Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/762 E. 2018/80 K. 31.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/762 Esas
KARAR NO : 2018/80

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 17/09/2014
KARAR TARİHİ : 31/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı yan arasında … (sıvılaştırılmış Doğalgaz) temini için 02/04/2008 tarihinde 5 yıl süreliğine … Alım-Satım Sözleşmesi imzalandığını, iş bu sözleşme gereğince davalının, müvekkili şirkete kesintisiz olarak … temin etmekle yükümlü olduğunu, işbu sözleşme ekinde sundukları son altı aylık döneme ilişkin faturalar, sevk irsaliyeleri ve ambar giriş fişlerinden de anlaşıldığı üzere davalı yan tarafından müvekkili şirkete ayın her günü sevkiyat yapıldığını, bu hususun müvekkili şirket kayıtları ile de sabit olduğunu, 22/10/2011 ve 01/11//2011 tarihleri arasında davalı tarafından akde aykırı bir şekilde müvekkili şirkete … teslimatı yapılmadığını, işbu dilekçeleri ekindeki 2011 yılı Ekim ve Kasım aylarına ilişkin faturalar, sevk irsaliyeleri ve ambar giriş fişleri ile cari hesap dökümü incelendiğinde davacı tarafından 22/10/2011 ve 01/11/20111 tarihleri arasında düzenlenen bir fatura, sevk irsaliyesi ve ambar giriş fişi ile cari hesap dökümünde yazılı herhangi bir kayıt olmadığını, davalı ile yapılan şifahi görüşmelerde de herhangi bir cevap alınamadığını, sözleşme uyarınca davalının … teminini aksatması halinde müvekkilinin alternatif olarak kullanacağı … ile … arasındaki maliyet farkının davalı tarafından karşılanması gerektiğini, davalının akde aykırı davranışı ile teslimat yapmaması sebebiyle müvekkilinin … temin etmesi sonucunda 223.766,01 TL maliyet farkı oluştuğunu, işbu bedelin davalıya gönderilen 27/12/2011 tarihli ve 055436 keşide numaralı ihtarname ile talep edildiğini, davalı tarafından müvekkili şirkete herhangi bir ödeme yapılmadığını, 818 sayılı Borçlar Kanunu madde 96 gereğince akde aykırı davranan tarafın diğer tarafın bu sebeple uğradığı zararları tazminle yükümlü olduğunu, davalının müvekkili şirket ile akdettiği sözleşme gereğince müvekkilinin üretimini aksatmayacak şekilde … teslimatına özen göstermekle yükümlü olduğunu, davalının sözleşme ve hukuka aykırı davrandığının açık olduğunu, davalı tarafından anılan dönemde başka şirketlere … teslimleri olduğunun haricen öğrenildiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 223.766,01 TL maliyet farkının ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili şirket arasında 02/04/2008 tarihli … alım satım sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin 5 yıl süreli olarak yapldığını, davacının 22/10/2011 ve 01/11/2011 tarihleri arasında müvekkilinin … teminini aksatması nedeniyle … almak zorunda kaldığını beyanla aradaki maliyet farkını talep ettiğini, sözleşmenin 7. maddesine göre davacının 3 aylık dönemler halinde termin programını müvekkiline iletmesi gerektiğin, davacının söz konusu dönem için termin programını müvekkiline iletmediğini, müvekkilinin … tedarikinde kendisinden kaynaklanmayan sıkıntılar meydana geldiğini, tedarikini sağladığı … Marmara Ereğlisi Tesislerinde beklenmedik derecede etkili olan hava koşulları nedeniyle … yüklü gemilerin Boğazdan geçişlerine izin verilmediğini, bu nedenle … temininin yapılamadığını, bu mücbir sebebin tüm Türkiye için … tedarikinde sıkıntılara sebep olduğunu, gemi geçişine izin verilmeyen tarihi izleyen dönemde oluşan talep yığılması ve artışı nedeniyle kısıtlı mal verilmesinin kaçınılmaz olduğunu, böyle bir durumda da önceliğin dönemsel termin programını bildiren müşterilere verildiğini, davacıya da aynı nedenle dönemsel termin programını bildirmediğinden ve kısıtlı mal verilmek zorunda kalındığını, dolayısıyla davacının kendi kusuruna dayanarak hak iddia ettiğini, davacının talebinin haksız ve dayanaksız olduğunu beyanla davanın reddine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, taraflar arasında akdedilen sürekli satım ilişkisinde davalının akde uygun olarak edimini ifa etmemesi iddiası ile oluşan zararın tazmini talebine ilişkindir.
Mahkememizce taraflarca sunulan deliller incelenmiş, …’a müzekkere yazılarak 22/10/2011 ila 01/11/2011 tarihleri arasında … yüklü gemilerin Boğaz’dan geçişlerine izin verilip verilmediği hususu sorulmuş, gelen cevapta istenilen hususun Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden sorulması gerektiği bildirilmiş olduğundan bu kez Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğüne yazılan müzekkereye cevaben anılan tarihlerde … yüklü gemilerin Boğaz’dan geçişlerine izin verildiği bildirilmiştir. Taraflar arasındaki alışverişin ticari defterlere ne şekilde yansıdığının tespiti için ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi 19/03/2013 tarihli raporunda özetle; davalının 2011 yılı ticari defter ve belgelerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olduklarını, davacıya 12/05/2008-31/12/2011 tarihleri arasında 6.691.025,60 TL tutarında … teslim edildiğini, 5.811.948,60 TL tahsilat yapıldığını, davacının bu tarih itibariyle davalıdan 879.076,96 TL alacaklı olduğunu, 2011 yılı Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında davacıya toplam 547,450 kg … teslimatı yapıldığını, 10 günlük miktarın 60.827,70 kg olduğunu, 22/10/2011-01/11/2011 tarihleri arasında davacı tarafından … teslimatı nedeniyle düzenlenen fatura toplamının 78.613,27 TL olduğunu, aynı dönemde davacı tarafından 286 kg … satın alındığını, toplam zararının 152.744,02 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Talimat Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda özetle; davacının 2011 yılı ticari defterlerinin açılış tasdiklerini süresi içerisinde yaptırdığı, kapanış tasdiklerinin süresi geçmesine rağmen yapılmamış olduğunu, 2011 yılı içerisinde davacının davalıdan 1.988,550 kg … satın aldığını, davacının … alımlarının 2011 yılı 10. ayından sonra başladığını, dava konusu edilen dönemde … firmasından 346,050 kg … satın aldığını, taraflar arasında değişen oranlarda … satışı olduğunu, belli bir miktar üzerinde anlaşma olmadığını, termin programının sözleşmedeki hususlara göre belirlendiğini, davacının dava konusu dönemde aldığı … nedeniyle zararının 315.666,81 TL olduğunu tespit ve beyan etmiştir. Talimat ile alınan bilirkişi raporuna tarafların itirazlarının değerlendirilmesi ile davacının incelenmeyen 2011 yılı envanter defterinin de incelenmesi için bilirkişiden ek rapor alınmış, bilirkişi 30/06/2014 tarihli ek raporunda özetle; davacının 2011 yılı envanter defterinin açılış tasdikinin süresi içerisinde yapıldığını ancak kapanış tasdikinin süresi geçmiş olmasına rağmen yapılmadığını, davalı vekili tarafından … ile … arasındaki fiyat farkının hesaplanmasında fatura tarihlerinin esas alınması gerektiği yönündeki itirazının değerlendirilmesi ile faturalar arasındaki farkın 299.552,09 TL olduğunu, davacının yevmiye defterinin kapanış onayını sunduğunu tespit etmiştir. Taraf vekillerinin itiraz ve beyanları doğrultusunda Mahkememizce görevlendirilen mali müşavir bilirkişi yanına sektör bilirkişisi eklenerek alınan ek raporda bilirkişiler davacının dava konusu dönemde aldığı … nedeniyle fazladan ödemek zorunda kaldığı bedelin KDV dahil 295.182,24 TL olduğunu tespit etmişlerdir.
Davalı vekili tarafından sunulan davacı şirkete temin edilen … miktarına ilişkin dilekçe ile tüm dosya kapsamı üzerinde aynı bilirkişilerden davacıya dava konusu edilen dönemler ile bu dönemden önceki üç aylık dönemde ne kadar … temin edildiğinin tespiti ile davalı vekilinin itirazları doğtultusunda ek rapor alınmıştır. Bilirkişiler ek raporda özetle; davalı vekili tarafından sunulan davacıya temin edilen … miktarlarına ilişkin liste ile faturaların uyumlu olduklarını, davacıya davaya konu dönemden önceki üç aylık dönemde 547,450 kg ve dava konusu dönemi kapsayan üç aylık dönemde 1.181,200 kg … teslimatı yapıldığını, dava konusu dönemi kapsayan üç aylık dönemde davacıya teslim edilen … miktarının bir önceki üç aylık dönemin çok üzerinde olduğunu, 22/10/2011-01/11/2011 tarihleri arasında davacıya 48,560 kg … teslim edildiğini tespit ve beyan etmişlerdir.
Mahkememizce tüm dosya kapsamının değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasındaki uyuşmazlığın aralarında akdedilen … satışına dair sözleşme uyarınca davalının 22/10/2011-01/11/2011 tarihleri arasında … teslimatı yapmaması nedeniyle davacının temin ettiği fuel oil ile … arasında oluşan fiyat farkından davalının sorumlu olup olmadığı hususlarında toplanmaktadır. Taraflar arasında akdedilen 02/04/2008 tarihli … (sıvılaştırılmış doğal gaz) alım satım sözlşemesi uyarınca davalı 5 yıl süre ile davacıya … satışı yapmayı üstlenmiştir. Sözleşmenin termin programına ilişkin esaslar başlıklı 7. maddesi “Satıcı üç aylık dönemler ( Ocak-Şubat-Mart, Nisan-Mayıs-Haziran, Temmuz- Ağustos-Eylül, Ekim-Kasım-Aralık) halinde …’a … kapasite rezervasyonunu yaptırmak zorunda olduğundan müşterilerden dönem başlangıçlarından önce üç aylık dönemsel termin programını istemektedir. bu sebepten dolayı müşteri, iş bu sözleşme gereği alacağı …’y ait dönemsel termin programını sözleşme süresince her dönemden önce satıcıya verecektir. Dönemsel termin programının satıcıya müşteri tarafından bildirilmemesi durumunda bir önceki dönemin termin programı yeni girilecek döneme ait termin programı olarak esas alınacaktır. …. Satıcı mücbir sebepler haricinde müşterinin üretimini aksatmayacak şekilde söz konusu ürünlerin teslimatına özen gösterecektir. Satıcı, müşterinin … talebini mücbir sebeplert dışında aksatması durumunda müşterinin laternatif olarak kullanacağı fuel oil ile … arasındaki maliyet farkını karşılayacaktır..” şeklinde düzenlenmiş olup davacı taraf mücbir bir sebep olmaksızın 22/10/2011-01/11/2011 tarihleri arasında davalının … teslimatı yapmaması nedeniyle alınan … ile … arasındaki maliyet farkını talep etmiştir. Davalı taraf ise anılan tarihlerde … yüklü gemilerin Boğaz’dan geçişine izin verilmediğini ve davacının üç aylık termin programını bildirmediğini iddia etmiş, gelen yazı cevabından mezkur tarihlerde … yüklü gemilerin Boğaz’dan geçişinde herhangi bir engel olmadığı anlaşılmış ise de davacının mezkur tarihi kapsayan üç aylık termin programını davalıya bildirmediği, bu nedenle davalı tarafından önceki üç aylık termin programının teslim edilecek … miktarı olarak esas alınması gerektiği, davacının kendi ticari defterleri ve sunulan faturalara göre mezkur tarihlerin dahil olduğu üç aylık süre içerisinde davalının davacıya bir önceki üç aylık dönemden fazla miktarda … teslimatı yaptığının bilirkişi raporu ile tespit edildiği, kaldı ki anılan tarihlerde de 48,560 kg … teslim edildiği, taraflar arasında belirli bir süre ile ya da hergün teslim edilecek … miktarı hususunda ayrı bir anlaşma da olmadığı, bu nedenle davalının üzerine düşen edimi sözleşmeye uygun şekilde ifa ettiği ve davacı her ne kadar … satın almış ise de aradaki maliyet farkının davalı tarafından karşılanması gerekmediği anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı 35,90 TL’nin peşin alınan 3.322,95 TL’den mahsubu ile kalan 3.287,05 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereği ret olunan kısım üzerinden hesap ve takdir olunan 19.375,96 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/01/2018

Katip …

Hakim …
E-İmza