminat talep edebileceğini bayi peşinen kabul ve taahhüt eder. Kar mahrumiyetinin hesaplanmasında fesih tarihine kadar olan döneme ilişkin bayinin aylık ortalama LPG alımı esas alınacaktır, bir aylık kar mahrumiyeti tutarının ise taraflar arasındaki son fatura tarihindeki … A.Ş nin dağıtıcı firmalara uyguladığı satış fiyatı ile … LPG’nin bayiye uyguladığı satış fiyatı arasındaki tutarın tespit edilen ortalama aylık satış miktarı ile çarpımı olarak hesaplanacağını, bakiye kar mahrumiyeti tutarının ise hesap edilen bir aylık kar mahrumiyetinin bakiye sözleşme süresi ile çarpılarak hesap edileceğini, hesaplamaya vergiler dahil tutarlarının esas alınacağını taraflar peşinen kabul beyan ve taahhüt etmişlerdir” düzenlenmesini içerdiği, sözleşmenin bahsedilen hükümleri çerçevesinde davalının LPG alımlarını durdurması, ödeme yapmaması sebebiyle davacı tarafından hakkında icra takibi başlatılması karşısında sözleşmenin feshinin haklı olduğu, davalının sözleşmenin feshine sebep olması halinde 50.000,00 Euro cezai şart bedeli ödemeyi kabul ettiği, davacı tarafından ise 50.000,00 TL cezai şart bedelinin talep edildiği, davalının satış karlılığı nazara alındığında söz konusu bedelin makul olduğu anlaşıldığından talebin kabulüne karar verilmiştir. Sözleşmenin 27. maddesi uyarınca, süresinden önce davalının kusuru nedeniyle sona ermiş olması nazara alınarak davacının kalan süre için kar mahrumiyeti talep edebileceği, alınan bilirkişi ikinci ek raporunda sözleşme maddesine ve … A.Ş.’den gelen yazı cevabına göre yapılan hesaplama neticesinde talep edilebilecek kar mahrumiyetinin 221.142,64 TL olarak hesaplandığı, davacı tarafça ise 30.905,04 TL talep edildiği anlaşılmakla taleple bağlı kalınarak 30.905,04 TL kar mahrumiyetini davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KABULÜNE, 50.000,00 TL cezai şart bedelinin 28/09/2015 tarihinden, 30.905,04 TL kar mahrumiyeti bedelinin 5.000,00 TL’sinin 28/09/2015 tarihinden, 25.905,04 TL’sinin ise 11/06/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar ve ilam harcı 5.526,62 TL’den peşin alınan 1.381,67 TL harcın mahsubu ile kalan 4.144,95 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 285,50 TL posta ve tebligat masrafı, 1.050,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.335,50 TL yargılama gideri ile 1.409,37 TL ilk harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarına hesaplanan 9.222,40 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.18/12/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza