Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/889 E. 2019/1190 K. 18.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/889 Esas
KARAR NO : 2019/1190

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2015
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle : Davalı … A.O. ile müvekkili firma arasında 13/03/2012 tarihli Finansal Kiralama sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşme gereği iş makineleri teslim alındığın ve aylık ödemelerin bir zaman kadar düzenli biçimde yapıldığını, ancak müvekkili şirketin ekonomik güçlük içine girmesinden sonra aylık ödemeler düzenli olarak yapılmadığını, bunun üzerine davalı firma tarafından müvekkil şirket aleyhine … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava ikame edildiğini ve finansal kiralama sözleşmesi gereği teslim edilen tüm iş makinelerinin iadesinin talep edildiğini, … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında verilen karar ile malların iadesine ilişkin hüküm kurulduğunu, aynı zamanda bu dosyada yaptırılan ve mahkeme kararı ile kesinleşen bilirkişi incelemesinde 04/12/2013 tarihi itibarı ile müvekkili şirketin faiz hesaplaması dahil davalı firmaya 25.504,23-TL borcu olduğunun davalı defterlerinde gözüktüğü belirlendiğini, davalı firma tarafından bu kararın icraya konulduğunu, malların teslim alındığını, … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasının açıldığı gün müvekkili firma aleyhine aynı sözleşmeye dayalı olarak aynı kira alacağı için … 12. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibinin başlatıldığını, davalı firma aynı gün hem alacak davası hem de icra takibi başlattığını, davalı firma alacak davasına konu ettiği iş makinelerini teslim aldığını, bu husus … 11.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile sabit olduğunu, aynı zamanda … 12. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile yapılan icra takibi mükerrer tahsilata yönelik olduğunu, sebepsiz zenginleşme sebebi olduğunu, sözleşmeye konu iş makineleri sebebi ile dava açıldığı tarihte davalı firmanın ticari kayıtlarında 25.504,23-TL alacak göründüğü halde davalı firma tarafından davaya konu 148.170,14-TL talepli icra takibinin başlatıldığını, müvekkili firmanın davalıya böyle bir borcunun bulunmadığını, davalı firma ile müvekkili arasında imza edilen finansal kiralama sözleşmesine konu iş makineleri mahkeme kararı ile davalıya iade edilmiş iken aynı iş makinelerine ilişkin olarak yapılan 148.170,14-TL talepli icra takibinin yasal dayanağının mevcut olmadığını, menfi tespit davanın kabulü ile müvekkillerin davalıya … 12.İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasında 122.665,91-TL borçlu olmadığının tespitine, icra takibinde talep edilen %94.50 faiz oranının iptaline, davalının kötü niyetli takibi nedeni ile % 20 icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle:davacılar ile müvekkili şirket arasında … 14. Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi ve ekleri akdedildiğini, davacı tarafn finansal kiralamadan kaynaklanan kira borçlarını vadelerinde ödememesi sebebiyle … 48. Noterliğinden … tarihli … yevmiye nolu ihtarnamenin keşide edildiğini, kedişen edilen ihtarmame ile 60 günlük yasal süre içinide kira, faiz vs. borçlarının ödenmesi, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği ve fesih süresi sonundan itibaren 5 gün içerisinde sözleşmelere konu malların tesiliminin ihtar edildiğini, keşide edilen ihtarname davacı tarafa tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafça belirtilen yasal sürede kira, faiz vs. borçlarının ödenmediğini, borçların ödenmemesi sebebiyle müvekkili şirket tarafından, finansal kiralama sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini ve … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas sayılı dosyası ile kiralama konusu malların aynen iadesinin talep edildiğini ve 17/04/2014 tarihned sözleşmenin haklı nedenle feshinin tespiti ile kiralama konusu malların müvekkili şirkete iadesine karar verildiğini, davacı yanın borç tutarlarına ilişkin iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacı tarafn iddiasının aksine … 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile açılan dava bir alacak davası niteliğinde olmadığını, geri alım/istihkak davası niteliğinde olduğunu, davacı yanın iddialarının aksine müvekkili şirketin kayıtlarında toplam alacak miktarının 25.504,23-TL olduğuna dair bir incelemenin yapılmadığını, müvekkili şirket ile davacılar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesinin özel şartlarının 34. Maddesinde kiraca ve kefiller kiralayan ile aralarında çıkacak her türlü uyuşmazlıklarda, kiralayanın defter, kayıt ve belgeleri ile bilgisayar kayıtlarının, bilgisayar çıktılarının… münhasır delil olacağına yönünde delil sözleşmesinin imzalandığını, davacı yanın faize ilişkin itirazları da yerinde olmadığını, açıklanan nedenler ile haksız ve kötüniyetli açılan hukuki ve dayanaktan yoksun işbu davanın reddine, davacılar aleyhine %20’den az olmamak üzerer tazminata hükmedilmesine, yargılama gideri, masraf ve vekalet ücretinin davacılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-… 12. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası.
2-… 11. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası.
3-…(Kapatılan) 23. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası.
4- … 48. Noterliğinden … tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesi
5-… nolu proforma fatura, … tarihli … nolu kiralama sözleşmesi.
6-… 23. Noterliğinin … tarih … nolu ihtarnamesi.
7-Mahkememizce atanan Mali Müşavir … tarafından sunulan 04/05/2017 tarihli bilirkişi raporu.
8-Mahkememizce atanan Mali Müşavir … tarafından sunulan 02/01/2018 alındı tarihli bilirkişi raporu.
9-Mahkememizce atanan Mali Müşavir … ve Doç. Dr. … tarafından müşterek sunulan 15/02/2019 tarihli bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, … 12. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile yapılan icra takibinin mükerrer tahsilata yönelik olduğundan bahisle bu takip yönünden davacının borçlu olmadığının tespiti talebinden ibarettir.
Taraf delilleri toplanmış ve defterler üzerinde inceleme yaptırılmış olup, davacı firmanın inceleme konusu yapılan 2013-2014-2015 mali dönemine ait ticari defterlerinin ait olduğu yılda yürürlükte olan TTK ve VUK hükümlerine göre tutulduğu, ticari defterlerinin yasal süreleri içerisinde açılış ve kapanış tasdiklerini yaptırdığı sahibi lehine delil niteliğinde olduğu, davalı firmanın inceleme konusu yapılan 2012-2013-2014-2015 mali dönemlerine ait ticari defterinin ait olduğu yılda yürürlükte olan TTK ve VUK hükümlerine göre tutulduğu, ticari defterlerinin yasal süreleri içerisinde açılış ve kapanış tasdiklerini yaptırıldığı, sahibi lehine delil niteliğinde olduğu, her ne kadar davacı taraf bir hesabın kapanışına dair bir kısım belgeleri sunmamış ise de zaten taraflar arasındaki sözleşme hükmü gereğince davalı taraf kayıtlarının delil niteliğinde olduğu, davalı yanın ticari defterlerinde davacı yandan talep tarihi itibari ile ana para alacağının kaydi olarak 25.504,23-TL olduğu, davalının 25.504,23-TL anapara alacağı için davacı yandan ihtar tarihi ve takip tarihi arasında geçen süre için toplam 504,99-TL faiz talep edebileceği anlaşılmıştır.
Ancak şöyleki 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu yürürlüktedir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 20. maddesinde genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleri olarak tanımlanmış, aynı Kanun’un 21. maddesinde ise, karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkânı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlı olduğu, aksi takdirde, genel işlem koşullarının yazılmamış sayılacağı, sözleşmenin niteliğine ve işin özelliğine yabancı olan genel işlem koşullarının da yazılmamış sayılacağı düzenlenmiştir.
Genel işlem koşulları incelenirken, genel işlem koşulları çerçevesinde kapsam (yürürlük), yorum ve içerik denetimi adı altında üç ayrı denetimin yapılması gerekmektedir. Bu denetimlerden ilki olan kapsam denetimi, genel işlem koşullarının sözleşme kapsamına dâhil (yürürlükte) olup olmadıklarının belirlenmesi anlamını taşır, bir başka ifade ile bazı hükümlerin şeklen sözleşme metninde yer almasına rağmen, denetim sonucunda sözleşme kapsamından çıkarılmaları ya da bu sözleşme hükümlerinin sözleşme kapsamında (yürürlükte) olmadıklarının tespiti anlamına gelmektedir. Genel işlem koşulu olduğu tespit edilen sözleşme hükümlerinin, sözleşmenin kapsamında kalması için, bu hükümlerin, taraflar arasında sonuca etkili şekilde müzakere edilmiş olması ve düzenleyenin genel işlem koşulu hakkında yaptığı bilgilendirmenin açık olması gerekir. Aksi takdirde, genel işlem koşullarının yazılmamış sayılacağı tartışmasızdır. Buna göre, taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesinin yalnızca özel şartlar başlıklı bölümünün taraflar arasıda müzakere edilerek düzelendiği, devamındaki diğer sözleşmesinin ise kiralayana … tarafından önceden hazırlanan matbu nitelikte bir metin olduğu, kira bedellerinin ödenmesinde temerrüde düşülmesi halinde kiracıya uygulanacak yaptırımlar ve sözleşmenin feshi hakkıyla feshe bağlanan sonuçlar birlikte değerlendirildiğinde, her ne kadar her iki tarafda tacir ise de ve kural olarak, ticari işlerde taraflar örneğin kanun ile sınırlı olan faiz miktarını yüksek tutmak gibi daha aleyhe hüküm kurmak yönünde daha rahat hareket imkanına sahip iseler de, ancak tacir kuralının sınırsız olarak uygulamayacağı, Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin konuya ilişkin 16.12.2008 gün 2008/18296 E. 2008/21466 Karar sayılı ilamında da vurgulandığı üzere, ekonomik bakımdan zayıf olan kişilerin karşı tarafça hazırlanan genel işlem koşulu niteliğindeki sözleşmeleri imzaladıkları hallerde, edimler arasında dengesizlik varsa ve sözleşmenin aynen ifası borçlunun ekonomik varlığını önemli ölçüde etkileyecek nitelikte bunun genel işlem koşulu sayılması gerektiği ,dosya bir bütün halinde olay değerlendirildiğinde, müzakere edilmeden matbu imzalanan sözleşme de, davacının genel işlem koşulları karşısındaki hukuki korumadan yararlanmasının gerektiği, sözleşmenin feshi ve malların iadesiyle taraflar arasındaki borç ilişkisinin sona erdirilmesinden sonra sözleşmenin feshi tarihinde henüz vadesi gelmeyen kira alacaklarının tahsil imkanı kalmadığı, … Tarafından başlatılan icra takibindeki alacakların sözleşmenin feshedildiği tarih itibariyle henüz vadesinin gelmediğ ve muacel olmayan alacaklar bakımından dayanağı bir borç ilişkisi veya yürürlükte olan hukuken geçerli bir sözleşme bulunmadığından haksız bir takip olduğu, bu anlamda alacağı temlik alarak dosyaya taraf haline gelen davalının da fesih tarihinde muaccel olmayan kira bedellerini talep edemeyeceği ancak muaccel olan ve temerrüde düşülen kira bedelleri bakımından alacak talebinde bulunabileceği değerlendirilmekle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE
Davacının davalıya … 12. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından 122.161,42-TL borcu bulunmadığının tespitine,
2- Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 8.344,84-TL harçtan peşin alınan 2.094,83-TL harcın mahsubu ile bakiye 6.250,01-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 12.522,91-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği takdir ve tayin olunan 2.725,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.500,00-TL bilirkişi ücreti, 114,50-TL posta masrafı olmak üzere toplam 1.614,50-TL’den kabul ve red durumuna göre davalı hissesine düşen 1.607,86-TL ile peşin olarak ödenen harç 2.094,83-TL olmak üzere toplam 3.702,69-TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama masrafı olarak 600,00-TL bilirkişi masrafı yargılama giderinden kabul ve red oranına göre 2,46-TL’sinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair; davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 18/12/2019

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza